Interwencja kryzysowa ćwiczenia PDF

Preview

Summary

T: Pierwsze zajęciaPrzy wykorzystywaniu traumyDo pacjenta: Co gdybyś użył różdżki - k Nacisną guzik Który by wymazał sytuacje? Na początek zdziwienie a potem oburzeniePotem osoba się zastanawia, że może mimo tego też bym się tak zachowywał. Tak może być tutaj nic takiego strasznego się nie dzieje.Za...

Description

T: Pierwsze zajęcia Przy wykorzystywaniu traumy Do pacjenta: -

Co gdybyś użył różdżki -k Nacisną guzik Który by wymazał sytuacje?

Na początek zdziwienie a potem oburzenie Potem osoba się zastanawia, że może mimo tego też bym się tak zachowywał. Tak może być tutaj nic takiego strasznego się nie dzieje. Zapytać o to, kiedy jest przymierze terapeutyczne

Kryzys a sytuacja traumatyczna: Kryzys ma szeroki zakres a traumatyczna sytuacja to się kojarzy z sytuacją skrajną graniczną, coś co przekracza ludzkie doświadczenie, zagrożenie życia, naruszenie granic ciała. Kryzys normatywny- rozwojowy Kryzys sytuacyjny Wydarzenie traumatyczne- jest rodzajem kryzysu sytuacyjnego, ale nie każdy kryzys jest traumą. Dyżur od 13 do 13.45 zdalny Osoby w kryzysie mają w sobie często dużo złości- wrogość na osoby, które tak nie mają, które są w lepszej sytuacji. Pozwolić osobie mówić o tej złości i wrogości- żeby ją znormalizować. ,,Kryzysy psychologiczne i rodzaje kryzysów osobowościowych” Kryzys- sytuacja emocjonalnego i umysłowego stresu wymagająca zmiany struktury osobowości. Zmiany te mogą być progresywne, albo mogą być regresywne, Jak to wynika z definicji, człowiek znajdujący się w sytuacji kryzysowej nie potrafi zachować spokoju tzn. nie potrafi swoją aktualną traumatyczną sytuację zredukować do znanych już rutynowych sposobów zachowania, ani nie potrafi posłużyć się prostymi nawykowymi sposobami przywiązania. – Allport ,,kryzys zakłada, że jakas osoba lub grupa ludzka jest przez jakiś ograniczony czas narażana na jakies wymagania, którym sprostac nie potrafi albo jest na granicy swoich mozliowści radzenia sobie w sytuacji trudnej… w kryzysie nacisk jest połozony na okres życia jednostki lub grupy, w którym najsilniej dziła zagrożenie i frustracja, które uniemożiwają adaptację.” – Lazarus Nawet sytuacje uważane za pozytywne, mogą być przyczyną kryzysu np. urodzenie wyczekiwanego dziecka, awans, wyjście za mąż. Sytuacja wywołująca kryzys: 1. Wywołuje bardzo silne napięcie co utrudnia normalne funkcjonowania, 2. Gdy problem jest przynajmniej subiektywnie bardzo wazny

3. Gdy człowiek staje bezradnie wobec trudnego problemu i nie wie jak ma się dalej zachowywać i co ma robić 4. Gdy poczucie dyskomfortu psychotycznego trwa znacznie dłużej niż zazwyczaj przy przeżywaniu trudności 5. Gdy nie znajduje się pomocy ani oparcia w otoczeniu osób najbliższych

Rodzaje kryzysów osobowościowych: •

•

• • • • • • • •

Kryzysy organizmiczne – stres pochodzący z zewnątrz., jest stresor, który zaburza homeostazę np. ciężka praca, powódź. Taki kryzys może się zakończyć pozytywnie, nie zostawiając śladów albo negatywnie inicjując chorobę somatyczną np. chorobę wrzodową, nadciśnienie, chorobę wieńcową. Mieszczą się też tutaj sytuacje „emocjonalnie ryzykowne” –hazard, udział w konkurs ag nuedzynarodowych- wtsy gdy osobowość nie daje rady. Kryzysy powodujące zagrożenie dla wewnętrznej integracji- powstaje wtedy, gdy człowiek znajdzie się w takiej sytuacji, w której zagrożona jest jakaś wartość, która stanowiła cel życia, albo nie można jej już realizować w taki sposób jak dotychczas. Np. utrata pracy, śmierć kogoś bliskiego, ciężka choroba, wystąpienie z klasztoru, wykreślenie z listy studentów. Pojawiające się problemy nie mogą być rozwiązane, bo nie ma na to siły, ochoty, albo nie wiadomo jak działać. Sytuacja kryzysowa się zaostrza i wtedy objawy kryzysu: 1. Poczucie zmęczenia, wyczerpania fizycznego jest nieadekwatne do wykonywanej pracy; Liczne fizyczne symptomy zmęczenia i skargi somatyczne na rózne dolegliwości/ serce, brak apetytu, bezsennośc itp. Poczucie zamętu, bezradności, beznadziejności; Niepokój i lęk, tendencje samobójcze; Dezorganizacja funkcjonowania w pracy; Dezorganizacja funkcjonowania w rodzinie; Dezorganizacja funkcjonowania społecznego; Nieumiejętność funkcjonowania w grupie

4 fazy tego kryzysu: Faza 1. Dezorientacja, napięcie, zaniepokojenie, nieumiejętność znalezienia nowych rozwiązań, poczucie zagubienia Faza 2. Napięcie wzrasta, szuka się rozwiązań metoda prób i błędów, narasta poczucie bezradności, brak zaufania do siebie, poczucie daremności wysiłku i brak perspektywy dobrego zakończenia sprawy Faza 3: Punkt kulminacyjny, maksymalna mobilizacja energii, uświadomienie sobie, powinności reinterpretacji sytuacji. Własne cele ocenia się jako nieosiągalne. W tej fazie obniżenie napięcia dlatego, że albo znajduje się rozwiązanie problemów albo dlatego, że przyjmuje postawę rezygnacyjną. Faza 4: Duże wyczerpanie psychiczne i fizyczne. Może być tak przy pozytywnym jak i negatywnym rozwiązaniu.

Jeżeli kryzys nie zostanie pozytywnie rozwiązanych lub tylko częściowo to wtedy ma tendencję do nawrotów. Kryzys przezywany przez bliskiego nam człowieka może stać się także naszym kryzysem, przez uczestnictwo w jego cierpieniu np. matki dzieci chorych na białaczkę, które bardziej koncentrowały się na swoim bólu. Radzenie sobie z trudami zależne jest między innymi od poczucia własnej godności i wartości. Kryzysy powodujące duże zmiany w przestrzeni życiowej- nic nie może dziać się w otoczeniu człowieka bez wpływu na jego wnętrze i na odwrót. Kryzysy interpersonalne i kulturowe- ma swe źródła w środowisku i zaangażowaniu się w jakiś układach społecznych np. kryzysy przerywane przez poszczególnych członków rodziny Eliot wyróżnia następujące powody kryzysów w rodzinie: 1. 2. 3. 4.

Utrata jednej osoby w rodzinie np. śmierć Przybywa jeden członek rodziny Alkoholik w rodzinie, przestępca Samobójstwo w rodzinie i poczucie winy za tę śmierć

Kryzysy wynikające z braków dostatecznych informacji

Kryzysy wynikające z braków dostatecznych informacji -

Braak komunikacji międzyludzkiej i brak informacji jak kryzys rozwiązać. Jednym ze sposobów obniżenia napięcia w sytuacji kryzysu byłoby przygotowanie człowieka do mo.żliwych reakcji w razie zaistnienia stresu.

Kryzysy rozwojowe:

Kryzysy rozwojowe związane są bezpośrednio z walką o własną tożsamość, autentyczność, własną drogę życiową, możliwość realizowania i zaznaczenie swojej inności, walką o postępowanie na drodze dojrzałości osobowości.

Kryzysy wieku średniego, połowy życia” albo przełomu życia Od nerwicy różnią się tym, że dotyczą obecnej sytuacji, a nie sięgają dalekiej przeszłości. Występują częściej u osób inteligentnych, dojrzałych oraz częściej dotykają mężczyzn niż kobiet. Występuje tutaj np. Zespół wypalenia i osób, które mają silnie rozwiniętą potrzebę osiągnięć. Narasta niezadowolenia na co reagują próbą zmiany pracy, ale to najczęściej nie pomaga. Do tych przeżyć dołączają siec zatem trudności emocjonalne w rodzinie, w kontaktach ze współmałżonką lub dorastającymi czy dorosłymi dziećmi. Podstawowym problemem jest jednak oddawanie się prawie wyłącznie pracy-,, praca jak narkotyk”. Wykonanie takiej samej ilości pracy wymaga więcej wysiłku i czasu niż dawniej. Narasta postawa negatywna wobec siebie. Najwcześniej występuje u osób z wzorcem zachowania typu A a rzadziej z typem B.

,,Kryzys zenitu życia” Jung- między 35-45 r.ż. Człowiek zbliża się do wieczora swojego życia. Bilans życia, wprowadzenie zmian, rezygnacja z niektórych rzeczy. U niektórych kryzys przypomina

namiastkę nerwicy u innych powoduje spowolnienie i zwężenie zainteresowań, zmiana tempa pracy,, dokąd się śpieszysz, zaczekaj trochę. “Człowiek bardziej zagłębia się w siebie co może zmienić osobowość w kierunku progresywnym- mniejszy egocentryzm, dystans do spraw. W tym okresie też kryzys religijny.

Kryzysy samobójcze Często jest tak, że najważniejszymi objawami zwiastującymi kryzys są objawy somatyczne.

/ Kryzysy spowodowane osłabieniem mechanizmów radzenia sobie w sytuacjach trudnych

Rodzaje sytuacji kryzysowych: 1. Kryzysy przemiany (rozwojowe, normatywne) 2. Kryzysy sytuacyjne (traumatyczne) 3. Chroniczne Klasyczna teoria kryzysu Caplana

Poznawcza koncewpcja kryzysu Lazarusa- - źródłem kryzysu jhest subiektywna interpretacja sytuacji życiowych i własnych możliwości, a nie waga samego wydarzenia. Psychoanalityczna teoria rozwoju osobowości Ericksona – to co było już wyżej

Kryzysy sytuacyjne (traumatyczne)

Kryzysy chroniczne: -

Gdy osoba wycofała się z rozwiązania kryzysu lub zatrzymała się w fazie emocjonalnej

Mechanizmy radzenia sobie wdł. Ericksona

Bardzo ważne w kryzysie jest wsparcie społeczne!

Interwencja kryzysowa:

Rozdział:Symptomatologia i Analiza kryzysu. Jeżeli nie ma czynnika wywołującego kryzys to prawdopodobnie mamy do czynienia z innym rodzajem zmian psychicznych. Zdarzenie -> Kryzys. 1) Na początku identyfikacja czynnika kryzysowego- czasem może być on nie jasny, nie powiedziany przez klienta. Właściwości zdarzenia wywołującego stres: Natura zdarzenia: pozwala oszacować wielkość dezintegracji zachowania u osoby.

Nagłość wystąpienia: Im bardziej niespodziewane wydarzenie, tym większe ryzyko wystąpienia reakcji kryzysowych. Czas trwania: Zdarzenie krytyczne trwające dłużej może się przyczynić do lepszego przystosowania do sytuacji albo przeciwnie- zmiejszyć możliwości adaptacyjne, gdy stosowane sposoby radzenia sobiesą nieskuteczne i stają się dodatkowym czynnikiem kryzysowym, powodując między innymi efekt kryzysu chronicznego. Znaczenie identyfikacji wydarzenia wywołującego kryzys:

Przebieg reakcji kryzysowej: 1 i 2 faza kryzysu wdł. Caplana nie stanowią zazwyczaj przedmiotu intensywnej pomocy psychologicznej. Momentem przełomowym jest 3 faza- zmiana dotychczas stosowanych strategii.

Rozpoznawanie reakcji kryzysowej -

Powiązanie ze zdarzeniem krytycznym Zmienność objawów w krótkim odstępnie czasu np.. Podczas rozmowy przejście od silnego pobudzenia do i uspokojenia Czas 6-8 tygodni Zachowany krytycyzm wobec własnego stanu psychicznego i często samorzutne wiązanie przez klienta z przeżytym zdarzeniem -często występują objawy niepokoju i pobudzenia -klient chętnie opowiada o swoich przeżyciach Część osób ma zakamuflowane sposoby zwracania się o pomoc: proszą o radę w sprawie innej niż rzeczywisty powód ich kryzysu

Ogólny wygląd -

Zaniedbanie (higiena i ubiór), strój może być nieadekwatny, utrata zainteresowania wyglądem lub brak kontroli nad własnym zachowaniem

Stan somatyczny i reakcje fizjologiczne 1. Ze względu na napięcie i silne emocje osoba może nie zdawać sobie sprawy z uszkodzeń ciała czy stanów chorobowych

2. U wielu osób napięcie psychiczne objawia sięprzede wszytkim w postaci dolegliwości somatycznych. Zmiany świadomości -

Zwrócić uwagę na orientację w czasie i miejscu, zdolność do koncentracji uwagi i zapamiętywanie wydarzeń, warto też zwrócić uwagę na wszelkie oznaki senności i uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego.

Zaburzenia motoryki -

Motoryka może przyjmować krańcowe formy od hiperaktywności do spowolnienia, może być trudne wtedy nawiązanie kontaktu i współpraca.

Stan emocjonalny (ocena jakości emocji i stopnia kontroli nad emocjami) Pierwotną i powszechną reakcją na zdarzenie krytyczne jest pobudzenie lub znieruchomienie. Towarzyszy temu lęk. W kolejnych fazach napiecie i niepokój się pojawia i pojawiaja się zindywidualizowane emocje (złośc, irytacja, lęk, panika, bezsilnośc, rozgoryczenie, rozpacz) Niedostateczna kontorla emocji. Przebieg procesów poznawczych -

Może być: zmniejszenie lub utrata zdolności logicznego myślenia Zakłócenia treści i formy procesów poznawczych np. Słyszenie głosu osoby zmarłej Unikanie treści związanych z wydarzeniem krytycznym lub fiksacja na ten temat. Często próba znalezienia sensu w zaistniałej sytuacji

Dezorganizacja osobowości -

Mówimy o niej kiedy jesteśmy w stanie porównać poziom funcjonowania osoby przed zaistniałym zdarzeniem. Może wystąpić, gdy:

Ostra Faza kryzysu Czyli 4 według Caplana. Ekstremalne nasilenie objawów z faz poprzednich. Pojawia się apatia, bezradność, utrata wiary, poczucie klęski; rozwija się syndrom wyuczonej bezradności, który w nasileniu może przybrać postać wyuczonej bezradności.

W procesie diagnozowania: -

Ocena ryzyka zachowań agresywnych wobec innych osób i siebie (w tym samobójstwo- gdy brak możliwości otwartego wyrażania agresji, trudności ze skutecznym porozumieniem się z otoczeniem, nieumiejętność konstruktywnego radzenia sobie z emocjami)

Czynniki wypływające na przebieg reakcji kryzysowej 1. Predyspozycje osobowościowe

Też poczucie koherencji 2. Tło zdarzenia kryzysowego - wiek (np. Starszej osobie jest trudniej niż młodej, gdy straci pracę), niektóre zdarzenia są typowe dla danego wieku - Sytuacja życiowa - Stan Zdrowia - Nierozwiązane poprzednie kryzysy - Współwystępujące kryzysy- Kilka nakładających się kryzysów może doprowadzić do większego kryzysu niż każdy z nich osobno.

3. Pustka społeczna: brak społecznego wsparcia

Rodzaje kryzysów -

-

-

Kryzysy rozwojowe. - przejście an emeryturę, małżeństwo, konflikt małżeński (kryzysy są naturalnym elementem- około 7 lat dochodzi do kryzysu), śmierć zwierzęcia, jeśli żyło długo, zmiana szkoły- jeżeli zmiana normlana, zatrucie alkoholem Kryzysy sytuacyjne. - samobójcza, zatrucie alkoholem, rozpacz po stracie rodzica, sytuacyjny, odkrycie małżonka, włamanie do domu, operacja, pobicie przez partnera, obecność przy śmierci kora i psa, wypadek samochodowy, utrata pracy, odejście współmałżonka, chore dziecko, choroba nowotworowa, powódź, gwałt, zmiana szkoły Kryzysy egzystencjalne (bardzo często jest z innymi sytuacjami).samobójcza, śmierć kota i psa, poczucie pustki i braku , myśli samobójcze np..

-

Po śmierci kogoś bliskiego, utrata pracy (zależy czy osoba zastanawia się jaki jest sens jej życia jak straciła pracę) Kryzysy braku orientacji- napad w celu rabunkowym, włamanie do domu, zmiana szkoły, chore dziecko Kryzysy psychopatologiczne- myśli samobójcze, poczucie pustki , przejście na emeryturę - depresja, choroba nowotworowa, zatrucie alkoholowe- jeżeli był alkoholizm

Kryzysy psychopatologiczne- kryzys emocjonalny do którego przyczyniają się wcześniejsze zaburzenia psychiczne. Gdzieś tam pojawia się informacja o jakimś problemie emocjonalnym. Jeżeli ludzie mają jakieś rozpoznania to oni intensywniej reagują- to dotyczy osób z problemami natury emocjonalnej.

Różnica między psychoterapią a interwencją kryzysową: -

-

-

Inny stan klienta (nie wysyłać na razie na terapię grupową- bo by osoba pochłaniała uwagę grupy) Interwencja służy do zatamowania emocjonalnego krwawienia, a psychoterapia jest trudnym doświadczeniem- brak doświadczenia trudu jest jedynie na początku Osoba w kryzysie jest kimś kto potrzebuje pomocy doraźnej - oni się nie identyfikują z rola pacjenta, więc tutaj klient, a w terapii- może być nazwa pacjent, bo oni sami tak się nazywają. W psychoterapii jest kontrakt: co zrobić, gdy pacjent nie przyjdzie, W interwencji są w sytuacje, gdy nie ma czasu na kontrakt, ale też można rozmawiać z osobą o kontrakcieważne, żeby odwołać wizytę. Ustalenie godziny i czasu może być spoko- osoba ma psychologa o 17 i ją to wspiera. Albo też kontrakt, że osoba do jutra się nie zabije. W interwencji zajmujemy się tym wydarzeniem kryzysowym. W terapii historia życia i co w tym życiu się podziało i co osoba o sobie myśli. W psychoterapii wyznaczamy cel (i pytamy czy ten cel jest do rozwiązania: jeżeli pacjent mówi, że czegoś nie da się przepracować to nie zmieniamy tego u tej osoby, musimy się razem z nim zastanowić co jest na ten moment do zmienienia). O różne rzeczy pytamy. - to podobne w krzysowej?

Na next: przeczytać literaturę i przypadek Rity. Etapy interwencji kryzysowej: 1. 2. 3. 4.

Tworzenie kontaktu emocjonalnego i relacji reapeutycznej. Zbieranie informacji Analiza sytemu wsparcia społecznego Aktualny stan psychiczny Jak długo trwają objawy Rozwiązywanie problemów zwiazanych z kryzysem Zapis interwencji

T: traumatyczne wydarzenia życiowe. U osób które przeżyły Hiroszimę:

Trauma DSM:

Kryteria diagnostyczne reakcji i zaburzeń postraumatycznych:

Ostrą reakcję stresową rozpoznaje się wtedy, gdy objawy pojawiają się w ciągu godziny od narażenia na działanie stresora i nie trwają dłużej niż dwa dni. Obejmuje ona dwie grupy objawów. Do pierwszej należą utrzymujące się napięcie, pobudzenie autonomicznego układu nerwowego, omdlenia, poczucie nierealności, odrętwienie, zaburzenia układu pokarmowego i moczowo-płciowego. Druga grupa to objawy specyficzne, opisywane jako wycofywanie się z interakcji społecznych, zawężenie uwagi, dezorientacja, gniew, rozpacz, brak nadziei, bezcelowa i niedostosowana do rzeczywistości aktywność. Ze względu na liczbę i natężenie objawów rozróżnia się łagodną, umiarkowaną i ciężką postać ostrej reakcji na stres. Objawy występujące w okresie czterech tygodni od zdarzenia traumatycznego i trwające nie krócej niż dwa dni i nie dłużej niż cztery tygodnie klasyfikowane są jako ostra reakcja na stres, zespół stresu ostrego czy ostre zaburzenie potraumatyczne (acute stress disorder, ASD). Do trzech kategorii objawów charakterystycznych dla PTSD, takich jak natrętne nawracanie, unikanie i wzmożone pobudzenie, dołączono czwartą, mianowicie reakcje dysocjacyjne, w postaci uczucia odrętwienia, oddalenia, braku odczuwania emocji w zetknięciu ze stresorem, a także poczucie zmiany rzeczywistości (derealizacja) lub własnej osoby (depersonalizacja).

Czynniki warunkujące wystąpienie wzrostu potraumatycznego: -

Wsparcie społeczne Płeć- kobiety częściej mają wzrost Intensywność zdarzenia- mała i duża intensywność nie sprzyjają wzrostowi -ekstrawersja i otwartość na doświadczenia, ale też ugodowość i sumienność Strategie radzenia sobie: pozytywne przewartościowanie, akceptacja, koncentracja na zadaniu

Zgodnie z piątą edycją DSM (DSM -5) objawy PTSD wchodzą w skład czterech kryteriów, którymi są intruzje, unikanie, negatywne zmiany w sferze poznawczej i emocjonalnej oraz wzmożone pobudzenie i reaktywność

Skala kryzysu- to co pani pokazała na zajęciach: A) Stopień zagrożenia B) System wsparcia C) Zdolność do współdziałania- bierzemy tutaj pod uwagę też czynniki ryzyka. Jak ktoś uzyskał mniej niż 9 to wymaga hospitalizacji- ale nie tylko wyniki testu, ale też nasza wnikliwość i wrażliwość terapeutyczna ma znaczenie co do podjęcia dalszych kroków. Model interwencji kryzysowej:

Etap 1: zdefiniowanie problemu- Rita jest ofiarą przemocy domowej- jest uwikłana w relację przemocową, ale nie tylko. Pytania otwarte, żeby Rita sama doszła do tego jaki ma problem. ,,Pani sytuacja to jest sytuacja bycia w potrzasku. “. Próba zobaczenia tego co jest problemem klienta. 2: Zapewnienie bezpieczeństwa- to jest tajemnica, nic się nie wyda, że może czuć się bezpiecznie z nami, poinformowanie o miejscach, gdzie może czuć się bezpieczna, czy ma, gdzie się schronić, gdzie uciec, co może zrobić, gdy taka sytuacja się powtórzy, zabezpieczenie siebie i dzieci. 3: Wspieranie- oferujemy siebie jako wsparcie, ale też pytamy o naturalne źródła wsparcia, kto może jej pomóc- jej przyjaciółka, która poleciła jej iść do psychologa, Sam z którym ma romans, może jakieś koleżanki z grupy tanecznej czy sąsiedzi znad jeziora- któreś z tych osób być może będą wsparciem- można dopytać

Działanie Etap 4: Rozważenie możliwości- jakie alternatywy ma czy ma, gdzie w razie co się wyprowadzić, jeśli nie to może skorzysta z pomocy ośrodka kryzysowego, czy ma jakieś pieniądze i oszczędności, zasoby do ucieczki, też to czego brakuje Ricie i jak może uzyskać wsparcie. Możliwość założenia niebieskiej karty. My pracujemy na to, aby osoba sama podjęła taką decyzje. My nie możemy robić tego za jej plecami. Może zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który wystawia papierek na to. 5: Układanie planów- na podstawie rozważonych możliwości ułożenie kliku planów, które Rita może rozważyć 6: Uzyskanie zobowiązania klienta- to nam daje obraz czy klient pra...