Anglicyzmy - Sprawozdanie PDF

Preview

Summary

Sprawozdanie...

Description

Anglicyzmy W mojej pracy omówię i ocenię zjawisko anglicyzmów we współczesnej polszczyźnie oraz ich historię napływu do Polski, przedstawię definicję anglicyzmów i ich dziedziny, podzielę zapożyczenia na najważniejsze kategorie, a także zestawię ze sobą fonetykę polską i angielską. Na zakończenie postaram się ocenić zjawisko anglicyzmów. Historia anglicyzmów jest stosunkowo krótka. Zaczęły się pojawiać dopiero po II wojnie światowej. Pierwszym wyrazem zapożyczonym z języka angielskiego, które pojawiło się w Polsce w XII w., jest słowo „brytan” oznaczające wielkiego psa. W XIII w. pojawiło się słowo „budżet”, a w wieku XIX odnotowano 13 kolejnych zapożyczeń, np. klub, golf, piknik. Ukształtowanie się Imperium Brytyjskiego oraz szybki rozwój Stanów Zjednoczonych zapoczątkowało modę na angielskie zapożyczenia. Wraz z postępem technicznym i komputeryzacją oraz upowszechnieniem kultury popularnej, zaczęły masowo napływać do wielu języków świata co przyczyniło się do tego, że obecnie język angielski jest językiem międzynarodowym i uniwersalnym. W Polsce to wiek XX jest czasem gwałtownego wzrostu liczby anglicyzmów.

Rys. 1. Liczba zapożyczeń angielskich w XX wieku.

str. 1

Anglicyzm to wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa przejęte, zapożyczone z języka angielskiego lub na nim wzorowane.

Podział zapożyczeń na grupy: 1. Ze względu na podmiot zapożyczenia: a) Zapożyczenia właściwe – wyrazy, które przyjmujemy wraz ze znaczeniem (czasami upraszczamy pisownię): 

bestseller (ang. bestseller),



biznes (ang. business),



lider (ang. leader).

b) Zapożyczenia strukturalne (kalki) – dokładnie odwzorowanie obcych konstrukcji: 

everyday – każdego dnia,



grand opening – wielkie otwarcie,



happy hours – szczęśliwe godziny,



teenager – nastolatek,



to be on top – być na topie.

Rys. 2. Przykład kalki w reklamie: „wielkie otwarcie”.

Rys. 3. Przykład kalki w reklamie: „happy hours”.

str. 2

c) Zapożyczenia semantyczne – polegają na przyjęciu nowego znaczenia dla istniejącego już wyrazu: 

agresywny (ang. aggressive) ‘gorliwy, entuzjastyczny’, np.: agresywny marketing,



dokładnie (ang. exactly) ‘oczywiście!, pewnie, że tak!’,



inteligentny (ang. inteligent) ‘znamionujący inteligencję’, np. inteligentny robot kuchenny,



przyjazny (ang. friendly) ‘nieszkodliwy dla otoczenia’, np. „przyjazny dla środowiska”.

d) Zapożyczenia sztuczne – są to wyrazy utworzone z obcych cząstek składowych (morfemów), czego odmianą są hybrydy – składające się z morfemów dwóch różnych języków: 

ciucholand – pol. ciuch ‘ubranie’ + ang. land ‘kraj, ziemia’,



top modelka – pol. modelka + ang. top ‘najwyższy’.

2. Ze względu na pochodzenie: a) fonetyczne – przenoszone drogą fonetyczną dzięki bezpośredniemu obcowaniu z językiem np. interfejs, design, b) graficzne – przenoszone za pomocą pisma, które zachowują oryginalną pisownię i do niej dostosowują wymowę np. komputer, detergent. 3. Stopień przyswojenia: a) cytaty (wtręty, zachowujące swoje obce brzmienie lub obcą pisownię), b) zapożyczenia częściowo przyswojone (używane są powszechnie, ale ze względu na swoja postać fonetyczną są nieodmienne), c) zapożyczenia całkowicie przyswojone (zaadaptowane do rodzimego systemu fonologiczno-morfologicznego języka).

str. 3

Watro także wspomnieć o wymowie, ponieważ angielska fonetyka jest znacznie bardziej rozbudowana od polskiej. W języku polskim mamy 6 fonemów samogłoskowych: /i/, /y/, /a/, /o/, /u/, /e/ oraz 2 fonemy samogłoskowe nosowe: /ą/ , /ę/. Natomiast w języku angielskim jest aż 12 fonemów.

Rys. 4. Samogłoski polskie.

Rys. 5. Samogłoski angielskie.

W związku z tą różnicą, zapożyczając słownictwo, każdy wyraz przechodzi pewną transformację, co jest bardzo zróżnicowane, bez określonego schematu.  Fonem /ə/ o /ə/ => /r/ o /ə/ => /e/ o /ə/ => /o/ Zapożyczenie angielskie

Słowo w oryginale

Wymowa angielska

Wymowa polska

DETERGENT

detergent

/d ɪ t ɜ: d ʒ ə n t/

/d e t e r g e n t/

KOMPUTER

computer

/k ə m p j u: t ə (r)/

/k o m p u t e r/

OKEJ

okay

/ə u k e ɪ/

/o k e j/

Jak widać w słowie detergent wymowa dostosowuje się do pisowni i zamienia się w /e/. W komputerze za to mamy dwa te same fonemy które zamieniają się na dwie różne: /o/ i /e/.

str. 4

 Fonem /æ/ o /æ/ => /a/ o /æ/ => /e/ Zapożyczenie angielskie

Słowo w oryginale

Wymowa angielska

Wymowa polska

AIRBAG

airbag

/e ə b æ g/

/e r b a g/

HAPPY END

happy end

/h æ p ɪ

e n d/

/h e p i e n d/

Fonem /æ/ w wymowie jest pomiędzy polskimi fonemami /a/ i /e/. W jednym przykładzie fonem ten przechodzi w /a/, w drugim zaś w /e/.  Fonem /ɪ/ o /ɪ/ => /i/ o /ɪ/ => /j/ o /ɪ/ => /e/ Zapożyczenie angielskie DESIGN

Słowo w oryginale

Wymowa angielska

Wymowa polska

design

/d ɪ z ɑ ɪ n/

/d i z a j n/

DETERGENT

detergent

/d ɪ t ɜ: d ʒ ə n t/

/d e t e r g e n t/

HAPPY END

happy end

/h æ p ɪ e n d/

/h e p i e n d/

OKEJ

okay

/ə u k e ɪ/

/o k e j/

Widzimy, jak w słowie design dwie takie same fonemy przechodzą w dwie różne: samogłoskę /i/ oraz spółgłoskę /j/. W następnym przykładzie słowo detergent nawet zamienia fonem w /e/. Podsumowując, bogactwo anglicyzmów, które obserwujemy w polszczyźnie, nie jest zjawiskiem negatywnym. Szczególnie wzbogacające kulturę są zapożyczenia, których obca nazwa wiąże się także z nową, dotąd nie znaną rzeczą lub zjawiskiem. W dużej mierze anglicyzmy przypisuje się do mody językowej, dlatego też stają się one nieodłączną częścią nowoczesnego języka. Ekspansji zapożyczeń sprzyjają: snobizm autorów wypowiedzi dowartościowujących się przez okraszanie tekstu cudzoziemskimi wyrażeniami, moda na wszystko, co przywołuje wartościowaną jako lepsza kulturę amerykańską, malejąca kompetencja autorów w zakresie języka ojczystego, mechaniczne tłumaczenia, zdradzające niechlujstwo językowe i pośpiech autorów (widoczne np. w tłumaczeniach dialogów filmowych). Niemniej jednak, zależy to od nas, poziomu naszej kultury i stopnia znajomości własnego języka czy warto kopiować obce wyrazy.

str. 5

Bibliografia http://www.interklasa.pl/portal/index/strony? mainSP=subjectpages&mainSRV=jpolski&methid=949538&page=subpage&article_id=3187 97&page_id=14766 http://sjp.pwn.pl/slowniki/anglicyzm.html

str. 6...