chemie...
Hoofdstuk 3: Alkanen, alkenen en alkynen? 1. Hoe ontstaat een koolstofketens Het koolstofatoom gaat vier atoombindingen of covalente bindingen aan om de octetstructuur te bereiken. Wanneer koolstofatomen bindingen aangaan met andere koolstofatomen ontstaan koolstofketens. 2. wat zijn koolwaterstoffen? De eenvoudigste koolstofketens bestaan uit koolstofatomen en waterstofatomen en noemen we koolwaterstoffen. 3. wat zijn alkanen? Alkanen zijn verzadigde koolwaterstoffen die alleen enkelvoudige bindingen bevatten. Elk koolstofatoom vormt een tetraëdische structuur en de bindingshoeken in deze volledig structuur bedraagt 109°. 4. Naamgeving van alkanen? Stam +aan→de stam bepaald door het aantal C’s in de keten. Vb. Meth-, eth-, prop5. De brutoformule C2 H2n + 2 vb. CH4= methaan, C4 H10 = butaaan 6. de structuurformule C-C- bindingen vormen een hoek van 120° in plaats van 90° Waterstofatomen worden weggelaten Koolstofatomen worden weggelaten en de C-C-bindingen worden getekent als lijnen
Aantal C 1C atoom
Brutoform
Structuurformule
CH4
Vereenvoudigde stuctuurformule CH4
Naam Methaan
2C atoom
C2 H6
CH3-CH3
Ethaan
3C atoom
C3 H8
CH3-CH2-CH3
Propaan
4C atoom
C4 H10
CH3-(CH2)2-CH3
Butaan
5C atoom
C5 H12
CH3 –(CH2)3 –CH3
Pentaan
6C atoom
C6 H14
CH3 –(CH2)4 –CH3
Hextaan
7C atoom
C7 H16
CH3 –(CH2)5 –CH3
Heptaan
8C atoom
C8 H18
CH3 –(CH2)6 –CH3
Octaan
9C atoom
C9 H20
CH3 –(CH2)7 –CH3
Nonaan
10C atoom
C10 H22
CH3 –(CH2)8 –CH3
Decaan
zaagtandstructuur
7. Fysische eigenschappen van alkanen - Vanaf pentaan C5H12 tot en met C16 H34 zijn alkanen vloeibaar bij kamertemperatuur. - Vanaf C17 H36 gaat om vaste stoffen. - Kookpunt van koolwaterstoffen stijgt naarmate de ketenlengte toeneemt, hoe groter de massa van de stof hoe minder vluchtig deze stof. 8. Welke alkanen zijn gasvormig bij kamertemperatuur? Methaan, Ethaan, Propaan, Butaan omdat onder 21.5° zit 9. Welke alkanen worden in brand gestoken? Wasbenzine (vb. mengsel vanaf 6C, parafine 17C, propaan 4C en butaan 3C 10. noteer welke stof het gemakkelijkst ontbrande en welke het minst? Paraffine minst snelle, propaan, en butaan snelst 11. welk verband vind je tussen de ketenlengte en de ontvlambaarheid van alkanen? Hoe korter de ketenlente hoe sneller de stof vlambaar (hoe minder C…) 12. hoofdketen en zijketen van alkanen Hoofdketen= stam +aan (methaan, heptaan) Zijketen= stam + yl (menthyl), zo laag mogelijk getal, streepje Meerdere zijketens= alfabetisch gerangschikt + nummering zo laag mogelijk Eenzelfde zijketen meermaals voorkomt (iedentieke zijketens)= griekse voorvoegsel (di-, tri-, tetra-,..) Voorbeel d1
Voorbeel d2
Voorbeel d3
1) hoofdketen: methaan 2) hoofdketen: heptaan 3) hoofdketen: heptaan 1) naam: pentaan 2)zijketen: methyl 3) volledig naam: 3methyl pentaan 13. Wat zijn isomeren Twee moleculen zijn isomeren wanneer ze hetzelfde aantal en dezelfde soorten atomen bevatten, maar waarbij de verschillende atomen op een andere manier gerangschikt zijn in de molecule. Er bestaan verschillende soorten isomeren. 14. wat zijn ketenisomeren Ketenisomeren verschillen van elkaar in het aantal en de soort vertakkingen die ze bevatten. 15. wat is sunstitutiereacties Alkanen zijn verzadigd. Dit wil zeggen dat elk koolstofatoom al vier andere antomen gebonden heeft en dus geen extra bindingen meer kan aangaan. Een of meerdere waterstofatomen kunnen wel vervangen worden door een ander atoom
of atoomgroep. Dat atoom of die atoomgroep noemen we dan een substituent en de reactie is dan een substitutiereactie. 16. Hoe ontstaan er meerdere reactieproducten Alkanen reageren enkel met dihalogenen indien ultraviolet licht(UV) aanwezig is. Elk waterstofatoom kan vervangen worden door een halogeenatoom en kunnen meerdere waterstofatomen vervangen worden. Na reactie ontstaan er dus meerdere reactieproducten. Het eindresultaat levert een mengsel van halogeenalkanen. 17. hoe kraken de alkanen - breken van lange ketens in kortere - hitte + anaërobe omstandigheden (geen O2 anders zou het verbranden) - gevormd: korte alkanen + alkenen
18. Hoe heet de scheidingstechniek van alkanen Gefractioneerde destillatie: ruwe aardolie die uit de grond wordt gehaald wordt gezuiverd en gescheiden in verschillende fracties....