Epekto ng Globalisasyon sa Mamamayan v5 PDF

Preview

Summary

Ang module na ito ay tungkol sa epekto ng globalisasyon....

Description

10 Araling Panlipunan Ikalawang Markahan – Modyul 4: Epekto ng Globalisasyon sa Mamamayan

Araling Panlipunan – Ikasampung Baitang Alternative Delivery Mode Ikalawang Markahan – Modyul 4: Epekto ng Globalisasyon sa Mamamayan Unang Edisyon, 2020 Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul Manunulat: MABELLE DESAMITO CABOBOY Editor: Juliet D. Biogan, Dr. Rodolfo F. De Jesus Tagasuri: Michelle P. Bartolome, Nerissa V. De Leon, Cristina A. Norberte, Alona A. Millares, Peter Paul Eting, Dexter P. Jino-o Tagaguhit: Ryan Christopher M. Villalon Tagalapat: Brian Spencer B. Reyes, Heidee F. Ferrer Tagapamahala: Jenilyn Rose B. Corpuz, CESO VI, SDS Fredie V. Avendaño, ASDS, Ebenezer A. Beloy, OIC-CID Chief Heidee F. Ferrer, EPS – LRMS Ederlina D. Baleṅa, EPS - AP Inilimbag sa Pilipinas ng Sangay ng mga Paaralang Panlungsod, Lungsod Quezon Kagawaran ng Edukasyon, Pambansang Punong Rehiyon Office Address: Nueva Ecija St., Bago Bantay, Quezon City Telefax: 3456-0343 E-mail Address: [email protected]

10 Araling Panlipunan Ikalawang Markahan – Modyul 4: Epekto ng Globalisasyon sa Mamamayan

Paunang Salita Para sa tagapagdaloy: Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 10 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Epekto ng Globalisasyon sa Mamamayan! Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral. Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan. Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o estratehiyang magagamit sa paggabay sa mag-aaral. Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul. Para sa mag-aaral: Malugod na pagtanggap sa Araling Panlipunan 10 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa Epekto ng Globalisasyon sa Mamamayan! Ang kamay ay madalas gamiting simbolo ng kakayahan, aksyon at layunin. Sa pamamagitan ng ating mga kamay tayo ay maaaring matuto, lumikha, at magsakatuparan ng gawain. Ang kamay sa tulong-aral na ito ay sumisimbolo na ikaw, bilang isang mag-aaral, ay may angking kakayahang matutuhan ang mga kaugnay na kompetensi at kasanayan. Ang iyong pang-akademikong tagumpay ay nakasalalay sa iyong sarili o sa iyong mga kamay.

ii

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto. Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan. Alamin

Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin

Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano na ang kaalaman mo sa aralin ng modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng tamang sagot (100%), maaari mong laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan

Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang matulungan kang maiugnay ang kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin

Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas na suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin

Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling pagtalakay sa aralin. Layunin nitong matulungan kang maunawaan ang bagong konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin

Binubuo ito ng mga gawaing para sa malayang pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip

Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan ang patlang ng pangungusap o talata upang maproseso kung anong natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa

Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman o kasanayan sa tunay na sitwasyon o realidad ng buhay.

iii

Tayahin

Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat ang antas ng pagkatuto sa pagkamit ng natutuhang kompetensi.

Karagdagang Gawain

Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong panibagong gawain upang pagyamanin ang iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang aralin.

Susi sa Pagwawasto

Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Sanggunian

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito: 1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay. 2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing napapaloob sa modyul. 3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay. 4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa pagwawasto ng mga kasagutan. 5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay. 6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang sagutin lahat ng pagsasanay. Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong sa iyong mga magulang, sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa. Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

iv

Alamin Sa nakaraang aralin ay iyong napag-aralan ang mga dahilan at epekto ng migrasyon dulot ng globalisasyon. Nakatulong ang mga kaalamang ito upang maging mulat ka sa mga pangyayari na may kinalaman sa mga boluntaryo at hindi boluntaryong dahilan ng migrasyon ng mga tao dulot ng globalisasyon. Nagbigay din ito ng kaalaman sa iyo upang maunawaan ang mga naging epekto ng migrasyon sa buhay ng mga migrante at sa mga lipunang kaniyang kinasangkutan. Bilang mag-aaral, inaasahan na anumang iyong natutuhan ay nakatulong sa iyo upang mahasa ang iyong matalinong pagdedesisyon sa mga ka haharapin mo sa iyong buhay upang makatulong ka sa iyong pamayanan. Ang susunod na aralin ay tatalakay sa mga epekto ng globalisasyon sa mga mamamayan. Inaasahan na anumang malalaman mo sa araling ito ay makatutulong sa iyong matalinong pagdedesisyon sa buhay dulot ng mga hamon ng globalisasyon. I. INTRODUKSIYON Ito ay nakatuon sa mga sumusunod na paksa: A. Ang Epekto ng Globalisasyon sa Mamamayan 1. Ekonomya 2. Kultura at Edukasyon 3. Kapaligiran 4. Politika B. Kahalagahan ng Pag-angkop sa mga Hamon ng Globalisasyon II. MGA INAASAHANG MATUTUNAN SA MODYUL A.

PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (CONTENT STANDARD)

Ang mga mag-aaral ay may pag-unawa sa sanhi at implikasyon ng mga lokal at pandaigdigang isyung pang-ekonomiya upang mapaunlad ang kakayahan sa matalinong pagpapasya tungo sa pambansang kaunlaran.

B.

PAMANTAYAN SA PAGGANAP (PERFORMANCE STANDARD)

Ang mag-aaral ay nakabubuo ng pagsusuring papel sa mga isyung pangekonomiyang nakaaapekto sa kanilang pamumuhay.

1

C.

KASANAYAN SA PAGKATUTO (MOST ESSENTIAL LEARNING COMPETENCY) Naipahahayag ang saloobin tungkol sa epekto ng globalisasyon

III.

MGA TIYAK NA LAYUNIN: 1. Naipapaliwanag ang mga epekto ng globalisasyon sa buhay at sa lipunan. 2. Nasusuri ang mga implikasyon ng globalisasyon sa buhay batay sa mga kalagayang pang-ekonomiya, pangkultura, panlipunan, at pampulitika. 3. Naipahahayag ang saloobin tungkol sa epekto ng globalisasyon sa pamamagitan ng pagsagawa ng malikhaing pamamaraan/awtput. 4. Nabibigyang halaga ang pagpapahayag ng saloobin batay sa mapanuring pananaliksik ng mga epekto ng globalisasyon sa buhay at sa lipunan.

Subukin Paunang Pagsusulit: Panuto: Basahing mabuti ang mga tanong. Piliin ang letra ng pinakawastong sagot. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel. 1. Ang isyu ng unemployment o kawalan ng trabaho ay suliraning kinakaharap ng Pilipinas bunsod ng negatibong epekto ng globalisasyon. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang sanhi ng kawalan ng trabaho? A. Kakulangan ng oportunidad. B. Mabilis na paglaki ng populasyon C. Job o Skill mismatch D. Lahat ng nabanggit. 2. Ang kakulangan ng oportunidad upang makapagtrabaho ay nagtutulak sa mga Pilipino upang mangibang bansa. Ano ang tawag sa sistematikong paglipat ng tirahan upang makapaghanapbuhay? A. Transfer B. Bakasyon C. Migrasyon D. Stay-In 3. Sa patakarang globalisasyon, nakaaapekto ito sa paggawa ng mga programa, polisiya, at batas upang makaagapay ang sektor ng edukasyon sa mga hamon nito. Alin sa mga sumusunod ang batas upang madagdagan ng Senior High School ang batayang edukasyon sa Pilipinas? A. Batas Republika 10533 Enhanced Education Act of 2013 B. Batas Republika 7796 Technical Education and Skills Development Act of 1994 C. Batas Republika 9155 Governance of Education Act of 2001 D. Education For All 2015 UNESCO 2

4. Ang epekto ng globalisasyon ay ang ____________. A. Nagsamasama ang mga bansa, teknolohya, at pamilihan sa pamamagitan ng integrasyon B. Malayang pagpasok ng kapitalismo sa mga pamilihan C. Bumilis ang komersyo, komunikasyon, at transaksyon dahil sa paglaganap ng cashless method sa online selling market. D. Lahat ng nabanggit. 5. Si ________ ay ang pangunahing political economist na sumasalungat sa kapitalismo at pribadong pagmamay-ari. Binigyang diin nya ang kahalagahan ng uring manggagawa kaysa sa mga mayayamang kapitalista. A. Joseph Schumpeter B. Andy Grove C. John Maynard Keynes D. Karl Marx 6. Si __________ ay isang ekonomista na naging boses ng globalisasyon. Siya ang sumulat ng aklat na Capitalism, Socialism, and Democracy kung saan binigyang diin nya ang creative destruction o malikhaing pagwasak. A. Joseph Schumpeter B. Andy Grove C. John Maynard Keynes D. Karl Marx 7. Ang teknolohya sa ilalim ng globalisasyon ay nagpaigting sa paggamit ng internet sa pamilihan. Ang online shopping ay lumaganap sa internasyunal at lokal na antas. Sikat ang Amazon at Alibaba sa internasyunal na antas, habang sa Pilipinas naman ay nagpapaligsahan ang Lazada at Shopee. Anong epekto nito sa lokal na negosyo na walang kakayahang mag-online? A. Bababa ang kita B. Liliit ang dami ng mamimili C. Bawas na oportunidad sa pag-empleyo D. Lahat ng nabanggit 8. Ang integrasyon ay epekto sa kultural na aspeto ng globalisasyon. Sa paanong paraan ito maaaring makita? A. Makakakain ang mga Pilipino ng Samgyupsal at ramyeon kahit na hindi sila pumunta sa Korea dahil mabibili na ang mga ito sa mga Korean stores sa Pilipinas. B. Para na ring nakarating sa ibang bansa ang mga manonood ng Netflix dahil sa mga palabas nito. C. Napapakinggan ang mga sikat na awitin ng mga banyaga sa pakikinig sa i-tunes, spotify, at youtube. D. Lahat ng nabanggit

3

9. Bago ang globalisasyon, ang mga bansang magkatunggali ay naglalaban sa pamamagitan ng digmaan. Sa panahon ng globalisasyon, ang mga magkatunggaling ito ay naging kompetitor sa usaping pang-ekonomiya at kalakalan sa pamamagitan ng pagbebenta ng mga produkto. Anong katangiang neoliberal na patakaran ang tawag dito? A. Pag-aagawan ng pamilihan B. Pandirigma sa bansang ayaw bumili C. Pagkuha ng hilaw na materyales D. Pag-engganyo sa murang lakas-paggawa 10. Ang negatibong epekto ng migrasyon ng mga Pilipino tungo sa ibang bansa ay nagreresulta sa mga sumusunod maliban sa: A. Brain drain ng mga propesyunal B. Murang lakas-paggawa C. Urbanization D. Paglobo ng urban poor communities 11. Kalakhan ng migranteng Pilipino o Overseas Filipino Workers (OFW) ay matatagpuan sa Gitnang Silangan at karatig bansa sa Asya. Marami sa kanila ay biktima ng karapatang pantao dahil sa pagkakaiba ng kultura at paniniwala. Si Carlito Lana ay isang Pilipinong manggagawa na pinarusahan ng kamatayan ng korte ng Saudi Arabia dahil sa kanyang pagpatay sa amo na pumilit sa kanyang magdasal sa oras ng pananampalataya ng mga Muslim. Siya ay isang Kristiyano. Anong paglabag sa karapatang pantao ang kinaharap niya sa ibang bansa? A. Karapatan sa maayos na kondisyon sa paggawa B. Karapatan sa walong oras na paggawa C. Karapatan sa pagpapahayag ng saloobin D. Karapatan sa relihiyon o paniniwala 12. Si Jeanelyn Villavende ay isang Pilipinang kasambahay sa Kuwait na ginahasa bago pinatay ng kanyang employer noong Enero 2020. Ito ay isang negatibong epekto ng globalisasyon sa aspetong: A. Pisikal na pang-aabuso B. Sekswal na pang-aabuso C. Labis na pagtatrabaho D. Pagbawal sa araw ng pahinga 13. Ang Pilipinas ay kasapi ng pang-ekonomiyang organisasyon na ito na nakatuon sa mga integrasyon at malayang kalakalan sa pagitan ng mga bansa sa Asya-Pasipiko. Nilalayon nitong sumikad ang kalagayang pang-ekonomya ng mga bansang kasapi nito sa pamamagitan ng mga programang nakatuon sa sustenableng pangekonomikong pag-unlad at kasaganaan. Anong organisasyon ang tinutukoy dito? A. Association of South East Asian Nations B. Asia Pacific Economic Cooperation C. Asian Development Bank 14. South Asian Region for Economic Cooperation

4

15. Ang Trans-Pacific Partnership (TPP) ay isang programang pang-ekonomiya na nangangailangan ng mataas na antas ng integrasyon sa rehiyon at kinapapalooban ng maraming bayan sa Asya-Pasipiko at pinamumunuan ng United States. Aling bansa sa Asya ang hindi kabilang rito? A. China B. Pilipinas C. South Korea D. Japan 16. Ang RCEP o Regional Comprehensive Economic Partnership na nakabase sa ASEAN ay isang maluwag na anyo ng integrasyon sa rehiyon na nagsusulong ng mga patakarang pang-ekonomya para sa ibayong integrasyon sa kalakalan, pamilihan, at likas na yaman. Aling bansa ang hindi kasapi rito? A. US B. China C. Brunei D. Vietnam

Balikan

Gawain 1: Balik-aral Panuto: Magbigay ng halimbawa ng dahilan ng migrasyon ayon sa bawat aspeto. Ilagay ang iyong sagot sa papel. Dahilan ng migrasyon dulot ng globalisasyon 1. Trabaho ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ________________________________________________________ 2. Tirahan ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ________________________________________________________

5

3. Panghihikayat ng pamilya ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ________________________________________________________ 4. Pag-aaral o Pagsasanay ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________ ________________________________________________________

Tuklasin Gawain 2: Hanapin Mo! Panuto: Hanapin ang mga salitang may kinalaman sa mga epekto ng globalisasyon sa mamamayan. Magbigay ng isang pangungusap ukol sa mga salitang ito. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel. D E R E G U L A S Y O N D P

I J N M O N I E N A K A S R 1. 2. 3. 4. 5. 6.

N U O A I O B J L E O G O I

T X Y N O G E L S L Y A S B

E R S G R N R H K I U Y Y A

N A A E H O A A O J A U O T

A M R R A Y L N S O E N K I

H L G R E S I O A Y A B U S

MIGRASYON PRIBATISASYON TEKNOLOHIYA KARL MARX INTEGRASYON DEREGULASYON 6

I R E I R T S R H W O I L A

L A T B U E A J G G L N T S

I K N N P P S A C N A M U Y

M A I I N M Y P J E H A R O

A R E O A O O Y I S C B A N

P K S T E K N O L O H I Y A

7. LIBERALISASYON 8. PAMILIHAN 9. APEC 10. SOSYOKULTURA Gawain 3: Kilalanin Mo Ito! Panuto: Kilalanin at ibigay ang pangalan ang mga sumusunod na simbolo o produkto. Tukuyin at sumulat ng pangungusap tungkol sa kahalagahan nito sa iyong pang-araw-araw na pamumuhay. Ilagay ang iyong sagot sa papel.

1. _______________________________________________________.

2. _________________________________________________________.

3. _________________________________________________________.

7

4. _______________________________________________________.

5. _______________________________________________________.

Pamprosesong Tanong: 1. Bakit mahalaga ang mga produkto at serbisyong hatid ng mga nasa larawan? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 2. Paano nakakaapekto ang globalisasyon sa paghahatid ng serbisyo at produkto sa iyong pamayanan? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

8

Suriin Ang Globalisasyon sa Makabagong Panahon Habang tumatagal ay ipinakita ng globalisasyon ang mga epekto nito sa usaping pang-ekonomiya, pampulitika, panlipunan, at pangkapaligiran. Ipinakita n...