Garbniki - historia i definicja - naturalne surowce kosmetyczne PDF

Preview

Summary

Garbniki - historia i definicja - naturalne surowce kosmetyczne...

Description

Definicja

Garbniki (taniny) są bezazotowymi substancjami roślinnymi, które mają zdolność garbowania surowej skóry zwierzęcej na trwałą skórę przemysłową przez tworzenie trwałych kompleksów z białkami oraz włóknami kolagenowymi skóry surowej. Wykazują zdolność wytrącania z roztworów wodnych białek i innych makro cząsteczek np.glikoproteidów i polisacharydów obecnych w ścianach komórkowych bakterii i grzybów patogennych (działanie antyseptyczne garbników). Garbniki reagują także z kolagenem skóry (działanie ściągające garbników) oraz mogą wytrącać toksyczne alkaloidy i sole metali ciężkich z roztworów wodnych, w tym z płynów ustrojowych (detoksykacja).

HISTORIA GARBNIKÓW Zastosowanie garbników sięga czasów pierwszych ludów koczowniczo-łowieckich, które praktykowały prymitywne garbowanie tłuszczowe lub wędzenie w dymie. W neolicie poznane zostały również właściwości garbujące wyciągów z liści i kory niektórych drzew. Zastosowanie znalazła między innymi kora dębowa i galasy. Początkowo garbniki były wykorzystywane do wyprawiania skór zwierzęcych. Polegało to na tym, że wierzchnia warstwa naskórka była sprasowywana, dzięki czemu powierzchnia skóry stawała się bardziej odporna na działanie mikroorganizmów i czynników zewnętrznych, wody i szkodliwych związków chemicznych. W Starożytności Egipcjanie stosowali korę, owoce i liście zawierające garbniki do mumifikowania zmarłych. 1 W epoce Średniowiecza garbniki roślinne pozyskiwano między innymi z kory i drewna dębów, wierzb i świerków, a samą czynność wyprawiania skóry nazywano dębieniem. Pierwszy etap „dębienia” polegał na oczyszczeniu skóry z pozostałości tkanek przy użyciu gładzików. Następnie skóra była ługowana w wapnie i popiele lub roztworze soli w celu opracowania tkanki przed kolejnym etapem, którym było czyszczenie z sierści. W takiej postaci surowiec przez kilka tygodni lub miesięcy przechowywano w roztworze kory dębowej, skąd pochodzi nazwa procesu – dębienie. Aby uzyskać oczekiwaną miękkość czy barwę, skórę garbowano również w innych znanych w tamtym okresie garbnikach m.in w roztworze z liści krzewu – sumaka octowca. Nasączone roztworem skóry wieszano na ścianie lub specjalnej ramie, aby wyschły. Ostatni etap polegał na natłuszczaniu i wygniataniu skóry przy użyciu żywicy lub dziegciu, co nadawało jej odpowiednią miękkość.2 Z upływem czasu proces garbowania stał się na tyle rozwinięty, że przekształcił się w odrębną gałąź przemysłu. Zaczęły powstawać pierwsze manufaktury garbarskie, w których stosowano stężone ekstrakty garbników roślinnych. Odkrycie w 1858 roku garbujących 1 http://wynalazki.andrej.edu.pl/index.php/wynalazki/20-g/191-garbniki 2 https://histmag.org/Sredniowieczne-garbarstwo-7977

właściwości soli chromu stało się przełomowe dla garbarstwa, gdyż znacznie skróciło jego proces i zmniejszyło koszty. Równie ważnym wydarzeniem w historii garbników było wprowadzenie w XIX wieku maszyn garbarskich, które zastąpiły dotychczasową technikę ręcznej obróbki skóry. 3

Żrodła: https://histmag.org/Sredniowieczne-garbarstwo-7977 http://wynalazki.andrej.edu.pl/index.php/wynalazki/20-g/191-garbniki http://almanach.historyczny.org/wiki/Garbowanie_sk%C3%B3ry

3 http://almanach.historyczny.org/wiki/Garbowanie_sk%C3%B3ry...