Wykład 8- Nieświadomość bezprawności, błąd PDF

Preview

Summary

Nieświadomość bezprawności, rodzaje błędów, odpowiedzialność w przypadku niepoczytalności i poczytalności ograniczonej....

Description

Art. 30. KK Nieświadomość bezprawności Nie popełnia przestępstwa, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego bezprawności; jeżeli błąd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Error iuris- błąd co do prawa, np. gdy ktoś nie wiedział, że jakieś zachowanie jest zakazane i się go dopuścił (błąd sprawcy usprawiedliwiony). Np. zatajenie dowodów niewinności innej osoby art. 236 kk., niezawiadomienie organów ścigania o pewnych przestępstwach, art. 240 kk. Błąd usprawiedliwiony- taki, którego nie można byłoby uniknąć nawet przez podjęcie jakiś czynności przez osobę. Usprawiedliwiona nieświadomość czynu= nie popełnienie przestępstwa. Ignorantia iuris nocet- nieznajomość prawa szkodzi. Delictum putativum- przestępstwo urojone- nie ma znaczenia z punktu widzenia prawa karnego, ktoś zachowuje się zgodnie z prawem, ale błędnie sądzi, że popełnia przestępstwo. Błąd istotnyBłąd nieistotny- nie ma znaczenia w prawie, jest nieistotny. Np. gdy pan X chc ukraść ato apan Y, ale faktycznie zabrał auto należące do pana Z. w takim przypadku i tak będzie odowiadał za kradzież. Error inpersona- błąd co do tożsamości pokrzywdzonego- co do zasady ten błąd nie ma charakteru istotnego/ nie ma znaczenia w prawie karnym- jeżeli ktoś pomyślałby, że uderza sąsiada A, a uderza sąsiada B to nie ma to znaczenia i tak odpowiada za naruszenie nietykalności cielesnej. Ma to jedyne znaczenie w klasyfikacji prawnej, np. art. 243 kk. Aberratio ictus- zboczenie działania. Błąd polegający na błędnym rozpoznaniu przebiegu przyczynowego. Błąd polegający na wadliwym z punktu widzenia sprawcy wykonaniu czynu i w efekcie dokonaniu czynu na innym przedmiocie czynności wykonawczej niż zamierzał to sprawca. Np. jest jakiś domek w lesie w którym mieszka leśniczy z córka, i do tej córki przychodzi jakiś chłopka, którego leśniczy nie akceptuje i pewnego wieczoru leśniczy wraca do domu i widzi przez okno ze ten chłopak jest w pokoju z córką i zdenerwował się bardzo i postanowił zastrzelić chłopaka, ale nie trafił i zastrzelił córkę zamiast chłopaka. Można by przyjąć, że był to błąd co do osoby (error inpersona). Abberratio ictus- w tym przypadku. Art. 1. [Struktura przestępstwa. Warunki odpowiedzialności] § 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. § 2. Nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. § 3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu.- Zasada koincydencji czasowej/ temporalnej. Wina ma być przypisana w czasie czynu.

Art. 31. KK [Odpowiedzialność w przypadku niepoczytalności i poczytalności ograniczonej § 1. Nie popełnia przestępstwa, kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem. § 2. Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. § 3. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się, gdy sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał albo mógł przewidzieć. Niepoczytalność- okoliczność wyłączająca winę. Nie popełnia przestępstwa ten, kto był niepoczytalny w czasie popełnienia czynu zabronionego. Sąd sam nie może uznać niepoczytalności, musi powołać co najmniej 2 biegłych lekarzy. Jeżeli będzie ustalone ze dana osoba była niepoczytalna w czasie czynu to wtedy jest sprawcą, ale nie jest przestępcą. - niepoczytalność oznacza brak możliwości rozpoznania znaczenia swego czynu lub pokierowania swego zachowania, z powodu upośledzenia umysłowego, choroby psychicznej itp. Choroba psychiczna, np. schizofrenia, paranoja- objawy; zaburzenia świadomości, zaburzenia nastrojów, urojenia. Upośledzenie umysłowe- istotne obniżenie sprawności umysłowej, powstaje z różnych przyczyn, np. urazy u dziecka, choroby matki podczas ciąży, choroby nabyte. Upośledzenie umysłowe może być nabyte nawet w wieku dorosłym w wyniku chorób, urazów, wypadków. Inne zakłócenia czynności psychicznych- wiążą się z różnymi procesami biologicznymi w organizmie człowieka, np. wysoka gorączka, zatrucie organizmu, silne przemęczenie, anomalia osobowości, psychopatie. Upośledzenie umysłowe ma charakter trwały- charakteryzuje się niskim poziomem inteligencji. Lucida intervalla Jasne chwile- chwile gdy ktoś jest chory na chorobę psychiczną, ale ma takie okresy, gdy choroba ta nie zakłóca jego normalnego funkcjonowania. Osoby niepoczytalne w czasie czynu przestępstwa nie popełniają i nie wymierza się im kary, można jednak stosować wobec nich środki zabezpieczające, np.: Art. 93a. KK [Rodzaje środków zabezpieczających] § 1. Środkami zabezpieczającymi są: 1) elektroniczna kontrola miejsca pobytu; 2) terapia; 3) terapia uzależnień; 4) pobyt w zakładzie psychiatrycznym. Niepoczytalność art. 31 par. 2: Ograniczona niepoczytalność/ poczytalność- powodem również może być choroba psychiczna, choroba umysłowa czy inne zakłócenia czynności psychicznych. Inne są następstwa; zdolność w znacznym stopniu ograniczona. Niepoczytalność art. 31 par. 3: Charakter prawny jest sporny tego artykułu. Actio libera in causa- działanie wolne w przyczynie- podstawy zawinienia szuka się w zachowaniu sprawcy podjętym jeszcze przed czynem zabronionym.

Rauschdelikt- jedna z konstrukcji ograniczonej poczytalności w prawie karnym, wypracowana przez niemiecką dogmatykę tego przedmiotu. Zgodnie z tą konstrukcją sprawca przestępstwa, który popełnił je pod wpływem stanu nietrzeźwości lub odurzenia (ograniczonej poczytalności), w które wprawił się sam, odpowiada nie za popełniony czyn, a za samo wprawienie się w ten stan. Konstrukcja ochrony społecznej- pomija się zasadę winy, daje się pierwszeństwo ochronie społecznej/ dóbr prawnych....