Problemy Współczesnej Afryki PDF

Preview

Summary

1 Czarny Drugi pod kontynent na Ziemi. Zajmuje 30,37 mln km2, czyli ponad powierzchni danych z 2014 r. zamieszkuje ok. 1 150 ludzi, co stanowi Kontynent o najmniejszym PKB na 1 900 USA). Sudan w lipcu 2011 roku. Katolicki, w do jest Sudan bogatszy i technologicznie. Wojna domowa od 2012 roku. Warunk...

Description

Wykład 1" Czarny ląd • Drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi. " • Zajmuje 30,37 mln km2, czyli ponad 20,3% ogólnej powierzchni lądowej świata. " • Według danych z 2014 r. Afrykę zamieszkuje ok. 1 150 000 000 ludzi, co stanowi 1/7 ludności świata. " • Kontynent o najmniejszym PKB na 1 mieszkańca (niespełna 900 dolarów USA). " Sudan Południowy • Uzyskał niepodległość w lipcu 2011 roku. " • Katolicki, w przeciwieństwie do północnego, który jest muzułmański." • Sudan północny dużo bogatszy i rozwinięty technologicznie. " • Wojna domowa od 2012 roku. " Warunki klimatyczne • Surowy klimat " • Pustynie." • Co roku Sahara powiększa się o 10 km, w każdą stronę. " • Pora deszczowa —> powodzie, zalania. " • Susze. " Główne problemy Afryki • Nędza. " • Głód. " • Zniszczenie środowiska naturalnego. " • Epidemie. " • Wysoki odsetek śmiertelności ludności. " • Analfabetyzm i nierówność płci. " • Nieudolność elit rządzących (korupcja). " • Migracje i uchodźstwo." • Konflikty (plemienne, etniczne, o surowce, terytorium, władzę). " • Terroryzm międzynarodowy. " „Młoda” Afryka • Afryka jest „najmłodszym” kontynentem na Ziemi. " • Dzieci (0-14 lat) stanowią ok. 44%. " • Ok. 25% mieszkańców nie dożywa 25 r.ż, a 30% .15 r.ż." • Przeciętna długość życia:" • Np. w krajach Afryki Południowej. z 53 lat (1996) do 47 lat (2005)." • Np. w Botswanie długość życia zmniejszyła się z 65 lat (1985-1990) do niespełna 34 lata (2000-2005). " Bieda w Afryce • Ponad 50% Afrykańczyków żyje za niespełna dolara dziennie. " • Np. Demokratyczna Republika Konga 21 centów. " • Kontynent najsłabiej zurbanizowany, zaledwie niecałe 40% mieszkańców żyje w miastach. " Brak wody pitnej • Brak dostępu do wody pitnej dotyczy większości państw Afryki, a szczególnie ludności zamieszkującej tereny Sahary i środkowej części Afryki. " • W Afryce 47% ludności ma znikomy dostęp do wody, reszta pozbawiona jest stałego dostępu." • Aktualnie, podobnie jak w przypadku głodu, na ponad miliard ludzi na świecie, którzy nie mają dostępu do czystej, bezpiecznej wody pitnej, zdecydowana większość pochodzi z Afryki. " • Tylko na 1/3 terenów występuje woda. " • Na terenach wiejskich Afryki ujęcia wody rozmieszczone są średnio 10 km od terenów zamieszkałych, w porze suchej ich liczba jest jeszcze mniejsza. "

Głód w Afryce • Na przeszło miliard głodujących ludzi na świecie, większość z nich to obywatele krajów afrykańskich. " • W pierwszej dziesiątce państw, w których skala głodujących jest najwyższa, znajdują się: " - Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Sudan, Sudan Południowy, Somalia, Etiopia, Tanzania, Zambia, Burundi, Mozambik." • Pod względem dostępu do żywności, kontynent czarnego lądu jest najbardziej niestabilnym regionem świata. " • Tereny państw Afryki subsaharyjskiej przodują we wszystkich wskaźnikach kalkulujących skalę niedożywienia ludzi. " Aktualnie przeszło milion ludzi zamieszkujących tereny Sahelu, od Senegalu do Czadu nie • otrzymuje wystarczającej ilości pożywienia. " • W konsekwencji kryzysu żywnościowego z 2011 roku w krajach rogu Afryki, takich jak Etiopia, Somalia, czy Kenia problem tej jest jeszcze potężniejszy. " Zniszczenie środowiska naturalnego • Afryka, jako światowe wysypisko śmieci. " • „Dziury w ziemi”. " Zdrowie w Afryce • Opieka zdrowotna. " • W Afryce Subsaharyjskiej wynosi rocznie 10 dolarów na mieszkańca." • Afrykańczycy zwykle żyją krótki, jedzą mało i przez znaczną część życia zmagają się z chorobami. " • Najmniejsze na świecie szanse na przeżycie pierwszego miesiąca życia ma dziecko w Afryce Subsaharyjskiej. " Nauka w Afryce • Na pewnych obszarach Afryki obywatele nie mają zapewnionej nauki, choćby na podstawowym poziomie. " • Według statystyk co najmniej 505 mieszkańców nie umie czytać. " • Analfabetyzm w większym stopniu dotyczy kobiet niż mężczyzn. " Dzieci w Afryce • Dzieci żołnierze. " • Rodzenie dzieci w wieku 15 lat. " Nieudolność elit rządzących • Walka elit o własne interesy. " • Wysoki stopień korupcji. " • Konflikty plemienne i klanowe. " • Dysproporcje społeczne. "

Wykład 2" Geneza powstania milenijnych celów rozwoju • We wrześniu 2000 roku na Milenijnym Szczycie w Nowym Jorku (największym w historii zgromadzeniu przywódców i rządów z całego świata) przyjęto Deklarację Milenijną ONZ. " • Zobowiązano tym samym swoje narody do wdrożenia nowego globalnego partnerstwa na rzecz poprawy sytuacji państw rozwijających się. " • Ustalono szereg tzw. Milenijnych Celów Rozwoju, które miały być osiągnięte do 2015 roku. " Priorytety milenijnych celów rozwoju • Walka z ubóstwem i głodem. " • Zapewnianie powszechnej podstawowej edukacji. " • Promowanie równości płci i wzmocnienie pozycji kobiet. " • Zmniejszenie umieralności dzieci. " • Poprawa zdrowia matek. " • Zwalczanie HIV/AIDS, malarii i innych chorób. " • Zapewnianie równowagi środowiskowej. " • Rozwój globalnego partnerstwa dla rozwoju. " Planowane działania na rzecz poprawy • Inwestycje w kapitał rzeczowy:" - Bezpieczeństwo. " - Wodociągi. " - Leki. " - Żywność. " • Inwestycje w kapitał ludzki:" - Regularność i jakość odżywiania. " - Opieka medyczna. " - Pomoc w nagłych wypadkach. " - Działania prewencyjne. " - Planowanie rodziny. " - Minimalizacja i likwidacja analfabetyzmu. " • Projekty infrastrukturalne:" - Usprawniony system informacji. " - Właściwy transport. " - Dostęp do paliwa i wody. " • Inwestycje w kapitał naturalny: " - Ochrona przed klęskami żywiołowymi. " - Zwalczanie nosicieli chorób. " - Likwidacja szkodników. " - Ochrona ekosystemów." - Zapobieganie zanieczyszczeniu środowiska. " • Inwestycja w wiedzę: " - Udoskonalenie procedur organizacyjnych. " - Opracowanie i rozpowszechnianie nowych leków i odmian roślin. " • Kapitał w postaci instytucji użyteczności publicznej:" - Opieka zdrowotna. " - Infrastruktura edukacyjna. " • Unowocześnienie rolnictwa. " • Poprawa jakości opieki zdrowotnej. " • Inwestycję w oświatę. " • Zagwarantowanie dostępu do zdrowej, czystej wody pitnej i infrastruktury sanitarnej. " Likwidacja skrajnego ubóstwa i głodu • Do 2015 roku zmniejszenie o połowę (w porównaniu do danych z 1990 roku) liczby ludzi, których dochód wynosi mniej niż 1$ dziennie. " • Do 2015 roku zmniejszenie o połowę (w porównaniu do danych z 1990 roku) liczby dzieci cierpiących na głód. "

Ubóstwo w Afryce • Aktualnie ponad 1/3 z najbiedniejszych ludzi w skali globu żyje w Afryce Subsaharyjskiej. " • Jest to jedyny region świata, gdzie problem ten pogłębia się aż na tak poważną skalę. " • Obecnie ludzi żyjących na Czarnym Lądzie za mniej niż 1,25$ dziennie jest ok. 415 mln (w 1981 roku było ich 205 mln). " • Główną przyczyną głodu na świecie jest bogactwo —> fakt że nieliczni zagarniają dla siebie to, czego potrzebuje wielu, w tym żywności. " • W 1981 roku co dziesiąta osoba zalicza do skrajnie ubogich żyła w afryce subsaharyjskiej. " • Korzenie sięgają lat 80, gdy Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, grożąc nieuregulowaniem długów, przymusił kraje afrykańskie, aby zmniejszyły ingerencję państwa m.in. w rolnictwo. " • Dotyczyło to dotacji, regulowania cen czy pilnowania rezerw na wypadek głodu." • Otwarcie rynku spowodowało, że subwencjonowanie przez bogate rządy i tańsze produkty importowane zaczęły wymawiać z rynku produkty lokalne. " • Kraje straciły nadzieję na produkowanie własnej żywności i tym samym uzależnienie od cen, kaprysów i nakazów rynku. " • Cen, które często przekracza możliwości głodujących. " „Geopolityka Głodu” • 38% dzieci na świecie, które są dotknięte zahamowaniem wzrostu, związanym z chronicznym niedożywieniem mieszka w Afryce. " • W samym Sudanie Południowym, Somali i Nigerii z powodu niedożywienia cierpi niemal 1,5 mln dzieci. " Zapewnianie powszechnego nauczania na poziomie podstawowym • Założenie, że do 2015 roku, dzieci na całym świecie, zarówno chłopcy, jak i dziewczęta będą mogły ukończyć szkołę podstawową. " Edukacja w Afryce • 50% mieszkańców Afryki to analfabeci. " • 25% mieszkańców ukończyło szkołę podstawową. " • Praca zamiast nauki. " • Przyczyny polityczne, ekonomiczne, społeczne itd. " • Infrastruktura edukacyjna. " • Kadra dydaktyczna. " Równouprawnienie w prawach mężczyzn i kobiet oraz wzmocnienie pozycji kobiet • Likwidacja nierówności między dziewczynkami, a chłopcami —> dostępność do szkół: " - Na poziomie podstawowym i średnim do 2005 roku. " - Do edukacji na po wyższym, najpóźniej do 2015 roku. " • Równouprawnienie dziewcząt i kobiet:" - Dostęp do edukacji. " - Kulturowe uwarunkowanie pozycji kobiet. " - Praca i obowiązki kobiet. " Znaczne zmniejszenie wskaźnika umieralności dzieci • Do 2015 roku, zmniejszenie o 2/3 (w porównaniu do 1990 roku), stopy umieralności dzieci poniżej piątego roku życia. " • Aktualnie najtrudniej jest w Demokratycznej Republice Konga, Malawi i Republice Środkowoafrykańskiej, gdzie przed 5 urodzinami umiera 139 dzieci na 1000 żywych urodzeń. " • Wd szacunków WHO do 2030 roku 70 mln dzieci do 5 roku życia umrze z powodu chorób, którym można zapobiec. " • Między 2000 a 2015 rokiem 21 państw subsaharyjskich odwróciło tendencję wzrostową wskaźnika umieralności lub co najmniej trzykrotnie zwiększyło się tempo zmian w porównaniu do lat 90." • Są to Etiopia, Erytrea, Liberia, Madagaskar, Malawi, Mozambik, Niger, Rwanda, Uganda, Tanzania. "

Poprawa jakości stanu zdrowia kobiet ciężarnych i w połogu • Zmniejszenie do 2015 roku o 3/4 (w porównaniu do danych z 1990 roku), wskaźnika umieralności okołoporodowej. " • Problemy:" - Świadomość matek. " - Wielodzietność. " - Odległość od szpitali. " - Opieka medyczna. " - Warunki życia. " Zwalczanie AIDS, malarii i innych chorób • Do 2015 zahamowanie, a następnie zmniejszenie liczby zachorowań na AIDS. " • Do 2015 roku zahamowanie, a następnie zmniejszenie zachorowań na malarię i inne groźne choroby. " • Problemy:" - Brak edukacji. " - Poziom opieki medycznej. " - Dostęp do opieki medycznej. " - Interesy zagranicznych koncernów. " - Eksperymenty medyczne. " Zagwarantowanie stanu równowagi ekologicznej środowiska • Włączanie zasad zrównoważonego rozwoju do polityki i programów działania każdego kraju. a także zahamowanie utraty zasobów środowiska naturalnego. " • Minimalizacja o 50% liczby ludzi niemających dostępu do wody zdatnej do picia i urządzeń sanitarnych (do 2015 roku). " • Do 2020 roku prowadzenie działań na rzecz znacznej poprawy warunków życia, co najmniej 100 mln ludzi zamieszkujących slumsy. " • Problemy:" - Poziom wiedzy. " - Finanse. " - Czysta woda. " - Racjonalna gospodarka. " Pogłębianie, wzmacnianie i wspieranie światowego partnerstwa na rzecz rozwoju • Dalsze rozwijanie otwartego, opartego na ustalonych regułach, przewidywalnego, niedyskryminacyjnego systemu handlu i finansów, łącznie ze zobowiązaniem do prawidłowego sposobu rządzenia, rozwoju i zmniejszenia ubóstwa (zarówno w skali krajów, jak i w skali międzynarodowej). " • Uwzględnianie szczególnych potrzeb krajów najmniej rozwiniętych, a zwłaszcza umożliwienie tym krajom dokonywania eksportu bez cła i kontynentów. " • Rozszerzenie programu redukcji zadłużenia najbardziej zadłużonych, biednych krajów oraz umorzenie długów zaciągniętych w ramach pomocy bilateralnej. " • Stworzenie i wprowadzenie w życie, we współpracy z krajami rozwijającymi się, strategii zapewniających młodzieży możliwość uczciwej i wydajnej pracy. " • Zapewnianie, we współpracy z firmami farmaceutycznymi, dostępu krajów rozwijających się w miarę tanich, podstawowych leków. " • Udostępnianie, we współpracy z sektorem prywatny, korzyści z nowych technologii, zwłaszcza w dziedzinie informacji i łączności. " https://youtu.be/SArCV1RO-nc"

Wykład 3 " Charakterystyka kontynentu Afrykańskiego • Powierzchnia —> 30,3 mln km2. " • Ludność —> oficjalnie 1,3 mld. " Upadłość państw afrykańskich • Słabe państwa niegdyś były nieszczęściem swoich obywateli, dziś stały się przekleństwem całego świata (Francis Fukuyama)." Definicja upadłości państwa • Państwo upadłe (dysfunkcyjne-wrażliwe) to państwo, które nie jest w stanie zagwarantować sobie i swoim obywatelom zarówno bezpieczeństwa, jak i podstawowych warunków rozwoju. " • Nie posiada zdolności do ochrony wartości egzystencjalnych, tym samym nie zapewniając stabilności i przetrwania. " Warunki upadłości państwa • Indeks państw upadłych (Failed States Index - FSI) opiera się na 3 podstawowych grupach wskaźników niestabilności (Indicators of instability)." • Od 2014 roku Fragile States Index. " • Obejmują one kwestie społeczne, gospodarcze i polityczno-militarne. " Wskaźniki upadłości państw • Presja demograficzna. " • Migracja ludności. " • Masowe ruchy uchodźców. " • Asymetria rozwoju gospodarczego (problem rozwarstwienia społecznego)." • Skargi (niezadowolenie ludności). " • Jakość administracji publicznej. " • Stopień upartyjnienia państwa. " • Aparat bezpieczeństwa państwa (poziom „państwa w państwie”). " • Stopień kryminalizacji państwa. " • Łamanie praw człowieka. " • Recesja gospodarcza. " • Ingerencja w politykę wewnętrzną kraju ze strony innych państw." Problem nędzy i głodu • W 2013 roku na 54 państwa afrykańskie problem głodu obecny był aż w 23 krajach. " • W Etiopii i Ugandzie żywności pozbawione jest ponad 80% społeczeństwa. " • W Somali głoduje prawie 90% ludności. " Zanieczyszczenie środowiska naturalnego • Susze —> pustynnienie terenu. " • Pory deszczowego. " • Degradacja środowiska naturalnego przez człowieka. " Epidemie i związany z tym wysoki procent śmiertelności społeczeństwa • AIDS. " • Malaria. " • Dur brzuszny. " • Cholera. " • Trąd. " • Noma. " • Ebola. " • Upośledzenie fizyczne i psychiczne. "

Analfabetyzm i nierówność płci • W większości krajów afrykańskich dziewczynki nie mają dostępu od edukacji. " • Ich zadanie, od najmłodszych lat jest dbanie o dom i młodsze rodzeństwo. " • W przeważającej części państw afrykańskich procent analfabetyzmu u dziewcząt i dorosłych kobiet przekracza 70%. " Nieudolność elit rządzących • Walka elit o własne interesy. " • Wysoki stopień korupcji. " • Konflikty plemienne i klanowe. " • Dysproporcje społeczne. " Przyczyny konfliktów etnicznych i plemiennych • Sztuczny (geometryczny) podział granic państw. " • Niedobór surowców naturalnych. " • Spory na tle religijnym. " • Walka o władzę. " Zróżnicowanie religijne w Afryce • Według najprostszej klasyfikacji w Afryce można wyróżnić 4 dominujące religie: " - Afrykańskie religie rodzinne. " - Religie afrochrześcijańskie. " - Islam —> 41%. " - Chrześcijaństwo —> 48%" • Religia w Afryce ma wymiar wielopłaszczyznowy. " • Religie te są często dostosowane do afrykańskich kontekstów kulturowych i rdzennych wierzeń. " • Wiele osób wyznających religie monoteistyczne kultywuje jednocześnie religie tradycyjne. " • Północna część kontynentu została zdominowana przez islam. "

Wykład 4" Statystyki ludność Afrykańska • Eksplozja demograficzna." • Od 1950 roku (ok. 253 mld) liczba ludności Afryki wzrosła prawie czterokrotnie. " • Do 968 mln mieszkańców w 2008 roku i około 1,1-1,3 mld w 2014 roku. " • W strukturze wiekowej przeważają ludzie młodzi, który bardzo często w niekontrolowany i nieświadomy sposób doczekują się potomstwa. " • Wysoki wskaźnik przyrostu naturalnego (24%). " • Największy przyrost naturalny występuje w Afryce Zachodniej (33‰), a najmniejszy w Południowej (23‰). " Światowy Szczyt Żywności • Podczas pierwszego w 1996 roku, przedstawiciele 185 państw przyjeli założenie, że bezpieczeństwo żywnościowe oznacza: " - Stały, nieprzerwany dostęp do zdrowego, zracjonalizowanego pod względem wartości odżywczych pokarmu. " - Jedzenie w ilości, która gwarantuje człowiekowi możliwość prowadzenia zdrowego i aktywnego stylu życia. " - Żywność powinna być dostępna po cenach, proporcjonalnych do zarobków ogółu ludności. " - Ludność, która nie boryka się z problemem głodu i niedożywienia ma możliwość wykorzystywania na codzień własnego potencjału intelektualnego i fizycznego, ponieważ ma to bezpośrednie przełożenie na rozwój całego społeczeństwa, determinuje wyższy stopień rozwoju i umożliwia dalszą poprawę dostępu do pożywienia. " Żywność • Pod względem poziomu bezpieczeństwa żywność, kontynentu Czarnego Lądu jest najbardziej niestabilnym regionem świata. " • Tereny państw Afryki Subsaharyjskiej przodują we wszystkich wskaźnikach kalkulujących skalę niedożywienia społeczeństwa. " • Aktualnie, przeszło milion ludzi zamieszkujących tereny Sahelu, od Senegalu do Czadu, nie otrzymuje wystarczającej ilości pożywienia. " • W konsekwencji kryzysu żywnościowego z 2011 roku w krajach Rogu Afryki, takich jak Etiopia, Dżibuti, Somalia czy Kenia problem ten jest jeszcze potężniejszy. " Raport World Food Programme • Powołując się na dane z raportu z 2013 roku, na przeszło miliard głodujących na świecie ludzi, większość z nich to obywatele krajów afrykańskich. " • W pierwszej dziesiątce państw, w których Skala głodujących jest najwyższa znajdują się: Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Sudan, Sudan Południowy, Somalian, Etiopia, Tanzania, Zambia, Burundi i Mozambik. " Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) • Podaje w raporcie z maja 2014 roku, że około 30% mieszkańców Afryki wciąż cierpi z powodu głodu. " • Ponad 40% dzieci poniżej 5 roku życia jest niedożywiona, w stopniu, który powoduje fizyczną i psychiczną niepełnosprawność. " • Niedożywionych jest blisko 250 ml mieszkańców Afryki, a wskaźnik ten według prognoz jeszcze wzrośnie. " • Obecnie klęska głodu grozi ponad 15 mln ludzi na obszarze obejmującym państwa zaliczane do najbiedniejszych na świecie (Czad, Mali, Nigeria, Burkina Faso). " • Mimo szybkiego wzrostu Afryka wciąż importuje więcej żywności niż jej eksportuje. " • Problem głody to skutek złego zarządzania, trwającego od kilkudziesięciu lat. " Jean Ziegler • Jego zdaniem, gdyby pozwolić rozwinąć się rolnictwu, można by wyżywić 12 mld ludzi. " • Jeśli jakieś dziecko umiera w tej chwili z głodu, to znaczy, że zostało zamordowane z premedytacją. "

Rolnictwo • Przeprowadzone na początku nowego wieku analizy, dotyczące produkcji rolnej w poszczególnych państwach kontynentu wykazywały, że większość upraw rolnych traci na wydajności. " • Do 2080 roku spadek potencjału produkcyjnego zbóż w Afryce Subsaharyjskiej sięgnie około 12% w stosunku do obecnej populacji. " • 40% krajów straci dużą część zasobów rolnych, co opierając się na cenach z 2000 roku, przyniesie straty rzędu od 10 do 60 mld dolarów. " • Sytuacja ta nie będzie jednakowa we wszystkich państwach tego regionu. " • Według niektórych prognoz, kraje takie jak Czad, Niger czy Zambia do 2100 roku mogą całkowicie utracić sektor rolniczy. " • Ponadto, podwyżka cen ropy w konsekwencji przełożyła się na dodatkowy wzrost cen nawozów, co natychmiast wpłynęło na sektor rolniczy." • W państwach Afryki Subsaharyjskiej, na niespełna 40 mln hektarów ziem, potencjalnie nadających się pod uprawę, prace irygacyjne obejmują zaledwie niecałe 20% tego obszaru." Hodowla zwierząt • Ze względu na zamiany klimatyczne, również sektor hodowlany narażony jest na straty i pomniejszoną wydajność. " • Choć na kontynencie afrykańskim pastwiska zajmują prawie 85% powierzchni agro-ekosystemu to hodowla i jej wytwory stanowią niespełna 25% całkowitej zawartości sektora rolnictwa. " • Zmiany liczebności stad uzależnione są od rocznych opadów deszczu. " • Ponieważ wiele schematów cyrkulacji ogólnej rokuje pomniejszenie opadów średnio o 10-20% w dominującej części półpustynnych stref Afryki, gdzie żyje większość stad istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmiany klimatyczne i ograniczenie dostępności wody oraz biomasy będzie miało negatywny wpływ na hodowlę. " Zasoby finansowe ludności • W ostatnich latach wydatki na konsumpcję w przeciętnym domowym w Afryce są o 20% niższe niż 25 lat temu. " • Ponad 40% mieszkańców miast afrykańskich żyje w skrajnej nędzy, za mniej niż jednego dolara dziennie. " • Odnotowano wzrost cen żywności, zwłaszcza w państwach Rogu Afryki. " • Niestabilne rynki, rekordowe ceny żywności, a także w wielu rejonach, jej niedobór drastycznie pogarszają sytuację mieszkańców. " • Od 2011 roku koszt zakupu wielu produktów żywnościowych wzrósł o 33% w porównaniu do 2010 roku, na 2014 rok to prawie 45%. " Oficjalna pomoc rozwojowa • W większości krajów afrykańskich spadła o około 25% w ciągu ostatniej dekady, a w przypadku siedmiu krajów nawet o 50%. " Brak stałego dostępu do wody pitnej • Dotyczy większości państw Afryki, a szczególnie ludności zamieszkującej tereny Sahary i części środkowej Czarnego Lądu. " • Szacuje się, że dotycz...