Gynaecologie deel5 hyg steriliteit PDF

Preview

Summary

Hygiëne en steriliteit...

Description

Gynaecologie Deel5: Hygiëne, steriliteit & infectiepreventie Belangrijke begrippen! Doel: zo hygiënisch en kiemvrij mogelijke omstandigheden creëren, gezien de aard van de handelingen Overdracht infecties via: Patiënten Operatieteam Omgeving (meubilair + gebruikte materialen) Lucht 1.Klimaatbeheersing: 1.1omgevingstemperatuur OK: Moet regelbaar zijn Wordt als “aangenaam” ervaren tussen 18 en 25°C Volwassen patiënten: ideale temperatuur tussen 18 en 20°C Kinderen tot 12 jaar: temperatuur wordt verhoogd 23 tot 27°C (Dit is doordat de lichaamsverhouding/opp verschillend is + verminderde compensatie> kunnen zichzelf niet zo goed opwarmen) kinderen koelen sneller af *Voor- en nadelen lage temperatuur: Vermindert de activiteit en het aantal delingen van de micro-organismen, dus minder infectierisico Aangenamer voor het chirurgische team Hoger risico op onderkoeling van de patiënt Meer spierpijn van nek en schouders bij het chirurgische team *Voor- en nadelen hoge temperatuur: Aangenaam voor de patiënt, minder peroperatieve afkoeling. Aangenaam voor omloopverpleegkundige en anesthesieteam Minder afkoeling van spoel- en infuusvloeistoffen Verhoogd infectierisico door verhoogde stofwisseling micro-organismen Kan als onaangenaam ervaren worden door het chirurgische team

2.Luchtverversing: Grote luchtverplaatsing vraagt regelbare luchtvochtigheid tussen 55 en 60% De operatiezaal dient voorzien te zijn van een gevalideerd luchtbehandelingssysteem, gericht op het weren dan wel reduceren van verontreinigde lucht in het operatiegebied. Doel: aanvoer van zuivere lucht met zo weinig mogelijk wervelingen De systemen voor toevoer van bacterie-arme en geklimatiseerde lucht in operatiekamers kunnen in twee hoofdsystemen worden onderverdeeld: *Niet-mengende systemen: de binnenkomende kiemvrije lucht komt direct aan bij het operatieveld. - Downflow de binnenkomende kiemvrije lucht komt direct aanbij het operatieveld.> Wordt -Laminaire flow: aanbieden van meer liters lucht per kubieke decimeter via een HEPA-filter (>99% v.d. deeltjes > 0.3μm) Er worden als het ware onzichtbare wanden van sterk stromende lucht gecreëerd die alle in de lucht zwevende deeltjes naar beneden drukken waardoor de reeds aanwezige lucht verdrongen wordt. *Mengende systemen: de kiemvrije lucht wordt aangevoerd via een hooggeplaatst rooster en verwijderd via een rooster aan de andere zijde van de zaal. Men spreekt ook wel van -crossflow. Dit betekent dat de binnenkomende kiemvrije lucht gemengd wordt met de ruimtelucht waarbij door verdunning en verlaging van de bacterieconcentratie wordt verkregen. Negatief: er ontstaan wervelingen die ervoor kunnen zorgen dat stof in de operatiewonde terechtkomt Verder is het verplicht dat er minimum 20 luchtverversingen per uur plaatsvinden. De operatiezalen zelf staan ook steeds in overdruk. Op deze manier kunnen er minder micro-organismen van buiten de kritische zone tot in de operatiezaal zelf komen (CAVE: besmette personen)

3.Medewerkers en mobiliteit: Verspreiding m.o. beperken Daarnaast vormen mensen de belangrijkste bron van mo’s in het ok Respecteren drukhiërarchie: Dit wil zeggen dat in de schoonste ruimte de luchtdruk het hoogst moet zijn en dat door deze constructie de lucht binnen de operatieafdeling altijd van hogedruk- naar lagedrukgebieden stroomt Aantal medewerkers per zaal zo klein mogelijk houden (meer beweging> meer mo versprijding) Deuren OKzaal zoveel als mogelijk gesloten: drukhandhaving en mo verspreiden Niet opruimen voordat operatiewonde gesloten is Niet opdekken voor volgende operatie voordat volgende patiënt in zaal is

Beperken in- en uitlopen zaal: Planning pauzes niet tijdens een operatie> geen teamwissel Voorkeur telefonische communicatie Alle benodigd en evt. bijkomend materiaal in de zaal 3.1Kledijvoorschriften: OK-pak (broek en jasje): dagelijks of bij zichtbare bevuiling te verversen Jasje met korte mouwen en met manchetten aan armen en enkels, dat dagelijks of bij zichtbare bevuiling ververst moet worden OK-schoenen of –klompen, ook gastklompen (familie, bezoekers, vertegenwoordigers) afwasbaar Muts die het haar (en baard!) volledig bedekt 1x/d verversen, haar en haarschilfers vermijden Mondneusmasker: patiënt beschermen tegen besmetting met micro-organismen uit de neus of mond van de OK-medewerkers. Het masker wordt in de operatiezaal voor neus en mond gedragen vanaf het moment dat het steriele veld opengaat tot het ogenblik dat de wonde gesloten is max4u Boven het OK-pak steriel, al dan niet disposable operatieschort Aangezichtsschild of beschermbril tegen spatten, HIV

Aangepast naargelang zonering Niet-kritische zone: reine werkkledij (OK pak) Semi-kritische zone: Reine broek met jas (OK pak) en (indien nodig) reine niet-steriele schoenen Muts en/of masker niet verplicht bij doorgaan Muts en masker aan vòòr ingreep, vooraleer men kritische zone betreedt Kritische zone: Iedereen in OKzaal OKpak, afwasbaar schoeisel, muts en mondneusmasker vooraleer: Het operatieveld ontsmet wordt Steriele jas aangetrokken wordt Instrumententafels opgedekt worden Instrumentensets geopend worden

3.2Persoonlijke hygiëne: ABSOLUTE PRIORITEIT!!! Goede handhygiëne, toepassing idem verpleegeenheid: Tussen contact met verschillende patiënten Tussen verschillende handelingen bij eenzelfde patiënt Huishoudelijke reiniging (wassen met water en zeep) vs. preoperatieve of chirurgische desinfectie Korte nagels proper geen nagelak Geen juwelen 3.2.1Chirurgische handontsmetting: Doodt transiënte flora(van anderen overkrijgen), vermindert residente flora (eigen bact) en remt deze in groei Bestaat uit: 1.Voorbereiding 2.Wassen en ontsmetten van de handen 3.Drogen van de handen Voorbereiding:Neus snuiten, eten, drinken, toilet Nagaan of de muts goed zit: zijn alle haren bedekt? Masker opzetten: goed aansluiten boven de neus, niet te hard aanspannen onder de kin masker en muts niet meer aanraken na chirurgisch wassen van de handen *Wassen en ontsmetten van de handen: Evolutie in technieken (hand-scrub, hand-rub) Rekening houden met: Voorschriften ziekenhuis Richtlijnen eigen aan de gebruikte zeep of ontsmettingsmiddel *Hand-scrub: zeep en water Handen en onderarmen bevochtigen tot aan de ellebogen (kraan te bedienen zonder handen) Dosis ontsmettende zeep in de handpalm nemen (hoeveelheid is afh van het gebruikte product) Handen en onderarmen worden gedurende de vooropgestelde tijd, afhankelijk van het gebruikte product, ingewreven Aandacht voor alle delen van de handen en vingers (duimen, interdigitale ruimten) Er wordt gebruik gemaakt van een disposable, steriel borsteltje om de nagels te borstelen. Vermijden van schrobben van huid: risico micro-traumata, massaal vrijkomen commensalen Overvloedig spoelen: handen hoger dan de ellebogen

*Hand-rub: ontsmetten Handen ontsmetten (van vingertoppen tot ellebogen) met dosis alcoholisch ontsmettingsmiddel Dosis alcoholisch ontsmettingsmiddel voor handen tot max. polsen Wrijven tot armen en handen +- droog zijn of drogen aan de lucht Gebruik van steriele doekjes ! Deppende beweging, van handen naar ellebogen toe Bij opeenvolgende ingrepen: Voorbereiding en eerste wasbeurt worden niet telkens opnieuw uitgevoerd Tweede gedeelte (tweede wasbeurt of hand-rub) moet vòòr elke ingreep opnieuw plaatsvinden 3.3Steriel aankleden: Effectieve barrière tussen operatieteam en patiënt Steriele jassen: verschillende maten en materialen (vb. versterkte steriele jas) Steriele jas: Lang Lange en aan de polsen afgesloten mouwen Na elke ingreep verversen 





Pak de jas bij de kraag, het liefst zo veel mogelijk aan de binnenzijde. o Doe een stap terug van de tafel om een veilige afstand voor het openvouwen te creëren. o Laat dan de jas openvallen terwijl je de kraag nog vasthoudt. o Hierna kun je de zijkanten openvouwen, totdat de armsgaten zichtbaar worden. Houd de jas met de rechterhand vast, terwijl de linkerhand het armsgat zoekt. o Zodra de linkerarm een beetje in de mouw is opgeschoven, kan de rechterarm in de mouw gestoken worden. o De omloopverpleegkundige staat klaar om verder te helpen met het aantrekken van de steriele jas. Hierbij mag hij de jas alleen aan de binnenkant aanraken. Eerst wordt de hals gesloten. Vervolgens wordt het lint aan de binnenzijde van de schort dichtgeknoopt.

Aantrekken steriele handschoenen: Vermijden overdracht m.o. operatieteam naar patiënt = vermijden kans op per- of postop wondinfectie Handen moeten eerst goed droog zijn! Open vs. gesloten procedure Steriele handschoenen verversen bij elke nieuwe ingreep Perforatie steriele handschoenen reeël! Onderhandschoenen of dubbel paar handschoenen

4.Voorbereiding: Hygiënisch proper! (operatiemuts, proper bedlinnen, proper operatiehemd, geen juwelen) Pre-operatief douchen met een ontsmettende zeep: Transiënte micro-organismen elimineren Residente flora verminderen en groei ervan afremmen Uiteenlopende visies Pre-operatief ontharen: zo kort mogelijk voor de ingreep bv. in de pre-anesthesieruimte Scheermesje: micro-traumata (wondinfectie!) Ontharingscrème (vroeger) Clipper: voorkeur (tendeuse en er blijft 1mm staan> geen wondes) Pre-operatief ontsmetten: vernietigen micro-organismen Jodium- of chloorhexidine-oplossing Waterige en alcoholische variant(intacte huid bv. buik) Wonden en slijmvliezen: waterige oplossing

*Algemene principes: Te ontsmetten gebied vrij van kleefpleister, vuil en vet ether Steeds voldoende ruim (conversie mogelijk maken) Van minst naar meest bevuild ontsmetten (proper > vuil) Start = plaats van incisie OP gebied = van binnen naar buiten Uitzonderingen: van buiten naar binnen indien (ernstig vervuilde) wonden Huidinfecties Rectovaginale operaties Liezen; oksels; navel Operaties aan de extremiteiten

*Verdere aandachtspunten: Allergieën patiënt? Jodium? Inhoud desinfectiemiddel controleren (etiket) Desinfectiemiddel steriel in godet/potje gieten Eigen steriliteit bewaken tijdens desinfecteren Geen desinfectiemiddel onder ECG elektrodes of NE Inwerkingstijd respecteren: Reductie aantal micro-organismen Droge huid (brandwonden!) Gebruikte tampons onmiddellijk verwijderen 4.1Jodiumoplossing: Jodiumtinctuur 1% of 2% in alcohol 70°: Breedspectrumwerking Alcoholbasis: Goed doordringen van de tinctuur in de poriën Snelle verdamping Licht ontvettende werking: gelijkmatige verdeling over de huid Ontsmetten intacte huid Jodoforen: verbindingen van jodium op een drager: PVP-I 10% in water: povidone of polyvinylpyrrolidone in combinatie met 10% jodium (Bv. iso-Betadine®)>slijmvliezen en wonden PVP-I in alcohol (Bv. iso-Betadine® Hydroalcoholische Oplossing)> intacte huid

Oranje= in alcohol

*Voorzorgen: Bedacht zijn op allergische reacties (roodheid, al dan niet gepaard met zwelling en blaarvorming) >navragen bij de patiënt! Voorzichtig zijn met het gebruik van jodium of jodoforen bij onderzoeken van de schildklier of bij patiënten met een gestoorde schildklierwerking 4.2Chloorhexidineoplossingen: Chloorhexidine 0,5% in alcohol 70°: ontsmetten intacte huid Chloorhexidine 0,05% in water (Hibidil®): ontsmetten wonden en slijmvliezen Toevoeging kleurstof mogelijk (chloorhexidinetinctuur): duidelijk welk gebied ontsmet werd

5.Afdekken van de pte: Zij markeren de grens tussen steriele en niet-steriele zones en vormen op die manier een barrière tussen het medisch personeel en de patiënt enerzijds, en de operatiewond anderzijds Afdekmaterialen: Meer en meer disposable: Constante kwaliteit Kosten afvalverwerking lager dan kosten wassen, controle en reparatie Minder grote milieubelasting Disposable: non-woven >minder doorlaatbaar Lichtblauw/lichtgroen: contrastverminderend (bloed te zien) Rond de incisieplaats: extra waterafstotend geïmpregneerd + kleefstroken

*Incisiefolie: Niet-geïmpregneerd: mechanisch effect, nl. immobiliseren micro-organismen >na verloop van tijd re-growth >kans op POWI Geïmpregneerd: voorzien van een desinfectans (jodium of chloorhexidine) ter preventie van postoperatieve wondinfecties > kritische kanttekening!

*Principes van het afdekken: Patiënt, instrumententafels, bijkomend materiaal, toestellen, operatielampen Afdektechnieken Bij twijfel, steeds als niet-steriel beschouwen Steriele velden opgevouwen houden tot het moment van afdekken Instrumenterende die steriel aangekleed is, moet dit ook blijven Steriele handschoenen beschermen in een vouw van een steriel veld Geen bruuske bewegingen Eénmaal het steriel veld is aangebracht, moet dit ter plaatse blijven Steriel aangekleed: afstand van niet-steriele omgeving (en omgekeerd!)...