Orientalizm - Lecture notes 1-11 PDF

Preview

Summary

ORIENTALIZM Orientalizm Indie Wilhelm Halbfass - Europa, Indie i “Europeizacja świata” Amartya Sen - Indian Traditions and the Western Imagination Richard King - Orientalism and the modern myth of “hinduism” Arvind Sharma - On Hindu, Hindustan, Hinduism and Hindutva Chiny Stereotyp - trochę teorii S...

Description

ORIENTALIZM Orientalizm Indie Wilhelm Halbfass - Europa, Indie i “Europeizacja świata” Amartya Sen - Indian Traditions and the Western Imagination Richard King - Orientalism and the modern myth of “hinduism” Arvind Sharma - On Hindu, Hindustan, Hinduism and Hindutva Chiny Stereotyp - trochę teorii Stereotyp wizualny Chińczyka Dwie strony Wielkiego Muru Chińskie opowieści Polaków XVIII i XIX wieku Japonia Pojęcie „orientalizm” Tezy „Orientalizmu” Saida Koncepcje rozumienia kategorii orientalizmu Sposoby badania Orientu wg Saida Orientalizm a Japonia Orientalizm a studia nad Japonią Basil Hall Chamberlain|  George B. Sansom|  Edwin O. Reischauer Wystawa Filadelfijska 1876, japońska sekcja wystawiennicza Christopher Dresser (1834-1904) Yanagi Sōetsu (1889-1961) – Mingei “Cross-Cultural Perception and World War II” Obraz Japończyków w propagandzie amerykańskiej „Madame Butterfly” Pucciniego, „M. Butterfly” Hwanga Nihonjinron. Japoński autoorientalizm

➤ ➤ ➤ ➤

3 odrębne zaliczenia (kolokwia). Można nie zdać jednej części. Obecność obowiązkowa (część I - max 1 nieobecność). Konwersatorium - 4 teksty do przeczytania, analiza na kolejnych zajęciach. Zaliczenie (część I): kolokwium (16.11 , 18:30 , ~7 pytań, otwarte, jedno zamknięte; wszystkie treści z tekstów) i aktywność.

Orientalizm ➤ Kierunki orientalistyczne - model studiów oparty na tekstach, znajomości języka. "Jak nie ma czegoś w tekście, to nie istnieje jako przedmiot badań". ➤ Orientalizm wiąże się z rozwojem kierunków orientalistycznych.

➤ Edward Said - "Orientalizm" (1978 r.) - problem budowania, tworzenia wizerunków kultur Wschodu. ➤ Orientalizm - fakt tworzenia wyobrażeń kultur wschodnich przez przedstawicieli kultur zachodnich, podyktowanych własnymi interesami (np. politycznymi, ekonomicznymi), oczekiwaniami (np. krytyka własnej kultury). ➤ Said skupił się na kontekście interesów kolonialnych, francuskich i brytyjskich, na przykładzie Bliskiego Wschodu (Said był Libańczykiem). ➤ Jak przedstawiciele Zachodu tworzyli wizerunki Orientu i jak te wizerunki wtórnie oddziaływały na świadomość ludzi Orientu? ➤ Zjawisko analogiczne do orientalizmu - okcydentalizm. ➤ Wzmożenie tworzenia wizerunków - koniec XVIII w.

Indie ➤ 3 fazy tworzenia wizerunków Indii ➢ Okres helleński ● Grecja - cywilizacja, reszta - barbarzyńcy. Stereotyp powielany np. przez Arystotelesa. Pozytywną opinię o kulturach azjatyckich wyrażał jedynie Ktezjasz. ● Przełom - ekspansja polityczna Aleksandra Macedońskiego (dotarł tam w 327 p.n.e.). ➢ Okres hellenistyczny ● Asymilacja na wielu płaszczyznach. ● Wizerunek gimnosofisty - "nagiego mędrca", który wszystkiego się wyrzekł. ● Azja już nie obszarem barbarzyństwa, a źródłem mądrości. ● I-II w. n.e. - Apoloniusz z Tiany - mędrzec, który miał czerpać mądrość z Indii. ● III w. p.n.e. - Megastenes (ambasador na dworze Asioki) w pracy "Indie" opisał je jako egzotyczne, dziwne (np. ludzie z psimi głowami), ale też fascynujące, źródło mądrości oraz bogactwa. ➢ Okres chrześcijański ● Od rozwoju chrześcijaństwa, upadku Cesarstwa Zachodnio-Rzymskiego, przerwania szlaków z Azją, ok. VI w. ● Ustanie bezpośrednich kontaktów, zanikanie zainteresowania Azją. ● "Poza chrześcijaństwem nie ma zbawienia". ● Od XV w. - okres odkryć. ● Ponowienie bezpośrednich kontaktów. ● Intensywny rozwój wyobrażeń. ● Występowanie kilku konkurencyjnych wizerunków Azjatów. ➤ Wilhelm Halbfass - Europa, Indie i “Europeizacja świata” ➢ Halbfass - niemiecki badacz, filozof, indolog. Znany z książki "Indie i Europa".

➢ Europa, Indie i “Europeizacja świata” - referat wygłoszony na spotkaniu w Castel Gandolfo. ➢ Stanowiska wobec Indii ukształtowane w Europie w XIX-XX w. ● Nurt odbierania wartości kulturom Orientu (Hegel, Husserl). ● Model Schopenhauera ⚪ Rozczarowanie tradycją europejsko-chrześcijańską. ⚪ Podobieństwo własnej filozofii do filozofii indyjskiej, potwierdzenie własnej filozofii. ⚪ Jego uczeń Paul Deussen - indolog, pierwszy wybitny znawca wedanty w Niemczech. ● Romantyzm - fascynacja Indiami, ich mądrością, w opozycji do racjonalnej Europy i jej nauki. ➢ Z jakich pobudek przystępowano do badania Indii ● Misjonarze (głównie katoliccy) - głoszenie nauk. ● Romantycy niemieccy - fascynacja Indiami. ● Brytyjczycy w Indiach - uzasadnienie kolonizacji (misja dziejowa), usprawnienie zarządzania. ➢ Jak stanowisko poznawcze badacza wpływa na obraz badanego przedmiotu afirmacja lub krytyka własnej kultury => odpowiednie oczekiwania względem Indii. ➢ Jak Europejczycy kształtowali swoją tożsamość - w opozycji do Innego. Problem Innego jako ciągłe wyzwanie. ➢ Czy indyjski model kształtowania tożsamości był analogiczny - nie: kategoria Innego nie stanowi wyzwania, tożsamość nie kształtuje się w relacji do Innego. ➢ Jak rozprzestrzeniała się kultura indyjska poza Indie - rozprzestrzenianie się buddyzmu oraz handel => zhinduizowane organizmy państwowe w Azji Pd.-Wsch., ale brak zainteresowania nimi w samych Indiach. ➢ Dlaczego Brytyjczycy byli wyzwaniem dla kultury indyjskiej - byli odporni na asymilację. ➢ Jak na to wyzwanie zareagowali Indusi - modele reakcji ● Wzajemne uzupełnianie się - asymilacja europejskiej nauki i techniki. Rammohan Roy, towarzystwo Brahma Samadź. ● Wyższość Indii - powrót do tradycji, jej odtworzenie i reinterpretacja. Dayananda Saraswati, towarzystwo Arja Samadź. ● Neohinduizm - Zachód: technika, Indie: duch. ➤ Amartya Sen - Indian Traditions and the Western Imagination ➢ Amartya Sen - uczony indyjski, formalnie ekonomista (dostał Nobla z ekonomii), w późniejszych latach zaczął zabierać głos w kwestiach ogólnoindyjskich (kultury, polityki, społeczeństwa). Czynnie uczestniczył w reaktywacji buddyjskiego uniwersytetu w Nalandzie, został jego pierwszym rektorem. ➢ Tendencje, charakteryzujące zachodni sposób podejścia do Indii ● Racjonalność Zachodu, irracjonalność Wschodu.

● Indyjska kultura postrzegana przez pryzmat religijności, duchowości. ➢ Cel A. Sena - ukazanie zróżnicowania kultury Indii, jej heterogeniczności. ➢ Różnica między projektem A. Sena i E. Saida ● E. Said - jednorodność zachodniego podejścia do Indii. ● A. Sen - kilka różnych, sprzecznych podejść Zachodu do Indii. ➢ Formy podejścia do Indii na Zachodzie ● Egzotyzująca ⚪ Fascynacja, emocjonalne nacechowanie. ⚪ Brak dystansu. ⚪ Własne oczekiwania. ● Magisterialna ⚪ Stanowisko władzy, dominacji ⚪ Poczucie wyższości. ⚪ Uzasadnienie dominacji. ⚪ Poczucie misji cywilizacyjnej (np. edukacja). ● Kuratorialna ⚪ Postawa badawcza, krytyczna. ⚪ Postawa nieobiektywna - badacz (kurator) dokonuje wyboru: co w badanej kulturze jest interesujące, ale też: co jest w stanie rozpoznać. Konstruowanie przedmiotu badań. ⚪ Wydobycie odrębności, szczególności - to, co przyciąga uwagę. ➢ Wpływ tych wizerunków na kształtowanie się indyjskiej tożsamości ● Duchowość jako domena indyjskiej kultury. ● Przeniesienie uwagi z wykształconej elity na masy. ➤ Richard King - Orientalism and the modern myth of “hinduism” ➢ Richard King ● Brytyjski religioznawca z orientalistycznym zacięciem. Zajmuje się kulturą indyjską, głównie religią. ● Najsłynniejsza książka: "Religion and orientalism". ➢ Jakie są dwa dominujące obecnie wyobrażenia Indii (Wschodu) na Zachodzie? ● Mistyczny wschód. ● Wojujący fanatyzm, religijny fundamentalizm - chaos, przemoc, konflikty. ➢ Teza E. Saida i jej krytyka ● Teza Saida: dyskurs orientalistyczny miał uprawomocnić kolonializm, wyższość Zachodu. ● Krytyka Saida ⚪ Argumentacja Saida odnosi się tylko do Wielkiej Brytanii i Francji imperiów kolonialnych. Nie uwzględnia wszystkich orientalistycznych tradycji Europy, pomija np. niemiecki orientalizm. ⚪ Idealizacja Wschodu, naiwność Wschodu.

➢

➢

➢ ➢

⚪ Ukazanie Wschodu jako pasywnego, biernego. Said pomija fakt, że Indie upodobniają się (zjawisko mimikry) do Zachodu, wykorzystują orientalistyczny dyskurs w celu przeciwstawienia się kolonizacji (budowanie własnej tożsamości, formowanie się narodu indyjskiego). ⚪ Zachód dąży do westernizacji Indii. Dylemat - jak rozróżnić westernizację od modernizacji. ⚪ Przykład Japonii - tak daleko posunięta westernizacja (mimikra), że Japonia sama przejmuje rolę hegemona, staje się kolonizatorem. Kiedy pojawia się termin „hinduizm” Jak ewoluuje? ● Kategoria "hinduizmu" - europejski konstrukt, który pojawił się w XVIII w., przeniesienie zachodniego rozumienie religijności, próba odnalezienia w Indiach odpowiednika chrześcijaństwa. W jaki sposób kolonializm przyczynił się do skonstruowania „hinduizmu"? ● Tekstualizacja - istota religijności ma opierać się na tekście, tekst jako fundament - "Wedy". ● Braminizacja - pozycja kapłanów - braminów. Braminizacja - 1. proces wewnątrz kultury indyjskiej; 2. wyolbrzymianie, konstruowanie roli braminów przez Zachód, wtórna legitymizacja braminów. ● Semityfikacja - narzucanie Wschodowi judeo-chrześcijańskich kryteriów religijności. ● Normatywna definicja - Zachód posiada kryterium oceny co jest, a co nie jest religią. Czy termin „hinduizm” cokolwiek opisuje? Czy jego użycie ma sens? ● Pojęcie "hinduizm" rozumiane jako neohinduizm. Na czym polega „druga kolonizacja Indii”? ● Przejęcie wzorców zachodnich.

➤ Arvind Sharma - On Hindu, Hindustan, Hinduism and Hindutva ➢ Motyw przewodni - dwuznaczność terminu “hindu” i pochodnych - znaczenie geograficzne i religijne. ➢ Pierwsze ślady użycia nazwy „Hindu” - I rozdział Avesta Vendidad, znaczenie geograficzne, obszar Siedmiorzecza (dzisiejsze Pięciorzecze - Pendżab). ➢ Pierwsze użycie słowa „Hindu”, którego wiek można ustalić - inskrypcja Dariusza I z dyn. Achmenidów, wykuta między 518 a 515 r. p.n.e. Konotacje stricte geograficzne - tereny podległe Persji. ➢ Skąd nazwa „Indoi” - nazwa grecka, znaczenie geograficzne, rozszerzone na cały subkontynent indyjski. ➢ Jakie konotacje posiada ta nazwa dla Persów i Greków - znaczenie geograficzne. ➢ Jakie konotacje posiada nazwa „In-tu” wg Xuanzanga (VII wiek, buddyjski pielgrzym, pielgrzymował do Indii) - “In-tu” w chińskim dosł. “księżyc”; znaczenie religijne (idea reinkarnacji).

➢ Jakie znaczenie miała nazwa „al.-Hind” w obszarze arabskim przed islamem znaczenie geograficzne. ➢ Kiedy nazwa „Hindu” zaczyna nabierać konotacji religijnych - inwazja Sindhu (dziś południowy Pakistan, ujście Indusu) przeprowadzona przez Muhammada Ibn Qasima w 712 r. ➢ Kto przyczynił się do pojmowania tej nazwy w kontekście religijnym - ustalenia administracyjne Muhammada ibn Qasima, według których Hindusi mieli być uznani za Lud Księgi, o statusie zimmi (chronionych). Tradycje religijne Indii uznane za jedną religię. ➢ Nowy etap kontaktów islamu z Indiami - atak Mahmuda z Ghazni na Somnath w 1025 r.. Obraz islamu jako religii nietolerancyjnej, wojującej. ➢ Jakie istotne do dnia dzisiejszego kwestie podjął Albiruni ● Relacje między hinduizmem a buddyzmem; ● Jaka grupa jest najbardziej reprezentatywna dla kultury hinduskiej (jaki status mają bramini) ⚪ Centryści - zwolennicy dominującej pozycji braminów (tradycji wedyjskiej) w społeczeństwie hinduskim. Tradycyjne ujęcie. ⚪ Pluraliści - kultura indyjska jest heterogeniczna, nie posiada centrum, kultura wedyjska jest tylko jednym ośrodkiem. Obecnie dominujące ujęcie. ● Jakiego typu religią/religijnością jest hinduizm. ➢ Jakie napięcie uwidacznia się w tekście Albiruniego - uważa wiarę w reinkarnację za wyróżnik hinduizmu; problem płynnych granic - wewnętrzna różnorodność hinduizmu. ➢ Jak wg Irfana Habiba definiuje się kategorię „Hindu” w tekście Dabistan-i-mazahib - wspólny kod kulturowy (zestaw pojęć, symboli) umożliwiający religijną dyskusję, spór, np. hinduiści i dżiniści, ale nie muzułmanie. Kategoria kulturowa. ➢ Co znaczy termin „Hindustan” - “ziemia Hindusów”. Miejsce zamieszkiwania Indusów czy wyznawców hinduizmu? ➢ Kiedy mieszkańcy Indii zaczynają używać nazwy „Hindu” na określenie siebie samych - od poł. XIV w.. ➢ Czy ta nazwa pojawia się w znaczeniu terytorialnym czy religijnym - odróżnienie od Muzułmanów. ➢ 1816 r., pierwsze historycznie potwierdzone użycie słowa “hindu” przez Indusa (Rammohan Roy). ➢ Jak termin „Hindu” użyli Brytyjczycy - znaczenie religijne, wyznawca “hinduizmu”. ➢ Jak Gandhi rozumiał hinduizm - uniwersalność religii, duchowość. Ghandi => nacjonalizm terytorialny. Duchowy lider Indyjskiego Kongresu Narodowego (wizja państwa świeckiego). ➢ Jak Savarkar rozumiał hinduskość (hindutva) - trzy filary hinduskości ● wspólny naród (Rashtra),

● wspólna rasa (Jati), ● wspólna cywilizacja (Sanskriti). ➢ Jakie są podstawowe kategorie w rozumieniu hindutwy - dwie osie: religia/kultura i naród/państwo. Tendencja łączenia hindutwy z kategoriami, uznawanymi za szersze: kultura i naród. ➢ Dwie interpretacje indyjskiej kultury ● Identyfikowanie kultury Hindu z indyjską kulturą. ● Indyjska kultura jako kompleks, nie identyfikowany z terminem “Hindu”.

Chiny ➤ Stereotyp - trochę teorii ➢ Stereotyp - pierwotnie: forma do odlewania czcionek. ➢ Pojęcie stereotypu w naukach społecznych - Lippman (1922): “Obrazy w naszych głowach”. ➢ Ujęcia ● psychospołeczne (stereotyp - sposób myślenia, formuła poznawcza ułatwiająca lub utrudniająca przyjmowanie pewnych informacji); ● kulturalistyczne (stereotypy mogą funkcjonować niezależnie, w tekstach kultury). ➢ Inny podział ● psychodynamiczne (dynamika wychowania), ● poznawcze (wpływ na poznanie, rozumienie świata), ● społeczno-kulturowe. ➢ Ujęcie kulturalistyczne ● “subiektywny, psychiczny byt obrazów w naszych głowach ma swoje oparcie w obiektywnym bycie kultury. Tradycja narodowa, kodeksy moralne, systemy religijne, przekazywane w procesie socjalizacji z pokolenia na pokolenie, stabilizują utarte sposoby widzenia świata, które w stosunku do jednostki przybierają charakter dziedzictwa niemal biologicznego” (Z. Mitosek, “Literatura i Stereotypy” za Z. Bokszański, Stereotypy i kultura, 1997, str. 31). ➢ Teoria prototypów - sposób kategoryzowania świata przez prototypy poznawcze, do których porównywane są inne pojęcia. ➢ Cechy stereotypów ● Odnoszą się do rzeczywistości społecznej. ● Wpływają na rzeczywistość społeczną wpływając na ludzkie zachowanie. ● Są ⚪ generalizujące i wartościujące, ⚪ częściej fałszywe niż prawdziwe, ⚪ związane z uprzedzeniami. ➢ Wstępna definicja

● Stereotyp to (uproszczony) sąd, społeczny konstrukt rzeczywistości, powszechnie podzielany i przekazywany w obrębie danej grupy, dość odporny na zmianę. ● Stereotyp etniczny: powyższe podnoszące się do obcej grupy etnicznej. ● Często (głęboko) zakorzeniony w języku. ● Może też być obrazowy. ➤ Stereotyp wizualny Chińczyka ➢ Powstał w XIX w. w USA (Kalifornii). ➢ Następstwo zwiększonej imigracji. ➢ Oparty o ówczesną populację chińską. ➢ Element walki politycznej. ● “Żółte zagrożenie”. ● 1882 - Chinese Exclusion Act. ● 1924 - Immigration Act (kwoty imigracyjne). ➢ Nie tylko akty prawne - pogromy Chińczyków. ➢ Zagrożenie a ideały równości. ➢ Stereotyp niekoniecznie negatywny. ➢ Problem chiński: “Biała twarz bać się, że zajmiesz mu miejsce, jak on mnie”. ➢ “Yellow Peril” (Naval Aircraft Factory N3N). ➢ Źródła ● Kontakt z chińskimi imigrantami. ● Przedłużony: grupy osiadłe. ● Ograniczony (biznes). ● Grupa łatwo dostrzegalna ⚪ rasa, ⚪ kultura, ⚪ zamknięta, ⚪ odmienna religijnie. ➢ Cechy stereotypowe: strój, czapka, paznokcie, wąsy, warkocz. ➢ W popkulturze ● Dr Fu Manchu - archetypalny geniusz zbrodni - Dr Moriarty w wersji chińskiej.Przekształcenie wyobrażenia: wąs mandaryna - Dr Fu Manchu w Holywoodzie. ● Wąs mandaryna ikoną popkultury - Yellow Claw (Marvel Comics), Mandarin, Ming the Merciless. ➢ Kompleks wyobrażeń ● Cesarz, porcelana, mandaryni, herbata, kapelusze itd. ● Utrwalone wyobrażenie z puszek z herbatą - dwóch Chińczyków niosących skrzynkę z herbatą. ● Wizualny wereostereotyp (zapożyczenie ze sztuki). ➢ Nowe czasy, nowi Chińczycy

● Mundur i garnitur w miejsce mundurka i kapelusza. ● Okulary. ● Wystające zęby (wyobrażenie Japończyków z czasów II wojny światowej). ➢ Ale stare wyobrażenia są wiecznie żywe. ➢ Stare wyobrażenia, nowy kontekst. ➢ Przykłady ● Monty Python - “I like Chinese”. ● Erasure - “Always”. ● Reklamy: Plus MixPlus - 5 Cięć; Serce i Rozum - Chińszczyzna. ➤ Dwie strony Wielkiego Muru ➢ Wielki Mur nie był przedstawiany w tradycyjnej sztuce chińskiej. ➢ Określenie murów/linii obronnych ● Ting– posterunek. ● Zhang– bariera. ● Sai– granica (mur graniczny). ● Bianqiang– ściana graniczna (Ming). ● Changcheng(„długi mur”) ⚪ Mur Qin Shuangdiego. ⚪ Konotacja jednoznaczna: kości me spoczęły pod wielki murem… ➢ Jia Wuanzhi, 48 p.n.e. If a son is born, mind you don’t rise him! If a girl is born, feed her dried meat. Don’t you just see below the Long Wall Dead men’s skeletons prop each other up. ➢ Chen Lin, przed 217 r. I water my horse at a Long Wall hole, The water’s chill hurts my horse’s bones. I go and tell the Long Wall officer, ‘Mind you don’t keep us T’aiyuan men for good!’ ‘Corvee has a set time to run! Swing your sledge! Lend your voice!’ ‘We men would rather die fighting! Why be bored to death building the Long Wall?’ ➢ Na okładce encyklopedii o Chinach Athanasiusa Kirchera - Adam Schall i Matteo Ricci z mapą Chin: narodziny mitu. ➢ Verbiest i Martini ● Ferdinand Verbiest, nadworny astronom cesarski odwiedził fragment muru i był pod wrażeniem. ● Martini – kartograf - przeniósł go na mapę: ⚪ „Okrąża całe cesarstwo… nigdzie nieprzerwany. Wysoki na 30 stóp chińskich, szeroki na 12 a czasem 15…”

➢

➢

➢ ➢ ➢

➢

➢ ➢

⚪ „Zaczęty w 215 r. p. Chr. zbudowany w niesłychanie krótki czas 5 lat… przetrwał nienaruszony po dziś dzień…” ● Żeby zyskać poparcie dla misji misjonarze opisywali Chiny jako kraj idealny, w którym brakuje tylko chrześcijaństwa. Przemiany muru ● Mur. ● Potężny mur (1616). ● Ten sławny mur (1681). ● Ten ogromny mur (1683). ● Ten wielki mur (1693). ● Wielki Mur (1738). Voltaire ● Krytyk jezuitów. ● Entuzjasta „jezuickich Chin” i Muru. ● „Nie warto bym przyrównywał Wielki Mur Chiński do budowli pozostawionych przez inne narody… Egipskie piramidy są ledwie dziecinnymi i bezużytecznymi kopcami w porównaniu z tym wspaniałym dziełem…” ● Ale jak mu się odwidziało… ⚪ “Wielki Mur Chiński to pomnik zalęknienia […], który świadczy o cierpliwości Chińczyków, lecz nie o [ich] geniuszu. Ani Chińczycy, ani też Egipcjanie nie mogliby stworzyć jednej choćby statuy dorównującej dziełom naszych dzisiejszych rzeźbiarzy” Poselstwo Macartneya. Parish, 1791, rytownik Macartneya – ukazanie Muru. Thomas Allom, 1843. George Fleming „Travels on Horseback in Mantchu Tartary”, 1863 ● “ten sławny na cały świat zabytek… mający nieco ponad dwa tysiące lat… wspinający się niczym ogromny potwór ku niebu… na szczyty, by ześlizgnąć się w doliny” ● „Pomnik herkulesowego trudu wielkiego narodu, podjętych, by zabezpieczyć się od podboju i niewoli… Zdaje się niemożliwym nawet dla Europejczyka, który wiedział triumfy XIX-wiecznej sztuki inżynierskiej”. Znaczenie muru w erze wiktoriańskiej ● Odpowiadał zamiłowaniu do pompy i wielkości. ● Był starożytny i niezmienny, niczym piramidy – i tak samo klasyfikowany jako „ciekawostka”. ● W zamierzeniu użyteczny (era wielkich robót publicznych). ● Nieefektowny, więc niegroźny. ● Podkreślał wyższość wolnego handlu i ekspansji. ● Był kontrastowym tłem dla ówczesnych upadłych Chin. Wg „Believe It or Not!” Mur miał być widoczny z Marsa. Wiek XX

➢

➢

➢

➢

➢ ➢

● Turystom nieco spowszedniał. ● Ale pozostał związany z Chinami. ● Chińczycy: ogólnie niezainteresowani. ● Sun: w poszukiwaniu symbolu, wobec klęski politycznej i militarnej. ● Wewnętrzne sprzeczności modernizacji i nacjonalizmu chińskiego. Sun Yatsen ● Uznaje mur za świadectwo dawnej świetności. ● Pomija całą jego historię, polityczną i ekonomiczną. ● „Łyka” zachodni zachwyt „jak dany”. ● Traktuje mur jako świadectwo wielkości państwa. Mao Zedong ● Symbol wielkości, jedyny jaki miał pod ręką w Yan’anie Niebiosa są wysoko, chmury są blade, Patrzymy jak dzikie gęsi odlatują na południe. Jeśli nie zdołamy dotrzeć do Wielkiego Muru, to nie będziemy prawdziwymi mężczyznami, Którzy przemierzyli ponad 20 000 li. Uderzenie Japonii i walka na linii muru ● „Żołnierze poeci”: Zhu De, Chen Yi. ● Prawdziwi poeci (Tian Han) i Marsz Ochotników. Powstańcie wy, którzy nie chcenie b...