Kasstroomoverzicht PDF

Preview

Summary

INFORMATIE OVER KASSTROOMOVERZICHT...

Description

Kasstroomoverzicht Winst en toch failliet? Het gebeurt regelmatig dat organisaties met winst failliet gaan. Dit kan gebeuren doordat hun vermogen c.q. winst 'vast zit' in voorraden, gebouwen of debiteuren. Met voorraden, gebouwen en debiteuren kun je echter niet de rekeningen betalen! Met als gevolg dat ondanks de winstgevendheid niet aan de betalingsverplichtingen kan worden voldaan. En de organisatie failliet kan gaan. Winst zegt dus blijkbaar niet alles over de financiële gezondheid van een organisatie. 1 Cash is King 2 Verschil tussen Winst en een Kasstroom 3 Opstellen Kasstroomoverzicht 4 Voorbeeld 5 Directe Methode 6 Liquiditeitsbegroting of Kasstroomoverzicht?

1 Cash is King Cash is King is een van oorsprong Amerikaanse zienswijze die stelt dat de financiële gezondheid van een organisatie niet wordt bepaald door de hoogte van de winst maar door de kasstromen die de organisatie in- en uitgaan. De financiële gezondheid wordt dus vooral bepaald door de feitelijke inkomsten en uitgaven (en niet op opbrengsten en kosten). Met behulp van het kasstroomoverzicht worden inkomsten en uitgaven inzichtelijk gemaakt. Het kasstroomoverzicht brengt de veranderingen in de liquide middelen in kaart die het logisch gevolg zijn van inkomsten en uitgaven die zijn gedaan. Kasstroomoverzichten worden gebruikt voor:

 Liquiditeit en solvabiliteit; op basis van kasstromen wordt bepaald of organisaties over voldoende liquide middelen

beschikken om uitgaven op korte en lange termijn te kunnen betalen. Een meerjarig kasstroomoverzicht (ook wel liquiditeitsbegroting genoemd) geeft dus de ontwikkeling van de liquiditeitspositie van een organisatie weer. Waar vervolgens weer de solvabiliteitspositie (in combinatie met andere balansposten) kan worden afgeleid.  Waardebepalingen ondernemingen; investeerders gebruiken kasstromen om de waarde van een organisatie te bepalen. Dit omdat kasstromen (feitelijke in- en uitgaande gelden) moeilijker zijn te manipuleren dan opbrengsten en kosten. Investeerders gebruiken voor de waardebepaling van bedrijven veelal de zogenaamde vrije kasstroom. Een begrip dat hieronder in het kasstroomoverzicht verder wordt toegelicht.  Jaarrekening; naast de winst- en verliesrekening en de balans is het kasstroomoverzicht het derde belangrijke document in de jaarrekening. Kasstromen geven meer dan de winst- en verliesrekening inzicht in de financiële gezondheid van een organisatie. Verder hieronder is een kasstroomoverzicht opgesteld en toegelicht.

2 Verschillen Winst- & Verliesrekening en het Kasstroomoverzicht Het berekenen van de kasstroom van een organisatie lijkt veel op de traditionele winstberekening, maar wijkt er op een aantal punten van af. Het voornaamste verschil is dat in een kasstroomoverzicht alleen rekening wordt gehouden met feitelijke geldstromen die in het betreffende boekjaar hebben plaatsgevonden. Een kasstroom bereken je door de nettowinst uit de winst- en verliesrekening (saldo van opbrengsten en kosten) te corrigeren voor alle:

 Kosten die niet tot een uitgave hebben geleid; uit het criterium "feitelijke geldstromen" vloeit voort dat afschrijvingen niet in het kasstroomoverzicht voorkomen. Daar is geen feitelijke

geldstroom mee gemoeid. Terwijl deze post wel op de W&Vrekening voorkomt.  Opbrengsten die nog niet tot inkomsten hebben geleid; de computerwinkel verkoopt vlak voor het einde van het boekjaar 50 computers. De factuur is op 31 december nog niet betaald. Voor de winst- en verliesrekening doet dat niet ter zake: de verkoop kan gewoon als "omzet" geboekt worden. In het kasstroomoverzicht komt deze verkoop echter niet voor, want er is geen (inkomende) geldstroom geweest.  Uitgaven of inkomsten die wel plaats hebben gevonden maar die niet zichtbaar zijn in de winst- en verliesrekening zoals (des)investeringen en/of het aantrekken aflossen van eigen of vreemd vermogen.

Om op een gestructureerde manier de toekomstige kasstromen van een organisatie te berekenen wordt veelal een kasstroomoverzicht (of liquiditeitsbegrorintg) opgesteld. In dit overzicht wordt duidelijk hoe liquide middelen zich in de komende periode per maand gaan ontwikkelen. En of er additionele financiering nodig is om bijvoorbeeld de vakantieuitkeringen in mei te kunnen betalen.

3 Opstellen Kasstroomoverzicht Hoe wordt de kasstroom berekend? Een kasstroomoverzicht is een overzicht van de feitelijke geldstromen die in een organisatie in de loop van een boekjaar binnenkomen en uitgaan. Dit staat ook bekend als de staat van herkomst en besteding der middelen. Een kasstroomoverzicht bestaat uit vier delen.

1. Operationele kasstroom; beschrijft de inkomsten en uitgaven die voortvloeien uit de normale bedrijfsvoering. Dit begint met netto winst zoals die is vermeld in de winst- en verliesrekening. Die vervolgens wordt gecorrigeerd voor een aantal "stroomgrootheden": toe- of afname van debiteuren, van

crediteuren, en van voorraden ten opzichte van de vorige rapportageperiode. Als de operationele kasstroom een negatief bedrag is, heeft de onderneming, reeds nu of op termijn, een probleem. De normale situatie is echter dat dit bedrag positief is. 2. Kasstroom uit investeringsactiviteiten (activa); beschrijft de kasstroom uit investeringsactiviteiten. Hier worden aanschaffingen in machines en andere duurzame activa vermeld, en wel voor het volle bedrag van de aanschaf. Ook investeringen die de vorm aannemen van overnames van andere ondernemingen of gedeelten daarvan vallen hieronder. De uitgaven zijn negatieve bedragen (er gaat immers geld "de deur uit"). In een organisatie die groeit is het normaal dat de kasstroom uit investeringsactiviteiten negatief is. 3. Kasstroom uit financieringsactiviteiten (passiva); dit beschrijft de wijze waarop aan de kapitaalsbehoefte van een onderneming is voldaan in de loop van het boekjaar. Het aangaan van een lening of een emissie van aandelen zorgt voor een geldstroom de onderneming in. Het aflossen van een langlopende lening is dan weer een negatieve geldstroom. Bij een (sterk) groeiende onderneming zal de kasstroom uit financieringsactiviteiten vrijwel altijd een positief bedrag zijn, aangezien het niet aannemelijk is dat die expansie geheel uit de ingehouden winst gefinancierd kan worden. 4. Netto Kasstroom (saldo Liquide Middelen); het saldo van bovenstaande drie groepen zal, als alle cijfers kloppen, gelijk zijn aan het bedrag waarmee de liquide middelen (kas en banksaldi) in de loop van het boekjaar zijn toe- of afgenomen. Het Kasstroomoverzicht is dan sluitend.

4 Voorbeeld Kasstroomoverzicht Computerwinkel Met het voorbeeld van De Computerwinkel wordt duidelijk dat het kasstroomoverzicht wordt opgesteld op basis van de cijfers uit de winst- & verliesrekening en de balans. De cijfers die in onderstaande kasstroomoverzicht staan opgenomen staan op de pagina's van

de Winst- & Verliesrekening en de Balans waar hetzelfde voorbeeld van de Computerwinkel is uitgewerkt.

Stap 1 Operationele kasstroom De operationele kasstroom bepaalt of een organisatie uit haar normale bedrijfsvoering per saldo meer inkomsten heeft dan uitgaven (of in het minder gunstige geval meer uitgaven dan inkomsten). Waarbij de operationele kasstroom gelijk is aan het saldo van inkomsten en uitgaven uit de bedrijfsvoering (winst- & verliesrekening) en het saldo van inkomsten en uitgaven van investeringen in het netto werkkapitaal (balans):

 Cashflow; door de netto winst te corrigeren van de afschrijvingen (kosten die niet tot een uitgave hebben geleid) ontstaat de cashflow. De cashflow geeft aan wat de kasstroom potentie van de onderneming is zonder dat rekening wordt gehouden of de winst direct in liquide middelen wordt omgezet of dat deze in de vlottende activa tot uiting komt.  Verandering netto werkkapitaal; het bepalen van de verandering van het netto werkkapitaal is nodig om te bepalen of de winst ook daadwerkelijk is omgezet in baar geld (liquide middelen) of dat de winst vast zit in het werkkapitaal zoals voorraden en debiteuren. Het werkkapitaal is het saldo van de vlottende activa (voorraden en debiteuren) en de kortlopende schulden (zoals crediteuren). In het voorbeeld: toename werkkapitaal wordt berekend door van de stijging van de waarde van de voorraden en debiteuren (respectievelijk € 60.000 +€ 15.000) te verminderen met stijging van de waarde van crediteuren en het krediet bij de bank (respectievelijk € 20.000 en € 0). De toename van het werkkapitaal bedraagt per saldo in 2015 dus € 55.000.  Operationele kasstroom; de operationele kasstroom geeft aan in hoeverre de Computerwinkel de winst in geld heeft kunnen omzetten. De operationele kasstroom is dus gelijk aan het saldo

tussen de cashflow en de verandering in het netto werkkapitaal. Conclusie is dat van de cashflow van € 180.000 er € 125.000 is omgezet in liquide middelen en de overige € 55.000 ‘vast ligt’ in het werkkapitaal (in dit geval met name in de voorraden).

De kasstroom is dus niet, wat vaak gedacht wordt, hetzelfde als de netto winst plus afschrijvingen. Bij berekening van de operationele kasstroom moet dus naast de netto winst plus afschrijvingen (winst- & verliesrekening) rekening worden gehouden met de mutatie in het netto werkkapitaal (mutaties in begin- en eindbalans van bijvoorbeeld liquide middelen, voorraden, debiteuren, crediteuren en andere kortlopende schulden.

Stap 2 Kasstroom uit investeringsactiviteiten Bij de kasstroom uit investeringsactiviteiten staan de uitgaven (investeringen) en inkomsten (desinvesteringen) centraal die zijn gedaan om winst / kasstromen in de toekomst te genereren. In het voorbeeld is sprake van een desinvestering van een bedrijfsruimte van € 50.000 en een (uitbreidings)investering van € 70.000 in een directieauto. Per saldo is dus € 20.000 meer aan uitgaven uitgegaan (geïnvesteerd) dan aan inkomsten binnen gekomen (gedesinvesteerd).

 Toekomstige kasstromen; vaak is de kasstroom uit investeringsactiviteiten negatief. Dit omdat er investeringen (uitgaande kasstroom) gepleegd moeten worden om de toekomstige winsten / operationele kasstromen veilig te stellen.  Vrije kasstroom; het saldo van de operationele kasstroom en de kasstroom uit investeringsactiviteiten noemt men de vrije kasstroom. Hiermee wordt de vergoeding van eigen vermogen verschaffers (veelal aandeelhouders) betaald.  Faillissementen; bij snel groeiende organisaties is vaak sprake van een negatieve vrije kasstroom. Dit omdat de investeringen die gepleegd worden hoger zijn dan de inkomsten uit de

operationele kasstroom. De organisatie zal in dat geval extra vermogen moeten aantrekken om toch aan de verplichtingen te voldoen.

De operationele kasstroom plus de kasstroom uit investeringsactiviteiten noemt men de vrije kasstroom. De vrije kasstroom wordt door investeerders gebruikt om de financiële gezondheid van een organisatie te bepalen. De vrije kasstroom maakt namelijk duidelijk hoeveel geld een organisatie jaarlijks overhoudt nadat de noodzakelijke uitgaven in het netto werkkapitaal en (vervangings)investeringen zijn gedaan. Een mooie indicator voor de winstgevendheid van een organisatie lijkt me!

Stap 3 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ook een wijziging in de financiering leidt tot inkomsten dan wel een uitgave en moet als dusdanig in het kasstroomoverzicht worden meegenomen. Het gaat om inkomsten of uitgaven die het gevolg zijn van het aantrekken of aflossen van het lange termijn vermogen. Bijvoorbeeld door het aflossen van een schuld (uitgaande kasstroom) of het uitgeven van nieuwe aandelen (ingaande kasstroom). In het voorbeeld heeft geen inkoop of uitgifte van aandelen plaatsgevonden. Verder is de hypothecaire lening met € 100.000 verhoogd. Zij het dat de onderhandse lening met datzelfde bedrag is afgenomen. Per saldo is de kasstroom uit financieringsactiviteiten gelijk aan 0.

Stap 4 Netto kasstroom De netto kasstroom is het saldo van alle ingekomen en uitgaande gelden in een bepaalde periode. De netto kasstroom is het saldo van de operationele kasstroom en de kasstromen uit investeringen en financieringsactiviteiten.

5 Directe Methode De berekening van de netto kasstroom in het kasstroomoverzicht vindt plaats op de zogenaamde 'indirecte methode'. Deze methode wordt de indirecte methode genoemd omdat het saldo liquide middelen van de winst- en verliesrekening wordt afgeleid. Naast de indirecte methode is er ook een directe methode om het saldo liquide middelen te bepalen. De netto kasstroom (saldo liquide middelen) is immers per definitie altijd gelijk aan de mutatie van de liquide middelen tussen begin- en eindbalans. Dit is ook logisch omdat met het kasstroomoverzicht alle inkomsten en uitgaven van de andere balansposten in kaart zijn gebracht. Liquide middelen is in dat geval de rekenkundige sluitpost. In het bovengenoemde voorbeeld is de netto kasstroom van € 105.000 (indirecte methode) gelijk aan de directe mutatie van de liquide middelen van € 105.000 (Eindbalans – Beginbalans Liquide middelen, € 120.000 - € 15.000).

6 Liquiditeitsbegroting of Kasstroomoverzicht? De liquiditeitsbegroting en het kasstroomoverzicht zijn twee kanten van dezelfde medaille. Waarbij in het dagelijks spraakgebruik het kasstroomoverzicht met de jaarrekening wordt geassocieerd. En de liquiditeitsbegroting een afgeleide is van de begroting. Maar in beide gevallen wordt de stand van de liquide middelen bepaald (netto kasstroom) door het saldo van de operationele kasstroom en de kasstromen uit investeringen en financieringsactiviteiten....