Title | Artrogrypoza |
---|---|
Course | Fizjoterapia kliniczna w pediatrii |
Institution | Uniwersytet Mikolaja Kopernika w Toruniu |
Pages | 8 |
File Size | 166.6 KB |
File Type | |
Total Downloads | 41 |
Total Views | 149 |
artrogrypoza...
ARTROGRYPOZA – wielomiejscowe wrodzone zesztywniające zwyrodnienie stawów ( arthrogryposis multiplex congenita – AMC) Objawy kliniczne: - kończyny cylindryczne, pozbawione rzeźby mięśniowej, brak fałdów skórnych - sztywność stawów - zwichnięcie stawów biodrowych, kolanowych - zaniki mięśni - osłabienie odruchów ścięgnistych - k.g w przywiedzeniu i rotacji zewnętrznej - k. d w odwiedzeniu zgięciu i rotacji zewnętrznej, zwichnięcie biodra - kolana w zgięciu bądź w wyproście sztywne - rzepki zwichnięte lub niewykształcone - stopy szpotawe - stawy łokciowe w wyproście - palce zrośnięte Leczenie zachowawcze: Uzyskanie i zwiększenie możliwości czynnościowych dziecka: - stanie, symetria kończyn, wykorzystanie kończyn w czynnościach codziennych - gipsy czynnościowe, fizykoterapia i ortotyka. Leczenie chirurgiczne: Skorygowanie wszystkich deformacji kończyn dolnych do 2 roku życia, Skorygowanie deformacje kończyn górnych wykonuje się w późniejszych latach dziecka. Kinezyterapia: - ćwiczenia zwiększające zakres ruchu, - redresje już w wieku niemowlęcym - stabilizacja stawów i korekta - ćwiczenia bierne - ćwiczenia zwieszające siłę mięsni Zaopatrzenie ortopedyczne; łuski, szyny stabilizujące i korekcyjne Aparaty szynowo-opaskowe Korekcyjne pozycje złożeniowe Ćwiczenia zwiększające sprawność funkcjonalną Ćwiczenia chodu, stabilizacja pozycji stojącej, nauka chodu z balkonikiem, kul, Chód dwu- lub czterotaktowy wzorzec chodu
WRODZONA ŁAMLIWOŚĆ KOŚCI ( osteogenenesis imperfekta – OI) Objawy kliniczne: - częste złamania - niedobór wzrostu - skolioza - Osteoporoza - nieprawidłowa budowa zębów - złamania w obrębie przewodu słuchowego - niebieskie białkówki - mała trójkątna twarz - szeroka głowa - wąskie nasady kości długich Leczenie zachowawcze: Leczenie złamań, leczenie wygięć kości długich Zaopatrzenie ortopedyczne: łuski stabilizujące lub korekcyjne, aparaty szynowo opaskowe Parapodia i wysokie aparaty dające bezpieczne obciążenie osiowe szkieletu. Kinezyterapia: Pionizacja na stole pionizacyjnym Stojaki pionizacyjne ćwiczenia zwiększające zakres ruchu o funkcjonalnej przydatności - stabilizacja stawów i korekta - ćwiczenia bierne - ćwiczenia zwieszające siłę mięsni - nauka chodu: przy poręczach, podpory ruchome, kule pachowe lub łokciowe, wzorzec czterotaktowy, chód dostawny Fizykoterapia: elektroterapia, termoterapia
Istotę choroby (arthrogryposis) stanowi zaburzenie rozwoju mięśni na etapie płodowym. Konsekwencją tego jest upośledzenie rozwojowe i bliznowacenie mięśni, wtórne ograniczenie ruchów i przykurcze stawów. Zmiany w stawach rozpoznać można zaraz po urodzeniu. Zatrzymane w rozwoju i skrócone mięśnie ograniczają ruchomość stawów. Może to być przyczyną upośledzenia, a nawet zniesienia ruchów, a w miarę dalszego rozwoju również zniekształceń. Kończyny w odcinkach objętych zaburzeniem są szczuplejsze, brzuśce mięśni skrócone, zanikłe, skóra w okolicy dotkniętej zaburzeniami pogrubiała z nadmiarem tkanki tłuszczowej. Zmiany zajmują pojedyńcze mięśnie lub grupy, niekiedy obie kończyny. Zniekształcenia rozwijają się w zależności od grupy objętych zwyrodnieniem bliznowatym mięśni; przykurcze mięśnia piszczelowego przedniego, mięśni strzałkowych i zginaczy stopy powodują stopę płaską odwróconą; jeżeli zmiany dotyczą tylko grupy zginaczy, kształtuje się stopa końsko- szpotawa; zbliznowacenie mięśnia czworogłowego uda prowadzi do powstawania kolana przegiętego, a mięśnia obszernego bocznego - do zwichnięcia rzepki. Zmiany w mięśniach brzucha i kręgosłupa mogą stać się przyczyną skoliozy. Natomiast w kończynach górnych zmiany występują rzadziej, a zniekształcenia i dysfunkcje uwarunkowane są umiejscowieniem i rozległością zaburzeń. Leczenie reh. polega na pobudzeniu mięśni przykurczonych. Zalecam masaż, ciepło, eletroterapię, ale także redresje i oczywiście usprawnianie ruchu. Zaś w przypadkach znieksztalceń możliwie jak najwcześniej przeprowadza się leczenie operacyjne, aby dziecko we właściwym czasie ( 12 roku życia) mogło przybrać pozycję wyprostowaną i zaczęło chodzić. W artrogrypozie zachowane mięśnie bardzo łatwo poddają się usprawnianiu, jeżeli prowadzi się je regularnie i systematycznie no i jeżeli umożliwiono dziecku poprawne poruszanie się w najwcześniejszych okresach. Przypadki zaniedbane reh. ze względu na duże skłonności do przykurczów poddają się leczeniu reh.bardzo trudno.
Artrogrypoza, czyli Arthrogryposis Multiplex Congenita (AMC), jest schorzeniem wrodzonym, w którym pełny obraz choroby występuje
zaraz po urodzeniu. Wrodzone deformacje ciała nie pr ogresują, ale uniemożliwiają lub w znacznym stopniu utrudniają c zynność stawów, aktywność mięśni, co w rezultacie nasila znie kształcenia ciała i uniemożliwia opanowanie funkcji ruchowych.
Amputacja (odjęcie) –zabieg operacyjny polegającego na usunięciu narządu lub jego części
Jeżeli odjęcie kończyny przebiega poprzez rozdzielenie kości w stawie, a nie jej przecięcie, to operację taką nazywamy wyłuszczeniem WSKAZANIA
BEZWZGLĘDNE
o
>PIERWOTNE (NATYCHMIASTOWE)
o
> WTÓRNE (ODROCZONE)
WZGLĘDNE WSKAZANIA BEZWZGLĘDNE PIERWOTNE WTÓRNE (ODROCZONE)
amputacje dokonane już przez uraz
masywne zmiażdżenia kończyn
zgorzel gazowa o gwałtownym przebiegu
głębokie oparzenia i odmrożenia
postępujące niedokrwienie z martwicą kończyny (90%) WSKAZANIA WZGLĘDNE
wady wrodzone
uporczywe dolegliwości bólowe
nabyte zniekształcenia kończyn uniemożliwiające ich obciążenie
rozległe rany, owrzodzenia, przetoki
zainfekowane stawy rzekome TECHNIKI AMPUTACJI
AMPUTACJA OTWARTA
AMPUTACJA ZAMKNIĘTA
STOPA
możliwie oszczędnie
zachować paluch
do poziomu podstaw kości śródstopia – kikut bardzo użyteczny
nie wymaga specjalnego zaprotezowania (modyfikacja obuwia wkładką z czubkiem)Amputacja Scharpa-Jägera
przez bliższe odcinki kości śródstopia
dłuższy płat podeszwowy – blizna nie narażona na ucisk Kikut LISFRANCA
amputacja w stawie stępowo- śródstopnym
tendencja do zniekształcenia końsko- szpotawego
p/wskazany u kobiet – względy kosmetyczne AMPUTACJA W STWAIE CHOPARTA
staw poprzeczny stępu
zniekształcenia końsko-szpotawe
trudności w zaprotezowaniu
częste owrzodzenia AMPUTACJA PIROGOWA odjęcie całej stopy z pozostawieniem dolnej części kości piętowej, która przykłada się do
końca piszczeli po usunięciu jej chrząstki stawowej stawy rzekome, zrost z przesunięciem
AMPUTACJA SYME`A odjęcie całej stopy -> usunięcie powierzchni stawowej k. piszczelowej i obu kostek -> pokrycie
kikuta płatem skórno-mięśniowym spod pięty
wskazania: urazy, zniekształcenia stopy, martwica stopy, przewlekłe stany zapalne
pogrubienie na końcu – nieestetyczny wygląd protezy PODUDZIE
od połowy długości goleni do granicy 1/3 bliższej
dalsza połowa goleni – zaburzenia ukrwienia
im kikut jest dłuższy tym dłuższa jego dźwignia i większa siła -> lepsza czynna kontrola protezy
„idealny” kikut – 16-19cm, tj. odjęcie nieco poniżej granicy 1/3 bliższej i środkowej goleni
technika Ghormleya – wytworzenie długiego tylnego płata skórno-mięśniowego umożliwia wykonanie mioplastyki – blizna na przedniej powierzchni kikuta KOLANO
wyłuszcznie w stawie kolanowym jest wskazane u dzieci
zachowuje się szybciej rosnącą nasadę kości -> zapobiega wtórnemu wzrostowemu skracaniu się kikuta u dorosłych rzadko -> kikut uda jest za długi by zamontować nowoczesny mechanizm
kolanowy UDO
kikut bardziej funkcjonalny im dłuższy, ale musi być miejsce na szutczny staw kolanowy
„idealny” kikut 7-8 cm powyżej szczeliny stawu kolanowego
3-4cm odcinek od guza kulszowego w dół należy zawsze usunąć (za krótki dla protezy udowej, a za długi na wyłuszczenie w biodrze) AMPUTACJA GRITTI-STOKESA
odjęcie tuż nad kłykciami udowymi
przyłożenie rzepki po usunięciu jej chrząstki stawowej do końca kości udowej
koniec kikuta pokryty płatem skóry z przedniej powierzchni kolana AMPUTACJA CALLANDERA
podobna do poprzedniej
rzepkę usuwa się w całości zachowując jej aparat ścięgnowo- powięziowy BIODRO
wyłuszczenie w stawie biodrowym pozostawia ciężkie kalectwo
odjęcie całej kończyny przez talerz k. biodrowej/z połową miednicy (hemipelvectomia) tylko w przypadku guzów złośliwych okolicy biodra RĘKA
jak najoszczędniejsza amputacja
u pracowników fizycznych – w całości zachować głowę kości śródręcza -> siła chwytu
u pracowników umysłowych – palec usuwa się wraz z głową kości śródręcza -> bardziej estetyczny wygląd
sam nadgarstek jest kłopotliwy w zaprotezowaniu
PRZEDRAMIĘ
ruchy rotacyjne przedramienia są funkcją długości kikuta
ruchy zginania i prostowania zostają zachowane bez względu na poziom odjęcia ŁOKIEĆ wyłuszczenie w stawie łokciowym tylko u dzieci i dorosłych u których względy czynnościowe
są ważniejsze od estetycznych mechanizm łokciowy wymaga przestrzeni -> ramię protezy jest przedłużone, a łokieć jest niżej
niż po zdrowej stronie RAMIĘ
oszczędzamy każdy odcinek oprócz 4- 5cm obwodowych (mechanizm łokciowy)
zachować należy choćby głowę kości ramiennej -> lepsze warunki kontroli i zawieszenia protezy; prawidłowy obrys barku BARK
podobnie jak w przypadku biodra
odjęcie łopatki i obojczyka tylko w neo złośliwych tej okolicy KIKUT KRUKENBERGA
wskazany u osób niewidomych po obustronnych amputacjach rąk
na kikutach przedramienia oddzielając od siebie k. promieniową i łokciową
wytwarzane są „szczypce”, które pacjent może otwierać i zamykać KIKUT KINEPLASTYCZNY
wytworzenie tunelu poprzecznego w m. 2-głowym ramienia (kikut przedramienia) lub piersiowym większym (kikut ramienia)
w tunel wprowadza się „orczyk” od którego biegną cięgła do końcówki protezy
dowolny skurcz mięśnia zostaje przeniesiony na końcówkę protezy KIKUT MARQUARDTA
dotyczy kikuta ramienia
przecięcie k. kikuta 6-8cm powyżej jej końca i ponowne zespolenie pod kątem 45-60˚
zyskuje się jakby hak na końcu kikuta
pewniejsze osadzenie protezy na końcu kikuta...