Hướng dẫn sử dụng REDCAP cho người mới bắt đầu PDF

Preview

Summary

HƯỚNG DẪN SỬ DỤ NG CƠ BẢNHỆ THỐNG REDCap - HUPHThS. Phan Văn CầnTrung tâm Nghiên cứu Khoa học Sức khỏeHà Nội, 6/Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap ii PHẦN 1. GIỚI THIỆU VỀ REDCap MỤC LỤC Lịch sử và sự phát triển Bản quyền và mục đích sử dụng Các tính năng PHẦN 2. THIẾT KẾ VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN NGHI...

Description

HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG CƠ BẢN HỆ THỐNG REDCap - HUPH ThS. Phan Văn Cần Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Sức khỏe

Hà Nội, 6/2020

MỤC LỤC PHẦN 1. GIỚI THIỆU VỀ REDCap ..............................................................................1 1. Lịch sử và sự phát triển ........................................................................................1 2. Bản quyền và mục đích sử dụng ..........................................................................2 3. Các tính năng .......................................................................................................2 PHẦN 2. THIẾT KẾ VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN NGHIÊN CỨU ...........................................3 1. Tài khoản ..............................................................................................................3 2. Tạo dự án nghiên cứu ..........................................................................................5 3. Cài đặt dự án ........................................................................................................7 4. Công cụ thiết kế trực tuyến .................................................................................12 a. Thêm trường mới ............................................................................................13 b. Khai báo các lựa chọn .....................................................................................14 c. Sao chép trường ..............................................................................................17 d. Di chuyển trường.............................................................................................17 e. Chỉnh sửa trường ............................................................................................18 f. Xóa trường .......................................................................................................18 g. Rẽ nhánh logic.................................................................................................18 h. Thêm ma trận các trường................................................................................19 5. Thu thập dữ liệu .................................................................................................. 20 a. Thu thập online ................................................................................................20 b. Thu thập qua ứng dụng di động REDCap .......................................................21 6. Quản lý, kiểm tra chất lượng dữ liệu...................................................................22 7. Xuất dữ liệu, Báo cáo và thống kê ......................................................................24 a. Báo cáo ...........................................................................................................24 b. Xuất dữ liệu .....................................................................................................25 c. Thống kê ..........................................................................................................25 PHẦN 3. THU THẬP DỮ LIỆU TRÊN THIẾT BỊ DI ĐỘNG ........................................26 1. Giới thiệu ............................................................................................................26 a. Giới thiệu về ứng dụng ....................................................................................26 b. Quy trình làm việc của ứng dụng..................................................................... 26 c. Các khái niệm ..................................................................................................27 Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

ii

d. Dùng trình duyệt so với Ứng dụng di động......................................................27 e. Cài đặt ứng dụng di động. ...............................................................................27 2. Người sử dụng....................................................................................................30 a. Giao diện quản trị ............................................................................................ 30 b. Vai trò của người sử dụng...............................................................................31 c. Quản lý người sử dụng....................................................................................31 3. Sử dụng ..............................................................................................................32 a. Chuyển giao diện tiếng Việt.............................................................................32 b. Cài đặt (cần phải có kết nối internet). ..............................................................32 c. Thu thập dữ liệu...............................................................................................33 d. Gửi dữ liệu (cần phải có kết nối internet).........................................................35 e. Gửi nhật ký (cần phải có kết nối internet). .......................................................36

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

iii

PHẦN 1. GIỚI THIỆU VỀ REDCap REDCap (Research Electronic Data Capture) là một hệ thống phần mềm dựa trên trình duyệt và hướng siêu dữ liệu, được sử dụng chủ yếu để thiết kế cơ sở dữ liệu và thu thập dữ liệu ở định dạng điện tử trong các nghiên cứu ứng dụng và thử nghiệm lâm sàng. Được sử dụng để thay thế phương pháp thu thập dữ liệu dựa trên giấy truyền thống nhằm mục đích tổ chức tốt hơn (cho có hiệu quả hơn, đạt năng xuất cao hơn, …) việc thu thập dữ liệu và đẩy nhanh thời gian đưa ra kết quả. Những ưu điểm chính trong việc quản lý, điều hành thu thập dữ liệu bằng cách sử dụng hệ thống thu thập dữ liệu điện tử mà chất lượng dữ liệu được tăng lên so với phương pháp truyền thống trên giấy, bao gồm: - Các kiểm tra tính hợp lệ của dữ liệu nhập vào đã được xây dựng sẵn trong phần mềm để đảm bảo rằng điều tra viên chỉ nhập vào những giá trị trả lời hợp lệ. Nếu điều tra viên cố gắng nhập vào giá trị ngoài khoảng quy định, ngay lập tức họ sẽ nhận được lời nhắc để nhập vào các câu trả lời hợp lệ; - Các câu hỏi được quản lý theo mạch và liên tục tự động dẫn hướng người phỏng vấn đến câu hỏi tiếp theo dựa trên câu trả lời của câu hỏi trước. Điều này sẽ tăng cường việc quản lý một cuộc phỏng vấn theo luồng và loại bỏ các vấn đề liên quan đến việc bỏ qua câu hỏi, câu hỏi không theo thứ tự và người trả lời nhận nhầm câu hỏi không logic dựa trên câu trả lời trước; - Việc nhập dữ liệu được thực hiện ngay lập tức và đơn giản hóa. Thay vì việc người phỏng vấn ghi lại các câu trả lời rồi được nhân viên nhập tin nhập vào máy tính sau đó thì người phỏng vấn/trả lời phỏng vấn nhập trực tiếp trong khi phỏng vấn/trả lời phỏng vấn. Việc loại bỏ công đoạn nhập dữ liệu trung gian này sẽ giúp giảm đáng kể khả năng xảy ra lỗi nhập dữ liệu và cho phép có được kết quả phỏng vấn nhanh hơn; - Thu thập được những dạng dữ liệu khác như tọa độ vệ tinh, hình ảnh, âm thanh, mã vạch, sinh trắc học, ... - Hỗ trợ đắc lực cho điều tra viên trong quá trình phỏng vấn như hiển thị được hình ảnh, âm thanh minh họa hay các hướng dẫn thêm cho điều tra viên; - Giám sát được chất lượng dữ liệu nhanh chóng, thuận tiện và chính xác hơn.

1. Lịch sử và sự phát triển REDCap được phát triển bởi nhóm tin học tại trường đại học Vanderbilt với sự hỗ trợ liên tục từ các khoản tài trợ NCRR và NIH. Phiên bản đầu tiên được phát hành vào tháng 8 năm 2004. REDCap được thiết kế nhằm giải quyết các vấn đề phổ biến với các nhà nghiên cứu y sinh học hy vọng sử dụng cơ sở dữ liệu điện tử, bao gồm: Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

1

-

-

Thứ nhất, các nhà cung cấp giải pháp thu thập dữ liệu điện tử (EDC) và quản lý dữ liệu lâm sàng (CDMS) thường nhắm mục tiêu các thử nghiệm lâm sàng lớn và có thể rất tốn kém cho các nghiên cứu thử nghiệm ban đầu hoặc các nghiên cứu khác ở quy mô nhỏ hơn. Thứ hai, môi trường nghiên cứu độc lập thường thiếu sự hỗ trợ tin học và đa ngành cần thiết để tích hợp công nghệ thông tin một cách hiệu quả.

Từ năm 2006, REDCap được phân phối thông qua các nỗ lực của cộng đồng sử dụng REDCap nhằm tạo điều kiện hỗ trợ tin học cho các nhà nghiên cứu lâm sàng và thúc đẩy một mạng lưới hợp tác của các cơ quan/tổ chức nghiên cứu chia sẻ và hỗ trợ REDCap như một công cụ nghiên cứu phổ biến.

2. Bản quyền và mục đích sử dụng Mặc dù REDCap miễn phí sử dụng cho các đối tác, giảm chi phí cho nhân viên hỗ trợ công nghệ thông tin nội bộ nhưng REDCap rõ ràng không phải là phần mềm nguồn mở. Một số thỏa thuận cấp phép người dùng cuối phân biệt nó với giấy phép nguồn mở thông thường. Cụ thể, phần mềm bị hạn chế sử dụng, chỉ được phép sử dụng cho các mục đích nghiên cứu phi thương mại. REDCap cũng bị hạn chế việc phân phối lại vì Vanderbilt là thực thể duy nhất có thể phân phối nó. Hơn nữa, bất kỳ và tất cả các tác phẩm phái sinh - chẳng hạn như đổi mới hoặc các tính năng lập trình được thêm bởi người dùng - về cơ bản thuộc sở hữu của Vanderbilt.

3. Các tính năng Dễ dàng truy cập:

-

Sử dụng trình duyệt web để truy cập Truy cập cộng tác từ nhiều điểm, hỗ trợ nhiều chủng loại thiết bị Hỗ trợ thu thập thông tin cả Online và Offline Quản lý cơ sở dữ liệu trực tuyến

Cho phép tùy biến: -

Nhanh chóng và linh hoạt trong thiết kế

-

Có thể chỉnh sửa bất cứ lúc nào

Hỗ trợ nhiều dạng nghiên cứu, bao gồm cả theo dõi dọc Có chức năng quản lí dữ liệu nâng cao và liên kết dữ liệu hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR), Clinical Data Pull (CDP) và Clinical Data Mart (CDM). Hỗ trợ chuyển đổi giữa các hệ thống theo chuẩn ODM.

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

2

PHẦN 2. THIẾT KẾ VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN NGHIÊN CỨU 1. Tài khoản Sau khi đăng ký tài khoản, bạn sẽ nhận được một email thông báo, bao gồm thông tin tên đăng nhập và đường liên kết để đặt mật khẩu phần cuối thư. Hãy bấm vào dòng “Đặt mật khẩu” Tên đăng nhập

Bấm vào đây để đặt mật khẩu Trên cửa sổ tiếp theo, hãy đặt mật khẩu truy cập hệ thống rồi bấm nút “Gửi”

Trên cửa sổ tiếp theo, hãy chọn một câu hỏi và câu trả lời dùng để khôi phục mật khẩu trong trường hợp bị quên mật khẩu

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

3

Chọn câu hỏi

Màn hình chính của hệ thống REDCap - HUPH

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

4

2. Tạo dự án nghiên cứu Để tạo dự án nghiên cứu mới, hãy bấm vào mục ngang trên cùng màn hình

trên thanh Menu

Bấm vào đây

Trên màn hình tiếp theo, hãy nhập vào tên dự án và chọn mục đích nghiên cứu

Tên dự án nghiên cứu

Chọn mục đích nghiên cứu

Bạn có thể chọn các cách tạo dự án mới như sau: 1. Tạo dự án mới tinh hoặc 2. Tải lên tệp (định dạng XML) thông tin của dự án mà bạn đã tạo trước đó từ hệ thống REDCap khác hoặc hệ thống tương thích với REDCap 3. Sử dụng một số dự án mẫu sẵn có trên hệ thống Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

5

Chọn loại phù hợp

Bấm vào đây

Sau khi khai báo đủ các thông tin cần thiết hãy bấm nút “Tạo dự án” để hệ thống tiến hành tạo dự án cho bạn. Sau đó bấm nút “Tôi đồng ý” trên màn hình thông báo.

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

6

Bấm vào đây

3. Cài đặt dự án Sau khi hệ thống hoàn tất việc tạo dự án, màn hình như dưới đây sẽ xuất hiện

Menu bên trái

Màn hình thao tác

Để có thể đưa dự án vào hoạt động, bạn cần hoàn thành tất cả các bước trên màn hình thao tác bên phải. Tùy thuộc vào kiểu dự án bạn chọn, các bước có thể nhiều hoặc ít. Dưới đây liệt kê các bước cần thực hiện như sau:

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

7

Cài đặt chính của dự án: Bạn cần sử dụng chức năng nào của hệ thống thì bấm nút “Bật” ngay bên trái chức năng đó để bật nó lên. Nếu cần xem thêm thông tin về chức năng đó, bạn hãy bấm vào dấu “?” bên phải của chức năng đó. Sau khi đã chọn xong các chức năng cần thiết thì bạn cần bấm nút “Đã xong!” để hoàn thành bước này.

Bấm vào đây

Bấm vào đây để bật/tắt chức năng

Bấm vào đây để xem hướng dẫn Màn hình dưới thể hiện các chức năng đã bật. Nếu bạn muốn tắt chức năng nào thì chỉ cần bấm nút “Tắt” ngay bên trái chức năng đó. Sau khi bấm nút “Đã xong!” trên màn hình hiển thị như sau:

Thiết kế các công cụ thu thập dữ liệu & kích hoạt khảo sát:

Ở bước này bạn thực hiện việc thiết kế bộ công cụ thu thập dữ liệu. Bạn có thể chọn cách sử dụng công cụ thiết kế trực tuyến hoặc tạo từ điển dữ liệu bằng cách sử dụng Excel rồi tải lên hệ thống. Để được hướng dẫn về cách sử dụng công cụ thiết kế trực tuyến vui lòng xem phần Công cụ thiết kế trực tuyến. Sau khi hoàn tất việc thiết kế bộ công cụ, bạn cần bấm nút “Đã xong!”. Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

8

Xác định các sự kiện và chỉ định các công cụ

Khi bạn bật chức năng theo dõi dọc ở bước cài đặt, bước này sẽ xuất hiện để cho phép bạn cài đặt các sự kiện, các nhánh và các cài đặt liên quan đến theo dõi dọc. Sau khi cài đặt xong bạn cần bấm nút “Đã xong!”. Bật các mô-đun tùy chọn và tùy biến Cần sử dụng mô-đun nào thì bạn bật mô-đun đó. Hiện tại mô-đun tin nhắn SMS và gọi điện thoại (nằm cuối trong danh sách) chưa sử dụng được. Ngoài các chức năng hiển thị sẵn, bạn có thể chọn thêm các tùy chọn khác bằng cách bấm vào “Các tùy chỉnh bổ sung” Sau khi hoàn tất, bạn cần bấm nút “Đã xong!” để hoàn thành bước này.

Thiết lập đánh dấu trang dự án (tùy chọn) Ở bước này bạn có thể tạo đường tắt đến dự án trên menu trái. Sau khi hoàn tất, bạn cần bấm nút “Đã xong!” để hoàn thành bước này.

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

9

Các quyền người dùng và sự cho phép Bạn có thể cho phép những người dùng khác truy cập vào dự án của bạn bằng cách cấp quyền cho họ hoặc gán họ vào các nhóm truy cập dữ liệu. Sau khi hoàn tất, bạn cần bấm nút “Đã xong!” để hoàn thành bước này.

Kiểm thử dự án của bạn kỹ lưỡng Sau khi hoàn tất việc thiết kế bộ công cụ, bạn cần kiểm thử kỹ lưỡng để xem việc thiết kế có còn vấn đề gì cần chỉnh sửa không. Nếu không còn vấn đề gì bạn hãy bấm nút “Đã xong!” để hoàn thiện bước này

Chuyển dự án sang trạng thái sản xuất Chuyển sang trạng thái sản xuất nhằm mục đích xóa toàn bộ dữ liệu làm thử và sẵn sàng cho thu thập dữ liệu thực tế. Đây là bước cuối để đưa dự án vào triển khai thực tế

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

10

Khi bạn đã hoàn thành các bước trên thì có thể chuyển dự án sang trạng thái sản xuất. Bạn hãy bấm nút “Chuyển dự án sang sản xuất” rồi bấm nút “Tôi đồng ý” trên màn hình thông báo xuất hiện ngay sau đó. Bấm vào đây

Bạn cần quyết định xem có giữ lại các dữ liệu đã làm thử trước đó hay xóa tất cả trên màn hình sau đây. Khuyến cáo là bạn nên chọn xóa tất cả dữ liệu đã làm thử trước đó sau đó bấm nút “Đúng, Yêu cầu quản trị viên chuyển sang trạng thái sản xuất”.

Lựa chọn giữ lại hay xóa

Bấm vào đây

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

11

4. Công cụ thiết kế trực tuyến Để thiết kế bộ công cụ bạn có thể truy cập trình thiết kế bằng cách bấm vào dòng trên menu bên trái trong ô “Trang chủ và Thiết kế” hoặc khi bạn đang trong quá trình cài đặt dự án ở bước thứ 2 “Thi Thiế ết kế cá cácc công cụ thu thập d dữ ữ liliệ ệu & kí kích ch hoạt khảo sát” bấm nút

. Hình như sau xuất hiện bên phải màn hình

Bấm vào đây để bắt đầu thiết kế

Để thiết kế, bạn bấm vào tên bộ công cụ. Màn hình như sau sẽ xuất hiện

Bấm vào đây để thêm trường

Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

12

Mặc định, trường đầu tiên là Record ID. Trường này sẽ không thể xóa và không xuất hiện với người trả lời khảo sát. a. Thêm trường mới Để thêm câu hỏi bạn bấm nút “Thêm trường”. Trên màn hình xuất hiện như dưới đây, bạn chọn kiểu trường cho phù hợp. Ngoại trừ trường kiểu Đề mục, tất cả các kiểu trường còn lại bạn đều cần phải nhập vào nhãn và tên biến cho trường đó. Mỗi trường sẽ có tên biến là duy nhất.

Bấm vào đây để chọn kiểu

Nhãn trường Bạn cần nhập vào thông tin thường là câu hỏi khảo sát. Ví dụ như trong hình dưới đây Nhãn trường là Địa chỉ

Nếu bạn muốn định dạng cỡ chữ hoặc các định dạng khác như màu sắc hiển thị… bạn đánh dấu ô “Sử dụng Trình soạn thảo có định dạng” khi đó sẽ xuất hiện thêm thanh công cụ giúp bạn định dạng chữ như hình dưới đây. Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

13

Tên biến Bạn cần nhập vào tên của biến. Tên biến là duy nhất nên không được trùng với các biến đã có. Chỉ sử dụng chữ cái viết thường, số và dấu gạch dưới cho tên biến. Mặc dù hệ thống cho phép đặt tên biến tự động nhưng bạn không nên sử dụng chức năng này. Ví dụ như trong hình dưới đây tên biến là diachi

Ngoại trừ trường kiểu Đề mục và Đoạn văn mô tả, tất cả các kiểu trường còn lại bạn đều cần phải xác định các thuộc tính sau: Bắt buộc: Bạn cần chọn xem trường này có bắt buộc phải trả lời không. Mặc định là Không. Nếu chọn Có thì khi người trả lời sẽ được nhắc nhở khi bỏ trống câu hỏi này. Định danh: Bạn cần chọn xem trường này có phải là trường chứa thông tin nhận dạng đối tượng nghiên cứu không. Những trường như vậy là trường chưa thông tin tên, địa chỉ, số CMND, … của đối tượng nghiên cứu. Mặc định là Không. Nếu chọn Có thì hệ thống sẽ đánh dấu đây là trường định danh. Căn chỉnh: Bạn có thể chọn cách căn chỉnh để hiển thị vị trí ô trả lời được bố trí như thế nào trên màn hình. Ghi chú: Bạn có thể nhập vào ghi chú giúp cho người trả lời biết rõ thêm về thông tin này. Ô này có thể bỏ trống b. Khai báo các lựa chọn Tùy thuộc vào từng kiểu trường dữ liệu khác nhau mà giao diện thiết kế sẽ hiển thị thêm các ô khai báo khác nhau. Phần tiếp theo sẽ nêu cụ thể về các trường đó. Các kiểu trường dữ liệu bao gồm: -

Ô nhập (Chữ, Số, Ngày/Giờ, …): dùng để nhập vào các thông tin gồm chữ / số / ngày tháng / thời gian,… Tùy thuộc kiểu dữ liệu bạn muốn thu thập, bạn có thể cần kiểm tra tính hợp lệ của kiểu dữ liệu tương ứng. Để chọn kiểu kiểm tra, bạn bấm vào danh sách lựa chọn trong ô “Kiểm tra tính hợp lệ” và chọn kiểu phù hợp. Bạn Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

14

có thể chọn giá trị tối thiểu, tối đa với một số dạng kiểm tra hoặc bạn có thể chọn kiểm tra tính hợp lệ bằng dịch vụ mô hình dữ liệu.

-

-

Hộp ghi chú (Đoạn văn bản): dùng với những câu hỏi có nội dung trả lời là đoạn văn bản có nhiều dòng Trường tính toán: trường này dùng để tính toán dựa trên các giá trị của các trường khác, không dùng để nhập thông tin. Để thực hiện tính toán bạn cần nhập công thức cần tính vào trong ô “Công thức tính toán”

Một lựa chọn - Danh sách đổ xuống: dùng với những câu hỏi chọn một lựa chọn trong số khá nhiều lựa chọn. Để liệt kê các lựa chọn, trong ô “Các lựa chọn (mỗi dòng một lựa chọn)” bạn nhập vào trên mỗi dòng gồm mã số của lựa chọn, dấu phẩy dấu cách và tên hiển thị của lựa chọn. Nếu các lựa chọn này giống với các lựa chọn trong câu hỏi trước, bạn có thể thực hiện việc sao chép các lựa chọn đó bằng cách bấm vào “Sao chép các lựa chọn hiện có” rồi chọn nhóm các lựa chọn đó. Nếu bạn không muốn hiển thị danh sách các phương án trả lời, khi người trả lời chỉ cần nhập vào ký tự đầu tiên chương trình sẽ liệt kê ra các phương án có chữ cái đó để chọn cho nhanh. Hướng dẫn sử dụng cơ bản hệ thống REDCap

15

-

Một lựa chọn - Nút chọn: dùng với những câu hỏi chọn một lựa chọn trong một số ít các lựa chọn. Cách làm tương tự như với loại Danh sách đổ xuống ở trên

-

Các ô chọn (Chọn nhiều phương án): dùng với những câu hỏi chọn nhiều lựa chọn trong các phương án trả lời. Cách làm tương tự như với trường hợp chọn một lựa chọn

-

Có - Không: dùng với những câu hỏi chọn một trong 2 l ựa chọn Có hoặc Không. Các lựa chọn được khai báo sẵn giá trị Có/Không

-

Đúng - Sai: dùng với những câu hỏi chọn ...