2020 Analyseschema proza - De Tweeling PDF

Preview

Summary

Boekverslag middelbare school literatuur lijst nederlands...

Description

Analyseschema Bibliografische gegevens Tessa de Loo (pseudoniem van: Johanna Martina (Tineke) Duyvené de Wit) De Tweeling, uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam 1993

Thema Het thema van ‘De Tweeling’ is de moeizame hereniging tussen twee zussen.

Korte samenvatting In een kuuroord ontmoet Lotte, een oudere vrouw, een vrouw van dezelfde leeftijd als zij. Al snel komt Lotte erachter dat deze vrouw haar tweelingzus Anna is. Anna is zeer verheugd maar Lotte heeft moeite met het weerzien, zij heeft een grote afkeer van Duitsland door de gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog. Uiteindelijk beseft Lotte zich dat de Duitse bevolking ook veel geleden heeft tijdens de oorlog waardoor ze zich meer openstelt naar Anna. De zussen vertellen elkaar over het verloop van hun leven zonder elkaar. Toen de meisjes drie waren is hun moeder namelijk overleden aan borstkanker en drie jaar later overleed hun vader aan tuberculose waardoor ze van elkaar werden gescheiden. Lotte had ook tuberculose en werd daarom naar Nederland gestuurd. Lotte kwam terecht bij het gezin Rockanje in Nederland. Anna bleef in Duitsland, zij werd door oom Heinrich en tante Liesl meegenomen naar de boerderij van haar grootvader. Terwijl Lotte het prima naar haar zin had in Nederland moest Anna zwaar werk verrichten op de boerderij. Na de ontdekking van de affaire van tante Liesl hertrouwt oom Heinrich. Zijn vrouw, Martha, maakte Anna het leven zuur en zette iedereen tegen haar op. Oom Heinrich is erg communistisch ingesteld, wanneer hij ontdekt dat Anna bevriend is met een aanhanger van Hitler slaat hij haar in elkaar. Hierna wordt Anna enige tijd uit huis geplaatst en in een klooster gezet. Anna keerde terug naar huis maar vluchtte rond haar 20e naar Keulen waar ze naar de huishoudschool ging en niet veel later als huishoudster werkte voor de familie Stolz. Anna neemt ontslag bij de familie Stolz (mevrouw Stolz treiterde Anna) en gaat in dienst bij de familie von Garlitz. Lotte’s jeugd is een stuk zorgelozer verlopen, zij is opgegroeid in een liefdevol gezin waar muziek een grote rol speelt en waar zij haar zangtalent heeft kunnen ontwikkelen. Echter, het huwelijk van Lotte’s ouders is niet zo geweldig: haar vader is erg dominant en egocentrisch waardoor haar moeder een depressie ontwikkelt en hijzelf later een bijna fataal ongeluk krijgt. Ondertussen nemen de spanningen in Europa erg toe en zo ook de spanningen binnen Lotte’s gezin, iedereen is bezorgd om de situatie in Duitsland. Lotte zoekt haar tweelingzus op in Duitsland, ze heeft hoge verwachtingen van hun hereniging. Helaas loopt dit uit op een grote teleurstelling: de meisjes zijn totaal vervreemd van elkaar. Tijdens de oorlog leert Anna de Weense soldaat Martin Grosalie kennen en krijgt een relatie met hem. Helaas moet Martin naar het oorlogsfront waardoor zij verder enkel communiceren via brieven. Martin krijgt verlof en hij en Anna trouwen. Op aandringen van Martin (door dreigingen vanuit de Sovjet-Unie) verhuist Anna naar Wenen waar ze wacht op zijn

thuiskomst. Maar Martin zal nooit terugkeren, hij is omgekomen aan het front. Anna neemt ontslag bij de familie von Garlitz en gaat wordt zuster bij het Rode Kruis. Lotte's Joodse verloofde, David, wordt opgepakt door de Duitsers. Lotte’s familie neemt onderduikers in huis. Later trouwt Lotte met Ernst Goudriaan, een van de onderduikers. Na de oorlog gaan zij samen in Den Haag wonen Na de oorlog wordt Anna gevangen genomen. Na haar gevangenschap wordt Anna sociaal werker en gaat ze op bezoek bij Lotte en haar gezin in Den Haag. Maar Lotte wil niets van Anna weten. Anna blijft werkzaam als sociaal werker en Lotte leidt een gelukkig gezinsleven. Aan het einde van het verhaal overlijdt Anna aan een hartaanval in het kuuroord waar zij en Lotte verbleven.

Personagebeschrijving Anna Grosalie-Bamberg (karakter): Tweelingzusje van Lotte. Anna is een intelligent maar is, doordat haar oom en tante haar al die jaren van school hebben gehouden, vervreemd van de echte wereld. Wanneer Anna de wijde wereld in stapt maakt zij kennis met alle liefde en leed van de wereld: Ze komt gelijk terecht in een wereld waarin oorlog aan de orde van de dag staat, Anna ontmoet haar ware liefde en is zielsgelukkig, helaas is deze liefde maar van korte duur want Martin sterft aan het front, en zo maakt Anna nog veel meer mee in haar leven. Anna ontwikkelt zich tot een hardwerkende, doortastende vrouw. Lotte Goudriaan-Bamberg (karakter): Tweelingzusje van Anna. Lotte is een rustig, muzikaal meisje. Lotte is erg sceptisch over Anna’s verhalen van de oorlog. Verder is Lotte’s karakter niet echt uitgewerkt, in tegenstelling tot dat van Anna. David de Vries (type): Joodse man en de geliefde van Lotte, wordt opgepakt door de Duiters, Lotte heeft hierna nooit meer iets van hem vernomen. Martin Grosalie (type): Weense soldaat en de man van Anna, overleden aan het front. Ernst Goudriaan (type): Joodse man die onderdook bij de familie Rockanje, de man van Lotte. Heinrich en Martha Bamberg (type): De oom en tante van de tweeling die Anna ernstig, zowel mentaal als fysiek, mishandelden. Gezin Rockanje (type): Het gezin waar Lotte verbleef. Lotte’s vader was een dominante, ijdele man. Lotte’s moeder, daarentegen, was een erg lieve en zorgzame vrouw. Sociogram (zoals aan het begin van het boek):

Omschrijf en licht toe Genre/subgenre Het boek ‘De Tweeling’ behoort tot de literaire fictie en is een oorlogsroman. Tijd Het verhaal speelt zich af tijdens het interbellum (de periode tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog), de Tweede Wereldoorlog, kort na de bevrijding en rond de jaren 90’ van de vorige eeuw. In dit boek zijn er twee tijdlijnen: Ten eerste is er de tijdlijn waar het boek mee begint, de tijd die de zussen samen doorbrengen na hun herening in het kuuroord. De tijd die hierin verstrijkt beslaat zo’n twee weken. Tijdens hun herening bespreken zij met elkaar hoe hun leven is verlopen zonder elkaar, na hun scheiding. Dat is de tweede tijdlijn (1921-1945), deze beslaat circa 24 jaar. Plaats Het verhaal begint in een kuuroord in Spa te België. De herinneringen van de tweeling spelen zich af in Nederland waar Lotte ging wonen en Duitsland waar ze beide geboren zijn en Anna bleef wonen. Vertelperspectief Het vertelperspectief in dit boek is de personale verteller (deze verteller is niet alwetend), steeds wordt ofwel Lotte ofwel Anna gevolgd in haar leven. Structuur De Tweeling bestaat uit drie delen: Interbellum, Oorlog en Vrede. Interbellum begint met de hereniging van de zusjes en gaat over de jeugd van de meisjes. Oorlog gaat over hoe Anna en Lotte worden getroffen door de Tweede Wereldoorlog. Vrede verhaalt over hoe het de tweeling is vergaan na de bevrijding en over Lotte en Anna als oudere vrouwen. Hierin wordt duidelijk hoe de oorlog op zowel Lotte als Anna effect heeft gehad. Motieven: 1. Eerste hereniging: De eerste hereniging van Anna en Lotte vindt tijdens de oorlog plaats in Duitsland, maar dit loopt uit op een mislukking doordat de tweeling totaal vervreemd is van elkaar. 2. Tweede hereniging: De tweede herening van de meisjes vindt plaats in Nederland na de oorlog, maar alweer geen succes: Lotte wil niks van Anna weten, Anna is immers Duits en dus verantwoordelijk voor de Tweede Wereldoorlog en de gevolgen van dien. Bovendien heeft Anna ook nog eens een relatie gehad met een soldaat van Duitsland. 3. Derde hereniging: De derde, en laatste, hereniging van de vrouwen vindt plaats in Spa te België. Lotte is in eerste instantie erg terughoudend naar Anna toe omdat ze haar de oorlog nog altijd verwijt maar dan ziet Lotte eindelijk de andere kant van het verhaal in: Ook het Duitse volk heeft veel leed gehad aan deze tijden. Titelverklaring: De titel ‘De Tweeling’ slaat simpelweg op de twee hoofdpersonen van het boek die elkaars tweeling zijn.

Eigen mening Genuanceerde, onderbouwde waardering en ervaring van het gelezen werk. Denk daarbij aan: emotie (gevoelservaring), herkenning (eigen ervaringen), intellectueel (interessant of totaal niet, nieuws (verrassende inhoud), mooi/lelijk. De Tweeling is een van de bekendste Nederlandse boeken, het is zelfs een internationale bestseller. Het is een klassieker, een boek dat je wel gelezen móét hebben zeggen velen. En niets is minder waar! Tessa de Loo weet in De Tweeling krachtig beide kanten van de oorlog weer te geven in de vorm van Anna en Lotte. Ze zet lezers aan tot denken: Was de Duitse bevolking wel schuldig aan de oorlog? Hebben de Westerse landen niet net zo’n schuld aan het gebeurde? Wellicht hebben zij zelfs meer schuld dan de Duitse burgers, Westerse landen hebben immers toegelaten dat Hitler zo ver is gegaan. Veel mensen ervaarden de schrijfstijl van de Loo als langdradig en veel te gedetailleerd. Ik heb dit echter heel anders ervaren, vooral het wisselend perspectief, het verhaal zowel vanuit Lotte’s als Anna’s ogen, werkt erg verfrissend. Diverse gebeurtenissen in het verhaal maken dat De Tweeling ook een heel spannend boek is, een die men niet weg kan leggen en in een ruk uit wil lezen. Zo is er ten eerste natuurlijk de scheiding van de meisjes, de mishandeling van Anna, de dood van Martin, het arrest van David en zo zijn er nog vele andere gebeurtenissen te noemen. De Tweeling is wat mij betreft zeker een aanrader, bij deze aangrijpende levensverhalen over twee zussen blijft niemand ongerept....