Układ oddechowy PDF

Preview

Summary

Anatomia człowieka - układ oddechowy...

Description

Układ oddechowy 1) Funkcje - wymiana gazowa - pobieranie tlenu,usuwanie dwutlenku węgla - między pęcherzykami płucnymi a krwią cel: dostarczenie tlenu komórkom do oddychania tlenowego,usunięcie powstałego dwutlenku węgla - oczyszczanie ogrzewanie i nawilżanie powietrza drogi oddechowe - nie biorą udziału w wymianie gazowej,doprowadzają powietrze do płuc 2) Funkcje dróg oddechowych - oczyszczanie powietrza - nabłonek migawkowy (przesuwa zanieczyszczenia),duża ilość gruczołów śluzowych - łapanie zanieczyszeń, włoski w jamie nosowej - bariera dla pyłków - ogrzewanie powietrza - wnętrze nosa i drogi oddechowe - silnie ukrwione - oddają ciepło powietrzu w drogach oddechowych - kaszel,kichanie - pozbycie się nadmiaru śluzu i zanieczyszczeń - nawilżanie - w składzie śluzu - woda - parując nawilża powietrze 3) Budowa dróg oddechowych jama nosowa - 2 części przedzielone przegrodą nosową (górna pokryta nabłonkiem węchowym) gardło - pokarm → przełyk , powietrze → krtań krtań - zbudowana z 9 chrząstek - nagłośnia - ruchoma chrząstka,podczas przełykania zamyka wejście do dróg oddechowych,narząd głosu 4) Powstawanie głosu głośnia - najwęższa część krtani - tworzona przez dwie fałdy nabłonka bocznej ściany krtani (błony śluzowe) zwane strunami głosowymi i szczelina - szpara głosowa powietrze przepływa przez szparę głośni wywołując drgania fałdów głosowych → wydawanie dźwięków,wysokość głosu zależy od długości,grubości strun tchawica - elastyczna rura (przewód) zbudowana z tkanki łącznej włóknistej,znajdują się chrząstki→ zapobiegają zapadaniu się ścian,wyściela ją nabłonek migawkowy,zapewniają drożność,oskrzela główne → wnikają do płuc tworząc drzewo oskrzelowe (system odgałęzień) 5) Budowa płuc składają się z pęcherzyków płucnych opłucna - podwójna błona okrywająca płuca (zmniejsza tarcie przy wdechu i wydechu) cechy pęcherzyków płucnych - ściany zbudowane z nabłonka jednowarstwowego = elastyczne,oplecione gęstą siecią naczyń włosowatych - surfaktant (białkowo-lipidowa substancja wewnątrz pęcherzyka) - zapobiega sklejaniu i zapadaniu się ścian pęcherzyków - pory między pęcherzykowe = stały dostęp powietrza - obecność objętości zalegającej - nieusuwana ilość powietrza,zapobiega sklejaniu i zapadaniu

6) Wentylacja płuc Umożliwia wymianę gazową,nieustanna wymiana powietrza - pobieranie i usuwanie powietrza z płuc - dzięki ruchom klatki piersiowej + pracy mięśni oddechowych (przepona + mięśnie międzyżebrowe) Mechanizm wymiany gazowej wentylacja (wdech,wydech,wymiana powietrza) → wymiana gazowa (pobieranie tlenu,usuwanie co2) → oddychanie tlenowe (mitochondria) Wdech: skurcz mięśni oddechowych → zwiększona objętość klatki piersiowej → podciśnienie w pęcherzykach płucnych (różnica ciśnień) → płuca wypełniają się powietrzem Wydech- bierny : rozkurcz mięśni oddechowych → objętość klatki maleje → nadciśnienie w pęcherzykach płucnych → usuwanie powietrza z płuc bez udziału mięśni Maksymalna objętość gazów w płucach 5l powietrza - objętość zalegająca (1l) pęcherzyki płucne - objętość życiowa (4l) (oddechowa 0,5l ; zapasowa wdechowa 2,5l ; zapasowa wydechowa 1l ) 7) Regulacja wentylacji płuc przy udziale środka oddechowego (rdzeń przedłużony) - pobudza mięśnie wydechowe podczas wydechów aktywnych: - ośrodek pneumatyczny - naprzemienny wdech i wydech - ośrodek oddechowy - wrażliwy na stężenie tlenu (uaktywnia się przez wzrost stężenia) - ośrodek wdechu => oddechowy (wzrost stężenia dwutlenku węgla) reaguje dwutlenek z wodą (osocze) tworzy H2CO3 ulega dysocjacji na jony wodorowe,obniża pH krwi > 7,35 Obniżenie pH rejestrują komórki receptorowe rdzenia przedłużonego oraz chemoreceptory ośrodek oddechowy→ pobudzenie → wysłanie neuronów do mięśni oddechowych → zwiększenie tempa i głębokości oddechów 8) Wymiana gazowa pobieranie tlenu usuwanie dwutlenku węgla - współpraca układu oddechowego z krwionośnym (narządy + krew jako pośrednik transportu) dyfuzja - transport zgodny z różnicą ciśnień parcjalnych ● Wymiana gazowa zewnętrzna na zasadzie różnicy ciśnień parcjalnych,wymiana gazów między pęcherzykami płucnymi a krwią ● Wymiana gazowa wewnętrzna wymiana gazów między krwią a tkankami 9) Transport gazów oddechowych - Transport tlenu pęcherzyki płucne → osocze krwi → erytrocyty → tlen nietrwale łączy się z hemoglobiną → oksyhemoglobina (związana z 4 cz.tlenu)

zależy od temperatury i pH (stężenie jonów wodorowych),ciśnienia parcjalnego gazów oddechowych↑ przyłączanie ,spadek ciśnienia - rozpadanie oksyhemoglobiny (odwrotnie przy CO2) stężenie metabolitu pośredniego (produkt glikolizy),ATP w erytrocytach pH krwi : wysokie - rozpad oksyhemoglobiny niskie - przyłączanie *karboksyhemoglobina - półtrwałe powstaje w wyniku wdychania czadu → prowadzi do niedotlenienia i śmierci - Transport dwutlenku węgla rozpuszczenie i połączenie z białkami osocza 10% wiąże się z hemoglobiną (przenika do erytrocytów) → karbaminohemoglobina ok.20% lub w postacie jonów wodorowęglanowych HCO3- (70%) CO2+ H2O ↔ H2CO3 mioglobina - białka magazynujące niezbędny tlen do skurczu mięśni HbF - hemoglobina płodu,łatwiej łączy się z tlenem,ułatwia transport krwi matki do krwi dziecka Wpływ ciśnienia zewnętrznego na wymianę gazową atmosferyczne 1013 hPa w górach niższe - zmniejszone ciśnienie gazów - zwiększenie liczby oddechów,częstszy skurcz serca (przy długim niedotlenieniu zwiększona liczba erytrocytów) wzrost ciśnienia → narkoza azotowa gwałtowny spadek ciśnienia - choroba kesonowa zatory gazowe → blokują przepływ krwi → uszkodzenie naczyń 10) Zaburzenia funkcjonowania jakość powietrza - zależy od temperatury (18-20°C),wilgotność (40-60%) i stężenia szkodliwych substancji - zanieczyszczenia powietrza pyłowe - powstałe w wyniku procesów produkcyjnych,pyły drzew lub zwierząt,najbardziej niebezpieczne są najmniejsze cząstki pyłu - nie są zatrzymywane w początkowych odcinkach dróg oddechowych) gazowe - spalanie paliw kopalnych (tlenki węgla,siarki,azotu)podrażnienie oczu,skóry,dróg oddechowych,kaszel,podrażnienia sprzyjają infekcjom benzopiren- silne właściwości rakotwórcze mikrobiologiczne - wirusy,bakterie,grzyby - zakażenia drogą kropelkową 11) Choroby układu oddechowego katar - najczęściej wirusowy grypa - zakaźna,różne odmiany wirusa,szczepienia ochronne zapalenie oskrzeli - obrzęk,zaczerwienienie błony śluzowej,zwiększone wydzielanie śluzu utrudnia dopływ powietrza rozedma płuc - zmniejszenie sprężystości ścian pęcherzyków płucnych i zanik przegród między pęcherzykowych,zmniejszona wymiana gazowa,trudności w oddychaniu...