Kodyfikacja Justyniańska PDF

Preview

Summary

Kodyfikacja Justyniańska...

Description

KODYFIKACJA JUSTYNIAŃSKA Cesarz Justynian dążył do uporządkowania i ujednolicenia prawa rzymskiego, zmierzał do stworzenia zbioru obowiązującego prawa, który usunąłby dotychczasowe niesprawności prawa. Zbiór musiał się opierać na materiale dawnego prawa (ius) i ustaw Cesarskich (leges). Materiał ten, zwłaszcza pisma jurystów klasycznych musiał być dostosowany do potrzeb prawnych społecznych. Komisja Tryboniana: W 528 roku Justynian powołał komisje składającą się z 10 członków, do której wchodzili: prawnik TRYBONIAN oraz profesorowie szkół prawniczych i adwokaci. Komisja ta miała za zadanie zebrać konstytucje cesarską korzystając z dotychczasowych zbiorów. Zadanie wykonała w KWIETNIU 529 roku- w tym roku też wszedł w życie pierwszy kodeks JUSTYNIAŃSKI (zwany później CODEX VETUS) - kodeks ten nie zachował się do naszych czasów. W 530 roku Justynian wydał szereg ustaw mając na celu usuniecie sprzeczności jakie miały pisma prawników klasycznych przy stosowaniach ich w sądach. Z pięćdziesięciu rozporządzeń cesarza utworzono zbiór zwany LIBER QUINQUAGINTA DECISIONUM - zbiór ten nie zachował się do dziś. Następnie sporządzono obszerny zbiór ius tj.: kompilacji fragmentów z pism prawników z okresu klasycznego. W tym celu w GRUDNIU 530 roku cesarz powołał komisje złożoną z 17 członków pod przewodnictwem TRYBONIANA. Komisja ta dostała upoważnienie do wprowadzania poprawek, zmian w przepisach. Zmiany te i przeróbki noszą nazwę INTERPOLACJE lub EMBLEMATA TRIBONIANI. DIGESTA SEU PANDECTA Przy układaniu zbioru komisja uwzględniła dzieła 38 prawników - 3 z czasów Rzeczypospolitej, 2 z okresu dominatu, pozostali z okresu klasycznego). Z dzieł tych prawników wciągnięto do DIGESTÓW ogółem 9123 fragmenty, około 150 000 wierszy. Prace komisji trwały 3 lata i dzieło zostało nazwane DIGESTA SEU PANDECTA, które weszły w życie w grudniu 533 roku. Digesta dzielą się na 50 ksiąg, każda księga (prócz 30,31,32) dzieli się na pewną liczbę tytułów, każdy zawiera fragmenty (leges) będące wyimkami pism klasycznych prawników. Na wstępie każdego fragmentu w inskrypcji (inscripto) nazwiska prawnika oraz 1

tytuł jego książki, z którego cytat został zaczerpnięty. Początek fragmentu poprzedzający paragraf określa się jako PRINCIPIUM. INSTYTUCJE JUSTYNIAŃSKIE W trakcie pracy nad digestami utworzono podręcznik dla szkół prawniczych, dostosowanych do nowych zbiorów. Podręcznik taki opracowali dwaj profesorowie – DOROTHEUS i THEOPILUS. Nosi on tytuł instytucje (INSTITUTIONES SIVE ELEMENTA) wszedł w życie z digestami w 533 roku. Był on częścią kodyfikacji. Instytucje Justyniańskie składają się 4 ksiąg, są wzorowane na instytucjach Gaiusa, przyjęto systematykę PERSONAE, RES, ACTIONES. W treści korzystano przede wszystkim z dzieł Gaiusa, wprowadzone zostały jednak zmiany dostosowane do ówczesnych praw. CODEX LUSTINIANUS Po wydaniu kodeksu w 529 roku, wiele ustaw, które miały na celu reformę prawa oraz wprowadzeniu szereg zmian prawa drogą interpolacji w digestach okazało się wprowadzenie nowej redakcji kodeksu. Nowy kodeks jako CODEX REPETITAE PRAELECTIONIS powtórne wydanie, wszedł w życie w grudniu. 534r. Z tą chwilą stracił moc pierwszy kodeks (CODEX VETUS) z 529 roku. CODEX REPETITAE PRAELECTIONIS dochował się do naszych czasów. Dzieli się na 12 ksiąg, księgi dzielą się na tytuły które zawierają konstytucje cesarskie, leges. Kodyfikacja justyniańska składa się z 3 części: DIGESTY, pandekty (533r.), INSTYTUCJA (533r), KODEKS (534r)

2...