Buhay-AT-GAWA ni Rizal PDF

Preview

Summary

INAASAHANG MATUTUHAN: Masuri ang pamilya, kabataan, at panimulang edukasyon ni Rizal. Magkaroon ng ebalwasyon sa mga tao at pangyayaring naging impluwensiya sa buhay ni Rizal noong siya’y bata pa. ANG PAGSILANG NG PAMBANSANG BAYANIIsinilang si Rizal Noong Hunyo 19, 1861 sa makasaysayang pook ng Cala...

Description

INAASAHANG MATUTUHAN:

1. Masuri ang pamilya, kabataan, at panimulang edukasyon ni Rizal. 2. Magkaroon ng ebalwasyon sa mga tao at pangyayaring naging impluwensiya sa buhay ni Rizal noong siya’y bata pa.

ANG PAGSILANG NG PAMBANSANG BAYANI Isinilang si Rizal Noong Hunyo 19, 1861 sa makasaysayang pook ng Calamba ,Laguna . Ang Calamba ay bayang tinitirhan ng mga tatlo-apat na libong katao, ay nasa pusod ng kasaganaang agrikultura. Bahagi ito ng relihiyong tinaguriang ang kaban ng bigas ng Pilipinas. Bininyagan sa simbahan ng Calamba noong Hunyo 22, 1861. Si Padre Rufino Collantes ang paring nagbinyag kay Rizal. Padre Pedro Casanas nagsilbing ninong ni Rizal. Ang isang paring may malaking naitulong sa paghubog ng katauhan ni Jose ay si Padre Leoncio Lopez ng Calamba, Laguna Ang buong pangalan ng bata ay Jose Protasio Rizal Mercado y Alonzo Realonda. Kinuha sa patrong San Jose. Noong panahong iyon ay kinaugalian na ng mga magulang na isunod ang pangalan ng mga anak sa santo’t santa. Nagmula naman sa kalendaryo ang pangalang Protasio. Ang Rizal ay taglay ng kanilang pamilya dahil sa utos ni Gobernador Heneral Claveria ang Rizal ay mula sa kastilang “Ricial” na nangangahulugan “luntiang bukid”. Nanggaling naman sa kanyang ninuno ang apelyidong Mercado na ang ibig sabihin ay “palengke”. Ang Alonzo ay apelyido ng ama ng kanyang ina at ang Realonda ay apelyido ng ninang ng kanyang ina.

Magulang: Francisco Mercado Ipinanganak noong Mayo 11, 1818 SA Binan, Laguna. Nag-aral ng Latin at Pilosopiya sa Colegio ng San Jose. Lumipat ng Calamba upang maging kasama sa Haciendang Dominicano sa Calamba. Namatay noong Enero 5,1898 sa edad na 80. Ang mga katangian minana ni Rizal sa kanyang ama ay ang pagiging tahimik, katapangan, pagmamahal sa kalayaan, matipid at ang malayang kaisipan. Teodora Alonzo Ipinanganak noong Nobyembre 8,1826 sa Maynila .Nag-aral sa Colegio de Santa Rosa . Mayroong interes sa literatura at mahusay sa wikang Espanyol. Namatay noong Agosto 16, 1911 sa edad na 85. Minana ni Rizal sa kanyang ina ang pagiging palabasa ng libro at pagmamahal sa literatura Magkakapatid na Rizal: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Saturnina - asawa ni Manuel T. Hidalgo Paciano - namatay na matandang lalaki Narcisa - asawa ni Antonio Lopez Olympia - asawa ni Silvestre Ubaldo Lucia - asawa ni Mariano Herbosa Maria - asawa ni Daniel Faustino Cruz Conception - namatay sa edad na tatlo Josefa - namatay na matandang dalaga Trinidad - namatay ng matandang dalaga Soledad - asawa ni Pantaleon Quintero

Mga Ninuno:

Instik ang pinagmulan ng lahi ng pamilya ni Jose Rizal. Si ay mula sa . Noong 1690 lumisan si Domingo sa Fujian province papuntang Pilipinas at nanirahan . Napangasawa si

isang a” sa payo ng mga kaibigan Dominikano pari nanirahan sila sa at naging anak si (sa utos ng pamahalaang kastila na kailangan upang makapagbayad ng maayos sa kaya ginamit ng mag-asawa ang aplelyido Mercado) at napangasawa si naging anak s at napangasawa si at naging anak si o at napangasawa si at naging anak si Jose Rizal Ninuno sa Ina E ay galing sa naging anak nila si Regina na naging asawa ni nila si na napangasawa ni o na napangasawa ni Jose Rizal

napangasawa si at os at naging anak Alonzo at naging anak nila si at naging anak nila si

PamilyangRizal: Ang pamilya ay nagmula sa pangkat na principalia at isa sa mga . Ang ama ay nangungupahan sa lupain na pagaari ng haci ng mga Dominicano sa Calamba at tinatayang na lupang sinasaka. Ang lupa ay tinataniman ng mais at . Maliban sa pagsasaka ang pagp ng mag-asawa ay isa sa kanilang mga hanapbuhay. Mayroong isang at nakapagpagawa ng na isang bahay na naglalaman ng kanilang mga anak sa

sa ilalim ng kanilang bahay ang kanyang ina, . Ang pamilya ay isa sa mga unang sa a. Nagmamay-ari sila ng isang panahong iyon. Mayroon silang sa . Naipadala ng mag-asawang Rizal ang .

Ang bahay ng mga Rizal ay at at ito ay nakatayo na . Ang paligid ng kabahayan ay natataniman ng mga punong atis, balimbing, chico, macopa, papaya, santol, tampoy, at iba pa. Ang bakuran ng bahay ay naging alagaan ng mga manok at pabo.

Ang Calamba ay isang kaaya-ayang lugar. Dito namulat ang kaisipan ni Jose. Ang lupain dito ay at napapaligiran ng y, wa at mga Sa lugar na ito makikita ang maalamat na bundok ng . Ito ang Calamba na pinagmulan ng henyong bayani ng Pilipinas. Noong siya ay labilimang taon gulang at isang mag-aaral ng Municipal sinulat niya ang isang tula ” . Sa tulang ito ay ipinadama ni Rizal ang sinilangan at pagiging nito sa ay. Ang buhay ni Jose Rizal ay tulad din ng mga kabataan noong panahong iyon. May a at na alaala.

1.Panonood ng mga

.

2.Araw-araw na pagdadasal sa oras n

.

3.Pagkukuwento ng kaniyang yaya ukol sa 4.Ang una niyang kalungkutan ay an nakababatang kapatid na s 5.Sa edad na

ng kaniyang

y nakasama na siya sa

6.Pagpunta sa noong . Ito ang kaniyang unang pagtawid sa Lawa ng Laguna. Pagkatapos ng pagpunta sa Antipolo ay nagtungo sila ng kaniyang tatay sa Maynila. 7.Ang hindi niya malimutan ay ang kuwento ng kaniyang ina ukol sa gamo8. Ang tungkol sa “Gamo-gamo” na isinalaysay ng kanyang

1

ng

a ng simbahan.

2. 3. Sa edad na nagbibigay ng

mula sa putik ( ay kaniyang isinulat ang tulang

na .

4. Sa edad na y sinulat niya ang at ang nasabing gawa ni Rizal ay

a na nakaukol sa sa kaniya ng

Namana mula sa mga ninuno niya ang p at katapangan.Mula sa kaniyang mga ninunong ay namana niya ang pagiging seryoso, , , at . Mula sa kaniyang mga ninunon t kanipisan sa insulto. Mula sa kaniyang , at at

l ay namana niya kapinuhan sa

ay namana niya ang -iisip. Mula sa kaniyang .

, ay namana niya

Ang kapaligiran ng Calamba ay nagsilbing kaniyang pang-enganyo sa pagmamahal sa sining at literatura. Ang kaniyang kapatid na si ay nagturo sa kaniyang kaisipan ukol sa sa at .

Mula sa kaniyang mga kapatid na y natutunan niya ang n. Ang pakikinig niya sa mga kuwento ng kaniyang yaya ay nagbigay sa kaniyang interes sa mga kuwentong bayan at mga alamat. Mula sa kaniyang tatlong mga kapatid ay nainpluwensiyahan siya ng mga sumusunod: ay natutunan niya ang pa ay natutunan niya ang ng . ay natutunan niya ang ang malabis na sa . Padre ay natutunan niya ang pagmamahal sa -iisip.

Ang ni Rizal ay ang , matiyagang nagturo sa kanya bukod sa sinanay siya ng kanyang ina sa May mga gurong sadyang inupahan ng kanyang magulang upang magturo sa kanya. Matapos ang maikling panahong pagsasanay sa kanilang tahanan nag desisyon ang kanyang ama na siya sa Binan kasama si Paciano at pinasok siya sa munting paaralan ni -Cruz. Siyam na taon gulang si Rizal noon at nanirahan sa kanyang May kaalaman ang matandang maestro sa kanyang mga asignaturang itinuturo subalit siya ay ng lumang paniniwala na matututo ang isang bata kailangan

1. 3

-

-aaaral 1. Sinabi niya na

ng

sa

.

2. Sinabi ni Rizal na ang kaniyang guro ay may 3 4.

l si na niya ang mga ibang bata sa na sa kaniya. 5. Nag-aral siya ng pagpipinta kay ng kaniyang kaeskuwelang si

sa

isa na rito si na dito ay nakasama

6. Sa paglipas ng ilang buwan si Rizal ay sa mga at iba pang mga aralin. 7. Sa kabila ng kahusayan ni Rizal sa pag-aaral, siya ay ng kaniyang maestro -araw dahilan sa mga laban sa kaniya ng kaniyang mga kamag-aral. 8. ni Rizal ang pag-aaral sa Biñan noong pagkatapos ng halos isa at kalahating taon. 9. Nilisan ni Rizal ang Biñan sakay ng Barkon na naghatid sa kaniya s . Gomburza Sa kaniyang paga ay may pagat ibinintang sa tatlong paring martir na sina at ibang lider ng mga Pilipino. Ang tatlong paring martir ay . Ang kaniyang kapatid na si ay naging malapit na mags. Si Paciano sa maraming pagkakataon ay naibahagi kay Rizal ang mga .

Pagkatapos ng kamat , ang l ay na nagbabalak na ) . Ang mga ng pamilyang Rizal at ang ng kaniyang ina ay nagkipagsabawatan upang maisangkot ang ina sa nasabing bintang na paglason. Pagkatapos na ni Donya Teodora, ito ay mula

hanggang

na ang layo ay

. Ang ina ni Rizal ay

sa loob ng

PAG-

Matapos mag-aral sa Binyang nag-aral pa siya ng ilang buwan sa nayon ng siya magpatuloy ng pag-aaral sa Noong panahong iyon may na maaaring pagaralan. Ang , at ang . Ik , sinamahan si Rizal ni Paciano para magpunta sa la. Kumuha ng sa mga araling Kristiyano, , at sa at a niya ang iksameng iyun. Matapos ang pagsusulit mula sa Maynila para dumalo ng kapistahan sa kaniyang pagbabalik sa Maynila ay nagbago ng isip ng kanyang aysa sa San Juan de Letran dapat sa s siya mag-aral. Noong si Rizal sa Ateneo dahilan sa siya na sa , para sa kaniyang edad at . Si ang tagapamahala ng paaralan ang a. Sa n ay ginamit ni Jose ang kaniyang imbes na .

aari ni

s – ang pamangkin ni Jose Burgos n upang l sa Ateneo. Nanirahan siya sa isang paupahang na pagsa , na nasa labas ng Intramuros.

Ang layunin ng edukasyon ng mga Jesuita ay ang hubugin ang mga magaaral sa mga aral ng , sining at at iba pa. ang edukasyonng ng mga Jesuita kumpara sa mga paaralan noong panahong

iyon.Ang pangunahing

ay

–

.

-aaral a.

– internos o mga mag-aaral na nakatira sa ng bakuran ng Ateneo.

b. Im ng Ateneo.

–

o mga mag-aaral na nakatira sa

a.emperor b.tribune k.decurion d. centurion e.standard bearer -73) Nang magbukas ang taunang pag-aaral noong ang unang guro ni Rizal sa kaniyang unang taon sa Ateneo ay si Nagsimula siyang nasa mababang ranggo sa imperyong Cartago ngunit sa paglipat ng mga linggo ay nagawang makapanguna sa kaniyang mga kamagaral. Upang mapagbuti ni Rizal ang kaniyang kaalaman sa l siya ay nagpaturo ng aralin sa sa panahon ng kaniyang pamamahinga sa tanghali. Sa kalagitnaan ng taon si Rizal ay i sa kaniyang pag-aaral upang mapanatili ang kaniyang pangunguna sa klase ito ay dahilan sa kaniyang sama ng loob sa makatwirang sa kaniya.

I

-74)

Walang masyadong mahalagang pangyayari kay Rizal sa Ateneo sa taong ito. Hindi nagpakita ng pangunguna sa pag-aral si Rizal dahilan sa sama ng loob dailan sa hindi magandang puna ng guro sa kaniya. Dumating sa Ateneo ang ilan sa kaniyang mga dating kamag-aral sa Biñan. Hinulaan ni Rizal ang nalalapit na paglaya ng kaniyang ina. Nagsimula si Rizal ng kaniyang pagkahilig sa pagbabasa at ilan sa mga aklat na ito ay ang mga sumusunod: a. Ang Konde ng Monte Kristo na sinulat ni Alexander Dumas. b. Kasaysayan g Daigdig na sinulat ni Cesar Cantu na pinilit niyang ipabili sa kaniyang ama. k. Paglalakbay sa Pilipinas na isinulat ni Dr. Feodor Jagor. Ikatlong Taon sa Ateneo (1875-76) Nagbalik si Rizal sa Ateneo para sa kaniyang IkatlongTaon. Hindi rin kinakitahan ng pangunguna si Rizal sa klase. Natalo siya ng mga kamag-aral na Espanyol sa wikang Espanyol dahilan sa mas mahusay ang mga ito sa sa tamang pagbigkas. At sa panahong ito ay nakalaya ang kanyang ina. Ika-apat na Taon sa Ateneo (1876-77) Sa taong ito ay nakilala ni Jose Rizal si Padre Francisco de Paula Sanchez S.J. Ang nasabing pari ang humikayat kay Rizal para mag-aral na mabuti, lalo na sa pagsulat ng mga tula. Sinabi ni Rizal na si Padre Francisco de Paula Sanchez ay isang modelo ng katuwiran at pagsisikap para sa pag-unlad ng kaniyang mga mag-aaral. Dahilan dito ay nagbalik ang sigla ni Rizal sa pag-aaral at natapos ang taon ng pag-aaral na mayroong limang medalya. Naging ganap ang sigla ni Rizal sa kaniyang pag-aaral sa Ateneo. Nagtapos si Rizal sa Ateneo noong Marso 23, 1877 at natamo sa paaralan ang Bachiller en Artes.

Mga Naging Ibang Gawain sa Ateneo 1. Mga Samahan na Kinasapian ni Rizal *Kalihim ng Marian Congregation *Kasapi ng Academy of Spanish Language *Kasapi ng Academy of natural Sciences 2. Nag-aral siya pagguhit kay Agustin Saez na kilalang mahusay na pintor na Espanyol. Nag-aral siya ng paglililok kay Romualdo de Jesus. Nag-aral din siya ng eskrima at gymnastics. 3. Padre Jose Villaclara - nagsabi kay Rizal na tigilan na ang pagsulat ng tula. Likhang Lilok 1. Imahen ng Birheng Maria na ipagkakaloob sana ni Rizal kay Padre Lleonart. Unang Pag-ibig ni Rizal 1. Segunda Katigbak – ang babaeng unang minahal ni Rizal. 2. Mariano Katigbak – kapatid ni Segunda at kaibigan ni Rizal. 3. La Concordia – ang paaralan na pinapasukan ni Segunda Katigbak. 4. Manuel Luz – ang lalaking takdang mapangasawa ni Segunda. Mga Tulang naisulat ni Rizal sa Ateneo: 1875 1. Felicitation 2. El Embarque : Himno a la Flota de Magallanes 3. Y Es Espanol: Elcano el Primero en dar la Vuelta al Mundo 4. El Combate: Urbiztondo, Terror de Jolo

1876 1. Un Recuerdo a Mi Pueblo 2. Alianza Intima Entre la Religion y la Buena Education 3. Por la Education Recibe Lustre la Patria 4. El Cautiverio y el Triumfo: Battala de Lucena y Prison de Boaddil 5. La Entrada Triunfal delos Reyes Catolices en Granada 1877 1. El Heroismo de Colon 2. Colon y Juan II 3. Gran Consuelo en la Mayor Desdicha 4. Un Dialogo Alusivo a la Despedida delos Colegiales

PAG-AARAL SA UNIBERSIDAD NG SANTO TOMAS (1877-82) Ang planong pagpasok ni Rizal sa unibersidad ay tinutulan ng kaniyang ina dahilan sa pagkakaroon nito ng maraming kaalaman ay nanganganib ang buhay ni Rizal tulad ng mga pilipinong maraming kaalaman na pinabitay ng pamahalaang kasytila. At sapat na para sa kanyang ina ang naging kaalaman ni Rizal.Sa kabila ng pagtutol ng kaniyang ina si Rizal ay isinama ni Paciano sa Maynila para mag-aral.Noong Abril 1877 nagpatala para mag-aral si Rizal sa Unibersidad ng Santo Tomas. g si Rizal ng mag-aral sa Tomas. Ang una niyang kursong kinuha ay sumususunod na dahilan: a.Ito ang gusto ng kaniyang ama b.Wala pa siyang tiyak na kursong gusto

bunga ng mga

Si Rizal ay humingi ng payo kay Padre Pablo Ramon ukol sa kaniyang dapat na maging kurso sa UST. Sa unang semestre ng taong 1877-78 siya ay nag-aral sa kursong perito agrimensor sa Ateneo. Sa ikalawang Semestre ng nasabing taon ay natanggap ni Rizal ang sulat ni Padre Pablo Ramon SJ na nagpapayo sa kaniya na kumuha ng Medisina. Kinuha ni Rizal ang kurso dahilan sa kaniyang pagnanais na magamot ang kaniyang ina. Nagkaroon si Rizal ng relasyon sa mga sumusunod na babae: a. . – isang babae na taga Calamba na laging dinadalaw ni Rizal sa gabi sa panahon ng bakasyon na umuwi siya mula Maynila na bigo kay Segunda Katigbak. b. – kapitbahay ng inuupahang bahay ni Rizal. Kaniya itong pinadadalhan ng sulat sa pamamagitan ng hindi nakikitang tinta. k. Leonor Rivera – pinsan ni Rizal at anak ng kaniyang inuupahang bahay. Sa kanilang pagsusulatan ay ginagamit ni Leonor ang pangalang Taimis. Si Rizal ay naging biktima ng isang opisyal na Espanyol noong 1878. Si Rizal ay pinalo ng sable sa likod ng nasabing opisyal. Katatapos lang niya noon sa unang taon ng medisina. Nasa daan siya sa Calamba at naglalakad dahil may kadiliman ang paligid di niya napansin ang isang tenyente ng guardiya sibil at hindi siya nakapa-alis ng sumbrero . Siya hinampas ng latiko at nasugatan sa likod na tumagal ng dalawang linggo. Pinagharap niya ng sumbong sa GobernadoHeneral nguni’t wala siya nakuhang katarungan. Bagamat hindi siya kinikilalang isang magaling na mag-aaral sa Unibersidad dahil sa mga marka na kanyang tinamo. May mga bagay naman siyang nagawa upang ipagmalaki ng mga pilipinong mag-aaral. Noong 1879, si Rizal ay lumahok sa paligsahan ng Liceo Artistico-Literario. Sa nasabing paligsahan ay nanalo ng unang gantimpala ang kaniyang tulang sinulat na may pamagat na A La Juventud Filipina.Ang paligsahan ay para lamang sa mga Pilipino. Ang A La Juventud Filipina ay kinikilala kalsika ng panitikan Pilipino dahil sa dalawang kadahilanan:

a. Ito asng kaunaunahang tula na sinulat ng isang indio sa wika ng mga kastila, b. Ikalawa ito’y may makabayan na tema na “ang tunay na pag-asa ng mga pilipino ay ang kapwa Pilipino at hindi ang mga dayuhan.”

Noong 1880, si Rizal ay lumahok sa paligsahan ng Liceo Artistico-Literario ukol bilang pag-paparangal sa ika-400 taon ng kamatayan ni Miguel de Cervantes. Sa nasabing paligsahan ang kaniyang ginawang akda na may pamagat na El Consejo de los Dioses ay nanalo ng unang gantimpla. Ang paligsahan ay bukas sa mga Pilipino at Espanyol. Kampeon ng mga Estudyante – Nagtayo sina Rizal ng isang samahan na tinatagwag na Compañerismo sa layunin na ipagtanggol ang kanilang sarili laban sa mga pang-iinsulto ng kanilang mga kamag-aral na Espanyol. Hindi naging masaya si Rizal sa UST bunga ng mga sumusunod na kadahilanan; a.Galit sa kaniya ang mga guro ng UST b.Minamaliit ang mga mag-aaral na Pilipino ng mga Espanyol k.Makaluma ang sistema ng pagtuturo sa UST

PAGPUNTA SA ESPANYA

Sa pagtatapos ni Rizal sa kaniyang ika-apat na taon ng pag-aaral ng ay nagbalak na tumungo ng Espanya para dito magpatuloy ng pag-aaral.Ito’y isang lihim na hakbangin ni Rizal. Ang kanyang kapatid na si Paciano ang nakakaalam ng kangyang plano. -isang taong gulang si Rizal ng siya ay umalis patungong Espanya. Ito ang kauna-unahang niyang paglalakbay patungong kabilang ibayo. Mabigat at ang kanyang dibdib sa paglisan dahil batid niya na matatagalan bago muli niyang kapiling ang kanyang pamilya, kaanak at mga kaibigan.

Ang Lihim na Pag-alis ni Rizal 1. Paciano – ang nagbalak ng pag-alis ni Rizal para magtungo sa Europa. 2. Antonio Rivera – ang ama ni Leonor Rivera na ni Rizal patungo ng Espanya. 3. Jose Mercado – ang ginamit na pangalan ni Rizal sa kaniyang lihim na pag-alis patungo sa Espanya. 4. Umalis si Rizal sa Pilipinas noong Mayo 3, 1882 sakay ng barkong . 5

– ang kapitan ng barkong Salvadora.

Singapore Narating ni Rizal ang Singapore noong Mayo 3, 1882 sakay ng barkong Salvadora. Dito ay tumuloy siya sa Hotel dela Paz upang makapagpahinga ng dalawang araw sa nasabing bansa. Dinalaw ni Rizal ang mga sumusunod: 1. Harding Botaniko 2. Distritong Pamilihan 3. Templong Budista 4. Estatwa ni Thomas Stanford Raffles – tagapagtatag ng Singapore. 5. Nilisan ni Rizal ang Singapore sakay ng barkong Djemnah. Colombo Maraming iba’t ibang lahi ang nakasabay ni Rizal sa barko Djemnah at binalak ni Rizal na magsalita ng Pranses ngunit hindi siya naintidihan ng mga ito. Ang kaniyang sinabi sa Port Galle ay masyadong malungkot ang

lunsod.Nakarating siya sa Colombo at sinabi niyang maganda ang lunsod kaysa sa Sinapore, Port Galle, at Maynila. Suez Canal Suez Canal – isang lagusang tubig na nag-uugnay sa Red Sea at Mediterrenean Sea. Ferdinand de Lesseps – isang diplomatikong Pranses na nagplano ng pagtatayo ng Suez Canal noong ikalabing walong siglo. Nakarating si Rizal sa Port Said na dulong bahagi ng Ehipto. Dito nakita ni Rizal ang mga tao na nagsasalita ng iba’t ibang mga wika. Naples Nagtungo ang barkong Djemnah sa Europa at noong narating ni Rizal ang Naples noong Hunyo 11, 1882. Kinabukasan ay narating niya ang daungan ng Merselles at kaniyang binisita ang Chateu d’If na siyang lugar na binanggit ni Alexander Dumas sa kaniyang nobelang Count of Monte Cristo. Barcelona Hunyo 15, 1882 nilisan ni Rizal ang Merseilles at narating ang Barcelona sakay ng tren galing Pransiya. Narating niya ang Barcelona noong Hunyo 16, 1882. Hindi maganda ang unang impresyon ni Rizal sa Barcelona dahilan siya ay napatira sa hindi magandang bahagi ng lunsod. Sa bandang huli ay nagbago ang kaniyang pananaw sa Barcelona dahilan sa nakita niya ang lunsod ay nagtataglay ng kalayaan at liberalismo, ang mga tao ay palakaibigan, at magagalang. Las Ramblas – ang sikat na kalye sa Barcelona. Plaza de Cataluña – ang paboritong kaininan ng mga mag-aaral na Pilipino sa Barcelona at dito binigyan si Rizal ng isang piging bilang pagbati sa kaniyang pagdating.

Amor Patrio (Pag-ibig sa Tinubuang Lupa) Amor Patrio – ang ginamit ni Rizal ang pangalan sa panulat na Laong Laan.

. Dito rin

Diariong Tagalog – isang mapangaha...