Rachunkowość finasowa wykład Ewa Chojnacka PDF

Preview

Summary

Chojnacka...

Description

RACHUNKOWŚĆ FINANSOWA Ewa Chojnacka 28.02.18 Rachunkowość można określić jako system:  Identyfikacji  Pomiaru  przetwarzania i przekazywania informacji finansowej o sytuacji majątkowej osiągniętych wynikach. System ten służy celom sprawozdawczym i decyzyjnym różnych podmiotów (użytkowników). 

Elementy sprawozdania finansowego: (!EGZ!)  bilans (informuje nas o sytuacji majątkowej)  rachunek zysków i strat (informuje o osiągniętych wynikach)  informacja dodatkowa 

Podstawy prawne  Prowadzenie rachunkowości w Polsce reguluje ustawa o rachunkowości z 29 września 1994r. (Dz. U. 1994, nr. 121, poz. 591z późn. zn)  Rozporządzenie (MF)  KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości  MSR/MSSF – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości/Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSR – komitet, MSSF – rada)



Jednostkowe sprawozdania – wg ustawy o rachunkowości dla jednego podmiotu, który może sobie wybrać czy będzie wg ustawy o rachunkowości czy z MSR/MSSF.

Cechy rachunkowości:  Rachunkowość zajmuje się danymi informacjami o charakterze finansowym. Źródłem tych danych są operacje gospodarcze. Są to zdarzenia gospodarcze, charakteryzujące się tym, że:  można je wyrazić w mierniku pieniężnym  mają wpływ na majątek i sytuację finansową jednostki gospodarczej  Rachunkowość ma charakter podmiotowy – prowadzi ona ewidencją operacji gospodarczych dla jednostek wyodrębnionych pod względem organizacyjnym i majątkowym.  Podmiotem rachunkowości mogą być jednostki prowadzące działalność zarobkową (komercyjne) i niezarobkową (non-profit) bez względu na ich formę prawną.



Zdarzenia gospodarcze – może być sytuacja, np. zatrudniamy nowego pracownika.



Operacje gospodarcze – lista płac będzie zaksięgowana dla tego nowego pracownika.

Funkcje rachunkowości:  Informacyjna  Kontrolna  Analityczna  Optymalizacyjna  Sprawozdawcza



Struktura rachunkowości  Praktyczna realizacja ww. funkcji ukształtowała strukturę rachunkowości.  W literaturze poświęconej rachunkowości możemy spotkać 2 podziały rachunkowości: 1. Finansowa 2. Zarządcza

Rachunkowość finansowa - jest zorientowana na zewnętrznych użytkowników informacji - dostarcza informacje w postaci sprawozdań finansowych - analizuje zdarzenia przeszłe (ex – post) - jest ściśle określona przepisami prawa

Rachunkowość zarządcza - jest zorientowana na wewnętrznych użytkowników informacji - jest to system gromadzenia klasyfikacji, agregacji, analizy i prezentowania informacji finansowych i niefinansowych, wspomagających zarządzających w procesie podejmowania decyzji i ich kontroli - dostarcza informacji będących bazą do podejmowania decyzji gospodarczych długo- i krótkoterminowych, do planowania i kontroli działalności - mniej jest w niej narzuconych rozwiązań prawnych, więcej elementów zależnych od bieżących potrzeb menedżerów - zorientowana jest na działania przyszłe(budżetowanie, planowanie) - operacja gospodarcza ma wpływ na sytuację majątkową i finansową przedsiębiorstwa

Odbiorcy

Zakres

Właściciele

Wartość kapitału, firmy, dywidendy

Zarząd

Efektywność zarządzania

Pracownicy i związki zawodowe

Poziom wynagrodzenia, możliwość kontynuacji pracy

Kredytodawcy, pożyczkodawcy

Możliwość zwrotu kredytu, pożyczki, potwierdzenie istnienia wierzytelności

Kontrahenci

Ocena ryzyka handlowego, możliwość spłaty zobowiązań i należności

Instytucje centralne

Polityka podatkowa, statystyka

Lokalna społeczność

Możliwość zatrudnienia, podatki lokalne, ochrona środowiska naturalnego

07.03.18

ZASADY RACHUNKOWOŚCI 

Nadrzędna zasada rachunkowości to zasada jasnego i rzetelnego obrazu (art.4 pkt.1 UoR). Zobowiązuje jednostki do przedstawienia rzeczywistej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Nazywana także zasadą wiernego obrazu. 1. zasada podmiotowości - rachunkowość jest prowadzona dla jednostki wyodrębnionej pod względem organizacyjnym i majątkowym 2.

zasada periodyzacji - pomiar wyników dla tzw. Okresów obrachunkowych (12 kolejnych miesięcy, z których rozlicza się firma)

3. zasada kontynuacji działania - jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność gospodarczą w niezmienionym istotnie zakresie (adnotacja, która powinna być zawarta we wstępie do sprawozdania, dające się przewidzieć w przyszłości, zakładamy to co było dotychczas będzie w przyszłości, 12 miesięcy od dnia bilansowego) 4. zasada memoriałowa - operacje gospodarcze ewidencjonuje się z chwilą ich wystąpienia, a nie w momencie wpływu lub wypływu środków pieniężnych 5. zasada współmierności kosztów i przychodów - koszty związane z danymi przychodami powinny być przypisane do tego samego okresu

   

6. zasada ostrożności - aktywa i pasywa wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie(wytworzenie) ceny(koszty), z uwzględnieniem: zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, wyłączenie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne, wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne, rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń 7.

zasada zakazu kompensaty - wartość poszczególnych aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów ustala się oddzielnie,

8. zasada istotności- jednostki są zobowiązane wyodrębnić wszystkie istotne informacje gospodarcze (każda jednostka powinna przyjąć poziom istotności) 9. zasada ciągłości stosowanych metod rachunkowości

PODSTAWOWE POJĘCIA RACHUNKOWOŚCI



Aktywa (majątek) to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe (nie musze być właścicielem aktywów, efekt przeszłych zdarzeń mających miejsce w jednostce)  wiarygodnie określonej wartości  powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń,  które spowodują w przyszłości dla jednostki korzyści ekonomiczne (dywidendy)  Uporządkowane według rosnącej płynności  Należności



Pasywa – przez pasywa rozumie się źródła finansowania aktywów.  Uporządkowane według rosnącej wymagalności  Zobowiązania handlowe.



Bilans – zestawienie aktywów oraz pasywów.  Oznacza równowagę dwóch powiązanych ze sobą wielkości ekonomicznych - zasobów, co powoduje, że suma aktywów = sumie pasywów (równanie bilansowe, zasada bilansowa).  Co widzimy w bilansie jest na dany dzień  podstawowe sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa, prezentujące jego sytuację majątkową i kapitałową na dany dzień( dzień bilansowy), sporządzone w ujęciu wartościowym, w formie syntetycznego, dwustronnego zestawienia aktywów i pasywów.

AKTYWA A. Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

B. Aktywa obrotowe I. Zapas II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Należne wpłaty na kapitał (fundusz) podstawowy C. Udziały (akcje) własne

PASYWA A. Kapitał własny I. Kapitał (fundusz) podstawowy II. Kapitał (fundusz) zapasowy III. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny IV. Inne kapitały (fundusze) rezerwowe V. Zysk (strata) z lat ubiegłych VI. Zysk (strata) netto VII. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) C. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Rezerwy II. Zobowiązania długoterminowe (kredyty, pożyczki, dłużne papiery wartościowe, inne) III. Zobowiązania krótkoterminowe (kredyty, pożyczki, inne papiery wartościowe) IV. Rozliczenia międzyokresowe

Elementy:  aktywa i pasywa - zasady uporządkowania (aktywa trwałe- trwale zainwestowanie, rzeczowe, (powyżej 12 miesięcy)aktywa obrotowe (materiały, produkty do 12 miesięcy)  suma bilansowa (to samo co suma aktywów i pasywów) - tożsamość majątku i źródeł jego pochodzenia,  sprawozdanie statyczne (na dany dzień)

BILANS - elementy

nazwę i adres jednostki sporządzającej bilans określenie dnia bilansowego podział na aktywa i pasywa specyfikację nazw i wartości poszczególnych składników bilansowych sumę bilansową i jej równość w aktywach i pasywach (A=K+Z lub K=A-Z) datę sporządzenia bilansu podpisy osób upoważnionych i odpowiedzialnych za rzetelność i prawdziwość bilansu

      

Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2015 poz. 1333 Przychód = cena * ilość Aktywa obrotowe - ile faktycznie firma ma w kasie Aport - wkład niepieniężny

  

BILANS - klasyfikacja majątku  Kryterium rodzajowe  rzeczowe (materialne, np. budynki)  finansowe (papiery wartościowe)  niematerialne  Kryterium czasu  długoterminowe (powyżej 12miesięcy)  krótkoterminowe (do 12 miesięcy, np. należności handlowe)  Kryterium płynności:  aktywa trwałe - zwykle o dużej wartości początkowej, stopniowo zużywają się w procesie produkcji,  aktywa obrotowe - zużywają się w ciągu 12 mies. Lub w ciągu jednego cyklu obrotowego.  Ruch okrężny środków obrotowych pieniądze -> materiały i surowce + płace pracowników -> produkcja -> sprzedaż produktów -> pieniądze Należności - kwoty które mi się należą, które ktoś mi będzie spłacać



14.03.2018 AKTYWA TRWAŁE I.    

II.

Wartości niematerialne i prawne - nabyte prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, w tym: prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, autorskie prawa majątkowe, licencje, wartość firmy (w ujęciu rachunkowym , dojdzie do transakcji- gdy jedno przedsiębiorstwo wykupi drugie wtedy znamy wycenę firmy) koszty prac rozwojowych. ( przeznacza nakłady na badania i rozwój, i analiza wskaże ze będzie opłacalne to wdrożenie)

Rzeczowe aktywa trwałe, w tym:  środki trwałe - kompletne, zdatne do użytku w momencie przyjęcia do używania przedmioty o okresie użyteczności ekonomicznej powyżej 1 roku, przeznaczone na własne potrzeby jednostki;  nieruchomości (grunty, budynki i budowle, własnościowe prawo do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej),  maszyny i urządzenia techniczne,

 środki transportu (musi być w takim stanie abym mogła przeznaczając go na potrzeby jednostki)  Środki trwałe w budowie- przyszłe środki trwałe w okresie ich budowy, rozbudowy, modernizacji, montażu III.

Należności długoterminowe Kwoty należne jednostce, które stają się wymagalne po upływie 12 miesięcy od dnia bilansowego, np. należności wynikające z postępowania układowego z wierzycielami. (firma sprzedaje z odroczonym terminie płatności).

IV.

Inwestycje długoterminowe Inwestycje = aktywa nabyte w celu osiągania z nich korzyści ekonomicznych, nie używając ich. Inwestycje przeznaczone do zbycia, płatne lub wymagalne w terminie co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego, w tym: nieruchomości, wartości niematerialne i prawne, długoterminowe aktywa finansowe (udziały, akcje, inne papiery wartościowe), udzielone pożyczki długoterminowe (to nie są należności)

   

AKTYWA OBROTOWE I.

Zapasy, w tym:  Zapasy nabywane:  materiały - zużywane w procesie produkcji,(przeszły fazy kontroli jakości, do dostarczenia na rynek)  towary - kupione w celu sprzedaży, towarami handlujemy, nie zmieniam wartości  Zapasy wytarzane:  półprodukty gotowe,(możemy handlować  półprodukty, produkcja w toku.(faza jest otwarta, nie jest zamknięta np. faza V jest otwarta, nie możemy handlować)

II.

Należności krótkoterminowe – kwoty pieniężne należne jednostce gospodarczej od osób trzecich, w tym:  od odbiorców - należności z tytuły dostaw i usług (bez względu na termin płatności do 12 mies. lub po 12 mies.)  publiczno-prawne z tytułu podatków, ceł i ubezpieczeń społecznych,(ubezpieczenia społeczne-ZUS)  od pracowników, np. z tytułu pobranych zaliczek.

III.

Inwestycje krótkoterminowe  krótkoterminowe aktywa finansowe - instrumenty finansowe wyemitowane przez inne jednostki (akcje, udziały, obligacje, udzielone pożyczki, inne papiery wartościowe płatne lub wymagalne w terminie do 12 mies.)  aktywa pieniężne (środki pieniężne w kasach i na rachunkach bankowych firmy, inne środki pieniężne)

C. Należne wpłaty na kapitał (fundusz) własny  s.a.- zadeklarowane, lecz niewniesione wkłady,  sp.z.o.o.- generalnie nie występuje (wkłady muszą być wniesione przed zarejestrowaniem spółki w KRS-ie)  spółki osobowe/cywilne- niewypłacone lub niewniesione wkłady na poczet kapitału podstawowego.(pozycja korygująca kapitał własny D. Udziały (akcje) własne- aktywa  spółki mogą przejściowo posiadać akcje lub udziały własne- do umorzenia lub zbycia Kryterium własności źródła finansowania:

 kapitał własny (właścicieli)  zobowiązania (źródła pochodzące od wierzycieli) BILANS – źródeł finansowania 

Kapitał własny - wartościowy odpowiednik składników majątku, które zostały wniesione do przedsiębiorstwa przez założycieli lub pochodzą z przeznaczenia części wypracowanego zysku na cele rozwojowe.(kapitał początkowe i wypracowanych w trakcie działalności, wyniku bieżącego i z lat ubiegłych)

Kapitał własny: I. Kapitał (fundusz) podstawowy II. Kapitał (fundusz) zapasowy III. Kapitał (fundusz) z aktywizacji wyceny IV. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe V. Zysk(starta) z lat ubiegłych (pokazujemy wypracowane wyniki) VI. Zysk(strata)netto (pokazujemy wypracowane wyniki) VII. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego(wielkość ujemna) (pokazujemy wypracowane wyniki) 

Zobowiązania - wynikający z przeszłych zdarzeń, obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania (kapitały obce): I. Rezerwy (prawdopodobne zobowiązanie) II. Zobowiązania długoterminowe (kredyty, pożyczki),(uzyskałam od innych firm) III. Zobowiązania krótkoterminowe (kredyty, pożyczki, zob. z tytułu dostaw i usług, z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń) IV. Rozliczenia międzyokresowe(zasada współmierności przychodów i kosztów)

BILANS – wycena składników bilansowych 

Wycena - procedura ustalenia wartości poszczególnych aktywów i pasywów przy uwzględnieniu przyjętych zasad rachunkowości

Kategorie brane pod uwagę przy wycenie:  cena nabycia,  cena sprzedaży netto,  koszty wytworzenia produktu,  wartość godziwa,  trwała utrata wartości 

Cena nabycia - cena zakupu składnika aktywów (-) podlegający odliczeniu podatek VAT, akcyzowy, (+)w przypadku importu: obciążenia o charakterze publicznoprawnym, (+)koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem aktywów do stanu zdatnego do użytkowania lub wprowadzenia do obrotu (np. koszty transportu, załadunku, wyładunku, składowania), (-)rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski



Cena sprzedaży netto składnika aktywów - możliwa do uzyskania na dzień bilansowy cena jego sprzedaży.



Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu (efekt tego jest prezentowany w bilansie)

Bezpośrednie – np. wynagrodzenia pracowników Pośrednie- wynagrodzenie dla kierownika produkcyjnego(rozłożonego na poszczególne etapy). 

Wartość godziwa – kwota za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej (dwie strony spotykają się na rynku ze za taka wartość jedna strona chce sprzedać a druga kupić)



Trwała utrata wartości zachodzi, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych.

21.03.18 PODSTAWOWE POJĘCIA RACHUNKOWOŚCI 

Przychody – uprawdopodobnione powstanie korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzi do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.  Rejestrujemy po stronie kredytowej.  Przychód nie zawsze musi być związany ze sprzedażą.  Przychód nie oznacza automatycznego wpływu środków pieniężnych

Przychód powstaje również w przypadku:  otrzymania darowizny rzeczowej lub pieniężnej  otrzymania nieodpłatnych świadczeń w naturze  otrzymania dotacji i subwencji  umorzenia zobowiązania, np. kredytu A

zob. bz. Lub zob.

A bz. -> kapitał własny

Przychód wówczas zysk netto

wtedy zobowiązania a tym samym z zysku netto

kapitał własny



Dochód jest pojęciem podatkowym, to synonim zysku albo wyniku finansowego. Dochód to nie to samo, co przychód.



Koszty – uprawdopodobnione zmniejszenie korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości w formie zmniejszenia wartości aktywów albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzi do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli. Rejestrujemy po stronie debetowej. Koszt nie musi być związany z zakupem i wydatkami pieniężnymi.

Koszty mogą występować w formie:  jako zużycie: środków pracy, przedmiotów pracy, pracy, usług obcych, itp.  jako nakłady pieniężne nieodzwierciedlające zużycia, np. podatek od nieruchomości, składki ZUS A

zob. bz. Lub zob.

A bz. -> kapitał własny

Koszt -> zysk netto wówczas w aktywach coś musi lub w aktywach nic się nie zmieni i w pasywach zobowiązania Operacje gospodarcze - wszelkie zdarzenia mające wpływ na sytuację majątkową i finansową lub/i osiągnięte wyniki;  są wyrażone wartościowo  mają określoną datę wystąpienia  wywołują zawsze zmianę w aktywach, pasywach, wynikach finansowych 

Klasyfikacja operacji gospodarczych:  Bilansowe (bezwynikowe) – powodują wyłącznie zmiany w aktywach i pasywach jednostki.  Wynikowe – wywołują zmiany tylko jednego składnika bilansu i prowadzą do powstania elementów wyniku finansowego: przychodów (zysków nadzwyczajnych), kosztów (strat nadzwyczajnych)  Wewnętrzne i zewnętrzne TYPY OPERACJI BILANSOWYCH: I.

Operacje gospodarcze wywołujące zmiany tylko po stronie aktywów, jeden składnik aktywów zwiększa się, a drugi zmniejsza się o wartość operacji, suma bilansowa bez zmian. (A + O – O = P) np. zakup za gotówkę materiałów

II.

Operacje gospodarcze wywołujące zmiany tylko po stronie pasywów, przy czym jeden składnik pasywów zwiększa się, a drugi zmniejsza się o wartość operacji, suma bilansowa bez zmian. (A = P + O – O) np. zaciągnięcie kredytu na spłatę zobowiązań wobec dostawcy

III.

Operacje wywołujące zwiększenie jednego składnika aktywów z równoczesnym zwiększeniem jednego składnika pasywów, co powoduje wzrost sumy bilansowej o wartości operacji. (A + O = P + O) np. zakup towarów z odroczonym terminem płatności

IV.

Operacje wywołujące zmniejszenie jednego składnika aktywów z równoczesnym zmniejszeniem jednego składnika pasywów, co powoduje zmniejszenie ogólnej sumy bilansowej o wartość operacji. (A – O = P – O) np. spłata zobowiązań przelewem bankowym



Konto księgowe – służy do ewidencji operacji gospodarczych.



Konto – jest to dowolne w formie urządzenia księgowe, służące do rejestracji jednorodnych, co do rodzaju treści operacji gospodarczych. KONTA BILANSOWE Nazwa konta AKTYWÓW Sp. Zwię...