Pagbasa 11 Q3 Mod11 Pangangalap ng Datos at Pagbuo v3 PDF

Preview

Summary

Ikaapat na Kuwarter - Modyul 11:Pangangalap ng Datos atPagbuo ng Unang DraftPagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik Senior High School Alternative Delivery Mode Ikaapat na Kuwarter – Modyul 11: Pangangalap ng Datos at Pagbuo ng Unang Draft Unang Edisyon, 2020Isinasaad sa Bat...

Description

Ikaapat na Kuwarter - Modyul 11:

Pangangalap ng Datos at Pagbuo ng Unang Draft

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik Senior High School Alternative Delivery Mode Ikaapat na Kuwarter – Modyul 11: Pangangalap ng Datos at Pagbuo ng Unang Draft Unang Edisyon, 2020 Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman. Kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na nagamit sa aklat na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsusumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Alain Del B. Pascua Mga Bumubuo ng Modyul para mga Mag-aaral Manunulat: Dexie P. Dilag, Maricar C. Ranara, Bonifacio N. Gegato Jr, Marben A. Oco Tagasuri ng Nilalaman: Johanna Vanessa C. Obedencio Tagasuri ng Lengguwahe: Mary Ann A. Maglangit, Russel Kerr E. Galarroza Tagabalibasa: Louella Jean B. Mariano Tagasuri : Aniceta T. Batallones Leonor C. Reyes,MAEDFIL Mga Tagaguhit: Perlito L. Lomongo Naglayout: Jupiter B. Acosta Mga Tagapamahala: Pangulo: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III Regional Director Pangalawang Pangulo:Dr. Victor G. De Gracia Jr. CESO V Assistant Regional Director Jonathan S. dela Peña, PhD, CESO V Schools Division Superintendent Rowena H. Para-on, PhD Assistant Schools Division Superintendent Mala Epra B. Magnaong, Chief ES, CLMD Kasapi:Neil A. Improgo, PhD,EPS-LRMS; Bienvenido U. Tagolimot, Jr.,PhD, EPSADM; Erlinda G. Dael, PhD, CID Chief; Sally S. Aguilar, PhD, EPS Filipino; Celieto B. Magsayo, LRMS Manager; Loucile L. Paclar, Librarian II; Kim Eric G. Lubguban, PDO II

Inilimbag sa Pilipinas Kagawaran ng Edukasyon - Sangay ng Misamis Oriental Office Address: Don Apolinar Velez Street, Cagayan de Oro City, 9000 Telephone Nos: (088) 881-3094 | Text: 0917-8992245 E-mail Address: [email protected]

Ikaapat na Kuwarter - Modyul 11

Pangangalap ng Datos at Pagbuo ng Unang Draft

Ang modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga pampublikong paaralan. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected] Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Ang modyul na ito ay sadyang ginawa para maipagpatuloy ang daloy ng kaalaman sa kabila ng mga pagsubok na nakaamba sa paligid. Bahagi lamang ito sa serye ng mga modyul na iyong tatapusin bilang bahagi ng asignaturang Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik. Bigyan mo lamang ng sapat na panahon para unawain ang bawat bahagi ng modyul na ito at tiyak na maraming kaalaman ang iyong mapupulot sa pamamagitan ng iyong sariling pagsisikap. Sa modyul na ito, sinasanay ka na maging lohikal at kritikal sa pagsusuri ng iba’t ibang anyo ng teksto sa pamamagitan ng mga simpleng aralin at gawain na magkakanda sa iyo sa pagbuo ng makabuluhang pananaliksik. Ang modyul na ito ay hinati sa iilang mga bahagi na may magkatimbang na halaga sa pagkatuto. Ito ay hinati sa mga sumusunod na bahagi: Alamin – Sa bahaging ito nilalahad ang mga Kasanayang Pampagkatuto na sisikapin nating matamo sa buong semestre. Subukin – Dito susubukin ang lawak ng iyong kasalukuyang kaalaman tungkol sa paksa. Yugto ng Pagkatuto – Sa bahaging ito, matututunan mo ang araling itinakda na hinati sa iilang mga bahagi gaya ng balikan, tuklasin, suriin, pagyamanin, isaisip at isagawa. Tayahin – Malalaman mo sa bahaging ito kung sadya bang naunawaan mo ang bagong araling napag-aralan sa pamamagitan ng pagtataya ng natamong kaalaman. Karagdagang Gawain – Upang mas mapalawak at mapalawig pa ang iyong kaalaman sa araling ito, isa pang gawain ang iyong kailangang tapusin sa bahaging ito. Lahat ng iyong mga kasagutan sa mga gawain ay isusulat mo sa kalakip na Activity Sheets. Maaari kang gumamit ng dagdag na papel bilang burador bago mo pinal na isulat sa Activity Sheets. Ayon kay Aristotle, “Ang ugat ng karunungan ay mapait, subalit ang bunga ay matamis” kaya, hinihikayat kita na pag-igihan ang makabagong paraan ng pagbahagi ng karunungan. Maaaring may mga pagkakataon na malulumbay o mawawalan ka ng dahilan upang matuto ngunit pakatandaan na ang iyong pagsisikap ay tiyak na magbubunga ng kasaganahan.

Halina’t matuto! Mga May-akda

1

ALAMIN Ang paggawa ng isang bagay ay madali, ngunit mayroong mga pagkakataon na ito ay mahirap umpisahan. Kahit ang mga dalubhasa sa isang partikular na larangan ay nahihirapang simulan ang kanilang gawain. Hindi maibubukod sa mga gawaing ito ang pagsulat. Maraming pagkakataon na inuumpisahan natin ang ating pagsusulat sa pagtitig lamang sa blangkong papel o sa screen ng ating kompyuter ng ilang minuto. Ngunit huwag ipag-alala dahil sa pagkakataong ito, gagabayan tayo ng modyul na ito ka kung paano uumpisahan ang pagsulat lalo na ang pagsulat ng pananaliksik. Hindi magiging ganap o buo ang gagawing pananaliksik kung walang datos na tutulong sa pagbuo ng mga ideya. Tatalakayin din dito ang mga hanguan ng datos na magiging batayan sa kridibilidad ng gagawing pananaliksik. Nagiging makatotohanan ang isang teksto o sulatin kung ito ay nakabatay sa mga datos na nakalap nang sa gayon madali itong matanggap ng mga mambabasa. Makikita rin sa modyul na ito ang yugto ng pagkatuto na balikan, tuklasin, suriin, pagyamanin, isaisip, isagawa at tayahin. Sa simula at wakas ng modyul, may mga pagtataya na naglalayong subukin ang iyong kaalaman bago matapos ang aralin upang mapaunlad ang iyong kasanayan sa pangkabatiran (cognitive), pandamdamin (affective), at saykomotor (psychomotor).

Sa pagtatapos ng talakayan na ito, inaasahang makakamit mo ang sumusunod na kasanayang pampagkatuto: 1. Naiisa-isa ang mga paraan at tamang proseso ng pagsulat ng isang pananaliksik sa Filipino batay sa layunin at metodo ng pangangalap ng datos at pagbuo ng draft. (FIIPU-IVef-91) 1. a. Naiaayos ang nakalap na datos para sa pagbuo ng burador at presentasyon ng resulta sa pananaliksik. 1. b. Natutukoy ang mahalagang nilalaman ng pangangalap ng datos at pagbuo ng unang draft ng sulating-pananaliksik. 2. Nagagamit ang mga katwirang lohikal at ugnayan ng mga ideya sa pagsulat ng isang pananaliksik. (F11WG- IVgh_ 92) 2.a Naisasagawa ang isang aktwual na pangangalap ng datos para sa isusulat na pananaliksik. 3. Nakabubuo ng isang maikling pananaliksik na napapanahon ang paksa. (F11EP – IVij - 38) 3.a. Nakasusunod sa pamantayan ng pagsulat ng masinop na pananaliksik.

2

SUBUKIN PAUNANG PAGTATAYA Tama o Mali. Isulat ang salitang ISPRIKITIK kung ang pahayag ay tama at isulat naman ang ISPRITIKIK kung ang pahayag ay mali. __________ 1. Lahat ng mga impormasyong mula sa internet ay maaaring magamit. __________ 2. Ang mga datos na nakalap ang magpapatibay sa gagawing pananaliksik. __________ 3. Ang pahayagan ay hanguang sekundaryo o pumapangalawa lamang. __________ 4. Magkaiba ang burador at draft. __________ 5. Nahahati sa yugto ang pananaliksik sa silid-aklatan. __________ 6. Nararapat na lagyan ng katibayan ang susulating teksto. __________ 7. Ang burador ay patalata ang pagkasulat. __________ 8. Ang pagtatanong ay makatutulong sa pagbuo ng pananaliksik. __________ 9. Hanguang tersiyaryo ang saligang batas. __________ 10. Hindi mahalaga ang balarila sa pagsulat ng burador. __________ 11. Hanguang primarya ang sarbey. __________ 12. Maaaring gamitin ang lahat ng impormasyon mula sa internet. __________ 13. Mahalaga ang pagkakaugnay-ugnay ng mga ideya na isusulat. __________ 14. Ang diksyunaryo ay maaaring gawing datos. __________ 15. Magagamit ang mga datos na nakalap sa pagbuo ng unang burador.

PAALALA! Bagong paksa, bagong kaalaman, Kung may kahirapan man, ituloy pa rin ang laban! Sa dulo nito’y tiyak walang kabiguan. Handa ka na ba? Tayo na’t matuto!

3

BALIKAN Basahin at unawain ang bawat bahagi ng Konseptong Papel. Punan ang mga blangkong kahon sa ibaba ayon sa hinihinging bahagi nito.

Paksa

Impluwensiya ng Korean Boy Band sa Musika ng mga Kabataang Pinoy

Rasyonale Layunin

Malalaman ang lawak ng impluwensiya ng Korean Boy Band sa mga kinahiligang musika ng mga kabataang Pinoy.

Metodolohiya Inaasahang Resulta

TUKLASIN

Basahin at intindihin ang halimbawa sa ibaba at gawin ang kasunod na bilang. Punan ang mga patlang ayon sa mga hinihinging detalye. Halimbawa: Paksa: Covid 19 I.

Mga Kukuning Detalye a. Kailan ito nagsimulang kumalat? b. Paano ito nakamamatay?

II.

Pagkukunan ng Detalye a. artikulo- pahayagan, magasin b. libro c. internet

Paksa: __________________________________ 4

I.

Mga Kukuning Detalye a.________________________________________ b.________________________________________ II.

Pagkukunan ng Detalye a._______________________________________ b._______________________________________

SURIIN ARALIN 1 - PANGANGALAP NG DATOS

Walang saysay ang isang pananaliksik kung wala itong sustansiyanilalaman, diwa, bigat at katatagan. Ang isang mahusay na pananaliksik ay nakabatay sa ilalatag na mga datos. Kapag nakakuha ng datos at naihanay ito sa maayos na paraan, hindi na maaaring pagdudahan ang nilalaman at pamamaraan ng proseso sa pagbuo ng pananaliksik. Mahalagang bahagi ng pananaliksik ang datos. Kung walang datos, walang susuriin o sasaliksikin.

Magiging madali ang paghahanap ng mananaliksik ng mga datos kung mayroon siyang susunding gabay o guide. Makikita ang huwaran o pattern ng kanyang gagawin at mapapadali pa ito. Makatutulong ang balangkas na ito upang malaman kung ano lang ang hahanapin ng manunulat. Ayon kina Bernales, et al. (2009), may tatlong (3) yugto ng pananaliksik sa silid-aklatan. Ito ay ang sumusunod: Yugto 1: Pagsusuri na kinasasangkutan ng browsing, skimming at scanning ng mga aklat. Yugto 2: Pagsusuri na kinasasangkutan ng browsing, skimming at scanning ng mga aklat at artikulo at ng pagpili ng sipi o citation mula sa mga babasahin. Yugto 3: Pagbabasa at pagtatala mula sa aklat, sanaysay, artikulo, kompyuter, printouts, at iba pang sanggunian. Nakakatulong ang mga yugtong ito sa pagpapanatili ng kaayusan sa pangangalap ng mga impormasyon sa gagawing pagsusulat. Maliban sa mga aklat na nasa loob ng silid-aklatan, makabubuting sumangguni rin sa mga magasin, dyaryo at iba pang babasahin (Bernales et al., 2009).

5

Mga Hanguan ng Impormasyon o Datos Ayon kina Mosura, et al. (1999) sa Bernales, et al., (2012) ang mga hanguang primarya (primary sources) ay: • •

Mga indibidwal o awtoridad, Mga grupo o organisasyon tulad ng pamilya, asosasyon, unyon, fraternity, katutubo o mga minorya, negosyo, samahan, simbahan at pamahalaan, • Mga kinagawiang kaugalian tulad ng relihiyon at pag-aasawa, sistemang legal at ekonomiks at iba pa, at • Mga pampublikong sulatin o dokumento tulad ng konstitusyon, batas kautusan, treaty o kontrata at ang lahat ng orihinal na tala, katitikan sa korte, sulat, journal at talaarawan o diary. Ang mga hanguang sekundaryo (secondary sources) naman ay:

• • • •

Mga aklat tulad ng diksyunaryo, ensiklopedya, taunang-ulat o yearbook, almanak at atlas, Mga nalathalang artikulo sa dyornal, magasin, pahayagan at newsletter, Mga tesis, disertasyon at pag-aaral ng feasibility, nailathala man ang mga ito o hindi, at Mga monograp, manwal, polyeto, manuskrito at iba pa.

Maliban sa hanguang primarya at sekundaryo, may isa pang mapagkukunan ng mga impormasyon o datos —ang hanguang elektroniko o mas kilala sa tawag na internet Mas angkop na gamitin sa pangangalap ng datos ang primaryang datos sapagkat ang mananaliksik ay nakakukuha ng mga impormasyon mula mismo sa mapagkakatiwalaang kinauukulan. Makatutulong din ito upang magkaroon ng orihinal na impormasyon upang masabi na ang pananaliksik ay mapagkakatiwalaan (Simbulan, 2008) Mga Pamamaraan sa Pangangalap ng Datos 1. Ang Survey ay isang pamamaraan o metodolohiya na magagamit sa pagunawa ng katotohanan bilang katibayan tungkol sa tiyak na sitwasyon. Layunin ng survey na maglarawan, maglahad, magsalaysay, mangatuwiran ng tiyak na bilang ng kasagutan na nasasakop na populasyon ng pag-aaral. Hakbang sa Pagsasakatuparan ng Survey • • • • • •

Pagtatakda ng layunin sa pagsasagawa ng survey Paggawa ng disenyo ng pananaliksik Paghahanda ng maaasahan at balidong instrumento sa pagsasagawa ng survey Pagsasagawa ng aktuwal na survey Pagtatala at Pag-aanalisa Pagbabalita o pagpapahayag ng datos mula sa survey 6

Halimbawa ng talatanungan sa survey Pangalan (opsiyonal): ______________________________ Panuto: lagyan ng tsek (/) ang angkop na impormasyon. Kasarian: ____ babae _____ lalaki Katayuan sa buhay: ____ mag-aaral ____ may trabaho Edad: ____ 15-20 taong gulang ____ 21-25 taong gulang

2. Ang panayam o interview ay isang paraan ng pagtatanong upang makakuha ng datos mula sa pakikipag-usap. Ito ay agad-agarang pagkuha ng impormasyon sa taong kinakausap. Layunin ng panayam na makakuha ng makabuluhang impormasyon sa kinakapanayam. Samakatuwid, malaki ang gampanin ng epektibong pakikipagtalastasan at pakikipag-ugnayan upang mapagtagumpayan ang pamamaraang pakikipanayam. 3. Imersiyon, ito ay pakikihalubilo at pakikisangkot sa pagkuha ng datos Madalas itong gawing paraan ng pangangalap sa disenyong qualitative. Karaniwang ginagamit sa dokumentasyon upang mas maging buo at komprehensibo ang datos. Nais makuha ng imersiyon ang layuning maipabatid ang panlabas, panloob, ibabaw at ilalim na kuwento sa likod ng datos. Naglalaan ng matagal na panahon ang mananaliksik sa pamamagitan ng pakikipamuhay sa komunidad na pagkukunan ng datos. Isinasabuhay ng mananaliksik ang karanasang ginagawa ng mga pagkukunan ng datos. Sa ganitong paraan mas nararamdaman ng mananaliksik ang mismong pakiramdam ng kinunan niya ng datos kaya’t naipapahayag niya ang mas malalim na interpretasyon sa paksang pinag-aaralan.

TANDAAN! Hindi lahat ng mga impormasyong mula sa internet ay tama. Mayroong mga impormasyon na hindi dumaan sa pagwawasto. Ang mga manunulat sa internet ay malayang sumulat kahit hindi nakikita ang kamalian o kakulangan ng kanilang naisulat. Para sa dagdag na kaalaman hinggil sa paksang ito maaaring tingnan ang kasunod na link https://www.slideshare.net/aliciamargaretjavelosa/pangangalap-ngdatos-filipino

7

Sagutin ang sumusunod na katanungan. Ibigay ang hinihinging tamang sagot sa bawat bilang. Piliin ang mga sagot sa mg pagpipiliang nasa loob ng panaklong. 1. Ang mga (datos, survey, panayam) ay maaaring nanggaling sa hanguang primarya, sekundarya o elektroniko. 2. Anong yugto na may pagsusuri na kinasasangkutan ng browsing, skimming at scanning ng mga aklat? (yugto 1, yugto 2, yugto 3) 3. Ito ay mapagkunan ng impormasyon maliban sa hanguang primarya at sekundarya. (elektroniko, survey, panayam) 4. Mas angkop gamitin sa pangangalap ng datos ang hanguang (eketroniko, primarya, sekondarya). 5. Ang mga tesis at disertasyon ay halimbawa ng hanguang (primarya, sekundarya, elektroniko). 6. Ang (survey, imersiyon, pakipanayam) ay isang paraan ng pagtatanong upang makakakuha ng datos mula mismo sa taong kinakausap. 7. Ang pamamaraang ito ng pagkuha ng datos ay sa pamamagitan ng pakikihalubilo at pakikisangkot sa pamumuhay ng taong nais pagkunan ng datos. (survey, imersiyon, pakipanayam) 8. Gaano kahalaga ang kawastuan ng mga datos na nakalap? Ipaliwanag ang sagot.

Mula sa pangangalap ng datos, maging handa ka na sa pagsisimula ng pagsulat ng iyong pananaliksik. Kung papano alamin natin sa sumunod na aralin.

ARALIN 2 - PAGSULAT NG UNANG BURADOR

Ang Burador o draft ay ang tentatibong kabuuan ng papel, isa ito sa unang hakbang para sa aktuwal at mekanikal na pagsulat ng panimulang bahagi ng pananaliksik at nabubuo ang mga datos sa pamamagitan ng pagsasama-sama at pag-uugnay nito. Ang tatlong (3) bahagi ng teksto ay kinabibilangan ng: panimula (kaligiran at ang suliranin), katawan (nakapaloob dito ang mga impormasyon na magpapatibay o magpapaliwanag ng iyong paksa at pinakamahaba na bahagi), at wakas (ang buod ng teksto at konklusyon o resulta).

8

Ayon kina Bernales, at al. (2012), ang hakbang na ito ang nakaaaliw at nakapapagod na bahagi. Pagkatapos ng mga paghahanda bago sumulat, dito masusukat ang iyong kasanayan sa pagsusulat. May mga simpleng gabay upang mabuo ang ninanais na teksto: • Magsimula sa isang paksang pangungusap. Simulan sa paksang pangungusap ang iyong unang talata. Mainam na sumusuporta sa paksang pangungusap ang bubuo sa unang bahagi ng unang talata. • Suportahan ang paksang pangungusap ng mga tiyak na katibayan. Nararapat na maipresenta ang mga tiyak na detalye— tulad halimbawa ng pangangatuwiran, ebidensya at mga halimbawa sa iyong teksto upang maging kapani-paniwala at makahikayat ng mga mambabasa. • Ayusin at pansinin ang pagkakaugnay-ugnay ng mga ideya. Obserbahan ang pagkakaugnay- ugnay ng mga ideyang ipinasok. Dapat isaisip nang mabuti upang hindi maguluhan ang mga mambabasa sa tekstong binabasa.

• Isulat nang malinaw o error-free ang pangungusap. Hindi dapat ipagwalang-bahala ang mga tamang estruktura o kaayusan ng gramatika o maging simpleng paggamit ng mga bantas. Hangga’t maaari ay error- free ang kabuuan ng ating teksto. Wika rin nina Brandil, et al., (2016), ang mga sumusunod ay dapat na isaalang-alang sa pagbuo ng burador. • Magbalangkas sa paraang konseptuwal, pangungusap, patalata, o biswal na paraan gamit ang grapikong pantulong. • Ayusin o ihanay ang pangunahing ideya patungo sa mga tiyak na ideya o konsepto, posibleng gumawa ng sariling pananda o highlighter upang matukoy ang dibisyon ng mga konsepto. • Gumamit ng akmang salita batay sa hinihingi ng akademikong sulatin o pananaliksik. Maikli, malinaw, pormal, at intelektuwal na wikang gamitin.

TANDAAN! Ito ay burador pa lamang, unang subok sa pagsulat pagkatapos ng mahabang pangangalap ng datos. Lawakan ang isip sa maaaring pagbabagong magaganap, na hindi nabanggit sa balangkas at konseptong papel na una nating ginawa.

9

Sagutin ang sumusunod na katanungan. Ibigay ang hinihinging tamang sagot sa bawat bilang. 1. Ito ay ang tentatibong kabuuan ng pananaliksik, unang hakbang sa pagsulat . ____________________ 2. Nakapaloob sa bahaging ito ang kaligiran at suliranin ng pananaliksik. ______________________ 3. Tandaang ang unang talata ay magtataglay ng _____________ at ang mga detalye na susuporta nito. 4. Linisin ang pagkasulat batay ang tamang gamit ng mga salita at gramatika, hangga’t maari gawin itong ____________. 5. Ayusin ang pagkakalahad ng mga ideya, kung maaari gumawa ng mga ___________upang matukoy ang dibisyon ng mga konsepto. 6. Isaalang ang kaayusan ng istrkatura ng burador sa pamamagitan ng paggamit ng ____________, ito man ay sa paraang konseptuwal, pangungusap, patalata, o biswal na paraan gamit ang grapikong pantulong.

PAGYAMANIN

I. Tukuyin kung anong uri ng hanguan ng datos napabibilang ang mga sumusunod. Isulat ang A kung ito ay Hanguang Primarya, B naman kung ito ay Hanguang Sekundarya, at C kung ito ay Elektroniko. _____ 1. Interbyu sa isang saksi o witness sa banggaan ng motorsiklo at jip. _____ 2. Tesis bilang hanguan _____ 3. Sarbey kung sino ang sang-ayon sa same-sex marriage. _____ 4. Programang Sineskwela _____ 5. www.google.com _____ 6.Dokumentaryo ng mga reporter o mamamahayag. _____ 7. Department Order 58 s. 2017 _____ 8. Manila Bulletin _____ 9. Tulang Manggagawa ni Jose Corazon de Jesus _____ 10.1987 Philippine Constitution _____ 11. Free...