Title | KOŁO 1 z anaty |
---|---|
Course | Anatomia zwierzat |
Institution | Szkola Glówna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie |
Pages | 18 |
File Size | 834.2 KB |
File Type | |
Total Downloads | 28 |
Total Views | 133 |
Download KOŁO 1 z anaty PDF
OKOLICE CIAŁA Głowa: ● okolica twarzy (regio faciem) ● okolica czaszki (regio crani) ● okolice potyliczne (regio occypitalis)granice: przednia – grzebień potyliczny boczna – linia od krawędzi skrzydeł atlasu do II kręgu szyjnego tylna - poprowadzona górą linia łącząca obustronie wyrostki poprzeczne kręgu obrotowego ● okolica przyusznica (regio parotidea) granice : przednia – tylna krawędź gałązki żuchwy tylna – tylny kąt skrzydła atlasu i linia poprowadzona do początku żyły jarzmowej górna – podstawa małżowiny usznej dolna – żyła szczękowa zewnętrzna Szyja: ● ● ● ●
okolica grzbietowa szyi (regio coli dorsalis) okolice boczne szyi (regio coli lateralis) okolica dobrzuszna szyi (regio coli ventralis) okolica kłębu (cucula) (regio cucularis)-> dawniej okolica grzbietowo-łopatkowa albo międzyłopatkowa ● okolica międzyłopatkowagranice: przednia – linia pionowa od guzka większego kości ramiennej tylna – linia pionowa przebiegająca przez 11 krąg piersiowy u konia, u reszty zwierząt 8-9 krąg piersiowy boczne – linia między górną i środkową częścią 1/3 łopatki ● okolice wtórne
Reszta: ● okolice grzbietu (regio dorsi) granice: tylna – ostatni krąg piersiowy przednia – 11 krąg piersiowy boczna – od kąta łopatki ku tyłowi ● okolice ściany bocznej klatki piersiowej (regio pares lateralis) i naczej okolica żebrowa (regio costalis) granice: przednia – linia poprowadzona od tylnego kąta łopatki do guza łokciowego górna – od tylnego kata łopatki poziomo do ostatniego żebra tylna – ostatnie żebro i łuk żebrowy dolna – w miejscu gdzie przebiega żyła piersiowa zewnętrzna u krowy, u mniejszych zwierząt od guza łopatki ku tyłowi ● okolica ściany dolnej klatki piersiowej (regio thoracis ventralis) inaczej okolice mostkowe (regio sternalis)granice: przednia – linia łącząca przednie powierzchnie stawów łokciowych górna – zyła piersiowa u dużych zwierząt tylna – linia poprzeczna poprowadzona przeze chrząstkę mieczykowatą mostka ● okolica ściany przedniej klatki piersiowej (regio paries) inaczej okolica przedmostkowa (regio presternalis)granice: przednia – linia pozioma łącząca tylne końce obu rynienek jarzmowych tylna – ostatni krąg lędźwiowy boczna – linia pozioma przechodząca przez końce wyrostków poprzecznych kręgów lędźwiowych ● okolica ściany miękkiej brzucha (regio paries abdominis moris)granice: górna – linia pozioma przechodząca przez końce wyrostków lędźwiowych przednia – ostatnie żebro i łuk żebrowy tylna – linia łącząca guz biodrowy i staw kolanowy -1-
5 okolic wtórnych: ● okolica dołu głodowego (regio paralumbalis) inaczej dołu słabiznowego (dół przylędźwiowy )1 ● okolica fałdu kolanowego 2 ● okolica przedpępkowa3 ● okolica zapępkowa4 ● okolica fałdu boku5 I – linia poprowadzona od guza biodrowego do ostatniego żebra II – linie pozioma od fałdu kolanowego do łuku żebrowego III – linia poprowadzona przez pępek IV – od guza biodrowego do stawu kolanowego ● okolica łopatkowo-ramienna (regio scapulatis-……..)granice: przednia – krawędź przednia łopatki stawu ramiennego i kości ramiennej tylna – kąta łopatki górna – między końcami 1/3 przedniej i 1/3 środkowej części łopatki dolna – pozioma przechodząca przez guz łokciowy ● okolica stawu łokciowego i podramienia (regio cubuti i regio antebrachii )granice: górna – guz łokciowy dolna – płaszczyzna poprowadzona przez guzki więzadłowe dalszego końca kości podramienia ● okolica nadgarstka (regio carpi)granice: górna – guzki więzadeł? dolna – płaszczyzna pozioma nieco powyżej główek kości rysikowych konia ● okolica śródręcza i palców (regio metacarpi i regio digiti manus)granice: górna ->dolna? dolna ● okolica pośladkowa (regio glutea)granice: przednia – linia łącząca guz krzyżowy z biodrowym dolna – linia łukowata łącząca guz biodrowy z kulszowym przechodząca poniżej stawu biodrowego tylna – od nasady ogona do guza kulszowego ● okolica udowa (regio femoris)granice: górna – linia przechodząca przez guz biodrowy, krętarz większy i guz kulszowy przednia – linia łącząca guz biodrowy z rzepką dolna – na wysokości brzegu rzepki i kłykci kości piszczelowej ● okolica stawu kolanowego i podudzia (regio genus i regio cruris)granice: górna – dolna poprzedniej dolna – płaszczyzna pozioma przechodząca przez wierzchołek guza piętowego ● okolica stępu (regio tarsi) ● okolica śródstopia i palców (regio metatarsi regio digiti pedis) ● okolica ogona (regio coccygea/regio caudalis) okolica siedzeniowa (regio cluni) inaczej nadkulszowa
-2-
1. capitt — głowa 2.— 7. regiones colli— okolice szyi 2. regio coli i dorsalis (micha) — okolica grzbietowa szyi(kark) 3. regio colli lateralis — okolica boczna szyi 4., 6. regio colli ventralis [regio jugularis] — okolica dobrzuszna szyi [ok. jarzmowa] 5. regioparotidea — okolica przyusznicza 6. regio laryngea — okolica krtaniowa 7. regio prescapnlaris — okolica przedlopatkowa 8., 9., 14. regiones dorsi — okolice grzbietu 8., 9. regio vertebralis thoracis I regio dorsocostalisl — okolica kręgowa klatki piersiowej /ok. grzbietowo-żebrowa/ 8. regio interscapularis — okolica międzylopatkowa (kłąb) 10.— 13. regionespectoris — okolice klatki piersiowej 10. regio scapularis — okolica łopatkowa 11. regio costalis — okolica żebrowa 12. regiopresternalis — okolica przedmostkowa 13. regio sterna lis — okolica mostkowa 14. (vide 8., 9.) regio lumbalis — (patrz 8., 9.) okolica lędźwiowa 15. —21. regiones abdominis — okolice brzucha 15., 16. regio abdominis cranialis (epigastrium) — okolica przednia brzucha (przedbrzusze lub nadbrzusze) 15. regio hypochondriaca — okolica podżebrowa 16. regio xiphoidea — okolica mieczykowata (wyrostka mieczykowatego mostka) 17., 18., 19. regio abdominis media — okolica środkowa brzucha (śródbrzusze) 17., 18., 18'. regio abdominis lateralis — okolica boczna brzucha / 17. fossaparalumbalis — dół przylędźwiowy (głodowy, słabiznowy) 18'. regio plicae lateris [regio plicae genus] — okolica fałdu boku [ok. fałdu kolanowego]
f. ul pn I — głowa 2.-6., 20., 21. regiones coli i — okolice szyi
19. regio umbilicalis — okolica pępkowa 20., 21. regio abdominis caiulalis (hypogastrium) — okolica tylna brzucha (zabrzusze lub podbrzusze) okolica pachwinowa 20. regio inguinalis — 21. regio piibica — okolica łonowa okolice miednicy 22.-24., 40. regionespellis — okolica krzyżowa 22. regio sacra/is — okolica 23. regio glutea (reg, mtiscnlorum gluteonim) — pośladkowa (ok. mięśni pośladkowych) 23'. regio clunis — okolica pośladkowa nadkulszowa (ok. mięśni położonych ponad guzem kulszowym) 24. regio tuberis coxae — okolica guza biodrowego 25. (vide 34.-39.) regio articidationis coxae (regio trochanterica) — (patrz 34. — 39.) okolica stawu biodrowego (ok. krętarzowa) 26. — 32. regiones membri thoracici [extremitatis thoracicae] — okolice kończyny piersiowej 26. regio articidationis humeri — okolica stawu ramiennego 27. regio tricipitalis — okolica trójgłowowa (czyli mięśnia trójgłowego ramienia) okolica ramienia (ramię) 28. regio brachii — 29. regio cnbiti — okolica łokciowa (łokieć) okolica podramienia (podramię) 30. regio antebrachii — 31. regio carpi — okolica nadgarstka 52. regio metacarpi — okolica śródręcza 33. regiones digiti m a mis — okolice palca ręki 34.-39., 25. regiones membri pehini[extremitatis peliinae] — okolice kończyny miednicznej okolica boczna kolana 34. regio genus lateralis — 35. regio femoris — okolica uda (udo) 36., 36'. regio crnris — okolica podudzia /ok. goleni/ (podudzie, goleń) okolica podkolanowa 36'. regiopoplitea — 37. regio tarsi — okolica stepu 38. regio metatarsi — okolica śródstopia 39. regiones digiti pedis — okolice palca stopy 40. (vide 22.-24.) regio coccygea I reg. ca uda lisi
15. (vide 7) regio Inmbalis — (patrz 7) okolica lędźwiowa
24. regio cubiti — okolica łokciowa (łokieć)
-3-
2. regio colli dorsalis (micha) — okolica grzbietowa szyi(kark) okolica boczna szyi 3. regio colli Literałis — 4., 6., 20. regio colli icntralis — okolica dobrzuszna szyi 5. regioparotidea — okolica przyusznicza okolica krtaniowa 6. regio laryngea — 7., 8., 15. regiones Jonu' — okolice grzbietu 7., 8. regio vertebralis tboracis (regio dorsocostalis) — okolica kręgowa klatki piersiowej (ok. grzbietowo-żebrowa) 7. regio inferscapułaris — okolica miedzylopatkowa (kłąb) okolice klatki 9.— 12. regiones pectoris — piersiowej okolica łopatkowa 9. regio scapularis — 10. regio coslalis — okolica żebrowa 11. regioprestenutlis — okolica przedmostkowa 12. regio sternalis — okolica mostkowa 13., 14., 16.—19. regiones abdominis — okolice brzucha 13., 14. regio abdominis cranialis (epigastrinm)— okolica przednia brzucha (przedbrzusze lub nadbrzusze) 13. regio hypochondriaca — okolica podżebrowa 14. regio xiphoidea — okolica mieczykowata (wyrostka mieczykowatego mostka)
16., 16'., 16"., 17. regio abdominis media — okolica środkowa brzucha (śródbrzusze) okolica 16., 16'., 16". regio abdominis la tera lis — boczna brzucha dól przylędźwiowy 16'. jossa para I nmba lis — (głodowy, słabiznowy) 16". regio plicae lateris [regio plicae genus ] — okolica fałdu boku [ok. fałdu kolanowego] okolica pępkowa 17. regio nmbilicalis — 18., 19. regio abdominis ca udał is (hypogastrium) — okolica tylna brzucha (zabrzusze lub podbrzusze) 18. regio inguinalis — okolica pachwinowa 19. regio. pubica — okolica łonowa (patrz 20. (vide 4) palcar (p/ica rcnlra/is colli) — 4> skórny fałd podłużny szyi (fałd dobrzuszny pośrodkowy szyi) 21. (vide 2 — 6) regio presca pula lis — (patrz 2 — 6) okolica przedłopatkowa 22.-28. regiones membri thoracici [extremitatis thoracicae] — okolice kończyny piersiowej 22. regio articulationis bumeri — okolica stawu ramiennego 23. regio brachii — okolica ramienia (ramię) 23' regio tricipitalis — okolica trójgłowowa (czyli mięśnia trójgłowego ramienia)
25. regio antebrachii — okolica podramienia (podramię) 26. regio carpi — okolica nadgarstka okolica śródręcza 27. regio metacarpi — 28. regiones digitonim manns — okolice palców ręki okolice miednicy 29.-33. regionespelris — 29. regio tuberis coxae — okolica guza biodrowego 30. regio sacralis — okolica krzyżowa 31. regio gintea (reg. ninsaiforum gliiteornm) — okolica pośladkowa (ok. mięśni pośladkowych) 31'. regio elunis — okolica pośladkowa nadkulszowa (ok. mięśni położonych ponad guzem kulszowym) 32. regio tuberis ischiadici — okolica guza kulszowego 33. regio coccygea li: caudalisl — okolica ogonowa 34. — 40. regiones membri pelvini[extremitatis pelviiutc] — okolice kończyny miednicznej 34. regio articulationis coxae (regio trochanlerica) — okolica stawu biodrowego (ok. krętarzowa) 35. regio genus la terał is — okolica boczna kolana 36. regio cruris — okolica podudzia /ok. goleni/ (podudzie, goleń) 36'. regiopoplitea — okolica podkolanowa 37'. regio tarsi — okolica stepu 38. regio melatarsi — okolica śródstopia 39. regiones digitorum pedis — okolice palców stopy 40. regio femoris — okolica udowa
EWA K.:
Okolice ciała : 1) Ok. twarzy (regio faciei)– część twarzowa głowy, oddzielona od części mózgowej linią łączącą tylne krawędzie oczodołów, następnie linia przechodzi po górnym brzegu łuku jarzmowego do tylnej krawędzi gałęzi żuchwy. 2) Ok. czaszki (regio cranii) – część mózgowa głowy. 3) Ok. potyliczna ( regio occipitalis) 4) Ok. przyusznicza (regio parotidea) 5) Ok. grzbietowa szyi (regio coli dorsalis) 6) Ok. brzuszna szyi (regio coli ventralis) – oprócz nr 5 i 6 może być jeszcze trzecia : okolica boczna szyi (regio coli lateralis) 7) Ok. kłębu (regio cucullaris) – dawniej grzbietowo-łopatkowa (r. dorsoscapularis) lub ok. międzyłopatkowa (r. interscapularis) 8) Ok. grzbietu (regio dorsi) 9) Ok. ściany bocznej klatki piersiowej (regio paries thoracis lateralis) ,inaczej - ok. żebrowa (regio costalis) 10) Ok. ściany dolnej klatki piersiowej (regio paries thoracis ventralis) ,inaczej – ok. mostkowa (regio sternalis) 11) Ok. ściany przedniej klatki piersiowej (regio paries thoracis cranialis) 12) Ok. lędźwiowa (regio lumbalis) 13) Ok. ściany miękkiej brzucha (regio paries abdominis mollis) 14) Ok. łopatkowo-ramienna (regio scapulohumeralis) 15) Ok. stawu łokciowego i podramienia (regio cubiti et antebrachii) 16) Ok. nadgarstka (regio carpi) 17) Ok. śródręcza i palców (regio metacarpi et digitorum) -4-
18) Ok. pośladkowa (regio glutea) 19) Ok. udowa (regio femoralis)– granice: -przód: linia łącząca guz biodrowy z rzepką -góra: linia przechodząca przez guz biodrowy, krętarz większy i guz kulszowy -dół: na wysokości brzegu rzepki i kłykci kości piszczelowej 20) Ok. stawu kolanowego i podudzia (regio genus et cruri) 21) Ok. stępu (regio tarsi) 22) Ok. śródstopia i palców ( regio metatarsi et digitorum) 23) Ok. ogona (regio caudalis s. coccygea) 24) Ok. siedzeniowa lub nadkulszowa (regio clunis) KAROLOINA D.:
Okolica ściany miękkiej brzucha (13) regio paries abdominis mol lis Rys. Granice: a) Górna: linia pozioma przechodząca przez końce wyrostków poprzecznych kręgów lędźwiowych b) Przednia: ostatnie żebro i łuk żebrowy c) Tylna: linia łącząca guz biodrowy i staw kolanowy Rys. 5 okolic wtórnych: 1) Ok. dołu głodowego (słabiznowego: skóra w tym miejscu jest cienka i słaba), dzisiaj: dół przylędźwiowy – fossa paralumbalis [skośnie od guza biodrowego do ostatniego żebra i łuku żebrowego] 2) Ok. fałdu kolanowego 3) Ok. przedpępkowa 4) Ok. zapępkowa 5) Ok. fałdu boku regio plicae lateralis - linia od guza biodrowego do końca ostatniego żebra - linia pozioma poprowadzona od fałdu kolanowego do łuku żebrowego linia poprzeczna poprowadzona przez pępek - linia pionowa od guza biodrowego w dół Okolica siedzeniowa (24) regio clunis nadkulszowa [okolica pośladka] Okolica udowa (19) regio femoris Granice: a) przednia: linia łącząca guz biodrowy z rzepką b) górna: linia przechodząca przez guz biodrowy, krętarz większy i guz kulszowy c) dolna: na wysokości brzegu rzepki i kłykci kości piszczelowej
Topografia narządów głowy: Okolice głowy regiones capitis W obrębie głowy wyróżnia się dwie okolice: 1. Okolice czaszki regiones cranii 2. Okolice twarzy regiones faciei Okolice czaszki 1. Okolica potyliczna regio occipitalis -5-
Znajduje się w sąsiedztwie kręgu szczytowego, między kością potyliczną a kręgiem obrotowym, U bydła: bardzo wąska, praktycznie się jej nie wyróżnia- w związku z przesunięciem kości czołowej i ciemieniowej ku tyłowi U konia: wypukła (wypukły wał) Kaletka podwięzadłowa karkowa doczaszkowa bursasubligamentosa nuchalis cranialis na głębokości 6-7 cm od powierzchni skóry, między powrózkiem karkowym, a kręgiem szczytowym; dł. ok. 10 cm Znaczenie kliniczne : punkcje podpotyliczne w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego 2. Okolica ciemieniowa regio parietalis (13) U bydła wąska, leży w płaszczyźnie potylicy. U pozostałych – na przodzie głowy 3. Okolica skroniowa regio temporalis (14) [Skroń – tempus ] 4. Okolica małżowiny usznej regio auricularis; Tworzy ją małżowina uszna i jej podstawa. Worek powietrzny – uchyłek trąbki słuchowej diverticulum tubae auditivae .Tylko u koniowatych!!! 5. Okolica czołowa regio frontalis(12) U bydła i świni płaska, u owcy, konia i mięsożernych wypukła. Granice: - Przednia: linia łącząca kąty przyśrodkowe oczu; - Boczna: wyrostek jarzmowy kości czołowej. Worek powietrzny: pęcherzykowate dolno – boczne, uwypuklenie ściany trąbki słuchowej (dawniej przewód Eustachiusza); zajmuje przestrzeń między jamą gardłową aż do krtani, a podstawą czaszki i I kręgiem szyjnym. Ściana – ok. 0,5 mm grubości, wysłana nabłonkiem zawierającym komórki gruczołowe. Prawy i lewy worek stykają się ze sobą w linii pośrodkowej. Część rylcowa kości gnykowej wciska się w dolną ścianę worka i dzieli go na większą część przyśrodkową i mniejsza część boczną (są połączone). Granice: 1. Przednia: biegnie 4 – 5 cm ku przodowi od tylnej krawędzi żuchwy 2. Tylna: wzdłuż linii łączącej koniec wyrostka przykłykciowego z kątem żuchwy (przy uniesionej głowie) 3. Górna: ku górze każdy worek przylega do podstawy czaszki, stawu szczytowo – potylicznego, mięśnia długiego głowy, tętnicy szyjnej wewnętrznej, nerwu IX i X, nerwu dodatkowego i pnia współczulnego. 4. Dolna: ku dołowi worek styka się z mm gardła, z przełykiem i węzłami zagardłowymi. 5. Boczna: bocznie przylega do końcowego odcinka tętnicy szyjnej wspólnej, nerwu X, XII, ślinianki żuchwowej i do mięśni: jarzmowo – żuchwowego, jarzmowo – gnykowego, skrzydłowego przyśrodkowego i tylnego brzuśca mięśnia dwubrzusznego. Pojemność 400 – 450 ml Znaczenie kliniczne:u koni uchyłek trąbki słuchowej w stanach chorobowych jest miejscem, w którym wykonuje się punkcje i operacje. Dostęp do worka powietrznego przez Trójkąt Viborga. Trójkąt Viborga – utworzony przez szyjny brzeg gałęzi żuchwy, żyłę językowo – twarzową i ścięgno końcowe mięśnia mostkowo – żuchwowego. Zatoka czołowa sinus frontalis U konia : pojedyncza jama, z przodu łączy się z zatoką małżowiny dogrzbietowej; tworzą razem zatokę małżowinowo – czołową. W płaszczyźnie pośrodkowej zatoka lewa jest całkowicie oddzielona od prawej. Łączy się z zatoką szczękową tylną za pośrednictwem otworu czołowo – szczękowego (szer. 3-4 cm). Dostęp: w połowie odległości między kątem bocznym oka, a płaszczyzną pośrodkową głowy. U bydła: przednia i tylna; tylna przechodzi do wnętrza możdżenia -> Przypadkowe odłamanie możdżenia albo wykonanie zabiegu usunięcia rogu, powoduje odsłonięcie zatoki czołowej ->zakażenie. Dostęp do zatok czołowych u bydła: linia łącząca środki obydwu brzegów nadoczodołowych, w odległości 1,5 – 2 cm od płaszczyzny pośrodkowej. Znaczenie kliniczne:trepanacja zatoki. 6. Okolica rogowa regio cornualis . -6-
Obejmuje róg i podstawę rogu. Warstwy rogu: I. Naskórek rogu, tworzący pochwę rogową epidermis cornus. II. Skóra właściwa rogu III. Możdżeń IV. Zatoka czołowa V. Tętnica i żyła rogowa Okolice twarzy: 1. Okolica nosowa regio nasalis. ozciąga się od nozdrzy przednich do linii łączącej kąty przyśrodkowe oczu; boczna granica leży wzdłuż R linii: dolny brzeg nozdrza-łuk jarzmowy. Do okolicy nosowej należą: a. Okolica grzbietowa nosa regio dorsalis nasi (1) :obejmuje grzbiet nosa. Z naczenie kliniczne : trepanacje jamy nosowej, np., przy torbielach i guzach bł. śluzowej. chyłek b. Okolica boczna nosa regio lateralis nasi (2) :leży równolegle do grzbietu nosa. U nosadiverticulum nasi – występuje u konia jako ślepo zakończone lejkowate zagłębienie skóry w obrębie wcięcia nosowo – siekaczowego; wejście do uchyłka znajduje się przy górno-bocznym kącie nozdrza średniego i ma średnicę ok. 2cm; dł. uchyłka 8-10cm. c. Okolica nozdrzy regio naris (3) :obejmuje wierzchołek nosa i nozdrza przednie. 2. Okolica ustna regio oralis (7) Tworzy ją warga górna i dolna. Rozróżniamy w związku z tym okolicę wargową górną regio labialis superior i dolnąregio labialis interior 3. Okolica bródkowa regio mentalis (8) Miejsce wykonywania znieczuleń nerwu bródkowego 4. Okolica oczodołowa regio orbitalis (11) W skład tej okolicy wchodzą powieki ( palpebra, blepharon ) i gałka oczna.
-7-
KASIA Ś.:
4. OKOLICA PRZYUSZNICZA (regio parotidea) (18)
-8-
W okolicy tej mieście się ślinianka przyucznicza, część ślinianki żuchwowej, węzły chłonne, naczynia i nerwy; u konia też worek powietrzny. Jest regionem przejście z głowy na szyję; zewnętrznie zajęta przez przyusznice. D ół żuchwowy (fossa retromandibularis): zagłębienie na bocznej powierzchni szyi, w sąsiedztwie głowy. Prawie w całości jest wypełniony gruczołem przyuszni czym. Granice: a) Od górygraniczy z okolicą małżowiny usznej / krawędź skrzydła kręgu szczytowego b) Od doługraniczy z okolicą krtaniową / żyła szczękowa zewnętrzna (językowo-twarzowa) c) Z przodugraniczy z okolicą żwaczową / tylna krawędź gałęzi żuchwy d) Z tyługraniczy z okolicą boczną szyi / linia łącząca tylny kąt skrzydła kręgu szczytowego z początkiem żyły jarzmowej U bydła: Gruczoł przyuszniczy (glandula parotis), czyli ślinianka przyusznicza, jest mały, ma kształt maczugi; szerszy k...