Diabetes PDF

Preview

Summary

Pathologie van diabetes...

Description

Diabetes Insuline niet of onvoldoende aanwezig/Insuline onvoldoende werkzaam

Verbranding van glucose

energiebron

Extra productie van glucose  Glycogenolysis  glycogeen omgezet worden naar glucose  Gluconeogenese glucose gevormd uit eiwitten of vetten  KETO-ACIDOSE

Glucose in de bloedbaan bloedsuikergehalte

Glucose in de urine (glucosurie)

Vormen van Diabetes Type 1 geen of onvoldoende insuline aanwezig

Type 2  insuline onvoldoende werkzaam (insulineresistentie)

 Insuline dependent  niet-insuline dependent (opletten met de term) oorzaak: het eigen afweersysteem valt de betacellen van de pancreas aan oorzaak: onvolledig gekend o Erfelijke aanleg  meestal voor het 20ste levensjaar o Obesitas  insulineresistentie  risicofactoren:  insulinetherapie  Ouder dan 40 jaar  Obees (dikke buik)  Diabetes in de familie  zwangerschapsdiabetes  hypertensie  weinig lichaamsbeweging  ontstaan voorkomen of uitstellen door gezond leven  gezonde en gevarieerde voeding  overgewicht voorkomen  lichaamsbeweging  vooral volwassene/ouderen

Ander vorm van Diabetes 1. Gestoorde glucosetolerantiewaarde = prediabetes --> behandeling: gezondere leefstijl 2. Zwangerschapsdiabetes --> 2de trimester zwangerschap oiv hormonale verandering --> verdwijnt na zwangerschap --> behandeling: geen OAD, wel insuline --> verhoogd risico later op DM type 2

VPK Begeleiding  informatie verstrekken  uitleg geven omtrent complicaties  angst wegnemen  onderzoeken assisteren  zelfcontrole aanleren  leren insuline injecteren  regelmatige inspectie van de voeten Compliance, adherence en zelfmanagement  Compliance – een autoritaire en paternalistische relatie tussen de zorgverlener en de patiënt waarbij de zorgverlener iets voorschrijft en de patiënt gehoorzaamt. 

Adherence – de patiënt houdt zich aan de afspraken met de zorgverlener



Zelfmanagement – de patiënt regelt zelf hoe het therapeutisch regiem in zijn leven gestalte geeft - zelf beslissingen nemen

De onderzoeken 1. Glucosurie – opsporen van glucose in de urine; meestal de eerste test om diabetes op te sporen  + glucosurie --> verder onderzoek 2. Acetonurie – moet regelmatig gebeuren om vergaande stofwisselingsstoornissen te signaleren bij patiënten behandeld met insuline  + aceton --> ontregeling van diabetes, ook hongertoestanden 3. Nuchtere Glycemie – kan gebruiken om diagnose te stellen --> normaal waarde : 70-110mg/dl 4. Glucosetolerantietest 5. Challenge test – 1u na belasting met 50g glucose wordt een glycemiebepaling uitgevoerd. --> > 140mg/dl --> positief 6. O.G.T.T – 1 nacht vasten --> nuchter bloed afnemen --> toedienen van glucopur --> bloed

afname na 2u

7. Hemoglobine A1C = geglycolyseerd Hb  is een fracture van hemoglobine die zich gedurende de levensduur van de rode bloedcellen (120 dagen) gaat binden aan de glucose in het bloed = glycolyseren/ versuikeren van het bloed  glycemiebepaling over een langere periode, nl. 6weken tot 2 maanden  Normaal waarde : 7% (vroeger : 4-5%) 8. De Glycemiedagcurve  Wordt glycemie nuchter, voor elke maaltijd en voor het slapengaan bepaald  Helpt om therapie aan te passen en na te gaan wanneer glycemie te hoog is.  Helpt de patiënt tot zelf regulering te komen en de bloedsuikerwaarde zoveel mogelijk te normaliseren. 9. Bepalen van C-Peptide of antistoffen  De residuele secretiecapaciteit van de langerhans-eilandjes afleiden en diagnose bekrachtigen In beta cel : Pro-Insuline idee van eigen insuline aanmak (therapie)  diagnosestelling :  C-peptide onbepaalbaar laag of 0 + glycémie hoog ==> type1 diabetes  C-peptide hoog + glycémie laag ==> type 2 diabetes Behandeling  Beginsituatie : individuele benadering  Type 1 : medicatie, voeding  Type 2 : voeding en beweging 1. Dieet  Basisprincipe: gezonde, evenwichtige en gevarieerde voeding aangepast aan persoonlijke behoefte  Type II:  Minder calorieën  Na-beperking  Minder verzadigde vetzuren  Voldoende drinken  Afhankelijk van medicatie maaltijden spreiden  Opletten !!! dieetproducten voor diabeten --> bevatten fructose of te veel (verzadigde) vet (zuren) 2. Beweging  Voordelen :  Toename insulinegevoeligheid  Cholesterolverlagend  Vermagering 

Gevaar !!! Hypoglycemie  Voorkomen : meer eten , minder medicatie of een combinatie van voorgaande twee

3. Medicatie 1) Hypoglycemiërende tabletten/ Orale antidiabetica (OAD) Bevatten geen insuline Alleen voor type 2 Niet effectief voor type 1 want pancreas is kapot  Insulinesecretoren (stimuleren de pancreas om extra insuline aan te maken) a. Sulfonylurea – continu stimuleren van insulinesecretie - 30min voor maaltijd innemen Bv : Glurenorm b. Glinides – niet continu ; effect treedt sneller op + kortere werkingsduur



Bv : Novonorm Insulinesensitizers (zorgt dat insuline meer effect en beter werkt) a. Biguanides (Glucophage) - voordeel : vermagering - nadeel : diarree b. Alfa-Glucosidase-inhibitoren (Gluco-bay) c. Glitazones (Avandia)

   

AANDACHTSPUNT MAALTIJD = 1 DOSIS GEEN MAALTIJD = GEEN DOSIS UITGESTELDE MAALTIJD = UITGESTELDE DOSIS



Combinatietherapie ==> altijd best Bv biguanides met glinides

2) Hyperglycemiërende producten (Glucagon)  Bloedsuiker verhogen  Hypoglycemisch coma !!! --> Glucagon Hypokit injecteren (IM of SC) --> na 10min niet reageert --> hulpdiensten verwittigen --> na 10min reageert --> snelwerkende vloeibare suikers (cola) + traagwerkende suiker 15min later (om heroptreden van hypo te vermijden) 3) Incretines --> darmhormonen  Regel het evenwicht tussen glucagon en insuline (bv. Als je suiker neemt, incretines zorgen dat glucagon daalt en insuline stijgt)  Twee vormen :  GLP-1 (Glucagon-like peptide)  Snel afgebroken worden door DPP-4 enzym  Oplossing : DPP-4 inhibitoren  GIP (glucose-afhankelijk insulinotroop polypeptide)  Behandeling van type 2 diabetes

4) Insuline 

Insuline en Glycemie

Bewaring  Best bewaard op een koele plaats tussen 2 en 8° C (bv. In de groentelade van de koelkast)  Aangeprikte flacons mag op kamertemperatuur, niet in direct zonlicht, niet bij extreme hitte of koude, max 6 weken Medicijnen die de werking van insuline beïnvloeden  Amfetamine --> versterken  Oralecontraceptive --> verzwakken Complicaties bij Diabetespatiënten :  Lokale reacties tgv het injecteren van insuline o lipo-atrofie – vetweefsel verdwijnen en fibrose verschijnt met kuilen thv inspuitplaatsen o lipo-hypertrofie – vetophopingen thv de inspuitplaatsen 

Metabole stoornissen o Hyperglycemie (>200mg/dl) o Hyporglycemie ( hulpdienst verwittigen  10min later reageert --> pt zware hypo !!! Bij twijfel tussen hypo en hyper : STEEDS SUIKER TOEDIENEN  bij hypo : verbetering onmiddelijk optreden  Bij hyper : situatie kan niet ernstiger worden !!! Bewustzijn controleren --> bewusteloos : GEEN DRANKJE !!!

Diabetische Ketoacidose (DKA)

Non-Ketotisch Hyperosmolair Coma

= Keto-Acidotisch Coma  hyperglycemisch coma tgv diabetische ketoacidose

 voorkomen bij : Type 2 diabetes 

 voorkomen bij : Type 1 diabetes 

Symptomen :  Hyperglycemie (>300mg/dl)  Kussmaulademhaling = acetongeur adem  regelmatige, zeer diepe, hoorbare AH zonder pauze  lage RR  snelle pols  glucosurie  acetonurie

Pathologie Weinig insuline

Suiker in de cel

Suiker in bloed

Pancreas maakt continu weinig insuline aan

Suiker in bloed hoger en hoger



Uitlokkende factoren :  Onderbreking insulinetherapie



Behandeling :  EHBO : arts verwittigen, suikerarme dranken, geneesmiddelen

osmolariteit

 Spoed : o Dehydratatie : IV vocht o Hyperglycemie : insuline o Metabole acidose : bicarbonaat o K-verlies compenseren

dehydratatie

COMA

 er komt nog suiker in de cel, dus produceert ons lichaam geen suiker van ander bron  GEEN KETONEN  symptomen :  hyperglycemie (900mg/dl)  polyurie  dehydratatie  lage RR  snelle pols  Behandeling :  Iv vocht en insuline

Follow Up    

Globaal medisch dossier Diabetespas Zorgtraject twee systemen : contract tussen pt en huisarts Conventie voordeel : gratis extra educatie, gratis gebruikt van toestellen nadeel: verplicht...