Psychologia-edukacyjna PDF

Preview

Summary

Download Psychologia-edukacyjna PDF

Description

Psychologia edukacyjna 1. Podaj 6 pomysłów konkretnych technik nauczania lub form edukacji, które będą sprzyjać efektywności uczenia się i budowania tzw. przestrzeni edukacyjnej i uzasadnij je wiedzą z neurodydaktyki i psychologii relacji (relacja wspomagająca)

1. Aby dziecko efektywnie się uczyło potrzebna jest motywacja wewnętrzna. Kluczowe znaczenie ma tu początek zajęć->mózg „musi wiedzieć” dlaczego się uczy i do czego mu się to przyda. Jaka technika? Przed każdymi zajęciami należałoby informować dzieci co będzie przerabiane na zajęciach i do czego można używać danych zagadnień, obliczeń w życiu codziennym. WIEMY, JAKI JEST CEL NASZEJ NAUKI->ZWIĘKSZONA MOTYWACJA 2. Nauczyciel powinien odwoływać się do ciekawości poznawczej uczniów. Każdy człowiek jest ciekawy świata. Najbardziej zwracamy uwagę i zapamiętujemy nowe, tajemnicze, wyróżniające się bodźce. Wszystkie szare, przeciętne rzeczy nie pobudzają aktywności neuronalnej(chroni nas to przed przebodźcowaniem). Kiedy np. zostaje wprowadzane nowe pojęcie, nazwa, wzór-używać wyraźnych kolorów, symboli, kolorowych karteczek do ich zapisania(wzrok przewyższa inne zmysły). 3. Zasada uczę się=używam. Świetnym pomysłem mogłyby być w tym wypadku tzw. ”żywe lekcje”. Np. na lekcji historii zamiast czytać o dawnych narzędziach, które na obrazkach w podręczniku wyglądają tak samo->wyprawa do skansenu, czy muzeum, gdzie najczęściej można wziąć je do ręki, a nawet nauczyć się korzystania z nich. 4. Im więcej zmysłów bierze udział w procesie uczenia się, tym więcej struktur zostaje pobudzonych i zmuszonych do współpracy, a to prowadzi do lepszego zapamiętywania. Dlatego też warto jest urozmaicać lekcje prezentacjami, materiałami do słuchania, a także ręcznym wykonywaniem projektów. 5. Rozwiązywanie zadań polegające na recepcji lub reprodukcji aktywizuje mózg w dużo mniejszym stopniu niż w przypadku otwartych, produktywnych zadań, wymagających głębokiego przetwarzania informacji. Dobrym rozwiązaniem na lekcję jest praca w grupach uczniów nad np. plakatami, które mają podsumować wiedzę, którą poznali w czasie zajęć. 6. Technika Feynmana – pokazał jak się uczyć efektywniej, amerykański fizyk i noblista wybór zagadnienia, zapisanie go na górze kartki -> Pod pojęciem zapisujemy wszystko, co wiemy na jego temat. -> Przeglądamy zgromadzone zapiski i próbujemy wyjaśnić zagadnienie własnymi słowami w jak najprostszy sposób. -> Rozwiewamy swoje wątpliwości korzystając z podręcznika, notatek i internetu. W ten sposób wypełniamy luki w naszej wiedzy.-> Zapisujemy ostateczną wersję naszego wyjaśnienia – własnymi słowami i jak najprostszym językiem. -> powtarzaj proces aż się nauczysz Należy także zwrócić uwagę na postawę, ton głosu, mimikę i sposób mówienia. Zaintrygowanie spowoduje skierowanie uwagi na dany obiekt. Neurodydaktyka- nauczanie przyjazne mózgowi. Aby podjąć trud nauki trzeba uzyskać własne, subiektywne argumenty. Uczniowie muszą rozumieć “po co” i “dlaczego”. Ważne jest

stworzenie ciekawości poznawczej, szukanie rozwiązań, czyli powiązanie wiedzy z emocjami. Nieznane, tajemnicze i nietypowe pobudza nasze neurony do pracy, inne bodźce, czy schematy w ramach selekcji są pomijane (ochrona przed przebodźcowaniem). Relacja wspomagająca: nauczyciel w miejscu rodzica, szkoła jest traktowana jak drugi dom- bezpieczne, pozytywne, wspierające środowisko, “dobra alternatywa”. Ważna jest dostępność emocjonalna opiekuna, bezwarunkowa akceptacja, autentyczność (spójność i godność zaufania), empatia (emocjonalna jako troska i poznawcza jako przyjmowanie perspektywy).

2. wymień 5 elementów oceniania kształtującego i uzasadnij, czy i dlaczego wg wiedzy o motywowaniu do uczenia się sa one sensowne. Napisz swoją opinię na temat OK - które elementy uwazasz za wartościowe a które niekoniecznie i dlaczego. https://sus.ceo.org.pl/ocenianie-ksztalujace/elementy-oceniania-ksztaltujacego Elementy OK 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Cele lekcji Kryteria sukcesu Informacja zwrotna Współpraca z rodzicami Pytania kluczowe Techniki pytań Ocena koleżeńska Samoocena uczniowska

1

– Cele lekcji – Postawienie jasnych i konkretnych celów lekcji to element sensowny. Uczniowie muszą rozumieć po co i dlaczego mają zajmować się konkretnymi zagadnieniami. Jeśli nie znajdują takich argumentów, to nie podejmują się trudu uczenia się a jedynie szukają zastępczych strategii lub symulują naukę. Nauczyciele powinni na początku lekcji podać cele lekcji, ponieważ sam fakt, że dane zagadnienie znajduje się w programie nie jest dla mózgu dziecka wystarczające aby uruchomić motywację wewnętrzną.

2- kryteria sukcesu: kryteria oceniania: NACOBEZU (na co będziemy zawracać uwagę przy ocenianiu) - określenie faktów dowodów które pokażą nauczycielowi i uczniowi czy cel lekcji został osiągnięty; uczeń ma prawo wiedzieć, czego się od niego wymaga; nauczyciel podczas formułowania nacobezu powinien się zastanowić jakie umiejętności uczniów będzie oceniał podczas sprawdzianu sensowne, związane z motywacją do nauki 3- informacja zwrotna - 4 elementy: (sensowne, zgodne z motywacją do nauki) ● ● ● ●

wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia odnotowanie tego co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia wskazówki - w jaki sposób uczeń powinien poprawić pracę wskazówki - w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej

4- współpraca z rodzicami - rodzice i uczniowie muszą być świadomymi uczestnikami procesu

oceniania kształtującego; uczniowi ocena kształtująca pomoże się uczyć, rodzice dzięki ocenianiu kształtującemu mogą pomóc swojemu dziecku, stać się jego sojusznikami - według mnie sensowne, rodzice mogą wspomagać naukę dziecka, ale wydaje mi sie że niezwiązane z motywacją 5- Pytania kluczowe- Odpowiadamy na pytania, które zmuszają nas do myślenia Nauczyciel potrafi formułować pytania kluczowe. Pytania kluczowe to pytania, które skłaniają uczniów do myślenia. Takie pytania ukazują uczniom szerszy kontekst omawianego zagadnienia, zachęcają do poszukiwania odpowiedzi i silniej angażują w naukę.

6- techniki pytań- zadawanie pytań otwartych, czas oczekiwania na odpowiedź ucznia, ustalanie odpowiedzi w parach, niepodnoszenie rąk, uczenie się na błędach .Ustalanie w parach-ROZWÓJ-> komunikacja, argumentacja

7 - Ocena koleżeńska – Jest to element sensowny – przekonuje uczniów jak wiele trzeba włożyć wysiłku, aby dostać dobrą ocenę, uczy kultury bycia, taktu, hamowania negatywnych emocji. Ocenianie siebie wzajemnie przez przyjaznych rówieśników tworzy bezpieczną i przyjazną atmosferę. Nasz mózg jest nastawiony na dobre relacje społeczne i w takich warunkach pracuje najefektywniej.

8 – Samoocena uczniowska – Jest to element sensowny, ponieważ uczeń oceniając sam siebie musi stwierdzić w ile już się nauczył i ile musi się jeszcze uczyć aby osiągnąć założony cel. Czyni to z niego aktywnego uczestnika procesu. Taki sposób aktywizacji ucznia ułatwia uczenie się, ponieważ silnie aktywizuje jego sieć neuronalną i sprzyja wzbudzaniu motywacji wewnętrznej.

3. Jaka organizacja systemu uczenia się sprzyjałaby najbardziej wg Ciebie uczeniu się i dlaczego (uzasadnij wiedzą dot. uczenia się, wspierania uczenia?) Najefektywniejsze uczenie się, to takie, które rozwija, pobudza ciekawość, zmusza do zastanowienia się nad niektórymi zagadnieniami. Z nauki o biologicznych podstawach psychologii wiadomo, że najlepiej zapamiętywane są bodźce nietypowe oraz wywołujące jakąś reakcję emocjonalną. Na tych założeniach opiera się teoria nauki przyjaznej dla mózgu. promuje ona przedstawianie nowych materiałów jako fascynujących i godnych uwagi. Sugeruje ona, że warto zostawić w każdym temacie trochę przestrzeni dla ucznia do samodzielnej analizy. W ten sposób, uczeń nie otrzyma suchych faktów, czy prostych informacji “do wykucia na blachę”, lecz pozna nowe zagadnienie, o którym nigdy wcześniej nie słyszał, ale może dowiedzieć się więcej poprzez własne poszukiwania i dociekliwość. Takie techniki pobudzają układ limbiczny do selekcji bodźców wyróżniających się, nietypowych - które łatwo zapamiętać. Poza pobudzaniem ciekawości w trakcie nauki warto też indywidualnie dopasowywać sposób przekazywania wiedzy. Najczęściej wyróżnia się 3 typy zapamiętywania informacji.

Osoba może być: kinestetykiem, słuchowcem bądź wzrokowcem. Dla wzrokowców stanowiących większość społeczeństwa bardzo pomocne będzie zaznaczanie ważnych informacji kolorami,rysowanie wykresów. Słuchowcom warto przeczytać materiał na głos, a kinestetyk będzie potrzebował częstych przerw w nauce oraz gestykulacji kojarzonej potem z danymi informacjami. Kolejnym istotnym aspektem najlepszego systemu uczenia się jest pozytywna motywacja. Wiele badań wykazało, że osoby nie dostające wzmocnień i nagród lub dostające je zbyt rzadko, nie tylko nie chcą przyswajać nowej wiedzy, lecz także przyswajanie jej jest dla nich dużo trudniejsze. Warto zapewnić więc dziecku relację wspierającą, w której czuje się ono bezpieczne, rozumiane i akceptowane. Przykładowym systemem, w którym stosuje się działania zbliżone do powyższych jest metoda Montessori. Dzieci w takim systemie mogą same wybrać aktywność najbardziej odpowiadającą ich potrzebom. Ponadto, pobudza się je do aktywności oraz nastawia na dążenie do indywidualności, jednocześnie przy wykształcaniu umiejętności pracy zbiorowej. Nauczyciele nie narzucają podopiecznym działań, a jedynie współpracują z nimi w procesie edukacji oraz zapewniają odpowiednie środowisko do rozwoju. Kształci się u dzieci postawę uniezależnioną od nagrody czy kary i stawia się na wiarę we własne możliwości. 4. Czy ocenianie jest konieczne w szkole? Czy sprawdzanie stopnia opanowania umiejętności/wiedzy jest potrzebne do skutecznego uczenia się? Jak to robić, by było skuteczne i trwale wzmacniało chęć dziecka do uczenia się? Trudno powiedzieć, czy ocenianie w szkole jest czymś koniecznym. Nie ma jednak wątpliwości, że w tej postaci, w której występuje obecnie, nie może być nazywane rzetelnym. Ocenianie ciekawie ujął Sal Khan, założyciel Akademii Khana, na jednej ze swoich konferencji. Przykładowo - uczeń dostaje 95% z testu, co świadczy zapewne o tym, że opanował materiał potrzebny do zdania przedmiotu, w końcu dostał bardzo dobrą ocenę. Ale te 5% materiału, którego uczeń nie zrozumiał, może być kluczowe i jego nieznajomość w przyszłości może skutkować tym, że jego domniemany „status” dobrego ucznia spadnie. Nie wspominając już o tym, że dobra ocena może być efektem ściągania, co oznacza, że uczeń otrzymał wysoką ocenę przy znikomym zrozumieniu materiału. Z drugiej strony, powód dla którego dany uczeń dostał niską ocenę, wcale nie świadczy o tym, że czegoś nie rozumie. Nie jest tajemnicą, że zdawanie testów polega głównie na „wstrzeliwaniu” się w klucze odpowiedzi. Mając inny tok myślenia niż wymagany, który wcale nie musi być błędny, trudno zdać tak ułożony test. Te fakty mogą świadczyć o tym, że ocenianie tak naprawdę wcale nie jest konieczne. Oceny a skuteczne uczenie się, nie mają ze sobą wiele wspólnego. Wiele osób uczy się rzeczy, które wcale ich nie interesują czy też których nigdy w przyszłości nie wykorzystają. Uczą się, aby zdać i dostać dobrą ocenę. Przy takiej motywacji wiedza ta zanika w momencie napisania testu, gdyż nie jest potrzebna ani użyteczna względem konkretnej jednostki. Oceny są elementem motywacji zewnętrznej, wiadomo natomiast, że najbardziej efektywna jest motywacja wewnętrzna (poznawcza), która wynika z nas samych i z naszych chęci zgłębienia konkretnego tematu.

Motywacja do nauki może być wyrażona jako napięcie motywacyjne. Wyraża się je jako “chęć zrobienia czegoś” (chęć nauczenia się), a ujemne napięcie wyrażane jest np w postaci obawy. Dlatego często obawa przed zostaniem ocenionym, nawet w przypadku gdy materiał do opanowania nie jest trudny, może hamować motywację do rzeczywistego przyswojenia treści. Aby motywacja w ogóle została uruchomiona, uczeń musi przypuszczać, że ma szanse osiągnięcia dobrego wyniku; kiedy szanse subiektywne są równe zeru, motywacja nie zostanie uruchomiona, a więc aby chęć dziecka do nauki pozostała, materiał nie może być zbyt trudny do jego opanowania. Skuteczne ocenianie, to ocenianie za starania, a nie za sam wynik. Docenienie własnego sposobu myślenia, kreatywności i starań dziecka jest motywujące, bez względu na to, czy ostatecznie zadanie zostanie dokończone, czy nie. Powinno się kłaść większy nacisk na nagrodzenie siły i pracy włożonej w starania. Zamiast stresowego i często niesprawiedliwego oceniania warto zaangażować uczniów w ćwiczenia o “luźniejszym” charakterze niż zdawanie testu w stresujących okolicznościach. Przykładem takiej “szybkiej i przyjemnej” nauki może być np quizlet.com, czyli strona internetowa, trafiająca do uczniów z powodu rozwiązywania zagadek przez internet, przy jednoczesnym uczeniu się. Kolejnym przykładem jest możliwość prowadzenia lekcji z danego tematu przez uczniów, podczas których reszta uczniów angażowana jest w temat dzięki quizom lub innym zabawom, które jednocześnie uczą. Odgrywanie przez uczniów krótkich scenek opartych o materiał do nauki także są skutecznym sposobem nauki. Angażują więcej struktur poznawczych, dzięki czemu pozostają w pamięci na dłużej, szczególnie jeśli są przy tym zabawne lub nietypowe. Podobnie działa układanie rymowanek do zapamiętania prostych pojęć lub innych technik angażujących kreatywność. Takie “luźniejsze” sposoby nauki wzmacniają chęć dziecka do nauki, gdyż kojarzą się z czymś przyjemnym, a jednocześnie treści przekazywane w ten sposób są lepiej zapamiętywane.

5 szkoła, w której uczenie się bazuje na motywacji wewnętrznej dziecka jaka by mogła być? 5 konkretnych pomysłów z uzasadnieniem, jaki masz na nia pomysł.

-

-

początek lekcji zaintrygowanie oraz zaciekawienie pytaniem - produkcja neuroprzekaźników u dzieci (szczególnie je zainteresuje stosowanie metafor) dawanie przestrzeni na stawianie hipotez i szukanie rozwiązań wieloma ścieżkami = samodzielne dochodzenie do prawdy rozwija kreatywność zarażanie “entuzjazmem” od nauczyciela - działają neurony lustrzane chęć poznania zdania ucznia przez nauczyciela - wtedy uczeń wie że jego zdanie jest też ważne więc chętniej będzie je prezentował nauczyciel na początku lekcji podaje temat zajęć i prosi uczniów o podanie przykładów zastosowania wiedzy, którą na owych zajęciach zdobędą, może to uczniom pomóc zrozumieć z jakiego powodu mają się zająć tym konkretnym tematem, w czym to może im pomóc, dlaczego może im się przydać. Według neurodydaktyki jeśli to nie jest przez dziecko uświadomione i dla dziecka zrozumiałe, to zamiast się uczyć, szuka zastępczych strategii lub symuluje naukę warsztatowy model prowadzenia zajęć - zorganizowany i nadzorowany, ale: dający dziecku szansę samodzielnej pracy (również we własnym tempie, a nawet warunkach

(np. słuchanie muzyki podczas pracy)), poszukiwania własnego stylu pracy, otrzymania indywidualnego wsparcia nauczyciela w razie potrzeby...