Title | Mario Bunge pso cooo |
---|---|
Author | Dayana Monges |
Course | Psicología |
Institution | Universidad Central de Venezuela |
Pages | 4 |
File Size | 284.8 KB |
File Type | |
Total Downloads | 12 |
Total Views | 136 |
jnfcuei4nc jencjec jrencjren jnvjrnv jrnje4n jnvj4en...
MARIOBUNGE,ELSABIOMODERNO JoaquimPrats(CatedráticodelaUniversidaddeBarcelona) Publicadoen:LetraGLOBAL1demarzo2020https://cronicaglobal.elespanol.com/letra‐ global/cronicas/mario‐bunge‐sabio‐moderno_322889_102.html “Elsabiomoderno,adiferenciadelantiguo, noestantounacumuladordeconocimientos comoungeneradordeproblemas”(MarioBunge) MarioBungefallecióenMontrealelmartes25defebreroalaedadde100años.Hacepoco tiempo,esteimportantefísico,filósofo,epistemólogoyescritorrespondióconhumorcuando selepreguntóporelsecretodesulongevidad:“Larecetaesmantenerágilelcerebro.Siuno dejadeaprender,elcerebrodejadefuncionar.Tambiénesimportantenofumar,nobeber alcohol,nohacerdemasiadodeporteynoleeralospostmodernos”. Comosededucedesurespuesta,Bungefuetotalmenteenemigodeloqueconsiderabael granobstáculoparalacreacióndeconocimiento:elpensamientopostmoderno.Noerael primeroendenunciareldesmantelamientodelascienciassocialesylosdesatinosy logomaquiasdemuchosgurúsdelpostmodernismo.Sealineabaenestaposiciónconotros críticoscomoNoamChomsky,EricHobsbawm,GeorgeSteiner,UmbertoEcoy,sobretodo, conAlanSokalfísicoquesealarmabaantela“difusióndelasteoríaspostmodernasque, aunquenoinfluiríanparanadaenlascienciasnaturales,yaquenuncalesharáncaso,sienlas cienciassociales”.¡Yasífue!
Muchasdisciplinassocialesqueseestabanconstruyendosufrieronlosembatesdeloscorifeos deLacan,Braudrilland,Kristeva,Feyerabend,consuanarquismoepistemológico,yotros.En muchosámbitospostmodernossedabaporsupuestoquelasteoríascientíficaseran merosmitosonarraciones,yquelosdebatescientíficosseresolvíanmediantelaretóricay laformacióndecoaliciones,siendolaverdadsinónimode“acuerdointersubjetivo".Estos autores,consu“pedanteartificiosidad”yeldeliberadoabandonodelacienciasocialcomo “conocimiento”objetivo,fueronelblancodeBungequeseconvirtióenunarietecontraesas formasdeentenderlaciencia. MarioBungehasidoelgranadalid,casicombatiente,enprodeladefensadelaposibilidadde unconocimientoobjetivoenlascienciasqueestudianlasociedad.Suprincipalargumentoes muyclaro:elcalificativodecientíficodeundeterminadoconocimientonovienedadoporla exactitudeinapelabilidaddelresultadoconseguidoenunprocesodeinvestigación.Su condicióndecientíficosederivadeltipodecaminoquesehatrazadoparaconseguirlo,es decir,porlaaplicacióndeunprocesoheurísticoqueestéuniversalmenteaceptadocomoel hegemónico.Conestadefinicióngeneraldelconocimientocientíficoestotalmentedefendible quelasinvestigacionessobrelasociedadatesorenlacondicióndecientíficas. Apartirdeestaidearepartióácidascríticas,enocasionesauténticosmandobles,aloque denominabaensuargotargentino,“macanas”,esdecir,disparates,tonteríasymentiras.Enel libro:“LasPseudociencias¡VayaTimo!”(2014)lodejaclaro:Lasuperstición,lapseudocienciay laanticiencia,señalaBunge,nosonbasuraquepuedaserreciclada:setratadevirus intelectualesquepuedenatacaracualquierahastaelextremodehacerenfermartodauna cultura.¿Cuáleseranlasformascontemporáneasdesuperstición?:“Unaspertenecenal oscurantismotradicional:fundamentalismoreligioso,cienciasocultas,homeopatía, psicoanálisis(el“psicomacaneo”comoéllodefine).,etc.Otrasal“oscurantismopostmoderno: “pensamientodébil”,retorismo,construccionismo,existencialismo,ylafilosofíafemeninaque consideralaciencia,yengenerallaracionalidadylaobjetividad,como“falocéntricas”.Con estasfrasesseexpresabaBungeensuleccióncomodoctorHonorisCausaenSalamanca,una delasveinteuniversidadesquelohabíaninvestidoconestehonor.
Bungenohacíasoloaceradascríticasalosqueconsiderabaresponsablesdepropagarlos “virusintelectuales”.Granpartedesusescritoshacíanpropuestaspositivasyconcretasde cómomejorarlasociedadatravésdelapromocióndelaciencia.En“Cómocriarycómomatar lagallinadeloshuevosdeoro”desgranaconironíalosconceptosdeexcelenciayrelevanciade lacienciaparapreguntarse,finalmente,cuáleselobjetodelapolíticacientífica.Eneste famosodiscursoyotrosescritosdefiendequelasoluciónalatrasodeAméricaLatinaesla apuestaporlaeducaciónyporlainvestigación.Paraello,losgobiernosdebenfomentarla cienciabásicaparaalimentarlatécnica,invertirmásenlainvestigaciónydesarrollo,promover laenseñanzaaestudiantesdeformagratuita,yquelasuniversidadessepreocupenmásporel conocimientoymenosporeldinero. ExpresaBungeconestasideassuhistóricapreocupaciónporlapolíticayelbiencomún,ligada siempreasuidealeducativo.Ensujuventud,MarioBunge,muyposiblementeinfluidoporla figuraylaacciónpolíticaysocialdesupadre,uncongresistadeideassocialistas,escribióuna obratitulada“TemasdeEducaciónPopular”(1943)auténticoplandeacciónparalacreación deescuelasparalaformacióndeobrerosyclasespopularesengeneral.EnsuArgentinanatal proponeunalíneadeeducacióntécnicadiseñandounmodelodecentrocontodolujode detalles.Estaobraprediceunaposiciónquesemantendráalolargodelosañosenlasque puedededucirseunmodelodeeducaciónnoelitista,eficienteyligadoalasnecesidades socialesqueloenmarcan. Cuandopublicósulibro“FilosofíayPolíticasolidaridad,cooperaciónydemocraciaintegral” (2009),aportóunaseriedeconocimientosacadémicos,tantodefilosofíadelaciencia,como desutrayectoriapersonal.CrecerenArgentina"fueunabuenaexperiencia",cuentaBunge. "Fuipuestoenlacárceldosveces,notuvedocumentosdeidentidaddurante20años,(…)en realidadheestadoescribiendoestelibrotodamivida”.AunqueparaBungelapolíticanoes unacienciasinounaactividad,valorabalaacciónpolíticacomounelementodecisivoenel ámbitodelprogresollevadodelamanodelacienciaylacultura.
Unterceraspectoadestacaressualturacomofilósofodelaciencia,comoepistemólogoy comometodólogo.SusdiferenciasconPopper,Hayeky,sobretodo,conKunhlositúanenun lugardestacadoeneldebatesobrelacienciaenlasegundamitaddelsigloXX.Desusmásde 400artículosycincuentalibroshayunoquedebesercitadoporserunclásicoenlaformación deinvestigadores,sobretododelascienciassociales.Setratade“Lainvestigacióncientífica, suestrategiaysufilosofía”obrapublicadaen1969quetradujodemaneramagistralManuel Sacristán.“Lainvestigación…”siguesiendo,trasinnumerablesediciones,unaobrade referencia.Laideafundamentalquesubyaceesladescripcióndelmétodocientífico,queno debeconsiderarsecomounalistaderecetasparadarconlasrespuestascorrectasalas preguntascientíficas,sinoelconjuntodeprocedimientosporloscualesseplanteanlos problemascientíficosyseponenapruebalashipótesis.
MarioAugustoBungehasido,posiblemente,unodelosfilósofosdelacienciamás importantesdelsigloXX.Podríadefinirsecomounmaterialista,unrealista,unsistemistay, sobretodo,comouncientificista.“Laacusacióndecientificistameenorgullece,diceBunge.El cientificistaesuntipoquesostienequetodolocognosciblesepuedeconocermejorutilizando elmétodocientíficoenlugardelaimprovisaciónodelaespeculacióndesenfrenada”. Esunasuertequeloestafarancincovecescuandointentócomprar,enotrastantasocasiones, unaspropiedades(“estancias”)enlaPampaargentina.ComodijoenlaUBAduranteelactode presentacióndesulibroautobiográfico:“Entredosmundos”(2014),“seperdióunestanciero másymetuvequededicaralafísicateórica”.¡Menudasuertetuvimos!...