Samenvatting titels Ovidius boek 1-12 PDF

Preview

Summary

Oplijsting titels geven een samenvatting...

Description

Ovidius Metamorphosen Boek 1 1. Inleiding tot de Metamorphosen 2. In den beginne was er Chaos 3. Uit de Chaos ontstaat de Kosmos: de eerste metamorphose 4. De schepping en inrichting van de aarde 5. De vier winden 6. De hemel en de voltooiing van het heelal 7. De schepping van de mens; Prometheus geeft de mens zijn vorm 8. De vroegste mensen leefden in de Gouden Eeuw; een soort eeuwige lente 9. In de Zilveren Eeuw neemt Jupiter de macht van Saturnus over 10. De Bronzen en IJzeren Eeuw: de mensen worden slecht 11. Aanval van de Giganten op de godenwereld 12. Jupiter roept de godenvergadering bijeen om maatregelen te nemen tegen de zonden op aarde 13. Jupiter licht de goden nader in over de misdaden van Lycaon, koning in Arcadië. Deze wordt in een wolf veranderd 14. De godenvergadering geeft Jupiter toestemming de mensheid te vernietigen 15. De zondvloed ontstaat met medewerking van Aeolus, de god der winden, en de zeegod Neptunus 16. Slechts 2 mensen overleven de zondvloed, Deucalion en Pyrrha. Door hen ontstaat toch weer een nieuw mensengeslacht 17. Uit de vochtige aarde ontstaan weer nieuwe diersoorten, zoals de Pythonslang 18. De Pythonslang, die de tempel in Delphi bewaakt, wordt door Apollo gedood 19. Apollo beledigt Cupido, de god der liefde. Uit wraak laat deze hem verliefd worden op de nimf Daphne. Tijdens de achtervolging verandert Daphne in een laurierboom. 20. Na de metamorphose van Daphne wordt haar vader, de riviergod Peneius, door andere riviergoden bezocht. 21. één rivier ontbreekt: Inachus, die treurt om zijn dochter Io. Het meisje is door Jupiter geschaakt. 22. Juno ontdekt de ontrouw van Jupiter. Het meisje Io wordt in een koe veranderd, die Juno ten geschenke krijgt. 23. Io, als koe, bewaakt door Argus 24. Jupiter gelast zijn zoon Mercurius Argus te doden. Mercurius vermomt zich als herder en tracht Argus in slaap te krijgen 25. één van de verhalen om Argus in slaap te krijgen gaat over de nimf Syrinx, die door de god Pan wordt achtervolgd en net op tijd in riet verandert. Als alle ogen van Argus slapen, doodt Mercurius hem 26. Io - nog steeds koe - wordt door Juno gestraft met een zwerftocht tot in Egypte. Daar krijgt zij haar meisjesgedaante terug en zal zij later vereerd worden als de godin Isis. 27. Io’s zoon Epaphus, verwekt door Jupiter, beledigt Phaëthon, die trots is op zijn afkomst van de Zon

Boek 2 1. Het huis van de Zon 2. Phaëthon bij zijn vader, de Zon 3. Phaëthon krijgt de Zonnewagen 4. Phaëthons rampzalige tocht 5. Moeder Aarde vraagt Jupiter om hulp 6. Jupiter redt het heelal door Phaëthon uit de Zonnewagen te schieten. Phaëtons dood. 7. Rouw van de ouders van Phaëthon 8. De zusters van Phaëthon, in rouw, veranderen in barnsteenbomen 9. Cycnus, vriend en verwant van Phaëthon, verandert al rouwend in een zwaan 10. De Zon wil niet meer schijnen 11. Na de ramp van Phaëthon inspecteert Jupiter de wereld 12. Jupiter en Callisto 13. Callisto door Diana verstoten 14. Wraak van Juno op Callisto; deze verandert in een beer 15. Juno, nog niet tevreden, zorgt ervoor dat het sterrenbeeld van de Grote Beer nooit ondergaat in de zee 16. De geschiedenis van Corvus de raaf 17. Corvus betrapt het meisje Coronis, geliefde van Apollo, op ontrouw. Als hij dit aan de god gaat melden, wordt hij voor zo’n ondankbare taak gewaarschuwd door de kraai Cornix. 18. Apollo straft Coronis, maar redt het ongeboren kind dat hij bij haar verwekt heeft. De raaf wordt door Apollo voor de slechte boodschap gestraft 19. Het kind van Apollo, de latere god Asclepius, wordt opgevoed door de Centaur Chiron. Als diens dochter de toekomst van het jongetje voorspelt, verandert zij in een paard. 20. Apollo’s kudde door Mercurius gestolen. De leugenachtige Battus is de enige getuige en wordt in een steen veranderd. 21. Mercurius vliegt naar Athene en raakt verliefd op de koningsdochter Herse. 22. Mercurius’ liefde voor Herse wordt gedwarsboomd door haar zuster Aglauros 23. Minerva helpt Mercurius door Aglauros te straffen; zij stuurt Vrouw Jaloezie op het meisje af 24. Aglauros kwijnt weg van jaloezie en wordt door Mercurius in een steen veranderd 25. Mercurius, terug in de hemel, krijgt een nieuwe opdracht van Jupiter; deze is verliefd op het meisje Europa.

Boek 3 1. Als Europa, de Phoenicische koningsdochter, door Jupiter is ontvoerd, gaat haar broer Cadmus haar zoeken. Deze zal uiteindelijk in Griekenland blijven en op aanwijzingen van Apollo’s orakel de stad Thebe stichten. 2. Cadmus’ mannen worden door de draak van Mars gedood. 3. Cadmus doodt de draak van Mars. 4. Op de raad van Pallas Athene zaait Cadmus de drakentanden in Thebaanse grond; een compleet leger, de eerste Thebanen, komt uit de aarde tevoorschijn. 5. Cadmus heerst over Thebe. 6. Cadmus’ kleinzoon Actaeon ziet bij toeval hoe Diana een bad neemt. De godin straft zijn onwelkome blikken met een metamorphose: Actaeon wordt veranderd in een hert en kort daarop door zijn eigen jachthonden verscheurd. 7. Cadmus’ dochter Semele is door Jupiter zwanger gemaakt. Juno, jaloers, bedenkt een list, waardoor Semele letterlijk door haar goddelijke minnaar wordt verschroeid. 8. Jupiter redt Semele’s ongeboren zoon, de latere god Bacchus (Dionysus). 9. Jupiter en Juno in debat over het liefdesgenot bij vrouwen. Als Tiresias - een man die ooit vrouw was geweest - uitsluitsel moet geven en Jupiter in het gelijk stelt, wordt hij door Juno met blindheid gestraft, daarna door Jupiter met helderziendheid getroost. 10. Tiresias voorspelt het lot van Narcissus. 11. Narcissus wijst elke liefde af. Als de nimf Echo, die ooit door Juni is gestraft met een ‘napraatgebrek’, op hem verliefd wordt, kwijnt zij weg van verdriet. 12. Narcissus wordt op zichzelf verliefd en sterft. 13. Met Narcissus’ dood is de voorspelling van Tiresias uitgekomen. Als de waarzegger ook de komst van een nieuwe godheid, Bacchus, aankondigt, lacht Thebe’s koning Pentheus hem uit. 14. Pentheus verzet zich tegen de Bacchuscultus. 15. Pentheus’ dienaren, uitgestuurd om Bacchus gevangen te nemen, brengen een Lydische schipper mee naar huis; deze vertelt hoe zijn matrozen door Bacchus in dolfijnen zijn veranderd. 16. Als Pentheus ongelovig blijft en zelf op Bacchus jacht wil maken, wordt hij door hysterische Bacchanten - zijn eigen moeder en haar zusters - voor een zwijn aanzien en verscheurd.

Boek 4 1. De dochters van koning Minyas weigeren mee te doen aan de Bacchuscultus. Thuis, tijdens het werk, vertellen zij elkaar verhalen. 2. Het eerste verhaal: Piramus en Thisbe, een ongelukkige liefde van twee buurkinderen. 3. Het tweede verhaal: de Zon vertelt aan de god Vulcanus, dat zijn vrouw, Venus, hem bedriegt met Mars. Vulcanus vangt Venus en Mars in een net. 4. Vervolg van het tweede verhaal: Venus neemt wraak op de Zon door hem verliefd te maken op Leucothoë. Het meisje wordt door haar vader gruwelijk gestraft. 5. Slot van het tweede verhaal: Clytië, wanhopig verliefd op de Zon, verandert in een bloem: de heliotroop. 6. Het derde verhaal: Hermaphroditus wijst de nimf Salamacis af; zij lokt hem in haar bron, waar zij samengroeien tot één persoon. 7. De dochters van Minyas, die geweigerd hebben aan het Bacchusfeest mee te doen, worden in vleermuizen veranderd. 8. De god Bacchus is nu alom gevierd. Juno is jaloers op Bacchus’ pleegmoeder Ino. 9. Juno daalt af naar de onderwereld om de Wraakgodinnen tegen Ino op te zetten. 10. De Wraakgodin Tisiphone gaat Ino en haar man Athamas vergiftigen met waanzin. 11. Ino stort zich van de rotsen in zee. Venus zorgt dat zij en haar kind in zeegoden veranderen. 12. Ino’s dienaressen verstenen of veranderen in zeevogels. 13. Na alle rampen in Cadmus’ familie, van Actaeon tot en met Ino, volgt Cadmus’ einde: hij en zijn vrouw veranderen in slangen. 14. Koning Acrisius wil niets van Bacchus weten. Acrisius is de vader van Danaë en grootvader van Perseus. 15. Na zijn overwinning op het Medusamonster komt Perseus bij Atlas. Als deze hem ongastvrij ontvangt, verandert Perseus hem met het Medusahoofd in een berg. 16. Boven Ethiopië gekomen ziet Perseus een meisje in ketens: Andromeda. Als straf voor haar moeders hoogmoed zal zij aan een zeemonster worden geofferd. Perseus redt haar. 17. Door het Medusahoofd verandert zeewier in koraal. 18. Perseus vertelt hoe hij aan het Medusahoofd is gekomen.

Boek 5 1. Tijdens het bruiloftsfeest van Perseus en Andromeda moet Perseus zijn bruid verdedigen tegenover Phineus, aan wie zij oorspronkelijk beloofd was. 2. De feestzaal wordt een slagveld. Het gevecht, dat in hoofdzaak tussen Phineus en Perseus gaat, eist vele slachtoffers. 3. Perseus komt vrijwel alleen tegenover een grote meerderheid te staan. 4. Perseus gebruikt het Medusahoofd, waardoor alle tegenstanders, ook Phineus, in stenen beelden veranderen. 5. Perseus neemt Andromeda mee naar Argos. Daar straft hij Proetus, die zijn grootvader van de troon had verjaagd. 6. Perseus straft Polydectes, die hem indertijd opzettelijk, in de hoop hem voorgoed kwijt te raken, op de Medusa had afgestuurd. 7. De godin Minerva (Pallas Athene), die Perseus tot nu toe had bijgestaan, gaat naar de Helicon, de woonplaats der Muzen. Zij bezoekt er de Hippocrene-bron, die door een hoefslag van het paard Pegasus was gevormd. 8. Minerva verneemt hoe de muzen ooit zijn bedreigd door Pyreneus. 9. Voortzetting van het gesprek tussen de Muzen en Minerva: het verhaal van de zogenaamde Piëriden, 9 zusters die de Muzen hadden durven uitdagen voor een zangwedstrijd en daarna in eksters waren veranderd. 10. Eerste deel van de zangwedstrijd: een der Piëriden zingt over Typhoeus, het 100koppige monster dat zelfs de goden schrik had aangejaagd. 11. Tweede deel van de zangwedstrijd: het verhaal van Ceres (Demeter) en Proserpina (Persephone). Hades, de god van de onderwereld, wordt door Cupido verliefd gemaakt. 12. Hades schaakt Ceres’ dochter Proserpina. 13. De bronnimf Cyane tracht Hades tegen te houden, maar lost dan in haar eigen water op. 14. Ceres, op zoek naar haar dochter, verandert een brutale jongen in een hagedis. 15. Ceres ontdekt een spoor van haar dochter bij Cyane’s bron op Sicilië. Een andere bronnimf, Arethusa, vertelt haar bovendien dat zij Proserpina (Persephone) in de onderwereld heeft gezien. 16. Ceres dringt er bij Jupiter op aan hun dochter Proserpina uit de onderwereld te laten terugkeren. Hij stemt toe, op voorwaarde dat Proserpina aldaar geen voedsel heeft aangeraakt. 17. Ascalaphus heeft Proserpina een granaatappel zien eten, verraadt haar en wordt in een nachtuil veranderd. 18. Vriendinnen van Proserpina worden tijdens het zoeken in vogels met vrouwenhoofden veranderd: de Sirenen. 19. Jupiter staat Proserpina toe om beurten bij Hades en bij haar moeder Ceres te wonen. 20. Ceres verneemt alsnog van Arethusa hoe deze was gevlucht voor de riviergod Alpheius en in een bron was veranderd. 21. Ceres bekommert zich weer om de landbouw en laat Triptolemus graan brengen naar de Skythen. Als koning Lyncus hem wil vermoorden, verandert hij in een lynx. 22. Einde van de zangwedstrijd tussen Muzen en Piëriden. De Piëriden verliezen de wedstrijd en veranderen in eksters.

Boek 6 1. Na de zangcompetitie nu een weefwedstrijd: de godin Minerva (Pallas) wordt door het meisje Arachne uitgedaagd. 2. Beschrijving van het weefkleed van Minerva 3. Beschrijving van het weefkleed van Arachne 4. Zelfs Minerva is jaloers op Arachne’s weefkunst; Arachne verandert in een spin. 5. Evenals Arachne gaat Niobe te gronde aan hoogmoed: zij acht zichzelf beter dan de godin Latona (Leto). 6. Latona’s wraak: de 14 kinderen van Niobe werden door Apollo en Artemis vermoord. 7. Een tweede verhaal over Latone’s macht: boeren in Lycië, die haar geen water gunnen, veranderen in kikkers. 8. Een tweede verhaal over een sterveling, die het tegen een godheid opnam: Marsyas wordt door Apollo gevild, waarna de tranen van zijn vrienden in een rivier veranderen. 9. Ondertussen heerst in Thebe rouw om Niobe’s familie; zijzelf wordt slechts beweend door haar broer Pelops. 10. Vele steden sturen rouwgezantschappen naar Thebe, alleen de stad Athene niet. Deze wordt namelijk belegerd en vervolgens bevrijd door de Thraciër Tereus. 11. Procne verlangt naar haar zuster Philomela. Als Tereus haar uit Athene haalt, wordt hij verliefd en verkracht haar. 12. Philomela weet door een list haar zuster Procne op de hoogte te brengen van wat is gebeurd. Procne bevrijdt haar. 13. Wraak van Procne en Philomela op Tereus: hij krijgt zijn eigen zoon te eten. De zusters veranderen daarna in een nachtegaal en een zwaluw; Tereus in een hop. 14. Pandion, koning van Athene, sterft van verdriet. Zijn opvolger is Erechtheus. Een van diens dochters, Oreithuia, wordt door Boreas geschaakt.

Boek 7 1. De Argonauren landen in Thracië bij koning Phineus. Zij verjagen de Harpijen, die steeds Phineus’ eten weggrissen. 2. De Argonauten vragen in Colchis om het Gulden Vlies. Medea, koningsdochter en tovenares, wordt verliefd op Jason en overweegt hem te helpen met de verovering van het Gulden Vlies. 3. Medea ontmoet Jason buiten het paleis en reikt hem haar toverkruiden op voorwaarde dat hij haar als zijn vrouw naar Griekenland meeneemt. 4. Jason wint het Gulden Vlies door stieren te temmen, drakentanden te zaaien en door de daaruit gegroeide krijgers én een monster te verslaan. 5. Medea verjongt Jasons vader met haar toverkunsten. 6. Bacchus bewondert Medea’ kunsten. 7. Medea’s wraak op Pelias. Deze had het Gulden Vlied laten halen, hopend dat Jason daarbij zou omkomen. Hij wordt nu door zijn eigen dochters gedood. 8. Medea’s vlucht. 9. Medea, in de steek gelaten door Jason, doodt haar eigen kinderen en vlucht naar Athene. 10. Medea tracht de Atheense koningszoon Theseus te doden. 11. Theseus in Athene gevierd. 12. Athene wordt door Minos van Kreta met oorlog bedreigd, omdat zijn zoon Androgeos door de Atheners was gedood. 13. Minos vraagt het eiland Aegina zijn bondgenoot te zijn in de oorlog tegen Athene. 14. Een Atheens gezantschap onder leiding van Cephalus bezoekt Aegina. 15. Koning Aeacus vertelt over de pest van Aegina. 16. Vervolg van Aeacus’ verhaal: na de pest herstelt het volk van Aegina zich op wonderbaarlijke wijze. 17. De Atheense gezant Cephalus, wachtend op gunstige wind, begint een lang verhaal over zijn huwelijk met Procris. 18. Cephalus’ eerste verhaal: Aurora stelt zijn huwelijkstrouw op de proef. 19. Cephalus’ tweede verhaal: over zijn hond Lelaps. 20. Cephalus’ derde verhaal: over zijn werpspies, waarmee hij zijn vrouw Procris heeft gedood. 21. Het Atheense gezantschap van Cephalus krijgt het bondgenotenleger mee, waarom het had gevraagd.

Boek 8 1. Het Atheense gezantschap onder leiding van Cephalus keert van Aegina terug 2. Koning Minos van Kreta belegert de stad Megara, waar Nisus regeert. Diens gouden haarlok symboliseert het behoud van zijn leven en zijn stad. Nisus’ dochter Scylla wordt verliefd op Minos en pleegt verraad. 3. Scylla gaat Minos’ ship achterna en verandert in een zeevogel 4. Minos terug op Kreta. hij laat voor de Minotaurus, die door een stier bij zijn vrouw Pasiphaë verwekt was, het labyrint bouwen 5. Theseus, Atheense koningszoon, doodt de Minotaurus met hulp van Ariadne, Minos’ dochter. Als Ariadne daarna door Theseus in de steek wordt gelaten, troost Bacchus haar. 6. Daedalus, de architect van het labyrint, ontvlucht op vleugels het eiland van Kreta. Zijn zoon Icarus stort in zee 7. Daedalus en Perdix: deze was vroeger in Athene een neefje van Daedalus geweest en door diens schuld in een vogel verandert. 8. Daedalus op Sicilië. De stad Athene is bevrijd van haar verplichting gijzelaars te leveren als voedsel voor de Minotaurus. 9. Theseus en anderen - onder wie één vrouw, Atalanta - helpen in de strijd tegen het Calydonische everzwijn. Meleager wordt verliefd op Atalanta 10. Tijdens de jacht op het everzwijn falen vele mannen, maar na een schot van Atalanta kan Meleager het dier afmaken 11. Meleager geeft Atalanta een deel van de buit. Als de andere jagers daartegen protesteren, worden twee van hen door Meleager gedood. 12. Althaea, moeder van Meleager, is in tweestrijd: haar broers zijn door haar eigen zoon gedood. De van haar verlangde zusterwraak treft ook haar eigen moederhart 13. Meleager sterft door de magische werking van het stuk hout waarvan sinds zijn geboorte zijn lot afhing 14. Rouw van Meleagers zusters. Zij veranderen in parelhoenders 15. Na de Calydonische everjacht keert Theseus terug naar Athene. De riviergod Acheloüs onthaalt hem en zijn gezelschap en vertelt over eilanden die vroeger nimfen waren 16. Perithoüs gelooft niet in zulke godenverhalen, maar wordt gewaarschuwd met een nieuw verhaal: dat van Philemon en Baucis 17. Nog meer verhalen volgen: eerst over Proteus met zijn vele gedaanteverwisselingen, daarna over Erysichthon, die niet in Ceres’ macht wilde geloven 18. Ceres laat Vrouw Honger roepen om Erysichthon te straffen 19. Erysichthon, door honger gekweld, verkoopt zijn dochter als slavin. het meisje krijgt hulp van Neptunus en weet door gedaantewisseling te ontsnappen. Erysichthon eet tenslotte zichzelf op. 20. Acheloüs, de riviergod, blijkt zelf ook van gedaante te kunnen wisselen

Boek 9 1. Het slot van Theseus’ verblijf bij de riviergod Acheloüs. Deze vertelt hoe hij en Hercules naar de hand van Deianira hebben gedongen 2. Worstelwedstrijd tussen Acheloüs en Hercules, waarbij Acheloüs in allerlei dieren verandert 3. Theseus en zijn mannen nemen afscheid van de riviergod Acheloüs 4. Hercules, die na het voorafgaande gevecht Deianira tot vrouw had gekregen, wordt door de Centaur Nessus bedrogen. Deianira ontvangt een toverkleed van Nessus 5. Als Deianira geruchten verneemt over ontrouw van Hercules, stuurt zij hem het toverkleed van Nessus. Het blijkt een doodskleed: krimpend van pijn bestijgt Hercules de berg Oeta. 6. Hercules straft de onschuldige brenger van het kleed, de dienaar Lichas 7. Dood en apotheose van Hercules 8. Alcmene, moeder van Hercules, vertelt over diens moeilijke geboorte en over de rol daarbij van de slavin Galanthis, die in een wezel werd veranderd 9. Iole, de vrouw van Hercules’ zoon Hyllus, vertelt op haar beurt van haar zuster Dryope, die in een lotusboom werd veranderd 10. Een neef van Hercules, Iolaüs, krijgt van de godin Hebe een jongere gedaante. Hierop volgt een onduidelijk orakel van Themis betreffende de leeftijdsverandering van de zoons van Callirrhoë 11. Vele goden wensen ook een verjongingskuur voor hun geliefden. Jupiter verbiedt dit en wijst op het lot van zijn eigen zoons Aeacus, Rhadamanthus en Minos 12. Minos, de oude koning van Kreta, verjaagt Miletus 13. Byblis, de dochter van Miletus, wordt verliefd op haar broer Caunus. Deze vlucht voor zijn zuster uit Milete. 14. Byblis zwerft in liefdeswaanzin rond en verandert tenslotte in een bron van tranen 15. Een even wonderlijke gebeurtenis wordt hieraan vastgeknoopt: het meisje Iphis groeit vermomd als jongen op en verandert daarna in een echte jongeman

Boek 10 1. Orpheus nodigt de huwelijksgod Hymenaeus uit bij zijn huwelijk met Eurydice. Als de bruid plotseling sterft, vraagt Orpheus haar uit het dodenrijk terug, krijgt haar ook, maar verliest haar opnieuw. 2. Orpheus ontroostbaar 3. Orpheus betovert bomen en dieren met zijn lierspel 4. Een van de door Orpheus aangelokte bomen is een cypres, vroeger de knaap Cyparissus en Apollo’s geliefde 5. Orpheus zingt een aantal liederen voor bomen en dieren 6. De knaap Hyacinthus tijdens het discusspel gedood 7. Het volk der Cerasten wordt in stieren veranderd en de dochters van Propoetis verstenen 8. De beeldhouwer Pygmalion wordt verliefd op een ivoren beeld, dat daarna in een levend meisje verandert 9. Myrrha wordt verliefd op haar vader; door hem verjaagd zal zij in een myrrheboom veranderen 10. Myrrha brengt haar zoon Adonis ter wereld 11. Venus, godin van de liefde, wordt zelf verliefd op Adonis en waarschuwt hem voorzichtig te zijn bij het jagen 12. Venus vertelt Adonis het verhaal van Atalanta en Hippomenes 13. Vervolg van Venus’ verhaal: haar wraak op de ondankbare Hippomenes en Atalanta, die in leeuwen veranderen 14. Ondanks Venus’ waarschuwingen sterft Adonis tijdens de jacht. Hij verandert in een windroos

Boek 11 1. Orpheus, die na Eurydice’s dood geen aandacht meer aan vrouwen schenkt, wordt door Bacchanten verscheurd 2. Wonderbaarlijke gebeurtenissen met Orpheus’ hoofd en lier; Orpheus’ ziel komt in de onderwe...