2.1 Bsedfil-CY1-AM Sanchez Gawain 1 ( Ugnayan NG WIKA, Kultura AT Lipunan) PDF

Preview

Summary

INTRODUKSYON SALINGGWISTIKA NAANTROPOLOHIYAGAWAIN:PANGALAN: Sanchez, Paolo M. GAWAIN: #TAON AT KURSO: 2 ND Year 2 BSEDFIL GURO: G. CAPARAS1. Anong konsepto ang nabuo sa iyong isipan pagkatapos basahin ang tinalakay na paksa? Karagdagan na kaalaman: LINGGWISTIKA – Ito ay isang uri ng maagham na pag-a...

Description

INTRODUKSYON SA LINGGWISTIKA NA ANTROPOLOHIYA GAWAIN: #1

PANGALAN: Sanchez, Paolo M.

GAWAIN: #1

TAON AT KURSO: 2ND Year 2.1 BSEDFIL

GURO: G. CAPARAS

1. Anong konsepto ang nabuo sa iyong isipan pagkatapos basahin ang tinalakay na paksa? Karagdagan na kaalaman: LINGGWISTIKA – Ito ay isang uri ng maagham na pag-aaral ng wika at ang tawag sa mga tao na nagsasagwa ng pagaaral na ito ay linggwistik. ANTROPOLOHIYA - Gaya ng linggwistika ito rin ay isang uri ng maagaham na pag-aaral patungkol sa kasaysayan ng mga tao kung paano sila namuhay noon maging sa kanilang ebolusyon at kung anong uri sila ng tao at kung anong klaseng pamumuhay mayroon sila. Sagot: Pagkatapos ko mabasa ang paksang aming tinalakay sa aming birtuwal na talakayan ay nadagdagan pa ang aking kaalaman na natutunan

mula

sa

aking

guro

patungkol

sa

Linggwistika

na

Antropolohiya, ngunit bago pa lamang magsimula ang aming talakayan ay binasa ko muna ito upang sa ganoon ay may alam na ako sa paksa na aming tatalakayin at pagkatingin ko pa lamang sa unang babasahin patungkol sa paksa na aming tatalakayin na nakapaskil sa aming Google Classroom ay napatanong na ako na, ano ang Linggwistika na Antropolohiya? Ano kaya ang kahalagahan at kaugnayan nito sa aming asignatura at ano-ano kayang mga kaalaman at impormasyon ang aking matutunan mula dito? Ang Linggwistika na antropolohiya ayon sa

aking pagkakaunawa sa mga ibinahaging impormasyon ng aming guro at sa babasahin na aking binasa at pinag-aralan ito ay isang interdisiplinaryong pag-aaral sa kung paano nakaiimpluwensya ang wika sa buhay at lipunan o buhay-panlipunan. Ngunit base sa ibang pag-aaral katulad na lamang sa ginawang pag-aaral ng University Bloomington ito ay isang pag-aaral sa wika ng mga tao at kung paano ito nakatutulong ang wika upang mapaunlad ng mga tao ang kanilang kultura. Dagdag pa rito ayon sa ginawang pag-aaral ng mga Linguistic anthropologists mayroon daw kinalaman ang wika kung paano makipagkomunikasyon ang pangkat ng mga tao maging sa pagbuo nang mga ito ng paligsahan, sa pagbuo ng kanilang kultura at iba pa. Sa ibang salita ang pangunahing layunin ng Linggwistika na Antropolohiya ay malaman kung paano nakaiimpluwensya ang wika sa kultura at lubusang maunawaan ang kultura ng isang payak na pangkat ng tao. Samantala ang Linguistic Relativity bilang bahagi ng Linggwistika na Antropolohiya ito ay tumatalakay na ang wika ay nakaapekto sa kung paano mag-isip ang mga tao patungkol sa buhay maging sa mundo. Dagdag pa dito hindi nito pinagtutuunan masyado ang nilalaman ng mga pangungusap bagkus nakapokus ito sa estruktural na elemento ng wika tulad ng gramatika, syntax mga panuntunan sa wika at maging iba pang elemento.

Sa kabuan masasabi natin na tunay na mahalaga ang Linggwistika na Antropolohiya sa kadahilanan na nagbibigay sa atin ito ng mga kaalaman

o

impormasyon

na

kung

paano

ang

wika

ay

nakaiimpluwensya sa ating kultura, pamumuhay, pag-iisip pakikisama o pakikihalubilo at sa marami pang aspeto n gating buhay. 2. Paano nakaiimpluwensya ang wika sa kultura? Sagot:

Ayon

sa

aking

pagkakaunawa

na

ang

isang

wika

ay

nakaiimpluwensya sa kultura dahil ang wika ang nagsisilbing behikulo o instrumento upang maisagawa at maisakatuparan ang ating mga ninanais, dagdag pa rito dahil sa wika ay naipahahayag ng mga tao ang mga nabuo nilang kaalaman o karunungan, paniniwala, sining, batas o kautusan, kaugalian, mga gawain na kinagawain sa madaling salita naipapaalam at napalalaganap ang isang kultura na mayroon ang isang lipunan dahil sa wikang mayroon ito. 3. Paano nakaaapekto ang wika sa paraan ng pag-iisip patungkol sa buhay at mundo? Sagot: Paano nga ba nakaaapekto ang wika sa pag-iisip patungkol sa buhay at mundo? Ang wika ang nagsisilbing pangunahing instrumento nating mga tao upang makapag-isip bakit? Dahil ang isang tao na walang wika ay walang kakayahang mag-isip patungkol sa mga bagaybagay sa ating buhay at mundo sa kadahilanan na ang wika ang nagsisilbing behikulo o daan nating mga tao upang makapagbahagi ng

ibat-ibang kaalaman at impormasyon na maghahatid sa atin ng pagkatuto na magbibigay sa atin ng kakayahang makapag-isip. Kaya hindi natin maitatanggi na malaki ang bahaging ginagampanan nang wika sa ating pag-iisip. Ngayon upang higit na maunawaan ninyo kung paano nakaaapekto ang wika sa paraan ng pag-iisip patungkol sa buhay at mundo ay magbibigay tayo ng halimbawa. Unang halimbawa epekto ng wika sa pag-iisip patungkol sa buhay: Pedro: HOY! Juan na panget musta? Juan: Uhhmm…. uy! Pedro ito ayos naman ako, ikaw ba kumusta ka? Pedro: Oks lang chill lang ako kahit…… (malungkot na tinig o totno) Juan: Kahit ano? Pedro: Waley chismakers ka rin eh nuh, arat inom na lang us ( biglang taas ng tono o masayang tinig) Juan: Ahla, paumanhin Pedro hindi ako puwede ngayon marami pa kase kaming gawain sa bahay na dapat tapusin eh, may problema ka ba? At gusto mong uminom? Pedro: Waley sige na alis na ako bye At umalis na nga si Pedro at habang papauwi na si Juan ay napaisip siya na Juan: Ano kaya ang problema ni Pedro sa buhay? Bakit ganoon siya magsalita ngayon? Hindi ko naman siya nakilala na ganoon magsalita eh sa tagal ba naman naming na magkaibigan ngayon lang siya napansin

na ganoon magsalita, tila may dinadala siyang problema sa ngunit ayaw niyang sabihin, hays buhay nga naman tunay na tila isang gulong hindi laging nasa ibabaw ka. Ating mapapansin dahil sa wika na ginamit ni Pedro ay napaisip si Juan na baka may dinadalang problema sa kanyang buhay si Pedro kung kaya’t ganoon ito magsalita at kanyang napagtanto na ang buhay nga naman talaga ay tila isang gulong na hindi laging nasa ibabaw ka at minsan kailangan mo rin dumaan o dumanas ng pag-hihirap sa buhay.

Ikalawang halimbawa epekto ng wika sa pag-iisip patungkol sa mundo: Si Juan ay bagong salta sa Maynila at nagmula siya sa probinsya ng Bicol, ipinasok siya ng kanyang ina sa isang pribadong paaralan. Unang araw nang klase at napansin ni Juan na tila karamihan sa kanyang mga kamag-aral ay may mga dugong banyaga at nangyari na nga ang kinakatakutan ni Juan at iyon ang pagpapakilala ng sarili sa harap ng klase at dahil napansin ng kanilang guro na 80 bahagdan sa kanilang klase ay may dugong banyaga ay nag-isip ito ng kakaibang paraan ng pagpapakilala sinabi ng guro na Guro: Dahil karamihan sa inyo ay may mga dugong banyaga iibahin natin ang paraan ng ating pagpapakilala ang gagamitin ninyong wika sa pagpapakilala ay ang native language ng inyong mga magulang na nagmula sa ibang bansa naunawaan ba?

Mga mag-aaral: Opo Nagsimula na nga ang pagpapakilala at nauna si Athena na may dugo na kalahating Amerikana at kalahating Pinay Athena: Good day everyone my name is Athena. ( Magandang araw sa inyong lahat ako nga pala si Athena ) Sinundan naman ito ni Jose na may kalahating dugo na Tsino at kalahating Pinoy. Jose: 大家好，我叫乔斯 ( Hi sa inyong lahat ako nga pala si Jose. ) Sumunod naman dito si Juan at labis-labis ang kanyang kaba dahil tila kamanghamangha ang wika na ginamit nang kanyang mga kamag-aral samantalang siya ay wika lamang sa Bicol ang kanyang gagamitin dahil purong Pinoy siya at walang dugong banyaga, nagpakilala na nga si Juan. Juan: Maayong adlaw saindo gabos, ako palan tabi si Juan ( Magandang araw sa inyong lahat ako nga pala si Juan) Nagulat ang mga kamag-aral ni Juan at tila hindi sila pamilyar sa wika na ginamit nito maya-maya pa’y may nagtanong kay Juan kung ano ang wika na kanyang ginamit at sinagot niya ito, na ang wika na kanyang ginamit sa pagpapakilala ay wika na nagmula sa kanilang probinsya sa Bicol at biglang nagsalit ang kanyang kaklase “ Yuck so jologs so local ” sabay nagtawanan ang mga kamag-aral ni Juan pagkatapos siyang

laitin ng kanyang kamag-aral. Pagkatapos ng kanilang klase ay di mawala sa isipan ni Juan ang nangyari kanina at napaisip siya na Juan: Bakit ba kase iba-iba ang wika sa mundo? Bakit ba kase hindi nalang iisa ang wika ng lahat ng tao sa mundo para hindi nangyari sa akin yun! Sa pangyayaring ito dahil sa pagkakaiba-iba nang mga wika sa mundo ay nakaranas ng kahihiyan si Juan at napaisip siya na bakit ba hindi na lang iisa ang wika sa mundo at hindi sana nangyari iyon sa kanya makikita natin sa dalawang halimbawa na ito na ang laki ng ginampanan ng wika sa pag-iisip ng mga pangunahing tauhan sa bawat halimbawa patungkol sa buhay at mundo. 4. Nag-iiba ba ang wika ayon sa kasarian, paniniwala at iba pang pamantayan? Paano? Sagot: Sa panahon natin ngayon na marami ng wika na naimbento at naidagdag sa ating diksyunaryo at sa tanong na nag-iiba ba ang wika ayon sa kasarian, paniniwala at iba pang pamantayan? Ang sagot ay oo, tulad na lamang sa panahon natin ngayon na bukas na ang ating mundo sa pangatlong kasarian o higit na kilala sa katawagan na LGBTQ Community ang mga ito ay nakabuo ng kanilang sariling wika na tinatawag nating “Beki Language” ang madals gumamit ng ganitong wika ay ang mga kilala sa tawag na binabae o sa balbal na salita ay bakla ginagamit nila ito upang sila-sila lamang ang makaunawa kung

tungkol saan ang kanilang pinag-uusapan at dahil sila nga ang mas madalas gumamit ng ganitong klase ng wika ay nalalaman agad natin kung ano ang kasarian ng taong nagsasalita na gumagamit ng ganoong klase ng wika dahil higit silang madalas gumamit nito kaysa sa mga tunay na babae at lalake. Dagdag pa rito base sa aking obserbasyon na mas pormal at mahinahon sa pagbigkas ng mga wika ng mga kababaihan kaysa sa mga kalalakihan. At higit sa lahat nagbabago rin ang wika ayon sa paniniwala tulad na lamang ng mga Jejemon kung tawagin ito ang tawag sa mga tao na guamagamit ng maiiksing salita o wika na kung saan pinaiikli nila ang salita o wika na kanilang ginagamit sa pagsasalita tulad na lamang ng muzta na u, sn na u? d2 na me, dahil para sa kanilang paniniwala mas madali itong gamitin at kamanghamangha o cool silang tignan kapag ganoon nila ginagamit ang wika. Samanta para sa mga taong hgit na mataas ang antas ng kaalaman at pinag-aralan sa kanila ay maling-mali ang mga jejemon sa kanilang paniniawa sa paggamit ng wika bakit? Dahil para sa mga taong higit na mataas ang antas ng kaalaman at pinag-aralan sa kanila ay dapat na gamitin ng pormal at wasto ang wika dahil iyon ang kanilang natutunan sa kanilang pag-aaral. 5. Magbigay ng bidyu na isinagawa sa pamamaraang partisipantobsebasyon. Suriin kung paano isinagawa at anong teknik ang ginamit sa dokyu na ito.

Sagot: https://www.youtube.com/watch?v=3THuUnF2LCY -

Sa unang dokyumentaryo na pinamagatang “ Ang dagat at si Lolo Pedro” makikita natin sa bidyu na ito na gumamit ng ibat-ibang kaparaanan o teknik ang tagapag-ulat o ang interbyuwer sa pagbuo niya ng dokyumentaryong ito, una na dito ang paggamit niya ng voice over habang nagbibigay ng paunang impormasyon kung tungkol saan o kanino ang paksa ng dokyumentaryo at ipinapakita rin sa bidyu ang kapaligiran o lugar na kinalalagayn ng intebyuwi, sumunod naman dito ay ang pagbibigay ng mga piling pili na katanungan ng nag-iinterbyu sa interbyuwi upang mas mabigyan linaw kung tungkol saan ang kanilang pinag-uusapan o makakalap pa

ng

mga

impormasyon

patungkol

sa

paksa

na

kanyang

dinodokyumentaryo, habang iniinteryu ng interbyuwer ang interbyuwi ay nagbibigay sila ng mga impormasyon na hango sa mga iskolar o dalubhasa upang mas maunawaan ng mga tagapanuod ang paksa ng kanilang bidyu, dagdag pa rito ay ipinapakita rin sa bidyu ang kalagayan ng taong iniinterbyu at ang kalagayan ng lugar na kinalalagyan nito. Isa pa sa mga teknik na ginawa ng interbyuwer ay inoserbahan niya kung paano ginagawa ng iniinterbyu ang kanyang gawain o trabaho at iyon ang panghuhuli ng mga aquarium fish pati na sa paglalagay sa mga ito sa lalagyan o plastik. Sumama rin ang interbyuwer sa paghahanda ng mga nahuling isda maging sa

pagbebenta sa mga ito at inoserbahan niya rin kung paano pinepresyuhan ang mga isdang nahuli ng interbyuwi. Hanggang sa paghatid sa mga isda sa mga bumili nito sa interbyuwi at kanyang nabatid maging ng mga manunuod na higit na malaki ang kinikita ng mga re-seller kaysa sa mga maninisid o mangingisda. https://www.youtube.com/watch?v=85QyJzlF9H0 -

Sa ikalawang bidyu isa lamang ito sa mga bahagi ng kabuuang bidyu ng dokyumentaryo at ito ay may pamagat na Kara David, sinubukan ang mud pool sa Hell's Gate na matatagpuan sa New Zealand makikita dito tulad sa naunang bidyu ay nagbigay ng paunang impormasyon ang interbyuwer kung patungkol saan ang paksa ng kanilang dokyumentaryo sa pamamagitan din ng pag voice over at hindi rin mawawala sa dokyumentaryo na ito ang interbyuwi na kung saan dahil dito ay mas nauunawaan natin kung tungkol saan ang paksa ng dokyumentaryo dahil sa mga impormasyon na ibinabahagi nito, makikita rin dito na habang ininterbyu ng interyuwer ang interbyuwi ay sinusuri o inoobserbahan niya ang paligid o ang paksa na

kanilang pinag-uusapan sinubukan, rin ng interbyuwer na

maranasan na mahawakan ang putik at tubig ng sapa maging ang pagligo sa mud pool upang maging mas makatotohanan ang kanyang dokyumentaryo dahil sinubukan at napatunayan niya ito sa kanyang sariling pamamaraan. Isa rin sa mahahalagang teknik na

ginamit ng tagapag-ulat sa dokyumentaryo na ito ay ang masisinang pagpili sa mga kagamitan na gagamitin sa pagbuo nito lalo na sa pagpili ng mga magiging pamagat ng dokyumentaryo dahil ang pamagat ng dokyumentaryo ang unang pupukaw sa atensyon o pansin ng mga manunuod kaya dapat pamagat pa lamang ay kapukaw-pukaw na upang panuorin nang mga manunuod ang bidyu o dokyumentaryo. Mga Pinaghanguan: https://www.youtube.com/watch?v=3THuUnF2LCY https://www.youtube.com/watch?v=85QyJzlF9H0...