Wkłady koronowo-korzeniowe PDF

Preview

Summary

notatki z książki Spiechowicza...

Description

Wkłady koronowe

- Samodzielne! - Odbudowa utraconej części zęba! - Do oparcia na nim protezy! - Element łączący filar z przęsłem mostu! Wkład (inlay) - odbudowa klasy I i II, z zachowaniem części powierzchni żującej, do stoków guzków! Nakład (onlay, nakład częściowy) - odbudowa ubytków centralnych, cała powierzchnia żująca i szczyty guzków! Overlay (nadkład, nakład całkowity) - obejmuje guzki! Korona częściowa - obejmuje dodatkowo ścianę językową z lub bez ściany policzkowej! Endokorona - odbudowuje całą koronę kliniczną, zakotwiczona w komorze! Materiały:!

- stopy złota! - Kompozyty! - Ceramika! Wskazania:! - Odbudowa zniszczonej części korony klinicznej zęba! - Odbudowa brakującego styku z zębem sąsiednim! - Element trwale łączący filar z przęsłem mostu! - Oparcie dla ciernia w protezie! - Podbudowa dla korony osłaniającej (gdy filar niski, stożkowaty)! - Podnoszenie wysokości zwarcia! - Uzupełnianie utraconych kontaktów okluzyjnych! Przeciwwskazania - skłonność do próchnicy! - Wiele wypełnień z obrębie zęba! - Zęby martwe! - Niski filar - jeśli ma być elementem mostu! - Zbyt cienkie ściany otaczające ubytek! - Osoby młode - możliwość uszkodzenia miazgi! Metody ! - bezpośrednia - modelowanie z wosku w jamie ustnej pacjenta! - Pośrednia - na podstawie modelu!

Uzupełnienia ze stopów złota! Wskazania:! Wkłady:! - ubytki klasy II, OD i MO: wąski 1-2mm, średnia głębokość, może być zniszczenie powierzchni stycznych przekraczające granicę szkliwno-cementową! Nakłady:! - ubytki klasy II MOD: szeroki, rozległe i głębokie na stycznych, poniżej dziąsła, przekraczające granicę szkliwno-cementową! - Gdy trudno odbudować punkt styczny bezpośrednio! - Rekonstrukcja zwarcia! - Po leczeniu endo! - Element mocujący przęsło mostu! Zalety:!

- mniejsze, lepsze naprężenia! - Ochrona guzków przed odłamaniem! Strona 1 z 11

- Połączenie z zębem nie jest bezpośrednio narażone na obciążenia zgryzowe i rozciąganie! Przeciwwskazania:! Bezwzględne:! - zmiany OKW! - III stopień rozchwiania! - Parafunkcje! - Mała ilośc zębiny w koronie! - Duże zniszczenia zębów! - Odbudowa małych ubytków! - W przedtrzonowcach ze względów estetycznych! Względne:! - wysoka aktywność próchnicy! - Młodzi pacjenci! Materiał: II typ stopów złota 60% metali szlachetnych, 40% złota! Klinicznie:! 1. opracowanie zęba ! ) WKLAD! - Usunięcie próchnicy! - Głębokość: 1,5 - 1,5 mm! - Szerokość: 1/3 między guzkami! - Granica 1 mm od kontaktu okluzyjnego! - Nachylenie ścian 6 stopni, bez podcieni! - Jaskółczy ogon - rozszerzenie preparacji na powierzchnie żująca! - Na stycznej: krawędzi poza powierzchnią styczną, nachylenie ścian 7-12 stopni! - Ścięcie piórkowe wokół ścian ubytku! )

NAKŁAD!

- usunięcie próchnicy! - Guzki:! - Funkcjonalne 1,5 mm, od zewnątrz pod kątem 45 stopni, schodek okluzyjny o szerokości 1 mm!

- Niefunkcjonalne: 1mm!

- Powierzchnia żująca: 1,5 - 1,8mm, nachylenie 8-12 stopni! - Zukośnienie brzegów!

2. modelowanie w ustach pacjenta/ pobranie wycisku masą silikonową, alginatem (przeciwstawne), rejestru zwarcia + rejestracja łukiem twarzowym! 3. przymiarka:! - ocena przylegania - kalka w sprayu, 2 warstwa masy silikonowej! - Ocena punktów stycznych! - Ocena retencji i stabilizacji! - Ocena kalka w zgryzie! 4. cementowanie: cementy konwencjonalne i kompozytowe! - piaskowanie, oczyszczenie, odtłuszczenie wkładu alkoholem, wypłukać wodą destylowaną, wysuszyć! - Odizolować ząb, wymyć wodą destylowaną, osuszyć! - Włożyć! Ścięcie piórkowe: - ochrona pryzmatów szkliwa! - Wyrównanie szpary brzeżnej po odlewie! - Mniej cementu! - Możliwe zapolerowanie złotej wypustki chroniącej cement! Zalety:!

Strona 2 z 11

-

Trwałość! Dobra szczelność! Mała podatność na korozję! Łatwe do odlania!

Wady:! - nie są estetyczne! - Duża utrata tkanek! - Słaba retencja! - Niska trwałość złota! - Duże koszty! - Potrzebne 2 wizyty!

Uzupełnienia kompozytowe! Wskazania:! - Estetyczne wypełnianie ubytków kl I i II MO, OD i MOD - przedtrzonowce! - Szerokie, nie głębokie, do 1/2 odległości międzyguzkowej! - Gdy problem z odtworzeniem punktu stycznego! - Odbudowa pojedynczego guzka! - Elementy łączące filary z przęsłem mostu! Przeciwwskazania:! - Głębokie poddziąscłowe ubytki na stycznej! - Małe ubytki! - Duże zniszczenia! - Duże przebarwienia! - Przeciążenia okluzyjne! - Rozchwianie III stopnia! - Zmiany OKW! - Wysoka aktywność próchnicy! Klinicznie:! NAKŁAD! - Min przekrój 1,5 - 2,0mm! - Ściany zbieżne 6- 18, bez podcieni! - Cienkie ściany ubytku ściąć o 1-2mm! - Na stycznych w kształcie U, brzegi wychodzą poza powierzchnie styczne! - Zaokrąglone brzegi! - Rąbek szkliwa zachowany wokół całego ubytku! - Powierzchnie dokomorowk zabezpieczyć cementem kompozytowym! - Natychmiastowe pokrycie zębiny systemem wiążącym po opracowaniu! WKLAD! Metoda bezpośrednia - duże ubytki w pojedynczych zębach! Po wymodelowaniu w ustach wypełnienia, wyjąć i obróbka cieplna 10min w piecach świetlnych w wodzie/ temp 80 stopni! Metoda półbezpośrednia - duże, trudno dostępne ubytki! 2 modele na podstawie wycisku silikonem lub alginatem! Modelowanie na 1.modelu! Polimeryzacja ostateczna! Dostosowanie punktów stycznych i korekta powierzchni żującej na 2.modelu! Ostateczne oczyszczanie, piaskowanie wew powierzchni i polerowanie zewnętrznej!

-

Metoda pośrednia - odbudowa zwarcia, dużo zębów!

Strona 3 z 11

Wycisk prezycyjny masami elastomerowymi, wycisk łuku przeciwstawnego, reje strat zwarcia! Dobór kolu, wykonanie tymczasowego uzupełnienia! Lab:! Odlanie modeli z IV klasy gipsu! Izolacja kikuta! Modelowanie wkładu! Polimeryzacja, obróbka!

• • • •

Cementowanie:! - Przymiarka dokładności dopasowania! - piaskowanie, oczyszczenie, odtłuszczenie wkładu alkoholem, wypłukać wodą destylowaną, wysuszyć! - Silanizować powierzchnię wkładu! - Wysuszyć ! - Nanieść żywicę! - Włożyć! - Naświetlanie 80sek z każdej strony! Zalety:! Estetyczne! Dobra adhezja i retencja! Mogą być używane w dużych ubytkach! Łatwe w naprawie!

-

Wady:! - Mniej wytrwałe niż złote! - Ścierają się ! - Osadza się na nich płytka ! - Mniej trwałe!

Uzupełnienia ceramiczne! Wskazania:! - Estetyczne wypełnianie rozległych ubytków kl II MO, OD i MOD -! - Szerokie, nie głębokie na stycznej! - do 2/3 odległości międzyguzkowej! - Odbudowa guzków! - Odtworzenie opytamlnej okluzji! - Po leczeniu endo! Przeciwwskazania:! - Głębokie ubytki na stycznej! - Trudny dostęp i brak suchości! - Mało zachowanych tkanek! - Niskie zęby! - Małe ubytki! - Duże przebarwienia! - Przeciążenia okluzyjne! - III stopień rozchwiania! - Wysoka aktywność próchnicy! - Młodzi pacjenci! Klinicznie:! 1. opracowanie zęba, wycisk precyzyjny masami silikonowymi lub polieterowymi, wycisk zębów przeciwstawnych, indeks zwarciowy, dobór koloru, opatrunek tymczasowy! - Min przekrój 1,5 - 2,00 mm!

Strona 4 z 11

-

Rozbieżne ściany 10-15 stopni! Na stycznych w kształcie U! Zaookrąglone ściany! Powierzchnia dokomorowk płaska! Guzki funkcjonalne 1,5 mm na płasko!

LAB! 3. przymiarka:! 4. cementowanie: cementy kompozytowe! Zalety:! Estetyczne! Trwały kształt i kolor! Odporne na ścieranie i erozję! Biozgodne! Łączenie adhezyjne!

-

Wady:! - Mało odporne na złamania ! - Twardsze niż szkliwo! - Kruche! - Trudne w naprawie! - Kosztowne-

Strona 5 z 11

Wkłady koronowo-korzeniowe

Stałe uzupełnienie odbudowujące zniszczoną koronę kliniczną w oparaciu o korzeń zęba! !

Rdzeń Trzon

Rdzeń - cz.koronowa, substytut tkanek naddziąsłowych, podbudowa pod ostateczne uzupełnienie! Trzon - retencja! WSKAZANIA:

- Zęby po leczeniu endo! - Znaczna utrata tkanek >50%! - Gdy zmiana długiej osi zęba - tylko indywidualne! PRZECIWWSKAZANIA:

-

za krótki korzeń - długość korzenia mniejsza od przyszłej korony! Wąskie kanały! Zniszczone korzenie: pęknięte, złamane! II lub III stopień rozchwiania! Gdy ponad 50% wyrostka zębodołowego zanikła! Niepoprawne leczenie endo! Zmiany OKW! Zniszczenie powierzchni nośnej poniżej brzegu kostnego! Niezakończony rozwój korzenia!

WARUNKI:

-

prawidłowo wypełniony kanał! Brak zmian OKW! Dobrze umocowany w zębodole! W 2/3 długości korzeń prosty! Powierzchnia korzenia nieuszkodzona poniżej brzegu wyrostka zębodołowego! Długość korzenia większa od długości przyszłej korony!

Indywidualne

Standardowe

Materiały:! - metalowe - lane! - Kompozytowe wzmocnione włóknem szklanym! - Ceramiczne

Materiały:! - metalowe: stal, tytan! - Kompozytowe wzmocnione włóknem szklanym! - Ceramiczne - tlenek cyrkonu

Wskazania Indywidualne Lane

Standardowe Ceramiczne

Duża utrata tkanek! Zęby leczone endodontycznie! Zmiana długiej osi zęba

FRC Duża utrata tkanek! Zęby leczone endodontycznie

Strona 6 z 11

- zniszczona powierzchnia -

nośna na poziomie dziąsła niezalecane! Jako filar do mostów lub protez ruchomych! Zęby silnie obciążane!

- Odbudowa estetyczna ! - Szerokie korzenie!

Przeciwskazania

-

złamanie korzenia! Krótki korzeń! Nadmierna ruchomość ! Zniszczona powierzchnia nośna poniżej brzegu kostnego! Aktywna choroba przyzębia! Niezakończony rozwój ! Nieprawidłowe leczenie endo

- zmiana długiej osi korzenia! - Wypełnienie eugenolem

Zasady preparacji filaru - indywidualne - stosunek cz.korzeniowej do cz.koronowej 1:1! - Średnica części korzeniowej max 1/3 średnicy korzenia! - Przekrój poprzeczny owalny! - Okolica przywierzchołkowa 2-3 mm wypełniona! Zasady preparacji filaru - standardowe FRC - stosunek cz.korzeniowej do cz.koronowej 1:1! - Średnica części korzeniowej max 1/3 średnicy korzenia! - Przekrój poprzeczny okrągły! - Okolica przywierzchołkowa 2-3 mm wypełniona! - Opracowanie materiałami rotacyjnymi! - Konieczne zostawienie 2 mm nad brzeg dziąsła!

Lane metalowe! WSKAZANIA:

Duża utrata tkanek! - zniszczona powierzchni nośna na poziomie dziąsła - niezalecane! - Jako filar do mostów lub protez ruchomych! - Zęby silnie obciążane! MATERIAŁY:

-

stopy chromoniklowe! Stopy złota III i IV! Stopy chromokobaltowe! Stopy srebrowo-palladowe!

PRZYGOTOWANIE ZĘBA:

1. 2. 3. 4. 5. 6.

badanie, zdjęcie zębowe, ! planowanie długości i szerokości opracowania kanału pod wkład! Usunięcie próchnicy, starych wypełnień! Opracowanie części koronowej: prostopadłe ścięcie cienkich ścian korony! Opracowanie kanału - Pesso, opracowanie ujścia kanału! Opatrunek tymczasowy!

ZASADY OPRACOWYWANIA ZĘBA POD WKŁAD KK:

- kształt kanału: walec z tępym wierzchołkiem/ stożek rozbieżność max 10o! Strona 7 z 11

- Długość trzonu: ! - 2/3 długości korzenia, ! - pozostawione 2-3/3-4 mm wypełnienia kanału! - 1:1 z długością przyszłej korony! - Średnica kanału ! - max 1/3 średnicy korzenia (1/4 dejak)! - Min 1mm zębiny otaczającej wkład! - Powierzchnia nośna: prostopadła do długiej osi korzenia! - Pozostawić ściany naddziąsłowe: wysokość max 2 razy większa od szerokości! - Kąty w strukturach naddziąsłowych wyrównać i złagodzić! POSTĘPOWANIE KLINICZNE

I wizyta Metoda bezpośrednia: pierwowzór wkładu wykonany w ustach pacjenta:!

- izolacja kanału wodą! - Dopasowanie do kanału elementu wzmacniającego: drut/ plastikowe sztyfty, szropowacenie, pokrycie klejem!

- Modelowanie: wosk lub samopolimeryzujący akryl - Pattern Rusin - trzon i część koronowa! - Ząb zabezpieczyć tymczasowym materiałem! - Do laboratorium! Metoda pośrednia! Wyciski: - Dwuwarstwowy masą elastomerową silikonową A lub C - po retrakcji dziąsła - Metodą jednoczasową! - Osuszyć pole! - Przygotować ćwiek (schropowacony, pokryty klejem)! - Drugą warstwę wprowadzić igłą lentulo do kanału, docisnąć ćwiekiem! - Pierwszą i drugą warstwę nałożyć na łyżkę ! - Do ust pacjenta! - Metoda dwuczasowa! - Wycisk sytuacyjny - 1 warstwa putty body! - Po związaniu wyciąć podcienie i miejsce opracowanego zęba! - Do kanału igłą lentulo 2 warstwa light body i ściek! - Na łyżkę z wyciskiem nałożyć 2 warstwę! - Włożyć do ust! - Wycisk alginatowy zębów przeciwstawnych! - Rejestracja zwarcia! Laboratorium Modele z gips supertwardy klasa IV! Odlanie! II wizyta Kontrola ! - dopasowania wkładu do zrębu zęba: kalka w sprayu, masa silikonowa korekcyjna! - Położenia korony w stosunku do sąsiednich zębów! - Miejsca w zgryzie na koronę! Cementowanie: - cementy! - Cynkowo-fosforanowe! - Polikarboksylowe! - Syzkło-jonomerowe! - Kompozytowych adhezyjnych! - Kompozytowych samotrawiących! Cementy konwencjonalne: 1. wypiaskowanie, osuszenie, odtłuszczenie wkładu! 2. Wypłukanie wodą destylowaną!

Strona 8 z 11

3. 4. 5. 6.

Osuszyć kanał sączkami! Cement do korzenia igłą lentulo! Włożyć wkład! Po związaniu usunąć nadmiar cementu!

Cementy kompozytowe: 1. przygotować adhezyjne zębinę, pokryć czynnikami wiążącymi! 2. Wypiaskować wkład! 3. Pokryć wkład primerom do metali i żywicą! 4. Cement do kanału strzykawką! 5. Włożyć wkład! 6. Usunąć nadmiar cementu! 7. Spolimeryzować! Retencja wkładu - zależy od: - długość trzonu! - Kształt trzonu! - Struktury powierzchni trzonu wkładu! - Cement! - Dokładność dopasowania wkładu do korzenia! Zalety:!

- Trwałe! - Widoczne na rtg! - Wzmacniają tkanki! Wady:! - nieestetyczny kolor! - Muszą być pokryte koroną protetyczną! - Utrata dużej ilości tkanek! - Potrzebne 2 wizyty! - Trudno usunąć !

Indywidualne ceramiczne! WSKAZANIA:

Duża utrata tkanek! - Planowana estetyczna odbudowa za pomocą koron pełnoceramicznych! - Szerokie korzenie! MATERIAŁY:

Ceramika dwutlenku cyrkonu! Opracowanie kanału - długość kanału max 7-8 mm! - Szerokość 1,4 - 2,0 mm! - Powierzchnia nośna korzenia gładka! Laboratorium: CAD/CAM lub pośrednio (ivoclar)! Zalety:!

- Dobra estetyka! - Biokompatybilność! - Widoczne na RTG! Wady:! - Niska trwałość! - Kruche!

Strona 9 z 11

- Wymaga dużej szerokości kanału! - Trudne usuwanie! - Drogie!

Standardowe metalowe! Materiały:! stal nierdzewna! Stopy tytanu! Tytan! Stopy platyny, złota, pallad!

-

Kształt

- Walca - dobra retencja, możliwa perforacja wierzchołka! - Stożka - słaba retencja! - równoległo-stożkowe z rozciętym trzonem - dobra retencja, małe naprężenia! Postępowanie:! 1. Wybór wkładu na podstawie zdjęcia! 2. opracowanie zęba i korzenia (zasady ogólne)! 3. Cementowanie! 4. Odbudowa rdzenia: kompozyt, amalgamat!

Wkłady standardowe kompozytowe wzmacniane włóknami szklanymi! Wskazania:! Zęby leczone endodontycznie ze znacznie zniszczoną koroną, ale pozostały minimum 2 ściany o wysokości 2 mm! Estetyczne odbudowy zębów przednich! Przeciwwskazania:! - brak struktur naddziąsłowych! - Krótkie, wąskie korzenie! - Korzenie uszkodzone! - Zniszczona powierzchnia nośna korzenia poniżej brzegu wyrostka zębodołowego! - Rozchwianie II i III stopnia! - Złe wyleczone endodontyccznie! - Zmiany OKW! - Zęby mające być filarami rozległych konstrukcji mostów! Materiał:! 60% włókien szklanych lub kwarcowych w żywicy metakrylowej lub epoksydowej! Walec lub walec zakończony stożkiem! Powierzchnia gładka lub z elementami retencyjnymi! Średnice:! 1,25, 1,4 1,5 mm - każdemu dedykowane odpowiednie wiertło ostateczne! Klinicznie:! 1. wybór rozmiaru wkładu na podstawie RTG! 2. Opracować kanał - usunąć uszczelniacz i gutaperkę, wkład musi dokładnie pasować! 3. Przygotowanie wkładu: piaskowanie, wytrawianie, nadtlenek wodoru (tylko te z żywicą epoksydową), odtłuścić, wypłukać, wysuszyć, silanizować i pokryć żywicą! 4. Przygotowanie zębiny: wytrawić, wypłukać wodą, osuszyć sączkami, aplikacja systemu wiążącego 2 razy, osuszenie sączkiem! 5. Cementowanie: nanieść cement do korzenia za pomocą aplikatora i włożyć wkład, usunąć nadmiar cementu, polimeryzacja, powtórnie system wiążący!

Strona 10 z 11

6. Wykonać odbudowę części koronowej kompozytem! Zalety:! Dobra estetyka! Łączenie adhezyjne! Dobre parametry elastyczność! Oszczędzanie tkanek - nie tak duży zakres preparacji jak w lanych! Mogą być podbudową pod odbudowę kompozytową! Łatwo usuwane! Wystarczy 1 wizyta!

-

Wady:! - Musi być zachowany zrąb korony! - Długa procedura cementowania!

Wkłady standardowe ceramiczne! MATERIAŁY:

Ceramika tlenku cyrkonu ustabilizowana itrem! Powierzchnia gładka! 2 lub 3 rozmiary! Klinicznie:! 1. wybór rozmiaru wkładu na podstawie RTG! 2. Opracować kanał ! 3. Przygotowanie wkładu: piaskowanie, aktywacja chemiczna primerom! 4. Przygotowanie zębiny: przygotować primerami! 5. Cementowanie: cement kompozytowy, usunąć nadmiar, spolimeryzować! 6. Wykonać nadbudowę rdzenia kompozytem! 7. Pokryć całość koroną! Opracowanie kanału - długość kanału max 7-8 mm! - Szerokość 1,4 - 2,0 mm! - Powierzchnia nośna korzenia gładka! Laboratorium: CAD/CAM lub pośrednio (ivoclar)! Zalety:!

- Dobra estetyka! - Biokompatybilność! - Widoczne na RTG! Wady:! - Niska trwałość! - Kruche! - Wymaga dużej szerokości kanału! - Trudne usuwanie! - Drogie! - Brak połączenia adhezyjnego

Strona 11 z 11...