Oczodół człowieka PDF

Preview

Summary

Wszystko co potrzebne na ćwiczenia z anatomii...

Description

OCZODÓŁ ● ● ● ● ● I.

gałka oczna mięśnie zewnętrzne gałki ocznej powięzie oczodołu ciało tłuszczowe oczodołu aparat ochronny oka (w przedniej części oczodołu) Ściany i połączenia oczodołu

A) ściany oczodołu ● ściana górna ○ część oczodołowa kości czołowej ○ skrzydło mniejsze kości klinowej ● ściana boczna ○ skrzydło większe kości klinowej ○ wyrostek czołowy kości jarzmowej ● ściana dolna ○ kość jarzmowa ○ kość szczękowa ○ wyrostek oczodołowy kości podniebiennej ○ zawiera: bruzdę podoczodołową ● ściana przyśrodkowa ○ wyrostek czołowy kości szczękowej ○ kość łzowa ○ blaszka oczodołowa kości sitowej ○ trzon kości klinowej ○ zawiera: dół woreczka łzowego-->ograniczenia: grzebienie łzowe- przedni i tylny

B) wejście do oczodołu ● kształt: czworokąt ● 2 wyraźnie zaznaczone brzegi ○ brzeg nadoczodołowy(kość czołowa) ○ brzeg podoczodołowy(szczęka+kość jarzmowa)

C) połączenia oczodołu

● szczelina oczodołowa górna ○ między skrzydłem większym a skrzydłem mniejszym kości klinowej ○ prowadzi do dołu środkowego czaszki ○ przechodzą tu: 1) nerw okoruchowy 2) nerw bloczkowy 3) nerw odwodzący 4) nerw oczny 5) żyła oczna górna 6) gałąź górna żyły ocznej dolnej 7) gałązki splotu jamistego ● szczelina oczodołowa dolna ○ między skrzydłem większym kości klinowej a trzonem kości szczękowej ○ prowadzi do: ⇒ dołu skrzydłowo-podniebiennego ⇒ dołu podskroniowego ○ przechodzą tu: 1) nerw podoczodołowy 2) nerw jarzmowy 3) tętnica podoczodołowa 4) gałąź dolna żyły ocznej dolnej ● kanał wzrokowy ○ w skrzydle mniejszym kości klinowej ○ prowadzi do dołu środkowego czaszki ○ zawartość: 1) nerw wzrokowy 2) tętnica oczna ● kanał nosowo-łzowy ○ w przedłużeniu dołu woreczka łzowego ○ kość szczękowa, kość łzowa, małżowina nosowa dolna(tworzą) ○ zawartość: 1) przewód nosowo-łzowy-->przewód nosowy dolny(tam uchodzi) ● otwór sitowy przedni ○ między kością czołową a kością sitową ○ prowadzi do przedniego dołu czaszki ○ zawartość: nerwy i naczynia sitowe przednie ● otwór sitowy tylny ○ między kością czołową a kością sitową ○ prowadzi do zatoki klinowej i komórek sitowych ○ zawartość: nerwy i naczynia sitowe tylne ● kanał podoczodołowy ○ w trzonie kości szczękowej-przedłużenie bruzdy podoczodołowej ○ kończy się otworem podoczodołowym na powierzchni twarzowej kości szczękowej ○ przechodzą tu:

1) nerw podoczodołowy 2) naczynia podoczodołowe ● wcięcie nadoczodołowe i wcięcie czołowe ○ w brzegu nadoczodołowym ○ zawartość: 1) gałęzie końcowe nerwu czołowego 2) gałęzie końcowe tętnicy ocznej ○ zamiast wcięć mogą być-> otwory nadoczodołowy i czołowy II.

Aparat ochronny oka ● powieki ● spojówka ● narząd łzowy A) powieki ● powiekę górną od powieki dolnej oddziela szpara powiek ○ po stronie przyśrodkowej kończy się kątem przyśrodkowym oka ○ po stronie bocznej- zaostrzonym kątem bocznym ● spoidło przyśrodkowe i boczne powiek- łączą po obu stronach powiekę górną z powieką dolną ○ spoidła-->więzadła powiekowe-przyśrodkowe i boczne-->okostna oczodołu ● powieka górna-> odchodzi od niej fałd powiekowo-nosowym/nakątnym/mongolskim rzęsy ● wzdłuż krawędzi tylnej-> skóra przechodzi w błonę śluzową B) tarczki ● wewnątrz powiek- tarczka górna i dolna (tk.łączna zbita) ○ łukowato wygięte ○ tarczka górna wyższa ● przegroda oczodołowa- rozpięta od zewnętrznych brzegów tarczek i więzadeł powiekowych do kostnego brzegu oczodołu ● przegroda oczodołowa+tarczki=takie jakby zamknięcie wejścia do oczodołu XD

C) mięśnie powiek 1) mięsień okrężny oka ● m. wyrazowy głowy ● unerwienie: nerw twarzowy (CN VII) ● włókna- przebieg łukowaty

● leży do przodu od tarczek ● mruganie!!! ● porażenie-> niemożność zamknięcia powiek :( 2) mięsień dźwigacz powieki górnej ● m. poprzecznie prążkowany ● unerwienie: nerw okoruchowy (CN III) ● ścięgno dzieli się na blaszkę głęboką i powierzchowną ○ blaszka głęboka-> przyczep- tarczka ○ blaszka powierzchowna->między tarczką a m. okrężnym oka+tk.podskórna ● unosi powiekę ● porażenie-->całkowite opadnięcie powieki 3) m. tarczkowy górny ● m. płaski gałki ● między tarczką powieki górnej a m.dźwigaczem powieki górnej ● unerwienie: włókna współczulne 4) m. tarczkowy dolny ● m. gładki ● unerwienie: włókna współczulne ● biegnie w przedłużeniu m. prostego dolnego do dolnego brzegu tarczki **mm. tarczkowe- górne i dolne--> utrzymywanie prawidłowej szerokości szpary powiek ->porażenie-znaczne zwężenie szpary powiek D) gruczoły powiek ● gruczoły łojowe-> do mieszków włosowych większości rzęs ● w tarczkach: gruczoły tarczkowe (charakter gr. łojowych)--> uchodzą do przodu od krawędzi tylnej powiek

III. SPOJÓWKA ● spojówka powiek- pokrywa powierzchnię tylną powiek ● spojówka gałki oczne- pokrywa część przednią powierzchni twardówki gałki ocznej ○ kończy się na brzegu rogówki ○ jej nabłonek-> w nabłonek rogówki ● sklepienie górne i dolne spojówki- oddziela obie części spojówki od sb ● worek spojówkowy- między spojówką powiek a spojówką gałki ocznej ● mięsko łzowe- wyniosłość- w kącie przyśrodkowym oka na granicy skóry i spojówki

IV.

NARZĄD ŁZOWY ● skład: gr. łzowy + drogi odprowadzające łzy do jamy nosowej

A) gruczoł łzowy ● powyżej bocznego kąta oka ● ścięgno mięśnia dźwigacza powieki górnej- podział na cz. górną oczodołową (większą) i cz. dolną- powiekową (mniejszą) B) drogi odprowadzające łzy do jamy nosowej 1) przewodziki odprowadzające ○ ok. 10 ○ łzy do górnego sklepienia spojówki -->powierzchnia gałki ocznej-->przyśrodkowa część worka spojówkowego-jeziorko łzowe ○ brodawka łzowa- w okolicach kąta przyśrodkowego ↳ zawiera otworek-punkt łzowy 2) kanaliki łzowe ○ początek- punkt łzowy ○ ok. 10mm ○ biegną do woreczka łzowego

3) woreczek łzowy ○ w dole woreczka łzowego(pionowo) ○ u dołu przechodzi w przewód nosowo-łzowy 4) przewód nosowo-łzowy ○ może mieć bardzo różne długości ○ biegnie w kanale kostnym- nosowo-łzowym ○ uchodzi do przewodu nosowego dolnego(pod małżowiną nosową dolną ○ fałd łzowy (bł. śluzowej) przy ujściu

V.

MIĘŚNIE ZEWNĘTRZNE GAŁKI OCZNEJ ● mięśnie proste ● mięśnie skośne ● m. dźwigacz powieki górnej A) mięśnie proste ● początek: pierścień ścięgnisty wspólny ○ tk. łączna zbita ○ obejmuje od str. oczodołu- kanał wzrokowy i cz. przyśr. szczeliny oczodołowej górnej ● cztery mięśnie 1. mięsień prosty przyśrodkowy → przywodzi 2. mięsień prosty boczny → odwodzi 3. mięsień prosty górny → unosi przedni biegun gałki ocznej → wspomaga m. p.przyśrodkowy → ruchy obrotowe gały oka → obraca górną powierzchnię gały oka do wew 4. mięsień prosty dolny → obniża przedni biegun gałki ocznej → wspomaga m.p. przyśrodkowy → ruchy obrotowe gały oka → obraca górną powierzchnię gały oka na zew ● przyczep końcowy: ○ powierzchnia gałki do przodu od równika ○ przyczepy ona powierzchniach odpowiadających nazwom

● unerwienie ○ nerw okoruchowy (CN III) ○ m. prosty boczny- nerw odwodzący(CN VI) !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ○ B) mięśnie skośne ● odwodzenie przedniego bieguna gały 1) mięsień skośny górny ● początek: trzon kości klinowej i pośrednio na pierścieniu ścięgnistym wspólnym ● koniec: powierzchnia górno-boczna gałki ocznej (od równika) ● najdłuższy z mm. gały oka ● biegnie do bloczka(chrząstka włóknista)- str. przyśrodkowa na górnej ścianie oczodołu ● jego ścięgno otoczone pochewką owija się dookoła bloczka ○ dalsza część--> str boczna i do tyłu

○ pod m. prostym górnym przyczepia się do powierzchni gały oka ● n. bloczkowy (CN IV) ● obniża gałe ● obracanie gały (oś strzałkowa ;) ) ○ obracanie górnej powierzchni do wew 2) mięsień skośny dolny ● początek: cz. przyśrodkowa ściany dolnej oczodołu ● koniec: powierzchnia dolno-boczna gały oka ● biegnie poniżej m.prostego dolnego ● najkrótszy ● nerw okoruchowy (CN III) ● obracanie gały (oś strzałkowa ;) ) ○ unosi ○ obracanie na zew 3) mięsień dźwigacz powieki górnej ● NIE PRZYCZEPIA SIĘ DO GAŁKI :O ● początek: skrzydło mniejsze kości klinowej & pierścień ścięgnisty wspólny ● biegnie pod górną ścianą oczodołu (nad m. prostym górnym) ● czynności ○ unosi powiekę =>rozszerza szparę powiek ● unerwienie: nerw okoruchowy (CN III) ● porażenie: opadanie powieki górnej :-( 4) mięsień oczodołowy ● bł. mięśniowa gładka ● przyczep: kość w okolicy szczeliny oczodołowej dolnej ● unerwienie: włókna współczulne ● brak jego unerwienia--> zapadnięcie gałki ocznej :0

VI.

STRUKTURY ŁĄCZNOTKANKOWE OCZODOŁU ● powięzie mięśniowe ○ cewkowate osłonki ○ pokrywają mm. zew. gały ○ z tyłu delikatne ○ w okolicach gały strong ● pochewka gały oka ○ cienka włóknista tk. łączna ○ otacza od zew. twardówkę ○ rozciąga sb of n. wzrokowego do rąbka rogówki ○ przebija ścięgna mm. zew. gały--> przechodzi w powięzie mięśniowe

○ pow. zew. przylega ściśle do ciała tłuszczowego oczodołu VII.

NACZYNIA OCZODOŁU A) tętnica oczna ● gałąź t. szyjnej wewnętrznej ● po bocznej str. nerwu CN II i poniżej--> kieruje się do przyśrodkowego kąta oka ● kończy się gałęziami unaczyniającymi skórę czoła i grzbietu noska ● gałęzie: 1) tętnica środkowa siatkówki ○ wnika do nerwu wzrokowego ○ dostaje się do siatkówki ○ unaczynia warstwy wewnętrzne siatkówki 2) tętnice rzęskowe tylne długie i tętnice rzęskowe tylne krótkie ○ w pobliżu CN II przebijają twardówkę--> do błony naczyniowej gały oka 3) tętnica łzowa ○ do gr. łzowego ○ tętnice powiekowe boczne- gałęzie końcowe t. łzowej

4) tętnice mięśniowe ○ unaczynienie mięśni ○ unaczynienie przedniej cz. gały oka

5) tętnica sitowa tylna i tętnica sitowa przednia ○ wychodzą z oczodołu przez jednoimienne otwory ○ tylna- unaczynia kom. sitowe tylne, sąsiedni obszar bł. śluzowej jamy nosowej i zatokę klinową ○ przednia- przechodzi do przedniego dołu czachy ⇢ unaczynienie opony twardej i jamy nosowej ⇢ blaszka sitowa kości sitowej--->jama nosowej (droga) 6) tętnice powiekowe przyśrodkowe ○ bezpośrednio od t. ocznej ○ łączą się z tt. powiekowymi bocznymi--> łuki powiekowe 7) tętnica nadoczodołowa, tętnica nadbloczkowa i tętnica grzbietowa nosa

○ ○ ○ ○ VIII.

skóra czoła i grzbietu nosa t. nadoczodołowa- przez wcięcie/otwór nadoczodołowy t. nadbloczkowa- przez wcięcie/otwór czołowy t. grzbietowa nosa- zespala się z t. kątową (zatoka jamista 2. żyła oczna dolna ○ krew z dolnych obszarów oczodołu i z dolnych żył wirowatych ○ dzieli się na dwie gałęzie: ↳ górna--> uchodzi do żyły ocznej górnej/bezpośrednio do zatoki jamistej ↳ dolna--> łączy się z żyłą podoczodołową--> szczelina oczodołowa dolna---> splot skrzydłowy

UWAGA?! między żż. ocznymi a ż. twarzową istnieje połączenie poprzez żyłę kątową(uchodzi do ż. twarzowej). Tą drogą mogą przenosić się procesy zapalne z twarzy do oczodołu-->zatoka jamista w jamie czaszki *wniosek: nie wyciskaj pryszczy bo umrzesz:C...