Title | Szczepienia - summary of all neccessary bird vaccines in veterinary medicine |
---|---|
Author | Jana Bąkowska |
Course | Choroby ptaków |
Institution | Uniwersytet Przyrodniczy we Wroclawiu |
Pages | 11 |
File Size | 116.5 KB |
File Type | |
Total Downloads | 104 |
Total Views | 159 |
summary of all neccessary bird vaccines in veterinary medicine...
SZCZEPIENIA CHOROBA
GATUNKI PTAKÓW OBJĘTE PROGRAMEM SZCZEPIEŃ
Choroba Mareka
kury, indyki
Choroba Gumboro
kury
Rzekomy pomór drobiu
kury, indyki
Zakaźna Anemia Kur
kury
Zakaźne zapalenie oskrzeli kur (IB)
kury
Zakażenia reowirusowe
kury
Zakaźne zapalenie nosa i tchawicy
kuty, indyki
Krwotoczne zapalenie jelit indyków
indyki
Ospa
kury, indyki
Syndrom spadku nieśności EDS76
kury
Zakaźne zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego (AE)
kury, indyki
Zakaźne zapalenie krtani i tchawicy
kury
Choroba Derzsy’ego
kaczki piżmowe, gęsi
Mykoplazmoza
kury, indyki
Salmonelloza
kury
Kolibakterioza
kury, indyki
Pastereloza
kury, indyki
Ornitobakterioza
kury
Kokcydioza
kury, indyki
Na jakie choroby szczepione są ptaki w wylęgarni:
IB (Zakaźne zapalenie oskrzeli kur) ND (Rzekomy pomór drobiu) Choroba Mareka Choroba Gumboro Zakaźne zapalenie krtani i tchawicy Reowirozy TRT choroba Derzsy’ego Kolibakterioza
CHOROBA MAREKA
szczepi się: o większość brojlerów o wszystkie kury nioski
rodzaje szczepionek: o szczepionki oparte na indyczym HVT - vMDV, liofilizowane o szczepionki oparte na atenuowanym serotypie 1 siewstwo wirusa szczepionkowego który rozprzestrzeniając się w środowisku eliminuje występowanie wirusa patogennego - vv+MDV o szczepionka biwalentna oparta na dwóch serotypach - vvMDV
sposób szczepienia o 1x o szczepimy w 1. dniu życia - IM lub S.C. o możliwe szczepienie in ovo w 18. dniu inkubacji
szczepy vv+MDV są w stanie przełamać odporność poszczepienną
CHOROBA GUMBORO
sprawdzamy przeciwciała matczyne - monitoring serologiczny piskląt, szczepimy w siodle immunologicznym rodzaje szczepionek: o szczepionka żywa łagodna - szczepy silnie atenuowane pośrednia - szczepy średnio atenuowane gorąca - szczepy słabo atenuowane im mniej atenuowany szczep tym wyższy poziom Ig matczynych przełamie i wytworzy się silniejsza odporność
sposób szczepienia o gdy małe zagrożenie chorobą szczepienie w 10-16 dniu życia, w wodzie do picia o gdy duże zagrożenie chorobą uodpornienie w 7. dniu, doszczepienie po 7-10 dniach o podawanie in ovo w 18. dniu inkubacji, często łączone z chorobą Mareka - szczepionki pośrednie o u niosek w okresie odchowu stosowane są szczepionki żywe, a przed wejściem w nieśność inaktywowane z adiuwantem
programy szczepień: o standardowy: szczepionki pośrednie 1-2x potem 1x szczepionki inaktywowane w stadach reprodukcyjnych można dodatkowo też podać w 1. dniu życia lub in ovo o zaostrzony szczepionki pośrednie 3x potem 1x inaktywowana w stadach reprodukcyjnych o interwencyjny szczepionki gorące 1x
RZEKOMY POMÓR DROBIU (ND)
interwencyjne i profilaktyczne rodzaje szczepionek: o szczepionki żywe - oparte na szczepach lentogenicznych i asymptomatycznych o ICPI do 0,4 o szczepionki inaktywowane
sposób podania: o szczepionki żywe: zakroplenie do oka/nosa - najlepsze efekty, ale pracochłonne zanurzenie dzioba podanie w wodzie do picia proste, niski koszt, ale wyniki różne ptaki muszą być pozbawione wody przed podaniem szczepionki szczepionka musi być wypita do 2h po rozpuszczeniu jedno poidło na co najmniej 2-3 ptaki przez rozpylenie lepsza odporność, krople z wirusem dostają się do oka, nosa, dróg oddechowych ryzyko reakcji poszczepiennej młode ptaki - duże kropla (spray) doszczepianie starszych - drobne krople (aerozol) o
szczepionki inaktywowane głównie rewakcynacja przyszłych niosek stad hodowlanych i towarowych podanie IM lub S.C.
gołębie - tylko szczepionki inaktywowane
ANEMIA ZAKAŹNA KUR
szczepi się: o stada reprodukcyjne kur mięsnych
rodzaje szczepionek o żywe nieatenuowane - w wodzie do picia atenuowane - w iniekcji
sposób szczepienia o 9-15 tydzień życia - nie później niż 3-4 tyg. przed pierwszym zbiorem jaj do wylęgu (unikamy transmisji pionowej!)
ZAKAŹNE ZAPALENIE OSKRZELI KUR (IB)
rodzaje szczepionek: o żywe atenuowane o inaktywowane
duża zmienność wirusa - szczepionki nie zawsze skuteczne serotyp Mass daje najlepszą odporność i częściowo chroni przed zakażeniem także innymi serotypami zalecane jest naprzemienne stosowanie szczepień serotypem Mass oraz serotypem 4/91, co zabezpiecza już przed prawie wszystkimi serotypami
sposób szczepienia: o szczepionki żywe in ovo w 18. dniu inkubacji zarodków w wodzie do picia dospojówkowo metoda aerozolowa o szczepionki inaktywowane iniekcje S.C. lub IM stada niosek towarowych stada reprodukcyjne 16.-28. tydzień życia, po wcześniejszym (najczęściej trzykrotnym) podaniu szczepionek żywych
ZAKAŻENIA REOWIRUSOWE
rodzaje szczepionek o żywe atenuowane o inaktywowane
sposób szczepienia o ptaki stad rodzicielskich o 2x szczepienie żywą szczepionką co 4 tyg. o potem 2x szczepienie inaktywowaną szczepionką co 4-6 tygodni
można szczepić od 1. dnia życia nie można razem ze szczepieniem na Mareka!
ZAKAŹNE ZAPALENIE NOSA I TCHAWICY INDYKÓW (TRT)
rodzaje szczepionek: o żywe o inaktywowane
sposób szczepienia o u piskląt aerozol - duża kropla (najwyższa odporność) o indyki rzeźne 1. dzień życia doszczepienie 21. dzień i 8/9 tydzień o stada reprodukcyjne żywe szczepionki jak u brojlerów - w 1. dniu, 21. dniu i 8/9 tygodniu doszczepienie szczepionką inaktywowaną 10-8 i 4-2 tygodnie przed rozpoczęciem nieśności
SYNDROM OBRZĘKŁEJ GŁOWY (SHS)
rodzaje szczepionek o żywe (jako pierwsze) o inaktywowane (booster efect przed nieśnością) szczepimy kury stad reprodukcyjnych i towarowych sposób szczepienia: o I szczepienie szczepionka żywa ok. 10-12 tyg. życia o II szczepienie szczepionka inaktywowana - wielowazna (np. IBV, IBDV, SHS, Reo) ok. 4-2 tyg. przed rozpoczęciem nieśności
KRWOTOCZNE ZAPALENIE JELIT INDYKÓW (HE)
szczepionka żywa - homogenat śledziony indyków zakażonych niepatogennym izolatem wirusa (Dindoral SPF)
sposób szczepienia: o z wodą do picia o w wieku 4-5 tygodni
szczepione ptaki muszą być zdrowe - wirus szczepionkowy może spowodować immunosupresję
ZAKAŹNE ZAPALENIE KRTANI I TCHAWICY KUR (ILT)
szczepienie tylko na terenach endemicznego występowania wirusa ILT szczepienie profilaktyczne i interwencyjne szczepionki żywe atenuowane (szczepy zmodyfikowane)
sposób szczepienia: o podanie do worka spojówkowego o podanie w wodzie do picia o spray o
często szczepienie 2-krotne, najpóźniej 4 tygodnie przed nieśnością
szczepionka NobivacILT (zalecana do zakraplania do worka spojówkowego) o szczepienie w 6. i 12. tygodniu o kurczęta i bażanty
OSPA
szczepienie tylko na terenach występowania endemicznego
rodzaje szczepionek o żywe (wing-web, skaryfikacja skóry) atenuowane o szczepionki na bazie wirusa ospy kur i indyków nie nadają się do uodparniania gołębi (tylko Neo-avisanT)
Poxvac K, Poxvac I o kury 4. tydzień potem 1-2 miesiące przed nieśnością o indyki między 8-12 tygodniem potem w stadach reprodukcyjnych doszczepianie co 3-4 miesiące o
odporność utrzymuje się 6-12 miesięcy
SYNDROM SPADKU NIEŚNOŚCI (EDS76)
szczepionka inaktywowana szczepienie przed nieśnością (14-16. tydzień życia)
ZAKAŹE ZAPALENIE MÓZGU I RDZENIA KRĘGOWEGO (AE)
szczepionka żywa podana z wodą do picia lub wing-web
sposób szczepienia: o stada rodzicielskie - przed okresem nieśności o stada towarowe o o
kury: 12-16 tydzień indyki: 15-16 tydzień
przy dużej presji wirusa w środowisku możemy doszczepić nioski (2x w odstępie 4 tyg.)
CHOROBA DERZSY’EGO
szczepionki oparte na atenuowanych szczepach parwowirusa choroby Derzsy’ego 3x uodparnianie w stadach reprodukcyjnych 1x uodparnianie w stadach towarowych
sposób szczepienia: o pierwsze szczepienie: 21-28. dzień (gąsięta, kaczęta) (od nieszczepionych rodziców i przy dużym ryzyku - można już w 1-2 dniu) o następnie 2x z przerwą 3-tygodniową o przed sezonem lęgowym, z tym że drugie z tych szczepień wykonać na 1 miesiąc przed wejściem w nieśność o po raz ostatni szczepi się stado reprodukcyjne 2 tygodnie po zakończeniu nieśności o w kolejnym sezonie nieśnym: szczepienie 2x 7 tyg. a następnie 4 tyg przed rozpoczęciem nieśności
szczepionki: o Deprovac - atenuowany szczep B av gęsiego parwowirusa o Palmivax o Dervac o Dersin (surowica)
MYKOPLAZMOZA
szczepionki oparte na szczepach MG i MS rodzaje szczepionek o szczepionki żywe zawierające szczepy 6/85 i Ts-11 M. gallisepticum o szczepionki inaktywowane (całe zabite komórki mykoplazm) - wymagają co najmniej dwukrotnego podania każdej niosce nie szczepi się indyków przeciwko MM ! Nobilis MG 6/85 o żywa, oparta na szczepie MG 6/85, liofilizat o szczep niepatogenny dla kur i indyków o dla kur stad reprodukcyjnych i towarowych o u ptaków szczepionych wynik SPAT ujemny o podanie: 1x powyżej 6. tygodnia życia spray (cząsteczki 20-40 mikronów) nie szczepić na 3 tygodnie przed ubojem!
5 dni przed i 5 dni po nie stosować preparatów przeciwbakteryjnych!
Talovac 104 MG o szczepionka inaktywowana, oparta na szczepie S6 MG, adiuwant olejowy o podanie: 0,5 ml/ptaka IM lub S.C. 1. szczepienie: 6-8 tydzień 2. szczepienie: 14-18 tydzień karencja na tkanki jadalne: 6 tygodni
TS-11 MERIAL o żywa szczepionka oparta na szczepie MG Ts-11 o szczep termowrażliwy (ts), namnaża się tylko w ukł. oddechowym ptaków o wada - po szczepieniu częściowa, zmienna serokonwersja o podanie: 1x, powyżej 9. tygodnia życia 0,3 ml dospojówkowo nie szczepić 3 tygodnie przed ubojem 7 dni przed i 14 dni po nie stosować preparatów przeciwbakteryjnych
M. Synoviae - w UE zarejestrowana żywa szczepionka MS - szczepem H o szczepienie stad seronegatywnych o zakraplanie do oka o nie podawać antybiotyków
SALMONELLOZA
Avipro Salmonella DUO o S. Typhimurium i S. Enteritidis o w wodzie do picia
Salmonella vac E o żywa liofilizowana o S. Enteritidis o z wodą do picia lub S.C. o karencja 21 dni na tkanki jadalne o dla stad niosek konsumpcyjnych i brojlerów o plan: 1. dzień życia drugie szczepienie: 6-8 tydzień trzecie szczepienie: 16. tydzień (ale nie później niż 3 tygodnie przed rozpoczęciem nieśności)
Salmonella vac T o żywa liofilizowana o S. Typhimurium o z wodą do picia lub S.C. o karencja 21 dni na tkanki jadalne o dla stad niosek jaj konsumpcyjnych i brojlerów o od pierwszego dnia życia o plan: 1. dzień życia nioski drugie szczepienie w 6-8 tygodniu trzecie w 16. ale nie później niż 3 tyg. przed nieśnością
Gallivac SE o żywa liofilizowana o S. Enteritidis o z wodą do picia o karencja: 6 tygodni tkanki, 3 tyg. jaja o dla kurcząt
Nobilis SG 9R o żywa liofilizowana - szczep szorstki 9R S. Gallinarum o przeciwko S. Gallinarum i S. Enteritidis o S.C. w okolicy grzbietowej szyi o karencja 21 dni na tkanki jadalne o dla stad towarowych kur niosek o plan: 1. dawka: 6. tydzień 2. dawka: 14. tydzień
SG-VAC Live o S. Gallinarum o uodparnianie kurcząt o woda do picia o plan: 1. dawka: min. 7-dniowe kurczęta 2. dawka: po 4 tygodniach
Nobilis Selenvac T o szczepionka inaktywowana! o przeciw S. Enteritidis i S. Typhimurium o iniekcja IM o kury stad rodzicielskich i towarowych o plan: 1. dawka: 12. tydzień życia 2. dawka: 16. tydzień życia
KOLIBAKTERIOZA
Nobilis E. coli inac. o szczepionka podjednostkowa oparta na antygenie fimbrialnym typu F-11 i rzęstkowym FT o dla kur stad rodzicielskich - S.C. 0,5 ml/ptaka o 2x szczepienie 1. szczepienie: 6-12 tydzień 2. szczepienie: 14-18 tydzień
Pulovac E. Coli o w spreju, do rozpylenia
PATERELOZA
Bio-Cholera - emulsja dla kur i indyków o podanie S.C. lub IM o 2x o dawka 0,5ml o program: kury nioski jaj konsumpcyjnych i w stadach reprodukcyjnych: 1.: 3-4 tyg. 2.: 16-18 tyg. indyki rzeźne 1.: 5-6 tyg. 2.: 10-12 tyg. indyki reprodukcyjne 1.: 5-6 tyg. 2.: 10-12 tyg. 3.: 24-26 tyg.
Poulvac Pabac IV o inaktywowana szczepionka dla kur (przyszłych niosek stad towarowych i rodzicielskich), indyków i kaczek o zawiera inaktywowane serotypy 1, 3 i 4 i 3x4 P. multocida o emulsja do wstrzykiwania
ORNITOBAKTERIOZA
Nobilis OR inac o inaktywowana przeciwko serotypowi A ORT o dla kur stad rodzicielskich brojlerów o S.C. lub IM 0,25 ml/ptaka o 2x szczepienie: 1. : 6 tydzień 2. : 14-18 tydzień Ornitin o szczepionka poliwalentna o zawiera antygen A, B i C O. rhinotracheale o emulsja olejowa o 2x (3x) immunizacja ptaków brojlery po raz pierwszy w wieku 4-6 tygodni i doszczepiać po 3-4 tygodniach indory powtórnie w wieku 12-15 tygodni
KOKCYDIOZA
zdolność szczepów szczepionkowych do wypierania szczepów terenowych bezpieczna dla środowiska łatwość i bezpieczeństwo stosowania brak karencji brak toksyczności brak odporności krzyżowej nie chroni w pełni przed zakażeniem ale zmniejsza intensywność szczepionki zawierają wysporulowane oocysty - atenuowane (Paracox, Livacox) podawane w 1. dniu życia na paszę lub ptaki w wylęgarni (rozpylanie w postaci grubej kropli) można też podawać w wodzie 2 dni przed i 14 dni po szczepieniu nie podajemy kokcydiostatyków do paszy
kury muszą być zdrowe - bo normalnie przechodzą zakażenie szczepionkowymi kokcydiami i wytwarzają odporność!
KOKCYDIOZA INDYKI
Immucox T o żywe, nieatenuowane oocysty E. adenoides i E. meleagrimitis o w wodzie o w 3-5 dniu Coccivax o oprysk na paszę lub zakrapianie do oka
EGZOTYKI
CHOROBA PACHECA
w USA: inaktywowana szczepionka - dobra ochrona ale są reakcje poszczepienne o szczepienie 3-4 tygodnie przed pierzeniem o drugie szczepienie po 4-8 tygodniach o ochrona na 7 miesięcy
GOŁĘBIE
PARAMYKSOWIROZA
sc lub IM Columba o szczepionka monowalentna o 1. szczepienie po 4. tygodniu życia o 2. szczepienie 3-4 tygodnie po pierwszym o potem co rok o gołębie pocztowe: 3-4 tygodnie przed pierwszym lotem 4-6 tygdoni przed łączeniem w pary o gołębie ozdobne: 4 tygodnie przed pierwszą wystawą 4-6 tygodni przed łączeniem w pary PM-VAC Salmovir Mycosalmovir PMV-Salmo-Vac o inaktywowana szczepionka na salmonellozę i paramyksowirus gołębi sporadycznie odczyny poszczepienne odporność po 14 dniach, na 1 rok
OSPA GOŁĘBI
Poxvac K o skaryfikacja skóry o gołębie pocztowe 4-6 tygodni przed pierwszym lotem 4-6 tygodni przed łączeniem w pary o gołębie ozdobne tylko na terenach gdzie ospa występuje 4-6 tygodni przed pierwszą wystawą 4-6 tygodni przed łączeniem w pary o szczepić tylko zdrowe o odpornośc po 14 dniach na 1 rok
HERPESWIROZA
Colinak NH o żywe atenuowane lub inaktywowane
SALMONELLOZA
Zoosalt T Salmovir Mycosalmovir PMV-Salmo-Vac...