Filipino 2 - (Ang Pantawang Pananaw & Teoryang Depensya) PDF

Preview

Summary

A r n i e l L o p e z J r.Asbury CollegeA B C EN a me : Arniel Lopez Jr. C o u r s e : 2 nd Year College | Bachelor of Arts major in Christian Education S u b j e c t : Filipino 2 - Filipino sa iba't ibang Disiplina T o p i c : Pantawag Pananaw: Tawa Bilang Kritika Teoryang DependensyaI n t r o d u ...

Description

Page 1 Nam Name e Cou Cours rs rse e Sub Subje je ject ct To Topic pic

: : : :

Arniel Lopez Jr. 2nd Year College | Bachelor of Arts major in Christian Education Filipino 2 - Filipino sa iba't ibang Disiplina Pantawag Pananaw: Tawa Bilang Kritika Teoryang Dependensya

Int Intrrodu oduct ct ctio io ion: n: Isang konsepto at hinuha ng historyador na si Dr. Zeus A. Salazar na naglalayon ng isang nagsasariling diskurso ng mga Pilipino sa wikang pambansa para sa kasaysayan at Agham Panlipunan. Ito ang pagkaugnay-ugnay ng mga katangian, halagahin, kaalaman, karunungan, hangarin, kaugalian, pag-aasal at karanasan ng isang kabuuang pangkalinangan at ipinapahayag sa pamamagitan ng isang wika. Isang pamamaraan sa pag-unawa sa kalagayang pang-ekonomiya ng bansang mahihirap na nakatuon sa pagpapahirap na dulot ng pandaigdigang political at ekonomiyang kaayusan.

Di Disc sc scus us uss sion ion:: F. PA PANTA NTA NTAWA WA WANG NG PANA ANANAW NAW NAW:: TA TAWA WA BIL ILANG ANG KRI RITI TI TIKA KA Ang Pant Pantaw aw awang ang Pan Pananaw anaw ay produkto ng kritikal na isipan at malikhaing imahinasyon nina Dr. R ho hoder der derick ick Nun Nuncio cio at Eliz lizabe abe abeth th Mor Morale ale ales s Nu Nunc nc ncio io (2004). Ito ay nangangahulugang tawa bilang kritika sa mga isyu at tauhan sa lipunan. Ang pan pantaw taw tawa a bilang pang + tawa ay pag-angkin at pagtukoy sa kakanyahan at kakayahan ng tawa bilang kritika. QPaglalarawan nina Nuncio at Nuncio (2004): Ang taw tawa a ay reaksyong pandamdamin. Isang mekanismo ang damdamin

Ar Arni ni

ez Jr.

Asbury College.Inc

AB CE

Page 2 na nagbibigay ng laman sa puwang o guwang sa damdamin ng isang taong malungkutin o taong naghahanap ng kasiyahan sa buhay. Kaya’t mahihinuha sa sikolohiya ng tao ang paglikha ng iba’t ibang pamamaraan (maaaring bagay, persona, o pangyayaring nagiging tampulan ng katatawanan) na magpapaaliw sa kanya. Tumutukoy (ang pa panan nan nanaw aw aw) sa pag-iisip ng tao. Pinagninilayan o pinagiisipan ng tao ang pagkakaroon ng pananaw. Sa pagbuo ng pananaw, inaabot ng tao ang kahalagahan o kabalintunaan ng isang pangyayari. Kung isang interpretasyon ang pananaw, maituturing ito bilang kritika --- na tumutukoy sa pagbasa ng karanasan, teksto, at kultura na inuunawa sa perspektiba ng kamalayan. Samakatuwid, ang pananaw ay kritikal na pagbasa na nakaugat sa kontekstong panlipunan. Lim Liman an ang g Mah Mahahal ahal ahalaga aga agang ng El Elem em emen en ento to 1. Midyum

4. Aktor

2. Konteksto

5. Manonood

3. Kontent o Anyo

Ang midyum ay daluyan kung saan nagiging laganap ang panta pantawan wan wang g pan pananaw anaw anaw. Ito ay maaaring entablado, kalye, radyo, panitikan, o telebisyon. Samantalang, nakapaloob sa midyum na ito ang iba’t ibang anyo/nilalamang kinabibilangan ng kwentong-bayan, sainete, drama, bodabil, dulang panradyo at impresyonasyon bilang palabas sa telebisyon. Ang mga nagsiganap/aktor ay ang tinaguriang mga puso, aktor, komedyante, at impersoneytor. Ang mga isyung

Ar Arni ni

ez Jr.

Asbury College.Inc

AB CE

Page 3 panlipunan na tumatahak sa sosyal at politikal na kalagayan ng bansa ang bumubuo sa konteksto ng Pan Panta ta tawan wan wang g Pan Pananaw anaw . Samantala, may liman limang g kat katan an angia gia gian n ang Pa Pant nt ntawa awa awang ng Pan Panana ana anaw w. UNA UNA, ito ay isang pagbasang kritikal. Gaya ng nabanggit, ang pananaw na ito ay hindi lamang pagtawa nang walang konteksto. Ito ay isang kritikal na pagbasang tumatarok sa kamalayan at kaisipang Pilipino. PAN PANGAL GAL GALAW AW AWA A, ito ay subjective na pagbasag sa imahe at katawan . Isa itong pagkwestyon sa katauhan, kaligiran, katawan, at kaayusang panlipunan bilang object ng tawa at pagtuligsa. Winawasak nito sa ganitong kritikal na pagbasa ang imahe ng kawalang kapangyarihan. PAN PANGAT GAT GATLO LO LO, ang pananaw na ito ay may kasaysayan . Sa katunayan, nakatuon ito sa pangyayaring historikal – ang pagkukuwestyon sa imahe o katawan ng kolonyalismo o komersyalismo. Nagpapabago ng kahulugan ang Pan Pantaw taw tawan an ang g Pan Panana ana anaw w sa tayo o poder ng karanasang kolonyal o komersyal. PAN PANGGG-APA APA APAT T, ito ay intersubjective. Tumutukoy ito sa pangangailangan ng kapwa subject na direktang babasa at magsusuri gamit ang Pan Pantaw taw tawang ang Pan Pananaw anaw anaw. Sa ganitong katangian, katumbas nito ang walang humpay na pagbabasa ng manonood, tagapakinig o sino man upang makapagbigay ng kritikang nakabatay sa nagaganap sa lipunan. PAN PANLIM LIM LIMA A at panghuli, ang Pant Pantaw aw awang ang Pana ananaw naw ay kapwa intersekswal at

repleksibo. Ito ay pagiging bukas sa ilang teksto upang magamit sa pagpapakahulugan at pagkatuto sa mensahe ng diskurso. Hindi lamang ito nakatuon sa iisang genre ng panitikan (maaari ring comic strip sa pahayagan)

Ar Arni ni

ez Jr.

Asbury College.Inc

AB CE

Page 4 sapagkat nakabukas din ito sa iba pang anyo at daluyan ng karanasang Pilipino. Subalit, dapat na, maunawaan na tuon lamang ng Pant Pantawa awa awang ng Pa Panana nana nanaw w ang pagaaral ng konsepto at praktika ng pagtatanghal at palabas (Nuncio at Nuncio, 2004).

Sa pagsusuri, masasabing isang diwa mula sa karanasang Pilipino ang Pan Pantaw taw tawang ang Pana ananaw naw . Nakapaloob ito sa karanasan ng tawa bilang kritika, bilang pagtuligsa sa kapangyarihan at kaayusan ng lipunan na mababakas mula pa sa oral na tradisyon hanggang sa paglaganap ng mass media ngayon. Sa paglalapat, magagamit ang teoryang ito bilang lente sa pag-aaral o pagsusuri ng mga dulang panteatro (komedya at sarswela), dulang panradyo (kwentong kutsero), kwentong bayan, (Kwento ni Matsing), awit, sayaw, pelikula, programa sa telebisyon, stand-up comedy, at iba pang may elemento ng pagpapatawa tungo sa pagbasang kritikal.

G. TEO EORY RY RYANG ANG DEP EPEN EN ENDE DE DENSY NSY NSYA A Noong 1960’s nang maging tanyag ang Te Teory ory oryang ang Dep epend end endens ens ensiy iy iya a. Ito ay ipinakilala ni Raul Prebisch na noon ay director ng United Nations Economic Commission for Latin America. Ayon sa pagsusuri, kapalit na patuloy na pagyaman ng mga mayayaman nang mga bansa sa mundo ay ang patuloy na paghihirap ng mga maliliit, mahihirap at walang kalaban-labang mga bansa bunsod ng mga ‘di

Ar Arni ni

ez Jr.

Asbury College.Inc

AB CE

Page 5 makatarungang polisiyang pang-ekonomiyang nararanasan mula noon hanggang sa kasalukuyang panahon, Sa katunayan, batay sa teoryang ito, ang mga gawain at polisiyang pangekonomiya ng mayayamang bansa ay direktang nakakaapekto sa mga mahihirap nang mga bansa sa negatibong pamamaraan. Patunay rito ang kabalintunaang ginawa ng mga mayayamang bansa. Halimbawa, ang mga paso at lumang mga teknolohiya mula sa mahihirap na bansa, dagdagan pa ang pang-aabuso sa likas na yaman ng mga bansang mahihirap. Sa ganitong anggulo, makikita ang panibagong pamamaraan ng opresyon sa mga mahihirap na bansa na nagtatago sa mapagkunwaring konsepto ng pagtulong ng mga mayayamang bansa. Ang Teo Teory ry ryang ang Dep epend end endens ens ensya ya ya, minsa’y tinatawag ding Depe Depende nde ndens ns nsya ya sa Day Dayuha uha uhan n, Ito ay ginagamit upang ipaliwanag ang pagkabigo ng mga ‘di industrialisadong bansa na magpaunlad ng ekonomiya sa kabila ng mga puhunan mula sa mga industrialisadong mga bansa. Ang sentral na argumento sa teoryang ito ay: Lab Labis is ang ‘ di pag pagka ka kaka ka kapant pant pantay ay ay-pa -pa -pant nt ntay ay ng ek ekono ono onomi mi miyan yan yang g pan pandaig daig daigdig dig sa dis disttrib ribus us usyo yo yon n ng ka kapang pang pangyar yar yarih ih ihan an at ya yaman man bung unga a ng kolo olonya nya nyalis lis lism mo at neok neok aramin okol ol olony ony onyali ali alism sm smo. o. Ito ang nag naglal lal lalagay agay sa maramin ming g ban bansa sa sa po posi si sisy sy syon on ng dep depend end endent ent o uma masa sa sa.. Katulad ng nabanggit na, kaugnay ng teoryang ito ang konsepto ng ko kolon lon lonyal yal yalism ism ismo o at ne neok ok okolo olo olony ny nyalis alis alismo mo mo.. Ayon kay Cr Cros os oss sman (2018). Inilarawan ng kolonyalismo ang ablilidad at kapangyarihan ng mga industrialisado at nangungunang bansa na epektibong manakawan ng mahalagang resorses ang kanilang mga kolonya tulad ng lakas-paggawa at mga natural na element at

Ar Arni ni

ez Jr.

Asbury College.Inc

AB CE

Page 6 mineral.

Sa

kabilang

banda,

ang

neo neoko ko kolon lon lonyal yal yalism ism ismo o

ay

tumutukoy

sa

pangkalahatang dominasyon ng mga makapangyarihang bansa sa mga banang ‘di mauunlad kasama ang kanilang mga kolonya sa pamamagitan ng panggigipit at opresibong rehimeng political. Bagama’t naglaho na ang kol kolon on onyali yali yalism sm smo o matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig, hindi nito binura ang dep depend end endens ens ensya ya ya. Sa halip, pumalit ang neo neoko ko kolon lon lonyal yal yalis is ismo mo mong ng sumikil sa mga umuunlad na bansa sa pamamagitan ng kapitalismo at pananalapi. Maraming mga umuunlad na bansa ang nabaon sa utang sa mauunlad na bansa at nawalan ng risonableng pagkakataong makatakas sa pagkakautang at umunlad. Sinasabi nga ng Te Teory ory oryang ang De Depen pen pende de densy nsy nsya a na hindi tiyak na ang mga umuunlad na bansa ay magiging industriyalisadong bansa kalaunan kung sila’y susupilin ng mga pwersang panlabas na epektibong nagpapatupad ng dep depen en endens dens densya ya sa kanila kahit pa sa mga batayang pangangailangan sa buhay Halimbawa ang bansang Africa na tumatanggap ng bilyong dolyar na utang mula sa mayayamang bansa mula 1970 hanggang 2002. Nagkapatong-patong ang interes ng mga utang na iyon. Bagama’t nabayaran nang Africa ang kanilang utang ng kanilang mga lupain, may bilyong utang pa rin ang Africa upang mamuhunan sa kanilang sariling ekonomiya at pag-unlad ng tao. Malabo nang umunlad pa ang Africa liban na lang kung patatawarin ang interes ng mga makapangyarihang bansang nagpapautang upang tuluyan nang mabura ang utang ng Africa (Crossman, 2018). Hindi ba parang pamilyar sa atin ang kwentong Africa?

Ar Arni ni

ez Jr.

Asbury College.Inc

AB CE

Page 7

Re Repl pl plek ek eksy sy syon on on:: Ang teoryang ito ay siyang tumutulong sa atin batayang kaalaman sa pantayong pananaw bilang lente sa maka-Pilipinong pag-aaral ng kasaysayan. Dito, nalaman natin ang dalawang teoryang na kung saan mas hinubog tayo sa kung papaano tayo makakagawa ng mga pananaliksik at desisyon na ating gagawin. Ang dalawang teoryang ito ay mga elemento upang makita at magkaroon tayo ng mga inuha sa mga nangyayari sa atin. Ito ang tutulong sa ating sa ating mga teorya sa mga akdang pananasiksik.

Ar Arni ni

ez Jr.

Asbury College.Inc

AB CE...