Turk Egitim Tarihi Ders Notu PDF

Preview

Summary

TÜRK EĞİTİM TARİHİ DERS NOTU DOÇ. DR. SELİM HİLMİ ÖZKAN İstanbul, 2014 2 | Selim Hilmi ÖZKAN İÇİNDEKİLER ĠÇĠNDEKĠLER................................................................................................................................... 2 BĠRĠNCĠ BÖLÜM .......................................

Description

TÜRK EĞİTİM T‚RİHİ

DERS NOTU

DOÇ. DR. SELİM HİLMİ 5ZK‚N

İstanbul, 2014

2 | Selim Hilmi ÖZKAN

İÇİNDEKİLER

ĠÇĠNDEKĠLER................................................................................................................................... 2 BĠRĠNCĠ BÖLÜM .............................................................................................................................. 4 ĠSLAM ÖNCESĠ TÜRK DEVLETLERĠNDE EĞĠTĠM ................................................................ 4 1. Hunlarda Eğitim ...........................................................................................................................4 2. Gökt(rklerde Eğitim ....................................................................................................................5 2.1. Orhun Abideleri ve Türk Eğitim Tarihindeki Yeri .............................................................6 3. Uygurlarda Eğitim ........................................................................................................................6 ĠKĠNCĠ BÖLÜM ................................................................................................................................ 7 ĠSLAMĠ DÖNEMDE TÜRKLERDE EĞĠTĠM ............................................................................... 7 1. İslamiyet’in Kabul( ve T(rkler .................................................................................................7 2. Karahanlılarda Eğitim -1212)...............................................................................................7 2.1. Karahanlı Dönemi Eğitim Kurumları ..................................................................................8 2.2. Karahanlılar Dönemi Türk Eğitimine Katkı Sağlayanlar ..................................................9 2.2.1.. Farabi(870-950) ............................................................................................................................. 9 2.2.2.. İbn-i Sina(980-1037) .................................................................................................................... 9 2.2.3.. Kaşgarlı Mahmud -1105) ................................................................................................. 10 2.2.4.. Yusuf Has Hacip (1017?-1077) ................................................................................................. 11 2.2.5.. Ahmet Yesevi(1093-1166) ......................................................................................................... 11 2.2.6.. Edip Ahmet Y(kneki XII. y(zyıl .......................................................................................... 11 3. Gazneliler Dönemi Eğitim -1187) .....................................................................................12 3.1. Gazneliler Dönemi Eğitim Kurumları ................................................................................12 3.2. Gazneliler Dönemi Türk Eğitimine Katkısı Olan ġahsiyetler ..........................................12 4. Meml(kler Dönemi Eğitim -1517)...................................................................................12 4.1. Memlükler Dönemi Eğitim Kurumları ...............................................................................12 4.2. Memlükler Dönemi Türk Eğitimine Katkısı Olan ġahsiyetler .........................................12 5. Dede Korkut Hikayeleri ve Eğitim .........................................................................................12 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM............................................................................................................................. 13 SELÇUKLULAR VE BEYLĠKLER DÖNEMĠ TÜRKLERDE EĞĠTĠM .................................... 13 1. B(y(k Selçuklar Dönemi -1157) .....................................................................................13 1.1. Büyük Selçuklular Dönemi Eğitim Kurumları ..................................................................13 1.2. Büyük Selçuklular Dönemi Türk Eğitimine Katkısı Olanlar ...........................................14 1.2.1.. Nizam(lm(lk -1092)......................................................................................................... 14 1.2.2.. Gazali (1058-1111) ..................................................................................................................... 14 2. Anadolu Selçuklular Dönemi ..................................................................................................15 2.1. Anadolu Selçuklular Dönemi Eğitim Kurumları ...............................................................15 2.2. Anadolu Selçuklular Dönemi Eğitime Katkı Sağlayanlar.................................................15 2.2.1.. Ahi Evran (Nasırettin Mahmud el-Hoyi) (1171-1261) ........................................................ 15 2.2.2.. Mevlana Celaleddin-i Rumi (1207-1273)............................................................................... 16 2.2.3.. Nasrettin Hoca (1208-1284) ...................................................................................................... 16 2.2.4.. Hacı Bektaş-ı Veli -1271) ................................................................................................ 16 2.2.5.. Yunus Emre (1240-1321) ........................................................................................................... 16

Türk Eğitim Tarihi-Ders Notu | 3

2.2.6.. Aşık Paşa

-1333) ............................................................................................................... 16

3. Anadolu Beylikleri Döneminde Eğitim .................................................................................16 3.1. Beylikler Dönemi Eğitim Kurumları ..................................................................................17 3.2. Beylikler Dönemi Eğitime Katkı Sağlayan ġahsiyetler .....................................................17 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM....................................................................................................................... 18 OSMANLILAR DÖNEMĠ TÜRK EĞĠTĠMĠ .................................................................................. 18 1. Kuruluş Dönemi Osmanlılarda Eğitim -1453) .............................................................18 1.1. Sivil Eğitim Kurumları .........................................................................................................19 1.1.1.. Mahalle Sıbyan Mektepleri: ................................................................................................. 19 1.1.2.. Medreselerin Kuruluşu ve Gelişmesi ................................................................................... 19 1.2. Askeri Eğitim Kurumları .....................................................................................................20 1.2.1.. Acemi Ocağı ............................................................................................................................... 20 1.2.2.. Yeniçeri Ocağının Kuruluşu ................................................................................................... 20 1.3. KuruluĢ Dönemi Eğitime Katkı Sağlayan ġahsiyetler.......................................................20 1.3.1.. Hacı Bayram Veli -1429) ................................................................................................. 21 2. Klasik Dönem Osmanlılarda Eğitim -1699)..................................................................21 2.1. Klasik Dönem Eğitim Kurumları ........................................................................................23 2.1.1.. Genel Amaçlı Medreseler........................................................................................................ 23 2.1.2.. İhtisas Medreseleri ................................................................................................................... 24 2.1.3.. Medreselerde Eğitim Dili ........................................................................................................ 25 2.1.4.. Medreselerdeki Görevliler ...................................................................................................... 26 2.1.5.. Medreselerin Bozulmaya Başlaması ..................................................................................... 26 2.2. Enderun .................................................................................................................................27 2.3. ġehzadelerin YetiĢtirilmesi ...................................................................................................27 2.4. Klasik Dönem Eğitime Katkı Sağlayan ġahsiteler .............................................................27 2.4.1.. Amasyalı H(seyinoğlu Ali...................................................................................................... 27 2.4.2.. İmam-ı Birgivi -1573) ...................................................................................................... 27

4 | Selim Hilmi ÖZKAN

BİRİNCİ B5LÜM İSLAM 5NCESİ TÜRK DEVLETLERİNDE EĞİTİM

Tarihte bilinen ilk T(rk h(k(mdarı Teoman, ilk T(rk devleti de ‚sya Hun devletidir. Hunlardan önceki T(rklerin siyasi bir organizasyon halinde ya...