Dự án quản trị học - Project Management PDF

Preview

Summary

Chủ biên: ThSễn Tiến MạnhTÀI LIỆU HỌC TẬPQUẢN TRỊ DỰ ÁN (Tài liệu lưu hành nội bộ)Đố i tƣợng: SV trình độ Đại học Ngành đào tạo: Quản trị kinh doanh[BỘ CÔNG THƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH .........Hà Nội, 2019MỤC LỤC LỜI GIỚI THIỆU DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...

Description

BỘ CÔNG THƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH …..o0o…..

Chủ biên: ThS.Nguyễn Tiến Mạnh

TÀI LIỆU HỌC TẬP

QUẢN TRỊ DỰ ÁN (Tài liệu lưu hành nội bộ)

Đối tƣợng: SV trình độ Đại học Ngành đào tạo: Quản trị kinh doanh

[

Hà Nội, 2019

MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................................... vi LỜI GIỚI THIỆU .............................................................................................................. 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN.................................................... 3 1.1. Tổng quan về dự án ..................................................................................................... 3 1.1.1. Dự án và các đặc điểm của dự án ...................................................................................3 1.1.2. Chu kỳ sống của dự án ...................................................................................................8 1.1.3. Các bên liên quan đến dự án........................................................................................ 10 1.2. Tổng quan về quản trị dự án .................................................................................... 12 1.2.1. Quản trị dự án và các đặc điểm ................................................................................... 12 1.2.2. Các mục tiêu của quản trị dự án .................................................................................. 14 1.2.3. Vai trò của quản trị dự án ............................................................................................ 16 1.2.4. Quá trình quản trị dự án ............................................................................................... 16 1.2.5. Nội dung quản trị dự án ............................................................................................... 18 CHƢƠNG 2: LỰA CHỌN DỰ ÁN ................................................................................ 23 2.1. Lựa chọn và các tiêu chí lựa chọn ............................................................................ 23 2.1.1. Khái niệm lựa chọn dự án............................................................................................ 23 2.1.2. Quy trình để lựa chọn dự án ....................................................................................... 24 2.1.3. Các chỉ tiêu định lƣợng để lựa chọn dự án ................................................................. 30 2.1.4. Các chỉ tiêu định tính để lựa chọn dự án ..................................................................... 42 2.2. Lựa chọn dự án trong điều kiện bất trắc - Phân tích rủi ro - Thẩm định dự án 44 2.2.1. Phƣơng pháp phân tích định tính rủi ro....................................................................... 44 2.2.2. Phƣơng pháp phân tích định lƣợng rủi ro ................................................................... 44 2.2.3. Thẩm định dự án đầu tƣ............................................................................................... 49 CHƢƠNG 3: THIẾT KẾ TỔ CHỨC VÀ XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ DỰ ÁN .............. 56 3.1. Thiết kế cơ cấu tổ chức đội ngũ dự án ...................................................................... 56 3.1.1. Mô hình tổ chức theo chức năng ................................................................................. 56 3.1.2. Mô hình tổ chức kiểu dự án......................................................................................... 59 3.1.3. Mô hình tổ chức dạng ma tr ận ................................................................................ 61 3.1.4. Một số mô hình tổ chức khác ...................................................................................... 63 3.2. Giám đốc dự án ......................................................................................................... 66 3.2.1. Vị trí và trách nhiệm của giám đốc dự án ................................................................... 66

3.2.2. Tố chất cầ n thiết của giám đốc dự án...................................................................... 67 3.2.3. Chức năng của giám đốc dự án................................................................................... 69 3.3. Xây dựng đội ngũ dự án ............................................................................................ 70 3.3.1. Đội ngũ dự án............................................................................................................... 70 3.3.2. Phát triển và lãnh đạo đội ngũ dự án........................................................................... 70 CHƢƠNG 4: LẬP KẾ HOẠCH VÀ NGÂN SÁCH DỰ ÁN ...................................... 75 4.1. Các vấn đề về lập kế hoạch dự án ............................................................................. 75 4.1.1. Khái niệm ..................................................................................................................... 75 4.1.2. Trình tự lập kế hoạch dự án......................................................................................... 75 4.1.3. N ội dung của kế hoạch dự án................................................................................... 76 4.2. Cơ cấu phân chia công việc và biểu đồ trách nhiệm .............................................. 77 4.2.1. Khái niệm và tác dụng của WBS (Work Breakdown Structure).......................... 78 4.2.2. Phƣơng pháp lập WBS ................................................................................................ 80 4.2.3. Trình tự lập WBS ......................................................................................................... 80 4.3. Ngân sách dự án ........................................................................................................ 81 4.3.1. Khái niệm, phân loại ngân sách dự án ........................................................................ 81 4.3.2. Phƣơng pháp lập ngân sách dự án ........................................................................... 83 4.3.3. Ƣớc lƣợng các yếu tố chi phí ...................................................................................... 87 4.3.4. Quản lý chi phí dự án................................................................................................... 88 CHƢƠNG 5: LẬP TIẾN ĐỘ DỰ ÁN ............................................................................ 91 5.1. Các vấn đề cơ bản về sơ đồ mạng ............................................................................ 91 5.1.1. Các loại sơ đồ thể hiện tiến độ dự án .......................................................................... 92 5.1.2. Các phần tử của sơ đồ mạng .................................................................................... 96 5.2. Sơ đồ mạng CPM ....................................................................................................... 97 5.2.1. Các thông số thời gian của sự kiện.............................................................................. 98 5.2.2. Các thông số thời gian của công việc.......................................................................... 99 5.3. Sơ đồ mạng PERT .................................................................................................. 102 5.3.1. Tính các thông số trong sơ đồ PERT ........................................................................ 103 5.3.2. Các bài toán liên quan đến sơ đồ PERT ................................................................ 105 5.4. Lập tiến độ dự án bằng sơ đồ mạng ....................................................................... 108 5.4.1. Trình tự lập tiến độ bằng sơ đồ mạng ....................................................................... 108

5.4.2. Sử dụng thời gian dự trữ trong lập tiến độ................................................................ 109 5.4.3. Mối quan hệ giữa PERT và GANTT ........................................................................ 109 CHƢƠNG 6: PHÂN BỔ NGUỒN LỰC DỰ ÁN ........................................................ 113 6.1. Một số vấn đề cơ bản về nguồn lực ........................................................................ 113 6.1.1. Các loại nguồn lực ..................................................................................................... 113 6.1.2. Các bài toán về phân bổ nguồn lực ........................................................................... 115 6.2. Điều hòa nguồn lực .................................................................................................. 116 6.2.1. Khái niệm điều hòa nguồn lực .................................................................................. 116 6.2.2. Bài toán điều hòa biểu đồ chất tải nguồn lực ............................................................ 117 6.3. Phƣơng pháp đƣờng găng rút ngắn tiến độ dự án ............................................... 120 6.3.1. Điều chỉnh nguồn lực dựa trên thời gian dự trữ tối thiểu ......................................... 121 6.3.2. Phƣơng hƣớng giải quyết khi thiếu hụt nguồn lực ................................................... 121 6.4. Phân bổ nguồn lực hạn chế ..................................................................................... 122 6.4.1. Quy tắc phân phối nguồn lực có hạn ......................................................................... 122 6.4.2. Phƣơng pháp phân bổ nguồn lực có hạn ................................................................... 125 6.5. Mối quan hệ thời gian và chi phí ............................................................................ 125 6.5.1. Mô hình đẩy nhanh tiến độ ........................................................................................ 125 6.5.2. Mô hình chi phí cực tiểu ............................................................................................ 126 CHƢƠNG 7: KIỂM SOÁT DỰ ÁN ............................................................................. 130 7.1. Vấn đề cơ bản về kiểm soát dự án.......................................................................... 130 7.1.1. Khái niệm kiểm soát dự án ........................................................................................ 130 7.1.2. Hệ thống kiểm soát dự án.......................................................................................... 130 7.1.3. Quá trình kiểm soát án dự án..................................................................................... 133 7.1.4. Nội dung kiểm soát dự án.......................................................................................... 135 7.2. Quá trình kiểm soát dự án ...................................................................................... 136 7.2.1. Theo dõi các công việc dự án .................................................................................... 136 7.2.2. Đo lƣờng và phân tích kết quả .................................................................................. 136 7.2.3. Điều chỉnh trong quá trình thực hiện dự án ............................................................. 137 7.3. Nội dung kiểm soát dự án ....................................................................................... 138 7.3.1. Kiểm soát tiến độ thời gian ....................................................................................... 138 7.3.2. Kiểm soát chi phí....................................................................................................... 139

7.3.3. Kiểm soát chất lƣợng và các thay đổi thiết kế .......................................................... 141 7.3.4. Tích hợp kiểm soát thời gian, chi phí, chất lƣợng và các thay đổi........................... 143 CHƢƠNG 8: QUẢN TRỊ RỦI RO VÀ HỢP ĐỒNG DỰ ÁN ................................... 146 8.1. Rủi ro và Quản trị rủi ro dự án ............................................................................ 146 8.1.1. Khái niệm................................................................................................................... 146 8.1.2. Phân loại rủi ro ........................................................................................................... 147 8.1.3. Quản trị r ủi ro dự án ................................................................................................. 149 8.1.4. Quá trình quản trị rủi ro dự án ................................................................................... 152 8.1.5. Phƣơng pháp đo lƣờng rủi ro..................................................................................... 154 8.2. Hợp đồng và Quản trị hợp đồng dự án ................................................................. 156 8.2.1. Khái niệm hợp đồng dự án ........................................................................................ 156 8.2.2. Ký kết và thực hiện hợp đồng dự án ......................................................................... 156 8.2.3. Thay đổi, hủy bỏ, chấm dứt hợp đồng dự án ........................................................ 157 8.2.4. Giải quyết tranh chấp trong hợp đồng dự án ............................................................ 158 CHƢƠNG 9: KẾT THÚC DỰ ÁN ............................................................................... 159 9.1. Các hình th ứ c k ết thúc d ự án ............................................................................. 159 9.1.1. Kết thúc hoàn toàn ..................................................................................................... 159 9.1.2. Kết thúc dự án bằng cách bổ sung - sát nhập............................................................ 160 9.1.3. Kết thúc dự án bằng cách bỏ rơi................................................................................ 160 9.2. Khi nào cần kết thúc dự án ..................................................................................... 160 9.3. T ổ chức kết thúc dự án ........................................................................................... 162 9.3.1. Quá trình ra quyết định ........................................................................................... 162 9.3.2. Quá trình thực hiện .................................................................................................... 162 9.4. Báo cáo tổng kết...................................................................................................... 163 9.4.1. Quá trình thực hiện dự án ....................................................................................... 163 9.4.2. Các vấn đề k ỹ thuật, công nghệ ............................................................................. 165 9.4.3. Hoạt động hành chính ............................................................................................. 166 9.4.4. Mô hình tổ chức của dự án ..................................................................................... 167 9.4.5. Dự án và nhóm nhân viên .......................................................................................... 167 9.4.6. K ỹ năng quản trị dự án ........................................................................................... 168 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................... 170

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT

Tiếng Anh

Tiếng Việt

1.

AOA (Activieies on Arrow)

Đặt công việc trên mũi tên

2.

AON (Activieies on Node)

Đặt công việc trong các nút

3.

B/C (Benefits/Cost ratio)

Tỷ suất lợi ích trên chi phí

4.

CPM (Critical Path Method)

Phƣơng pháp đƣờng găng

5.

FV (Future Value)

Giá trị tƣơng lai của dòng tiền

6.

GPO (Global Project Office)

Văn phòng dự án toàn cầu

7.

NPV (Net Present Value)

Gía trị hiện tại ròng

8.

PBP (Payback Periode)

Thời gian hoàn vốn

9.

PMO (Project Management Office)

Phòng quản lý dự án

10.

PV (Present Value)

Giá trị hiện tại của dòng tiền

11.

IRR (Internal Rate of Return)

Tỷ suất hoàn vốn nội bộ

12.

WBS (Work Breakdown Structure)

Cấu trúc chia nhỏ công việc

LỜI GIỚI THIỆU Đầu tƣ là một hoạt động kinh tế và là một bộ phận hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị, doanh nghiệp. Nó có ảnh hƣởng trực tiếp đến việc tăng tiềm lực của nền kinh tế nói chung, tiềm lực sản xuất kinh doanh của các đơn vị nói riêng. Mỗi hoạt động đầu tƣ đƣợc tiến hành với rất nhiều công việc có những đặc điểm kinh tế - kỹ thuật đa dạng. Nguồn lực cần huy động cho hoạt động đó thƣờng rất lớn. Thời gian thực hiện và kết thúc đầu tƣ, nhất là việc thu hồi đầu tƣ vốn đã bỏ ra, hoặc đem lại những lợi ích cho xã hội, là một quá trình có thời gian dài. Do đó, để sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đã chi cho công cuộc đầu tƣ, đem lại lợi ích kinh tế xã hội lớn nhất cho đất nƣớc, ngành và các đơn vị, một trong những vấn đề quan trọng có tính chất quyết định của mọi công cuộc đầu tƣ là những ngƣời trực tiếp quản lý điều hành quá trình đầu tƣ và thực hiện đầu tƣ phải đƣợc trang bị đầy đủ các kiến thức về hoạt động đầu tƣ và dự án đầu tƣ. Để đáp ứng yêu cầu quản lý đầu tƣ trong nền kinh tế nói chung, trong các đơn vị, doanh nghiệp nói riêng, học phần “Quản trị dự án” đã ra đời và đƣợc giảng dạy cho hệ đại học chính quy thuộc ngành Quản trị kinh doanh tại Khoa Quản trị kinh doanh Trƣờng Đại học Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp. Đồng thời cũng là tài liệu tham khảo cho những ai quan tâm đến lĩnh vực này. Cùng với quá trình giảng dạy, học phần ngày càng đƣợc hoàn thiện và đƣợc đánh giá là rất cần thiết và bổ ích phục vụ việc quản lý hiệu quả đầu tƣ. Nội dung tài liệu học tập gồm 9 chƣơng đề cập những kiến thức thiết thực về dự án và quản trị dự án đầu tƣ. Trong đó các thành viên biên soạn nội dung các chƣơng: - Ths. Nguyễn Tiến Mạnh (chủ biên), Biên soạn nội dung Chƣơng 1 (Tổng quan về quản trị dự án); - ThS. Phạm Trung Hải, Biên soạn nội dung Chƣơng 2 (Lựa chọn dự án); - ThS. Lƣu Huỳnh, Biên soạn nội dung Chƣơng 3 (Thiết kế tổ chức và xây dựng đội ngũ dự án); - ThS. Nguyễn Thị Lan Anh, Biên soạn nội dung Chƣơng 4 (Lập kế hoạch và ngân sách dự án); - ThS. Nguyễn Thị Lan Anh, Biên soạn nội dung Chƣơng 5 (Lập tiến độ dự án); - ThS. Nguyễn Tiến Mạnh, Biên soạn nội dung Chƣơng 6 (Phân bổ nguồn lực dự án); - ThS. Nguyễn Tiến Mạnh, Biên soạn nội dung Chƣơng 7 (Kiểm soát dự án); - ThS. Vũ Đại Đồng, Biên soạn nội dung Chƣơng 8 (Quản trị rủi ro và hợp đồng dự án); - ThS. Vũ Văn Giang, Biên soạn nội dung Chƣơng 9 (Kết thúc dự án). Chúng tôi mong rằng tài liệu này sẽ giúp sinh viên nắm bắt đƣợc các vấn đề cơ 1

bản liên quan đến việc lựa chọn dự án, biết cách tổ chức thực hiện dự án, biết cách lập kế hoạch, hiểu các nội dung kiểm soát và kết thúc dự án. Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong việc viết và biên tập, tuy nhiên đây là học phần mới đƣợc xây dựng, tài liệu học tập lại đƣợc biên soạn lần đầu, chắc chắn cuốn tài liệu học tập không tránh khỏi những thiếu sót. Nhóm tác giả mong nhận đƣợc sự góp ý của tất cả các bạn đồng nghiệp, của các em sinh viên và tất cả các bạn đọc để tiếp tục hoàn thiện nhằm nâng cao hơn nữa chất lƣợng tài liệu học tập. Nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn tất cả các đồng nghiệp, các nhà khoa học, đã giúp đỡ trong quá trình biên soạn tài liệu học tập này. Hà nội, tháng 4 năm 2019 Nhóm tác giả

2

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN MỤC ĐÍCH CỦA CHƢƠNG Sau khi nghiên cứu và học tập chƣơng này, sinh viên cần nắm đƣợc: - Các giai đoạn của chu k ỳ sống dự án và hiểu đƣợc nội dung công việc của quản trị dự án trong mỗi giai đoạn của chu kỳ sống dự án; - Xác định đƣợc các nhân tố ảnh hƣởng đến sự thành công của dự án; và xác định đƣợc các nguồn tài nguyên của công ty có thể đƣợc huy động cho quản lý dự án. NỘI DUNG 1.1. Tổng quan về dự án 1.1.1. Dự án và các đặc điểm của dự án 1.1.1.1. Khái niệm - Theo luật đầu tư thì dự án đầu tư là tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định. Nhƣ vậy dự án đầu tƣ có thể xem xét từ nhiều góc độ khác nhau: + Về mặt hình ...