Metafora - przykłady - Lecture notes 4 PDF

Preview

Summary

Przykłady metafor przydatne na egzamin ...

Description

metafora

iloś ć

obraz 1

obraz 2 DUŻO > BRAĆ [KTOŚ: CZŁOWIEK, CZEGOŚ] PRZESUWAĆ SIĘ [CHMURY, PO NIEBIE]

elementy wymiany

schemat metafory LWIĄ CZĘŚĆ > BRAĆ [KTOŚ: CZŁOWIEK, CZEGOŚ] BIEGAĆ [CHMURY, PO NIEBIE]

lwia część

BARĆ NAJWIĘKSZĄ CZĘŚĆ ZDOBYCZY [LEW]

chmury biegały po niebie

BIEGAĆ [LUDZIE, PO ZIEMI]

prawda leży blisko/daleko

BLISKO / DALEKO > LEŻEĆ [COŚ1: PRZEDMIOT / MIEJSCE, OD KOGOŚ lub CZEGOŚ2]

DĄŻYĆ [KTOŚ, DO CZEGOŚ: DO PRAWDY]

przedmiot / miejsce na prawdę

BLISKO > LEŻEĆ [PRAWDA]

budzi się dzień

BUDZIĆ SIĘ [CZŁOWIEK]

ZACZYNAĆ SIĘ [DZIEŃ]

człowiek wymieniony jest na dzień

BUDZIĆ SIĘ [DZIEŃ]

marchewkowe włosy

BYĆ [MARCHEWKOWA > MARCHEWKA]

BYĆ RUDE [WŁOSY]

włosy na marchewkę

BYĆ MARCHEWKOWE [WŁOSY]

dobre na złote

ZŁOTE [SERCE]

lis na człowieka

BYĆ CHYTRY [CZŁOWIEK]

3

MIEĆ [KTOŚ, COŚ: DOBRE > SERCE] NIE WYDAWAĆ PIENIĘDZY [CZŁOWIEK]

dużo na lwią część ludzie na chmury oraz ziemia na niebo

złote serce

4

BYĆ CENNE [ZŁOTO]

chytry jak lis

2

BYĆ CHYTRY [LIS]

czerwony jak burak

2

BYĆ CZERWONY [BURAK]

RUMIENIĆ SIĘ [CZŁOWIEK]

burak na człowieka

lwie serce

BYĆ MĘŻNYM [LEW]

UMIEĆ WALCZYĆ [KTOŚ, Z CZYMŚ: BAĆ SIĘ (KTOŚ)]

lew na serce

różane usta

BYĆ RÓŻOWA [RÓŻA]

BYĆ RÓŻOWE [USTA]

różę na usta

pocałunek śmierci

CAŁOWAĆ [KTOŚ1: CZŁOWIEK1, KOGOŚ2: CZŁOWIEKA2]

UMIERAĆ [KTOŚ]

człowieka na śmierć

chichot losu

CHICHOTAĆ [CZŁOWIEK]

chłodna reakcja

CHŁODNA [WODA]

PRZEŻYWAĆ [CZŁOWIEK, LOS] BEZ EMOCJI > REAGOWAĆ [KTOŚ, NA COŚ]

człowiek wymieniony jest na los woda wymieniona jest na reakcję

CZERWONY JAK BURAK [CZŁOWIEK] MIEĆ [KTOŚ, COŚ: LWIE SERCE] MIEĆ [KTOŚ, COŚ: RÓŻANE USTA] CAŁOWAĆ [COŚ: ŚMIERĆ, KOGOŚ2: CZŁOWIEKA] CHICHOTAĆ [LOS] CHŁODNA [REAKCJA]

chłodne powitanie

woda wymieniona jest na powitanie

CHŁODNE [POWITANIE]

woda na pożegnanie

CHŁODNE [POŻEGNANIE]

woda na spojrzenie

CHŁODNE [SPOJRZENIE]

woda na uśmiech

CHŁODNY [UŚMIECH]

zwierzę na kamień drzewo za zwierzę zwierzę na kwiat zwierzę na lato zwierzę na lodówkę

CHOZIĆ [KAMIEŃ] CHODZIĆ [DRZEWO] CHODZIĆ [KWIAT] CHODZIĆ [LATO] CHODZIĆ [LODÓWKA]

CZULE > DOTYKAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

przedmiot na dotyk

BYĆ CIEPŁY [DOTYK]

CZULE > POCAŁOWAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

przedmiot na pocałunek

BYĆ CIEPŁY [POCAŁUNEK]

CZULE > SPOGLĄDAĆ [KTOŚ1, NA KOGOŚ2]

przedmiot na spojrzenie

BYĆ CIEPŁE [SPOJRZENIE]

CZULE > UŚCISKAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

przedmiot na uścisk

BYĆ CIEPŁY [UŚCISK]

CZULE > UŚMIECHAĆ SIĘ [KTOŚ1, DO KOGOŚ2]

przedmiot na uśmiech

BYĆ CIEPŁY [UŚMIECH]

CIĘŻKO > PRACOWAĆ [WÓŁ]

CIĘŻKO > PRACOWAĆ [CZŁOWIEK]

człowiek na woła

PRACOWAĆ [KTOŚ: CZŁOWIEK, JAK COŚ: WÓŁ]

DOJRZEWAĆ [OWOC]

ROZWIJAĆ SIĘ [KTOŚ:

owoc na kobietę / człowieka DOJRZEWAĆ [KTOŚ:

CHŁODNA [WODA]

chłodne pożegnanie

5

CHŁODNA [WODA]

chłodne spojrzenie

3

CHŁODNA [WODA]

chłodny uśmiech

CHŁODNA [WODA]

kamień chodzi drzewo chodziło kwiat chodzi lato chodzi lodówka chodzi

CHODZIĆ [ZWIERZĘ] CHODZIĆ [ZWIERZĘ] CHODZIĆ [ZWIERZĘ] CHODZIĆ [ZWIERZĘ] CHODZIĆ [ZWIERZĘ] CIEPŁY [PRZEDMIOT: WODA, PIASEK, KAMIEŃ, OBIAD itd.] CIEPŁY [PRZEDMIOT: WODA, PIASEK, KAMIEŃ, OBIAD itd.] CIEPŁY [PRZEDMIOT: WODA, PIASEK, KAMIEŃ, OBIAD itd.] CIEPŁY [PRZEDMIOT: WODA, PIASEK, KAMIEŃ, OBIAD itd.] CIEPŁY [PRZEDMIOT: WODA, PIASEK, KAMIEŃ, OBIAD itd.]

ciepły dotyk

ciepły pocałunek

ciepłe spojrzenie

ciepły uścisk

ciepły uśmiech pracowity jak wół dojrzewać kobieta /

34

NIECHĘTNIE > POWITAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2] NIECHĘTNIE > POŻEGNAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2] NIECHĘTNIE > SPOJRZEĆ [KTOŚ1, NA KOGOŚ2] NIECHĘTNIE > UŚMIECHAĆ SIĘ [KTOŚ1, DO KOGOŚ2] NIERUCHOMY [KAMIEŃ] ROSNĄĆ [DRZEWO] KWITNĄĆ [KWIAT] BYĆ GORĄCE [LATO] BYĆ SPRAWNA [LODÓWKA]

człowiek / mężczyzna / dziewczyna / dziecko (27 razy) dojrzały związek

2

DOJRZEWAĆ [OWOC]

nastolatek dojrzewa

3

DOJRZEWAĆ [OWOC] DOTYKAĆ [KTOŚ1: CZŁOWIEK1, KOGOŚ2: CZŁOWIEKA2 / COŚ] DRAPIEŻNE [ZWIERZĘ] DZIKIE [ZWIERZĘ] DZWONIĆ [COŚ: DZWON] GADAĆ [KTOŚ: CZŁOWIEK]

KOBIETA, CZŁOWIEK, MĘŻCZYZNA, DZIEWCZYNA, DZIECKO]

/ mężczyznę / dziewczynę / dziecko

ROZWIJAĆ SIĘ [ZWIĄZEK]

owoc na związek

gadająca papuga

GADAĆ [KTOŚ: CZŁOWIEK]

galopujące serce

GALOPOWAĆ [KOŃ]

ODBIERAĆ [COŚ: ŚMIERĆ, COŚ: ŻYCIE, KOMUŚ: CZŁOWIEKOWI] AGRESYWNY [CZŁOWIEK] NIEŚMIAŁE [DZIECKO] SZELEŚCIĆ [COŚ: LIŚCIE] PISZCZEĆ [CHOMIK] POWTARZAĆ [COŚ: PAPUGA, COŚ: SŁOWA, ZA KIMŚ: CZŁOWIEKIEM] BIĆ [SERCE]

gładkie zwycięstwo

GŁADKIE [SZKŁO]

ŁATWO > ZWYCIĘŻYĆ [KTOŚ] szkło na zwycięstwo

gniew morza

GNIEWAĆ SIĘ [KTOŚ: CZŁOWIEK, NA KOGOŚ]

BURZYĆ SIĘ [MORZE]

chmura goni chmurę

GONIĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

gorący temperament

GORĄCY [OGIEŃ]

gorąca miłość

GORĄCY [OGIEŃ]

gorący pocałunek

GORĄCY [OGIEŃ]

gorące uczucia

GORĄCY [OGIEŃ]

dotyk śmierci drapieżny człowiek dzikie dziecko liście dzwonią gadatliwy chomik

2

SZYBKO > PRZEMIESZCZAĆ SIĘ [CHMURA, ZA CHMURĄ] MIEĆ [KTOŚ, COŚ: DUŻY >TEMPERAMENT] MOCNO > KOCHAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2] SERDECZNIE > CAŁOWAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2] WYRAŻAĆ [KTOŚ1, COŚ: SERDECZNE > UCZUCIA, DO

KOBIETA, CZŁOWIEK, MĘŻCZYZNA, DZIEWCZYNA, DZIECKO] DOJRZEWAĆ [COŚ: ZWIĄZEK]

człowiek na śmierć

DOTYKAĆ [COŚ: ŚMIERĆ, KOGOŚ: CZŁOWIEKA]

zwierzę na człowiek zwierzę na dziecko dzwon na liście człowiek na chomika

DRAPIEŻNY [CZŁOWIEK] DZIKIE [DZIECKO] DZWONIĆ [COŚ: LIŚCIE] GADAĆ [CHOMIK]

człowiek na papugę

GADAĆ [PAPUGA]

koń na serce

GALOPOWAĆ [SERCE] OSIĄGNĄĆ [KTOŚ, COŚ: GŁADKIE>ZWYCIĘSTWO] GNIEWAĆ SIĘ [MORZE, NA KOGOŚ] GONIĆ [CHMURA1, CHMURĘ2] MIEĆ [KTOŚ, COŚ: GORĄCY >TEMPERAMENT] GORĄCO > KOCHAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2] GORĄCO > CAŁOWAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2] WYRAŻAĆ [KTOŚ1, COŚ: GORĄCE > UCZUCIA, DO

człowieka na morze człowiek na chmurę duży na gorący mocny na gorący serdeczny na gorący serdeczny na gorący

gorące pozdrowienia

2

GORĄCY [OGIEŃ]

gorące przyjęcie

GORĄCY [OGIEŃ]

gorące pożegnanie

GORĄCY [OGIEŃ]

wiatr gra gryzące sumienie / sumienie go gryzie wiatr gwiżdże

10

GRAĆ [CZŁOWIEK, NA CZYMŚ] GRYŹĆ [ZWIERZĘ, COŚ / KOGOŚ] GWIZDAĆ [CZŁOWIEK]

inteligentne spojrzenie

INTELIGENTNY [CZŁOWIEK]

idzie wojna

IŚĆ [ZWIERZĘ]

kiełkujące uczucie

2

KIEŁKOWAĆ [ROŚLINA]

kiełkująca nadzieja

KIEŁKOWAĆ [ROŚLINA]

miłość kiełkuje

krzyk burzy krzyczący kolor krzykliwy wiatr kwadratowy kot

KIEŁKOWAĆ [ROŚLINA] KRUCHY [MATERIAŁ: MINERAŁ, CHLEB, CIASTO itd.] KRZYCZEĆ [CZŁOWIEK] KRZYCZEĆ [CZŁOWIEK] KRZYCZEĆ [CZŁOWIEK] KWADRATOWY [KSZTAŁT]

wyglądać kwitnąco

KWITNĄĆ [KWIAT]

kruche drzewko

KOGOŚ2] SERDECZNIE > POZDRAWIAĆ serdeczny na gorący [KTOŚ1, KOGOŚ2] SERDECZNIE > PRZYJMOWAĆ [KTOŚ1, serdeczny na gorący KOGOŚ2] SERDECZNIE > ŻEGNAĆ serdeczny na gorący [KTOŚ1, KOGOŚ2]

KOGOŚ2] GORĄCO > POZDRAWIAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

WIAĆ [WIATR]

człowiek na wiatr

GRAĆ [WIATR]

CZUĆ SIĘ WINNYM [KTOŚ]

zwierzę na sumienie

SZUMIEĆ [WIATR]

człowieka na wiatr

SPOJRZEĆ [KTOŚ1, NA KOGOŚ2]

człowiek na spojrzenie

ZBLIŻAĆ SIĘ [WOJNA] ZACZYNAĆ > CZUĆ [KTOŚ, COŚ] ZACZYNAĆ SIĘ [COŚ: MIEĆ NADZIEJĘ (KTOŚ)]

GRZMIEĆ [BURZA] RAZIĆ [KOLOR] WIAĆ [WIATR] GRUBY [COŚ: KOT] DOBRZE > WYGLĄDAĆ [KTOŚ]

GORĄCO > ŻEGNAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

zwierzę na wojna

GRYŹĆ [COŚ: SUMIENIE, KOGOŚ: CZŁOWIEKA] GWIZDAĆ [WIATR] MIEĆ [KTOŚ, COŚ: INTELIGENTNE > SPOJRZENIE] IŚĆ [WOJNA]

roślina na uczucie

KIEŁKOWAĆ [COŚ: UCZUCIE]

roślina na nadzieja roślina na kiełkuje

BYĆ MOCNE [DRZEWO]

GORĄCO > PRZYJMOWAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

KIEŁKOWAĆ [COŚ: NADZIEJA] KIEŁKOWAĆ [COŚ: MIOŚĆ]

minerał, chleb, ciasto itd. na BYĆ KRUCHE [DRZEWO] drzewo człowiek na burzę człowiek na kolor człowiek na wiatr kształt na kot

KRZYCZEĆ [BURZA] KRZYCZEĆ [KOLOR] KRZYCZEĆ [WIATR] KWADRATOWY [KOT]

kwiat na człowieka

KWITNĄĆ [KTOŚ]

dziewczyna kwitnie

KWITNĄĆ [KWIAT]

kwitnące społeczeństwo

KWITNĄĆ [KWIAT]

kwitnące życie kwitnący związek

KWITNĄĆ [KWIAT] KWITNĄĆ [KWIAT]

uroda kwitnie

KWITNĄĆ [KWIAT]

związek kwitnie

KWITNĄĆ [KWIAT]

czas leci

2

LATAĆ [PTAK]

lata lecą

LATAĆ [PTAK]

lodowate serce

LODOWATY [LÓD] MIEĆ [COŚ: WILK, COŚ: DUŻY >APETYT]]

wilczy apetyt

3

łasi się jak pies

ŁASIĆ SIĘ [COŚ: PIES, DO KOGOŚ: CZŁOWIEKA]

wicher łka

ŁKAĆ [CZŁOWIEK]

futrzasta twarz

MIEĆ FUTRO [ ZWIERZĘ: PIES, NIEDŹWIEDŹ, WIEWIÓRKA itd.]

rodzinne korzenie

MIEĆ KORZENIE [ROŚLINA]

strach ma wielkie oczy ogon samochodów

2

STAJE ZIĘ PIĘNA [DZIEWCZYNA] ROZWIJAĆ SIĘ / BOGACIĆ SIĘ [SPOŁECZEŃSTWO] CIEKAWE [ŻYCIE] ROZWIJAJĄCY SIĘ [ZWIĄZEK] MIEĆ URODĘ [KTOŚ: CZŁOWIEK] BYĆ SZCZĘŚLIWY [COŚ: ZWIĄZEK, KOGOŚ1, Z KIMŚ2] czas nie ma określeń niemetaforycznych czas nie ma określeń niemetaforycznych NIECZUŁE [SERCE] BYĆ GŁODNY [KTOŚ: CZŁOWIEK] PRZYMILAĆ SIĘ [KTOS1: CZŁOWIEK1, KOMUŚ2: CZŁOWIEKOWI2] WYDWAĆ DŹWIĘKI [WICHER] MIEĆ ZAROST [CZŁOWIEK]

kwiat na dziewczynę

KWITNĄĆ [DZIEWCZYNA]

kwiat na życie kwiat na związek

KWITNĄĆ [SPOŁECZEŃSTWO] KWITNĄĆ ŻYCIE KWITNĄĆ [ZWIĄZEK]

kwiat na urodę

KWITNĄĆ [URODA]

być szczęśliwy na kwitnąć

KWITNĄĆ [COŚ: ZWIĄZEK]

ptak na czas

LECIEĆ [CZAS]

ptak na lata

LECIEĆ [LATA]

lód na serce

LODOWATE [SERCE] MIEĆ [KTOŚ:CZŁOWIEK, COŚ: JAK WILK > APETYT] ŁASIĆ SIĘ [KTOŚ1: CZŁOWIEK1, DO KOGOŚ2: CZŁOWIEKA2]

kwiat na społeczeństwo

wilk na człowiek pies na człowiek

człowiek na wicher

ŁKAĆ [WICHER]

zwierzę na człowieka

FUTRZASTA [TWARZ]

MIEĆ PRZODKÓW [RODZINA]

roślina na rodzinę

MIEĆ KORZENIE [RODZINA]

MIEĆ OCZY [CZŁOWIEK/ZWIERZĘ]

BAĆ SIĘ [CZŁOWIEK]

zwierzę na strach

MIEĆ WIELKIE > OCZY [STRACH]

MIEĆ OGON [ZWIERZĘ]

STAĆ [COŚ1: SAMOCHÓD,

ogon na samochody

STAĆ [SAMOHODÓW >

pierzaste chmury

BYĆ PUSZYSTE [PIERZE]

puchaty sweter

BYĆ MIĘKKI [PUCH]

ZA CZYMŚ2: ZA SAMOCHODEM] BYĆ [COŚ: CHMURY, GDZIEŚ: pierze na chmury NA NIEBIE] BYĆ MIĘKKI [COŚ: SWETER] puch na sweter

skrzydlate serca

MIEĆ SKRZYDŁA [PTAK]

BIĆ [SERCE]

skrzydlate słowa

MIEĆ SKRZYDŁA [PTAK]

szczęki śmierci

MIEĆ SZCZĘKI [ZWIERZĘ]

warkocze deszczu włochaty dywan

2

milczący głaz mówiący ptak pies mówi

MIEĆ WARKOCZE [DZIEWCZYNA] MIEĆ WŁOSY [ZWIERZĘ] MILCZEĆ [CZŁOWIEK]

2

MÓWIĆ [CZŁOWIEK] MÓWIĆ [CZŁOWIEK]

mruczenie silnika

MRUCZEĆ [KOT]

sowa myśli kwiat myśli

MYŚLEĆ [CZŁOWIEK] MYŚLEĆ [CZŁOWIEK]

małpa myśli

MYŚLEĆ [CZŁOWIEK]

głupi jak but (11) / krzesło /osioł kapuściany łeb

13

WYMAWIAĆ [KTOŚ: CZŁOWIEK, COŚ: SŁOWA] śmierć nie ma okresleń niemetaforycznych STRUGAMI > LAĆ SIĘ [DESZCZ] BYĆ MIĘKKI [DYWAN] NIE WYDAWAĆ DŹWIĘKU [GŁAZ] ŚWIERGOTAĆ [PTAK] SZCZEKAĆ [PIES] WYDAWAĆ DŹWIĘKI [SILNIK] NIE SPAĆ [SOWA W NOCY] KWITNĄĆ [KWIAT] NAŚLADOWAĆ [COŚ: MAŁPA, KOGOŚ: CZŁOWIEKA]

ptak na serca ptak na słowa zwierzę na śmierć

OGON] PIERZASTE [CHMURY] PUCHATY [SWETER] MIEĆ SKRZYDŁA [COŚ: SERCA] MIEĆ SKRZYDŁA [COŚ: SŁOWA] MIEĆ SZCZĘKI [ŚMIERĆ]

zwierzę na dywan

WARKOCZAMI > LAĆ SIĘ [DESZCZ] MIEĆ WŁOSY [DYWAN]

człowiek na głaz

MILCZEĆ [GŁAZ]

człowiek na ptak człowiek na pies

MÓWIĆ [PTAK] MÓWIĆ [PIES]

kot na silnik

MRUCZEĆ [SILNIK]

człowiek na sowa człowiek na kwiat

MYŚLEĆ [SOWA] MYŚLEĆ [KWIAT]

człowiek na małpa

MYŚLEĆ [MAŁPA] BYĆ GŁUPI [CZŁOWIEK jak BUT itd.] MIEĆ [KTOŚ: CZŁOWIEK, COŚ: KAPUŚCIANY ŁEB] = NIE MIEĆ ROZUMU [CZŁOWIEK]

strugi na warkocze

NIE MIEĆ ROZUMU [BUT / KRZESŁO / OSIOŁ]

MIEĆ ROZUM [CZŁOWIEK]

człowiek na but (11) / krzesło /osioł

NIE MIEĆ ROZUMU [KAPUSTA]

MIEĆ ROZUM [CZŁOWIEK, W GŁOWIE]

głowa na kapusta

niecierpliwy pies niedojrzały chłopak

BIEGAĆ [PIES] pies na człowiek LEKKOMYŚLNY [CHŁOPAK] chłopak na owoc OBMAWIAĆ [KTOŚ, KOGOŚ: człowiek na pies SĄSIADKĘ]

NIECIERPLIWY [PIES] NIEDOJRZAŁY [CHŁOPAK]

OD RANA DO WIECZORA > PRACOWAĆ [KTOŚ]

człowiek na mrówka

BYĆ PRACOWITY [CZŁOWIEK jak MRÓWKA]

OD RANA DO WIECZORA > PRACOWAĆ [KTOŚ]

człowiek na pszczoła

BYĆ PRACOWITY [CZŁOWIEK jak PSZCZOŁA]

okrągły pies

NIECIERPLIWY [CZŁOWIEK] NIEDOJRZAŁY [OWOC] OBSZCZEKAĆ [PIES, KOGOŚ: SĄSIADKĘ] OD RANA DO WIECZORA > BUDOWAĆ [MRÓWKA, MROWISKO] = BYĆ PRACOWITA [MRÓWKA] OD RANA DO WIECZORA > ZBIERAĆ [PSZCZOŁA, PYŁEK] = BYĆ PRACOWITA [PSZCZOŁA] OKRĄGŁE [KOŁO]

SZCZEKAĆ [PIES]

koło na pies

ostre spojrzenie

OSTRY [NÓŻ]

PATRZEĆ [CZŁOWIEK]

nóż na spojrzenie

życie mnie oszukało

OSZUKAĆ [CZŁOWIEK1, CZŁOWIEKA2]

obszczekać sąsiadkę

pracowity jak mrówka

pracowity jak pszczoła

oziębłe pożegnanie

2

OZIĘBŁY [CZŁOWIEK]

NIEPRZYJEMNIE > ZASKOCZYĆ [COŚ: ŻYCIE, KOGOŚ] OZIĘBLE > POŻEGNAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2]

OBSZCZEKAĆ [KTOŚ1, KOGOŚ2: SĄSIADKĘ]

OKRĄGŁY [PIES] MIEĆ [KTOŚ: CZŁLOWIEK, COŚ: OSTRE > SPOJRZENIE]

człowiek na życie

OSZUKAĆ [COŚ: ŻYCIE, KOGOŚ]

człowiek na pożegnanie

OZIĘBŁE [POZEGNANIE]...