100-marketingvragen-juridisch-beantwoord-1 PDF

Preview

Summary

Download 100-marketingvragen-juridisch-beantwoord-1 PDF

Description

100 marketingvragen juridisch beantwoord 1 Correcte informatie en misleidende reclame

1.1 Moet een reclameboodschap altijd 100% correct zijn en zo niet, waar ligt dan de grens? Moet niet altijd, maar er zijn 2 belangrijke dingen om te weten - Verbod geldt niet voor gangbare reclamepraktijk waarbij overdreven uitspraken worden gedaan of uitspraken die niet letterlijk dienen te worden genomen. - Als verkoper geen onwaarheden had verteld, had consument geen aankoop gedaan, dan wel. 1.2 Als reclame 100% correct is, kan zij dan toch nog misleiden? Ja. Atoma met zilveren medaille uit 2005 op website in 2007. Mobistar met ‘2-uur voor niets, nada, nothing’. Verwijzing naar website volstaat niet om misleiden karakter te neutraliseren. 1.3 Mag een onderneming bepaalde informatie weglaten uit haar reclame? Het is niet toegelaten als de consument daardoor misleid wordt. Delta Loyd Bank met 7% op jaarbasis. Er wordt essentiële informatie weggelaten. Hier zijn regels voor. 1.4 Mag men overdrijven in een reclame (beste, slimste, mooiste) Dit mag, maar als onderneming de stelling kracht bijzet met een wetenschappelijke studie dan moet dit bewezen kunnen worden. Telefoonoperator => ‘altijd beste tarieven’ = geen hyperbool maar misleidend. MAG DUS NIET. Rijmpjes en dergelijke grappigere dingen mogen wel of zijn randgevallen. Aankoopbeslissing consument mag niet beïnvloed worden, wat neemt de consument als zijnde de waarheid? 1.5 Welke consument of klant moet men als richtsnoer nemen om mogelijke misleiding te bepalen: de zwakke of de gemiddelde? De gemiddelde, redelijk geïnformeerde en voorzichtige consument. 1.6 Moet een verkoper altijd een grote voorraad aan goederen hebben alvorens hij er reclame over mag voeren. Mag deels niet. Verkoper moet verplicht een bon afgeven die recht geeft op aankoop. Maar niet altijd: - Bon indien er reclame wordt gemaakt buiten verkooppunten. - Bon indien aanbod beperkt is in tijd. - Bon indien goed meer dan €25 kost. - Bon indien de verkoper goederen nog kan krijgen aan zelfde voorwaarden van zijn leverancier. - Bon indien er in de reclame niet staat ‘zolang de voorraad strekt’. In deze gevallen moet verkoper een bon afgeven met een redelijk termijn waarbinnen de consument zich het product nog kan aanschaffen. Hoe lager de prijs, hoe meer voorraad dat de verkoper moet voorzien.

1.7 Wanneer mag men een goed of dienst als gratis voorstellen? Het is verboden een product als ‘gratis, kosteloos, voor niets…’ te omschrijven als de consument iets anders moet betalen dan de onvermijdelijke kosten om in te gaan op het aanbod en het product af te halen dan wel dit te laten bezorgen. Het mag bij koppelverkoop maar het moet wel duidelijk omschrijven zijn. ‘Gratis bikini bij aankoop van min. €12,50…’. 1.8 Wat moet er begrepen in zijn in de prijs die aan de consument wordt voorgesteld? Moet die prijs altijd in euro zijn? De prijzen moeten voor consumenten minstens in euro vermeld worden, bijkomende vermeldingen in ponden, dollars mogen erbij gezet worden. De prijs moet schriftelijk en ondubbelzinnig aangeduid worden, de BTW moet inbegrepen zijn maar ook alle overige kosten en taksen van alle diensten die door de consument verplicht moeten worden bijbetaald.

1.9 De wetgever kan nooit altijd alles voorzien. Hoe kan de rechter dan praktijken verbieden die als oneerlijk worden aangevoeld, maar waar de wetgever nog niet aan gedacht heeft? Verboden is elke met de eerlijke marktpraktijken strijdige daad waardoor een onderneming de beroepsbelangen van een of meer andere ondernemingen schaadt of kan schaden.

2 Vergelijkende reclame 2.11 Vergelijkende reclame is nu toegelaten maar welke zijn de voorwaarden? Vergelijkende reclame mag, maar onder bepaalde voorwaarden: - Reclame mag niet misleidend zijn (onjuiste info of juiste info weglaten) - Reclame moet goederen en diensten vergelijken die zelfde noden vervullen (doelgroep) - Vergelijking moet betrekking hebben op objectieve kenmerken - Verwarringstichtende reclame is verboden - Concurrenten mogen niet worden zwartgemaakt - Goederen met een benaming van oorsprong kunnen enkel vergeleken worden met goederen met dezelfde benaming van oorsprong (bier vs champagne) - Men mag geen voordeel halen uit een gereputeerd merk van een concurrent (Prodis x Makro) - Reclameboodschappen zijn verboden indien de producten van de adverteerder als een imitatie of namaak worden voorgesteld van andere producten Men mag het woordmerk, de slogan en het logo van de concurrent gebruiken in vergelijkende reclame. 2.12 Mag men zichzelf een Rolls Royce noemen? Neen, een onderneming die zichzelf wilt voorstellen als de beste, de meest prestigieuze of de sterkste, mag die boodschap niet brengen door te verwijzen naar sterke merken van anderen. Bovendien is ‘Rolls Royce’ als merk beschermd. 2.13 Moet de concurrent bij naam genoemd worden? Mag je verwijzen naar de gemiddelde concurrent X? Ja, een onderneming mag zichzelf vergelijken met haar concurrenten in het algemeen en dus zonder de concurrenten bij naam te noemen. Maar er zal dan toch sprake zijn van vergelijkende reclame die aan alle wettelijke voorwaarden moet voldoen. 2.14 Mag een onderneming haar wit product vergelijken met het A-merk van een concurrent? Ja, het is niet verplicht om identiek dezelfde g of d met elkaar te vergelijken, de kwaliteit mag verschillen. Maar de vergelijkende reclame mag niet misleidend zijn. 2.15 Vergelijkende reclame mag niet denigreren, maar is iedere vergelijking niet denigrerend voor de concurrent die altijd overtroefd wordt door de adverteerder? Neen, vergelijkende reclame mag best kritisch zijn over een concurrent zonder dat dit als denigrerend wordt beschouwd. 2.16 Als vergelijkende reclame objectief moet zijn, moet men dan over een rapport van een deskundige beschikken om zijn stellingen te bewijzen? Neen, er zijn drie opties: - Onderneming maakt zelf studie -Onderneming stelt een onafhankelijk studiebureau aan - Rechter duidt een gerechtsdeskundige aan 2.17 Kan men wel smaken vergelijken, want die zijn per definitie subjectief? Smaak kan geobjectiveerd worden door de gemiddelde consument (mens of dier!) zijn voorkeur te laten uitdrukken. Die voorkeur moet dan wel het voorwerp van een objectieve vergelijking uitmaken.

3 Prijsverminderingen en solden

3.18 Mag men vandaag een vermindering voorstellen van een prijs t.o.v. de prijs van een jaar geleden? Verminderde prijs moet op referentieprijs berekend worden. Prijsverminderingen kunnen op 2 manieren gebeuren: - Algemeen - Per artikel 3.19 Hoe lang mag een prijsvermindering aangekondigd worden? Een prijsvermindering voor de consument mag maximaal maar gedurende 1 maand aangekondigd worden. 3.20 Voor welke goederen en diensten gelden de solden en de sperperiodes? De soldenregeling geldt enkel voor de verkoop van goederen aan de consument. De verlening van diensten valt buiten de regeling van solden en sperperiodes. Ook de verkoop van goederen aan andere ondernemingen (B2B) valt buiten de solden- en sperperioderegeling. 3.21 Wanneer beginnen de solden en wanneer beginnen de sperperiodes? Sper1: 6 dec – 2 jan Sold1: 3 jan – 31 jan Sper2: 6 jun – 30 jun Sold2: 1 jul – 31 jul 3.22 Mag men voor de solden mondeling al kortingen aanbieden (fluistersolden)? Ja, de ‘fluistersolden’ zijn toegelaten want een individueel kortingsvoorstel is geen aankondiging van een prijsvermindering. Een aankondiging veronderstelt immers een mededeling aan een min of meer ruim publiek. 3.23 Mag een onderneming de sperperiode omzeilen door een korting aan te bieden bij de aankoop van een tweede goed? Ja, tijdens de sperperiode is het wel verboden om prijsverminderingen publiekelijk aan te kondigen, maar niets verbiedt een verkoper om het verbod te omzeilen met andere promoties. 3.24 Moet een onderneming nog geschenkbonnen aanvaarden na de vervaldag? De beperkte geldigheidsduur van geschenkbonnen kan betwist worden. 3.25 Aan welke voorwaarden moeten cashback-acties en waardebonnen voldoen? Cashback-acties en waardebonnen moeten info bevatten zodat het duidelijk is wie de schuldenaar is. (identiteitsgegevens, bedrag in kwestie, geldigheidsduur, regels en voorwaarden, g of d, verkooppunten)

4 Loterijen, kansspelen, wedstrijden 4.26 Is er een verschil tussen een loterij, een kansspel en een wedstrijd? - Loterij: Toeval, verboden, uitzonderlijk toegelaten (Nationale loterij, liefdadigheid). - Kansspel: Toeval & fysieke/intellectuele inspanning, verboden, toegelaten indien gratis, mediaspel, casino, …. - Wedstrijd: Fysieke/intellectuele inspanning, toegelaten. 4.27 Aan welke voorwaarden moeten loterijen voldoen om wettelijk te zijn? Er zijn slechts twee vormen van loterijen toegestaan in België: - Loterijen georganiseerd door Nationale Loterij - Loterijen of tombola’s georganiseerd door erkende liefdadigheidsinstellingen  Als een onderneming een loterij of tombola wil organiseren moeten zij samenwerken met de nationale loterij of samenwerken met een erkende liefdadigheidsinstelling 4.30 Aan welke voorwaarden moeten promotionele kansspelletjes voldoen om wettelijk te zijn? Ze moeten gratis zijn of anders moet het gaan om een mediaspel, casino of speelhal. Verder moeten de deelnemers een bepaalde inspanning leveren. 4.31 Mag men voor deelname aan een kansspel een vergoeding vragen, bv. Via sms? Nee, deelname aan het kansspel moet gratis zijn, als er inzet wordt gevraagd is het verboden tenzij men over een vergunning beschikt als casino of speelhuis. Er wordt ook een uitzondering gemaakt voor mediaspellen via radio, tv, en dergelijke. Hier mag men dus wel een inzet vragen. 4.32 Wanneer is er sprake van een fysieke of intellectuele inspanning en wanneer van geluk? De inspanning die de organisator van een spel vraagt aan deelnemers, moet tot gevolg hebben dat zij de uitslag mee beïnvloedt. 4.33 Mag het toeval geen enkele rol spelen bij een wedstrijd? In een wedstrijd mag het lot geen enkele rol van betekenis spelen bij het bepalen van de winnaar. De beste wint, punt. Of men dan een inzet vraagt of niet, dat maakt niet uit. 4.34 Moet de deelname aan een wedstrijd gratis zijn? Neen, als het lot geen enkele rol speelt, mag de organisator van de wedstrijd een vergoeding vragen. 4.35 Is het vereist om een beroep te doen op een gerechtsdeurwaarder? MAG MOET NIET! Ondernemingen die toegelaten zijn kansspelen of wedstrijden te organiseren zijn niet verplicht om zich te laten bijstaan door een gerechtsdeurwaarder maar ze mogen het wel.

4.36 Is een spelreglement vereist en wat moet erin staan? Ja, best?. Deelnemers moeten ermee akkoord gaan. - Naam, adres en ondernemingsnummer van de organisator. - Aanduiding van wie kan deelnemen. - Duur van de wedstrijd. - De precieze omschrijving van wat de deelnemer moet doen om kans te maken op de prijzen. - De aanduiding van de prijzen. - De beperking van de deelname. - De toekenning van de prijzen. - Verloop van de wedstrijd. - Beperking van aansprakelijkheid. - Privacy en recht op afbeelding. - Geschillen. 4.37 Is er een beperking voor de waarde van prijzen? Neen, geen beperking. Bij mediaspelletjes is er wel een maximum van €5000 per spelduur. 4.38 Aan welke belastingen zijn de prijzen onderworpen? De winnaars van de prijzen worden niet belast, het is een occasionele inkomst. De organisatoren kunnen de organisatiekosten en de kosten om de prijzen aan te kopen aftrekken van hun belastbaar inkomen. Het gaat immers om bedrijfskosten, kosten met oog op verwerven van beroepsinkomsten. 4.39 Mag de onderneming de persoonsgegevens die zij van de deelnemers ontvangt, gebruiken voor marketingdoeleinden? Ja, de persoonsgegevens van de deelnemers mogen voor marketingdoeleinden worden gebruikt, op voorwaarde dat de deelnemers daarvoor correct geïnformeerd worden en ze ermee instemmen. 4.40 Wie zorgt ervoor dat de wetgeving inzake loterijen en kansspelen wordt nageleefd? De Kansspelcommissie.

5 Gezamenlijk aanbod of koppelverkoop?

5.41 Mag een onderneming een geschenk geven bij de aankoop van een goed of een dienst? Ja, het is niet langer verboden om een gezamenlijk aanbod of een koppelverkoop te doen, d.w.z. een promotieactie te voeren waarbij de aankoop van een g of d recht geeft op een voordeel, zoals een gratis goed of dienst of een prijsvermindering op een ander g of d. Maar het mag de consument niet misleiden of verwarren, noch mag het aanbod in het algemeen deloyaal zijn. 5.42 Mag een onderneming een potentiële klant verplichten om meerdere g of d samen aan te kopen? Ja, een verkoper mag zelf kiezen of hij bepaalde g of d afzonderlijk aanbiedt aan de consument, dan wel dat hij ze met elkaar verbindt en ze enkel samen verkoopt, hetzij aan hun normale prijs, hetzij aan een voordeligere prijs. Maar de consument moet steeds volledig en correct worden ingelicht, zoniet oneerlijke en verboden marktpraktijk. (iPhone aan €1 met abonnement). 5.44 Is het gezamenlijk aanbod of koppelverkoop voor alle producten en diensten toegelaten? Neen, niet wanneer minstens 1 bestanddeel van het aanbod een financiële dienst is. Maar er zijn uitzonderingen: - Financiële diensten die een geheel vormen - Financiële diensten en kleine door de handelsgebruiken aanvaarde goederen en diensten - Financiële diensten en titels tot deelneming aan wettig toegestane loterijen - Financiële diensten en voorwerpen waarop onuitwisbare en duidelijk zichtbare reclameopschriften zijn aangebracht - Financiële diensten en chromo’s, vignetten en andere beelden met geringe handelswaarde - Financiële diensten en titels 5.45 Mag men tijdens de sperperiode het gezamenlijk aanbod doen van één kopen één gratis? Ja, ze zijn niet verboden tijdens de sperperiode. De wet legt geen beperkingen op aangaande de periode van het jaar waarin gezamenlijke aanbiedingen mogen gebeuren. 5.46 Wanneer is het toegelaten om een geschenk te geven aan een klant die een andere klant aanbrengt (“peterschapactie” of “member gets member”)? Peterschapacties worden niet wettelijk geregeld en zijn daarom toegelaten.

6 Verkoop buiten de onderneming (postorder, verkoop aan huis)

6.47 Wanneer kan de consument de bijzondere bescherming voor verkoop op afstand of verkoop aan huis genieten? De consument geniet een bijzondere bescherming bij twee vormen van verkoop die afwijken van het klassieke schema waarbij hij een verkooppunt bezoekt en dan overgaat tot de aankoop van een goed of dienst. De bijzondere bescherming schuilt vooral in het recht van de consument om af te zien van de aankoop binnen de 7 of de 14 dagen en om alle betaalde sommen terug te krijgen.

Verkoop op afstand: - Tussen consument en onderneming (geen B2B) - In kader van een door onderneming georganiseerd systeem - Uitsluitend gebruikmaking van één of meer communicatietechnieken op afstand tot en met sluiten overeenkomst  herroepingsrecht van 14 dagen Verkoop buiten lokalen v/d onderneming: - Verkoop ten huize van de consument of op zijn arbeidsplaats, zonder dat consument het bezoek zelf heeft gevraagd - Verkoop tijdens een door de onderneming georganiseerde excursie, buiten haar verkooppunt - Verkoop op salons, beurzen en tentoonstellingen op voorwaarde dat er geen betaling gebeurt v/h totale bedrag en dat de prijs hoger is dan 200 euro  deze regels gelden niet voor verkoop van levensmiddelen door ondernemingen die door frequente en geregelde rondes hun cliënteel bedienen. 6.48 Moet een onderneming aan de consument het recht geven om binnen de 7 of 14 dagen de aankoop van een g of d te herroepen? Bij de gewone koop-verkoop heeft de consument geen wettelijk recht om zich te bedenken en de aankoop te herroepen. De consument heeft dit recht alleen bij verkoop op afstand of verkoop buiten de onderneming van de verkoper. Of, in geval dat de verkoper dit recht vrijwillig toekent. (vb: Ikea).

6.49 Heeft de consument het recht om een verkoop te herroepen bij een aankoop op een veilingsite?  AFHANKELIJK VAN DE SITUATIE Als een consument goederen te koop aanbiedt, hetzij een nieuw product, hetzij een tweedehands product dan treedt hij niet op als ondernemer maar als privépatrimonium. De consument verkoopt occasioneel iets en is dus niet onderworpen aan de regels inzake marktpraktijken en moet geen herroepingsrecht toekennen aan wie zijn g of d koopt. In het geval van een onderneming valt dit onder ‘verkoop op afstand’ en gelden desbetreffende regels. 6.50 Wie betaalt de kosten van terugzending als de consument de aankoop herroept? De consument die een postorder- of e-commerce-aankoop herroept, moet zich niet verantwoorden waarom deze het goed niet wilt en moet geen kosten betalen aan de verkoper. Maar de consument dient wel zelf de kosten te dragen van het terugzenden van de goederen aan de verkoper. 6.51 Wie zijn goederen online bestelt en ze vervolgens gaat afhalen bij de verkoper of in een ander verdeelpunt, mag die ook zijn aankoop herroepen? Het antwoord op deze vraag hangt af van het moment waarop de koop-verkoop wordt gesloten. Indien dit online gebeurt dan geniet de consument wel het herroepingsrecht van 14 dagen, indien de consument het product online reserveert en het dan in de winkel komt kopen dan geldt het niet.

7 Verkoop met verlies

7.54 Wat met verkoop met verlies van diensten: mag het IKEA-restaurant een volledige maaltijd verkopen voor een paar euro’s? Verkoop met verlies van diensten is niet uitdrukkelijk bij wet verboden en is dus toegelaten indien zij geen oneerlijke marktpraktijk uitmaakt die de belangen van 1 of meerdere andere ondernemingen schaadt of kan schaden. VERKOPEN VAN DIENSTEN MET VERLIES IS OPZICH NIET VERBODEN 7.55 Wanneer is er sprake van verlies? Als de aankoopprijs van het goed hoger ligt dan de verkoopprijs die de verkoper hanteert. Indien er kortingen worden vermeld, dan worden deze mee in rekening gebracht.

7.56 Mag men bij de bepaling van eventueel verlies rekening houden met bijdragen van de leverancier voor reclame e.d.? Neen, om uit te maken of er verkoop met verlies is, wordt er geen rekening gehouden met kortingen die, al dan niet uitsluitend, toegekend worden in ruil voor verbintenissen van de onderneming andere dan de aankoop van goederen.

7.58 Mag men tijdens de solden met verlies verkopen? Ja, er zijn enkele uitzonderingen: - Tijdens solden en uitverkopen - Verkoop van goederen die niet langer bewaard kunnen worden - Verkoop van goederen die niet meer met winst kunnen worden verkocht door veranderd koopgedrag of verouderde techniek (walkman) - Verkoop van goederen waarvan de verkoopprijs om redenen van mededinging wordt afgestemd op de prijs van de concurrentie 7.59 Oude voorraad mag men toch met verlies verkopen? Zie 7.58. 7.60 Als een afnemer met verlies verkoopt, mag de fabrikant dan verdere levering weigeren? Ja, dit kan. De producent of leverancier zal eerst zijn verdeler in gebreke moeten stellen en eisen dat der verdeler onmiddellijk de onwettelijke verkoop met verlies stopzet. Als de verdeler geen positief gevolg geeft aan de ingebrekestelling, kan de leverancier de verdere uitvoering van zijn verbintenissen stopzetten. Bij aantasting van het merkimago en vertroebelde relaties met andere verdelers kan hij hier ook een schadevergoeding voor vorderen indien er een relatief schadebeding in de overeenkomst staat.  DUS B2B VERKOOP MET VERLIES IS VERBODEN

8 Auteursrecht IE-rechten: - Auteursrecht – Octrooirecht – Designrecht – Merkenrecht 8.61 Tot wie moet ik me wenden voor de toestemming om auteursrechtelijk beschermde werken te mogen gebruiken? Tot de auteur. Indien de auteur zijn rechten laat uitoefenen door iemand die daarin gespecialiseerd is (SOFAM, SABAM, …) dan zal die daarover beslissen. 8.63 Mag men verworven foto’s, logo’s, muziek etc. wijzigen om ze commercieel beter te kunnen gebruiken? Heet betrekking op morele rechten van auteur. Auteur beschikt over integriteitsrecht = auteur mag zich verzetten tegen iedere wijziging van zijn werk. 8.64 Moet een onderneming steeds de naam van de auteur vermelden op de creaties die ze gebruikt? Ja, in principe wel. De auteurswet bepaalt immers dat de auteur het recht heeft om het vaderschap van het werk op te eisen of te weigeren. De auteur kan dus aan de gebruiker opleggen om zijn naam al dan niet te vermelden. 8.65 Is een onderneming automatisch en voor altijd eigenaar van de creaties gemaakt door haar werknemers? ...