Egzamin 2019, pytania i odpowiedzi PDF

Preview

Summary

historia myśli pedagogicznej - zagadnienia na kolokwium...

Description

WYKŁAD 1 Temat:Historia wychowania,przedmiot i zakres miejsce wśród nauk humanistycznych i znaczenie w kształceniu. *Początek przypada na połowę XIXw na gruncie pedagogiki niemieckiej *Geneza historii wychowania; Organizacja Szkolennictwa Niemieckiego uchodziła za wzorową e Europie *Wysoki poziom gimnazjów i uniwersytetów *Historia wychowania wyodrębnia się z historii podobnie jak np. historia sztuki ,historia prawa *wzrasta znaczenie szkolennictwa w XIX *Procesy industralizacji przynoszą skutki społeczne i oświatowe *Ilościowy wzrost szkolennictwa elementarnego -Alfabetyzacja to umiejetność czytania,pisania i liczenia ,brak tych umiejętności określamy analfabetyzmem -seminaria nauczycielskie to były szkół,które kształciły przyszłych nauczycieli -początkowa historia dotyczyła dziejów myśli pedagogicznej,z czasem objęło także historię szkolennictwa -Myśl pedagogiczna oznacza szeroko rozumianą teorie,podglądy na temat wychowania,ideały wychowawcze i treści,wartości etniczne i kulturowe,które w danym okresie historycznym określały kierunek wychowania -Myśl pedagogiczna najściślej łączyła się z filozofią i historią,możemy zatem wyróżnić myśl pedagogiczna w starożytności,średniowieczu,renesansu itd. -pedautologia to jedna z subdyscyplin pedagogicznych ,która zajmuję się zagadnieniami zawodu nauczycielskiego -historia wychowania zajmiję się: współcześnie obejmuje:dzieje róznych instytutów wychowawczych ,wychowania przedszkolnego,instytucji ksztalcacych nauczycieli,problematykę pedeutologiczną ,uwarunkowania polityczne ,ekonomiczne ,społeczne kulturowe rozwoju szkolennictwa. -szkoła( łac.schola) pochodzi od greckiego słowa schole i oznaczał wolny czas

prof.Stanisław Michalski odnosząc się do zadań historii wychowania wskazał: ‘’Historia wychowania jest dyscyplina naukową ,która przy pomocy metody historycznej spełnia trzy zadania ,są nimi historyczna rekonstrukcja przeszłości oświatowej ,jej socjologiczna interpretacja i pedagogiczne wartościowanie’’ prof.Jan Hellwig w swoim opracowaniu z zakresu metodologii historii wychowania pt. ‘Historia wychowania-’’pedagogiczna’’ czy ‘historyczna’’? historia wychowania leży na pograniczu’’ Miejsce historii wychowania wśród nauk humanistycznych. -jest nauką dyscyplinarną HW( historia wychowania) -P (pedagogika) najsciślejsza -HP (historia powszechna) dzieje wychowania i szkolenie na tle dziejów powszechnych -D (dydaktyka) jest subdyscypliną pedagogiczna,która zajmuje się metodą nauczania i techniką nauczania,diagnostyką pedagogiczną oraz okresla jakość pracy nauczyciela -Ppr (pedagogika pracy) wychowawcze znaczenie pracy,ujęcie historyczne -Pporów(pedagogika porównawcza) 2 poł XXw analiza i porównywanie systemów szkolnych w kontekscie czynników społecznych,kulturowych i politycznych -F (filozofia) umiłowanie mądrości najścislej związane -Psychologia -rozwój dziecka ,wzrost osobowości ,zmiana oczekiwań -TW(teoria wychowania) cee stawiane w celach wychowania -S (socjologia) środowisko szkolne ,rodzinne ,relacje społeczne -HPolski interdyscyplinarność historii wychowania oznacza ,ze korzysta ona z dorobku wielu nauk,ale też wzbogaca te nauki wynikami własnych badań erudycja(łac.eruditio) -nauczanie ,wykształcenie.Gruntowna i rozległa wiedza,oczytanie etos(gr. charakter,zwyczaj ,mieszkanie ,ojczyzna)-zespół wartości będący postawą głównych form,wzorów zachowania się ,system wartości jednostki Załozenia i cele historii wychowania jako przedmiot w programie studiów pedagogicznych : -przekazanie usystematyzowanej wiedzy z zakresu organizacji wychowania rozwoju szkolennictwa i mysli pedagogicznej od straży po wiek XX -ukazanie jak warunki danej epoki historycznej wpływały na towrzącą sie teorię pedagogiczna i rozwój instytucji kształcacych i wychowawczych -zaznajomienie sie z zagadnieniami pedeutologicznymi przez ukazanie społecznej funkcji zawodu nauczyciela oraz rozwoju instytucji ,kształcącch nauczycieli -przekazanie wiedzy na temat wykładu polskiej teorii i praktyki pedagogicznej wytworzeniu kultury pedagogicznej -uswiadomieniu zwiazku zjawisk edukacyjnych z życiem społeczny ,kulturowym i politycznym

WYKŁAD 2 Temat: Wychowanie i myśl pedagogiczna, na tle starożytnego Rzymu i Grecji SPARTA *Geruzja- Rada Starszych ,zasiadali w niej gerontowie (60 rok życia było ich 28,funkcja dożywotnia,czuwali nad przestrzeganiem prawa,wychowaniem dzieci) *celem wychowania w Sparcie było przygotowanie dzielnym żołnierzem wojownikiem herosów-hopolitów. Dzieci te były własnością państwa i ich wychowanie należało wyłącznie do państwa *Iren-młodzieniec 18-letni ,który prowadził zajęcia z młodszymi ,uczył ich posługiwania się bronią itd. *Pięciobój- biegi ,skoki,rzut oszczepem,rzut dyskiem ,zapasem *Plutarch- ‘’całe ich wychowanie do tego szczególnie zmierzało aby umieli słuchać rozkazów,prace wytrzymać i w boju zwyciężyć’’ *na przykładzie sparty poznaliśmy tzw, wychowanie państwowe czyli takie,które jest zorganizowane i nadzorowane przez państwo. Ma służyć realizacji celów prowadzonej polityki. Sparta upadła ok. III w p.n.e Pod panowaniem Rzymu weszła w skład prowincji Achai.

ATENY *wychowanie dzieci było sprawą domu rodzinnego miało indywidualny charakter,a jego celem był harmonijny i wszechstronny rozwój dziecka. *pedagog (pedagogos gr. pais-chłopiec, ago-prowadzić ) - był niewolnikiem *gramatysta- uczył alfabetu ,czytania,pisania ,liczenia. Nie było książek ,pisano na papirusie lub tabliczkach krzemowych lub glinianych *główna lektura: Homer *celem kształcenia poetyckiego było wpajanie zasad moralnych ,uczenie cnotliwości *lutnista-nauka gry na lutni,flecie ,nauka śpiewu *palestra- rodzaj boiska ,wydzielone miejsce ogrodzone lub obmurowane miejsce ćwiczeń fizycznych ,który prowadził pedotriba (nauczyciel gimnastyki ). Byly to zakłady prywatne.(14-16 rż) *gimnazjony- obejmowały boiska ,sale. Filozofowie i uczeni prowadzili dyskusje,wykłady na temat różnych dziedzin nauki . Kierował nim gimnazjach (od 16-18 rż)

*w Atenach wszystkich uczono czytania i pisania ,nie było analfabetów ‘’kto nie umie czytać i pisać ,ten nie jest człowiekiem’’ *w nauczaniu kara fizyczna była stosowana powszechnie *ideałem wychowania był harmonijny i wszechstronny rozwój,który obejmował strone umyslowa ,moralna i fizyczną *swój ideał wychowania Ateńczycy określali mianem kalokagathia (gr. kalos-piękny , agathos-dobry) *sofiści-wędrowni nauczyciele ‘nauczyciele mądrości’’. Nadali nauczaniu charakter ogólnokształcący .Najbardziej znani: Gorgiasz , Protagoras z Abdery)

SOKRATES (469-399r p.n.e)- był wielkim filozofem, nauczał w Atenach -nie napisał żadnych dzieł -jego uczniami byli:Ksenofonta,Platon ,Arystofanesa - jego słynna sentencja było ‘’wiem że nic nie wiem’’ -najwyższe wartości moralne to mądrość ,męstwo ,dobro i umiarkowanie -był mistrzem dialogu -poniżej przepony-funkcje biologiczne, powyżej przepony-funkcje emocjonalne , głowa -funkcje intelektualne -w 386r p.n.e w gaju Akademosa w Atenach założył Akademię ,była to szkoła polityków i filozofów , która przetrwała do 529r n.e

ARYSTOTELES (384-323r. p.n.e)-określił i opisał trzy rodzaje wychowania : wychowanie fizyczne ,moralne i intelektualne -czynniki wrodzone(natura) oraz celowe oddziaływanie na rozwój fizyczny,moralny ,umysłowy stanowi stanowi o efektach wychowania -w wychowani wyróżnił trzy 7-letnie okresy wychowania : rodzinne ,szkoła elementarna ,ćwiczenia fizyczne i nauka matematyki,poezji ,literatury ,retoryki,polityki i etyki -państwo jest odpowiedzialne za utrzymanie szkół -uważał,że kobiety są mniej zdolne od mężczyzn i nie powinny był kształcone - dokonał analizy procesu nauczania, wyróżnił 3 stopnie :spostrzeganie,zapamiętywanie,uogólnienie -powinny im odpowiadać 3 etapy w pracy dydaktycznej: pokazywanie,utrwalanie, ćwiczenia -ukończył liceum ,nauczał w świątyni Apollina Likejon. Jego uczniowie nazwani byli perypetykami

Organizacja Wychowania w starożytnym Rzymie . Można wyróżnić 3 okresy : 1)okres monarchistyczny (rodowy,królewski) od VIIIw p.n.e do Vw.p.n.e

-wychowanie-model patriarchalny -ojciec-głowa rodziny -matka-znacząca rola,sama wychowuje dziecko -kult życia rodzinnego -po urodzeniu wpajano takie cechy jak : całkowite oddanie państwu ,ofiarność ,męstwo ,bogobojność 2)okres republikański od Vw p.n.e do Iw. p.n.e -surowe zasady -do 7 rż dzieci pod opieka matki -ojciec uczył wiedzy niezbędnej w życiu politycznym i publicznym -matka uczyła służby domowej ,przędzenia ,przygotowania do roli przyszłej gospodyin domu 3)okres cesarstwa od Iw p.n.e do Vw n.e. -wpływ kultury greckiej na model wychowania rzymskiego -zaczęto zachwycać sie teatrem, literatura, sztuką,wpływu hellenizmu na całość życia kulturalnego ,obyczajowego , moralnego ,rodzinnego -Cycero ‘’kultura Grecka zalała Rzym i zatopiła swoimi falami dawne jego prymitywne życie’’ -’’Prawo XII tablic’’ (451-449p.n.e)-kodeks prawa rzymskiego -szkoły trywialne(trivium-trzy) elementarne -nauczyciel to literator (później także calculator) uczył czytania ,pisania, prawa XII Tablic ,nauka pamięciowa ,kara fizyczna -retor- nauczyciel wymowy ,prowadził wykłady (miał wyższą pozycję niż literator) -wzór wychowania to obywatel, żołnierz -było wiele wykształconych kobiet (sawantki),nie mogły uczęszczać do szkół średnich -trzy rodzaje szkół elementarnych ,retoryczna,gramatyczna -7 sztuk wyzwolonych dzieliło się na trivium (retoryka i gramatyka) i quadrivium(geometria,arytmetyka,muzyka,astronomia) Marcus Fabius Quintilianus (ok. 3  5 – ok. 96) – rzymski retor i pedagog w dziedzinie teorii wymowy. Pierwszy płatny z kasy państwowej nauczyciel retoryki. -Jego najważniejsze dzieło w 12 księgach Kształcenie mówcy -według Kwintyliana, mowa powinna uczyć, bawić i motywować. -Podczas mowy, niezwykle istotnym jest g  estykulacja rąk, bez której przemówienie jest nieudolne -Kwintylian dowodził, że wychowanie zbiorowe przynosi o wiele więcej korzyści niż nauczanie prywatne -Przedstawiona przez niego pierwsza teoria szkoły publicznej powinna spełniać następujące warunki: ● ● ● ● ●

odpowiednio dostosowany do wieku uczniów program nauczania, dobry nauczyciel, stosowanie przemienności lekcji, robienie przerw między lekcjami, zapewnienie uczniom wypoczynku

WYKŁAD 3 Temat:Osiągnięcie średniowiecza w zakresie organizacj szkolennictwa i rozwoju mysli pedagogicznej -Vw upadło Zachodnie Cesarstwo Rzymskie -kościół katolicki przyjął naukę 7 sztuk wyzwolonych -misja chrystianizacji sw. Patryka w Irlandii (Vw) Działalność benedyktynów: *załozycielem zakony był sw. Benedykt z Nursji (ok480-543) *w 529r założył pierwszy w Europie klasztor benedyktynów na Monte Cassino w Italii *reguła benedyktynów obejmowała wychowanie przez modlitwę ,naukę i pracę ‘’Ora et tabora’’-módl się i pracuj *w klasztorach stowrzyli piewsze skryptoria ,byli znakomitymi kopistami ,prowadzili kroniki *zakładali szkoły klasztorne dla kształcenia zakonników 9szoly wewnętrzne lub zamknięte) z czasem przyjmowali swieckich (szkoły zewnętrzne lub otwarte) *oblaci-Bogu poświęceni *ekstaneusze -uczniowie świeccy *Benedyktyni przyczynili się do przekazania i utrwalenia osiągnięć starożytności dzieki pracy kopistów,utrzymywali własne biblioteki,klasztory,były ośrodkami rozwoju cywilnego i postepu *szkoły trwały 7 lat ,uczono po łacinie , zakres obejmował trivium i quadrivium Działalnosc oświatowa cesarza Karola Wilekiego (768-814) -w 797 wydał zarządzenie aby przy wszystkich kościołach zarówno w miastach jak i po wsiach zakładać ,szkoły i uczyc w nich chętnych chłopców -w 802r polecił ‘’by każdy ojciec posłał swoich synów do szkoły’’ -w 826r papiez Eugeniusz II wydał polecenie biskupom zorganizowania szkoły w każdej diecezji -w 853r papiez Leon IV nakazał aby w każdej parafii otworzyć szkoły -sobory laterańskie III i IV (1179-1215) określiły podstawy materialne utrzymania szkoły i miały zasadnicze znaczenie dla daleszgo rozwoju szkół katedralnych ,kolegiackich ,parafialnych i zakonnych -działalność kościoła w zakresie organizacjii szkolennictwa *chrzest Polski 996r *szkoły klasztorne były wzorem urządzenia szkół katedralnych i kolegiackich . Do nas przychodza te urzadzenia w gotowej już formie *dalszy rozwój sieci biskupów i organizacjii parafii oraz ośrodków zakonnych :benedyktynów

*scholarum/scholastyk -odpowiadał przed konwentem zakonnym za wszystko *cyrkator-dogladali o każdej porze dnia i nocy wszystkich spraw *bibliotekarz klasztorny (armavius) pełnił takze obowiązek kantora (uczyl śpiewu) *egzegeza-(objasnienie interpretacji tekstów starozytnych ,współcześnie np.biblii) *dialektyka czyli logika z czasem ścisle związał sie z nauką filozofii,teologii *długi czas nauki,duże koszty ,brak nauczycieli, niewielu mogło zdobyc caly zasób wiedzy i sztuk wyzwolonych Stanowy charakter wychowania w średniowiecznej epoce: *4 stany społeczne: duchowny ,rycerski,mieszczański i chłopski *stan rycerski: miejscem wychowania był dwór ,paź (7rż) ,giermek (12-14rż) ,pasowanie na rycerza (ok 21rż) -7 cnót rycerskich : jazda konna,pływanie,gra w warcaby, śpiewanie,myślistwo,szermierka,rzut oszczepem -kodeks rycerski ‘’Bogu dusze,zycie królowi, serce domom, sobie sławę ziemską’’ *stan mieszczański przygotowanie do rzemiosła obejmowało trzy etapy “ ucznia (terminatora), czeladnika(towarzysza), mistrza -statuty cechu: cech spełniał rolę opiekunka swoich członków,wzorowany na wielkiej rodziny, cech przestrzegał religijno-moralnego zycia swoich członków,na podłozu cechów wytworzył się typ kultury mieszczańskiej -każdy cech miał swojego patrona .Organizacja cechowa przetrwała do naszych czasów i skupia przedstawicieli róźnych rzemiosł Ogranizacja i rozwój uniwersytetow w średniowiecznej Europie *uniwersytet (powszechny ,całosc) ,właściwa nazwa tych szkół brzmiała studium generalne ,oznaczała szkołe publiczną *pierwszy był uniwersytet w Bolonii (1158r) powstał w oparciu o istniejąca szkołę prawa *organizacja wszystkich uniwersytetow byla podobna *miały 4 wydziały zwany fakultetami:wydział nizszy sztuk wyzwolonych ,teologii ,prawa ,medycyny *przyjmowano młodzież męską w wieku 14 -15lat *stopnie :baklarz,magister, doktor W XIII wieku rozkwit uniwrsytetów: *dwa typy uniwersytetów; boloński i paryski *typ boloński dominował wydział prawa ,zarząd nad uniwersytetem należał do studentów,rektorem był student ostatniego roku studiów *typ paryski: od uniwersytetu w Paryżu (1200r) dominował wydział teologiczny ,a władza nalezała do profesorów *kolejne uniwersytety przyjmowały jeden lub drugi wzór, powstały takze uniwersytety o typie mieszanym *studenci, *nacje-naród,narodowość

*beani-żółtodzioby ,studenci przyjeci na uniwersytet prze otrzesinami *,otrzesiny-obrzed przejścia Do końca XV roku w Europie powstało 82 uniwersytetów: -Akademia Krakowska - 12 maja 1364 WYKŁAD 4 Temat: Szkolennictwo i mysl pedagogiczna w okresie renesansu w Europie Zachodniej w Polsce Charaktetystyczna cecha renesansu była fascynacja i zainteresowanie antykiem. -w klasztorach w północnej Italii natrafiono na prace Homera ,Tacyta,Wergiliusza,Kwintyliana -ktyrykowano średniowieczna literaturę rycerska,filozofię scholastyczną -krytycznie odnoszono się do sredniowiecznej ascezy ,nastąpiło zachowanie autotytetu kościoła -Humanizm-ruch umysłowo,który nawiązywał do antropocentryzmu -w pisarstwie nastapily 2 nurty: kosmopolityczny (laciński) i nurt narodowy (twórczosć w języku ojczystym) Jan Ludwig Vives (1942-1540) -uważana za najwiekszego przedstawiciela myśli pedagogicznej -dzieła ‘’przeciwko pseudodialektykom’’, ‘’o wychowaniu szlachetnych młodzieńców i dziewcząt’’ -dwa największe dzieła to : ‘’o podawaniu umiejętności (1531)’’ . ‘’O duszy i zyciu (1538)’’ -poruszył problem upowszechnienia oświaty, sformułował istotę i pojecie szkoły elementarnej ,która nazwał gminą ,szkoła w miejscu rodzinnym ,róźnorodnosc uzdolnień,metody nauczania i wychowania zgodne z naturą dziecka,okres próbny w szkole ,spotkania nauczycieli 4 razy w roku ,był za kształceniem dziewcząt -’’niech nikt nie dziwuje sie ,ze tyle uwagi poswięcamy tu wyszukaniu miejsca,w ktorym rodzi się i wzrasta mądrosc’’ Jan Sturm : -Melanchton w Strasburgu Azlackim w 1536r otworzył według własnej koncepcji klasyczne gimnazjum (struktura 2+4+4).Uczniowie w wieku 8-10lat,klasa najwyższa -I ,najniższa-X,egzaminy: łacin ,geometria,przyroda,historia,astronomia -gimnazjum Sturma stało sie wzorem humanistycznej szkoły sredniej Andrzej Frycz Modrzewski (ok1503-1572r) ukończył Akademie Krakowską i uniwersytet w Paddwie ,jeden z najznakomitszych myślicieli w Polsce i w Europie w XVIw -w 1543r w Krakowie ukazał się traktat ‘’o karze za meżobójstwo ‘’ gdzie domagał sie jednolitego kodeksu karnego dla wszystkich -najwieksze dzieło ‘’o prawie rzeczpospolitej ‘’ (1551-1554), napisal po łacinie , składało sie z 5 ksiąg : o obyczajach ,o prawach , o wojnie, o kościele o szkole -przedstawił wzorowe państwo wczesnokapitalistyczne i jego potrzeby w zakresie obyczajów ,praw,organizacji ,wojny,koscioła i szkoły

Szkoły jezuickie : -założycielem zakony byl hiszpan sw. Ignacy ,zakon został zatwierdzony przez papieza Pawła III w 1540r -byli zakonem nauczającym ,otworzyli w Rzymie w 1551 roku Collegium Romanum, gdzie kształcono przyszłych nauczycieli

-kolegia jezuickie skladały sie z 5 lub 6 klas ,gruntowna znajomosc gramatyki łacińskiej, retoryka,filozofia,nauka katechizmu ,w pewnym zakresie logika ,matematyka ,geografia -’’Ratio Studioum’’(1599) ‘’plan i urzadzanie szkoł Towarzystwa Jezuickiego’’,obowiazywał we wszystkch szkołach Wzorowa organizacja i urządzanie szkół ,powstaja konwikty -opracowali system kształcenia nauczyciela,proces przygotowanie nauczyciela trwa 18lat ,tylko osoby duchowne ,wysoki poziom kształcenia -zakładali szkoły w całej europie ,w połowie XVII wieku istniało ponad 600kolegiów,sto lat później blisko 1500 -do polski jezuitów kardynał sprowadził Stanisław Hozjusz w 1564r . Pierwszym miejscem jezuitów w polsce bylo Broniewo.

WYKŁAD 5 Temat;Myśl pedagogiczna w początkach czasów nowożytnich Na przełomie XVI/XVII w zmiany w życiu umysłowo-gospodarczym i kulturowym -rozwój mechaniki ,tkactwo,górnictwo ,metalurgia,rozwój europejskiego rzemiosła ,dalszy rozwój miast -tworzenie sie poteg kolonialnych (anglia,hiszpania,francja,portugalia ,niderlandy) nowe rynki zbytu -wzrasta zainteresowanie naukami matematyczno-przyrodniczymi,a takze medycyna , geografią,jezykami nowozytnymi,ekonomią -rozwija sie gospodarka,nastepuje ogólne podniesienie poziomu życia człowieka -dalszy rozwój szkolennictwa jezuickiego ,dynamiczny wzrost liczb kolegiów jezuickich w europie Zachodniej Na tworzącą sie mysl pedagogiczną miała wpływ angielska filozofia sensualistyczna i francuska filozofia racjonalistyczna -Franciszek Bacon (1561-1626) autor prac ‘’postęp wiedzy’’ i ‘’novium organum’’ -celem nauki jest poznanie i rozwój wiedzy przyrodniczej ,przy pomocy ktorej spodziewano sie zaspokoić potrzeby życia codziennego człowieka -krytykował istniejacy system szkolny ,postulował koniecznosc nowego programu nauczania opartego na doswiadczeniu i obserwacji zjawisk swiata przyrody -metoda naukowa opiera sie na gromadzeniu doświadczeń,obserwacji i budowani w oparciu o nie,przy pomocy indukcji-uogólnień -koniecznosc rozdziału religii od nauki, religia czerpie swą wiedze z objawienia ,opiera sie na akcie wiary Nauka opiera sie na eksperymencie i indukcji Jan Amost Komenski (1592-1670r) -najwieksze dzieła : ‘’orbis pictus’’ ,’wielka dydaktyka’’, ‘’informatorium szkoły macierzyńskiej’’ -przebywał w polsce między 1628-1656r głównie w Lesznie -Bracia Czescy założyli szkołę w Lesznie i w Sierakowie , Komeński miał zasadniczy wpływ na te gimnazja -komeński uważał ,ze na pełne wychowanie człowieka potrzeba 24lata -opracował i uzasadnił system wychowania

SYSTEM WYCHOWANIA według J.A.Komenskiego *0-6 lat okres wczesnego dzieciństwa (szkoła macierzyńska) *6-12 lat okres chłopięcy (szkoła języka ojczystego -elementarna) *12-18lat okres młodzieńczy (szkoła języka łacińskiego-gimnazjum) *18-24lat okres męskości (akademia) Idea powszechnosci szkoły elementarnej -szkoły dla wszystkich dzieci ,z miast wsi ,bogatych i biednych ,szlachetnie urodzonych i niskiego pochodzenia -uzasadnieniu powszechnosci szkoł oparł na argumentacji głęboko religijnej -wspomniał o potrzebie uczenia sie dzieci uposledzonych (‘’tych których głupi zwa ‘’) -wskazał na potrzebe kształcenie dziewcząt -nowatorski sposób nauczani...