Schouder aandoeningen PDF

Preview

Summary

Download Schouder aandoeningen PDF

Description

Aandoening•

Subacromiaal impingement Wat is het subacromiaal pijnsyndroom? Het subacromiaal pijnsyndroom (SAPS) is bij volwassenen één van de meest voorkomende oorzaken van pijn in de schouder. Vooral bij het heffen van de arm is de pijn voelbaar. Later blijft de schouder ook in rust pijnlijk. De pijn komt voort uit een veroudering, overbelasting of beschadiging van de pezen (rotator cuff) rondom de schouder. Dit kan leiden tot een ontsteking van de slijmbeurs. Dit is een met vocht gevuld ‘kussentje’ tussen een pees en een bot. In het verleden was de gedachte dat de klachten altijd werden veroorzaakt door de beklemming van de slijmbeurs. Daarom heette het vroeger ‘inklemming’ of ‘impingement syndroom’. Inmiddels is bekend dat de klachten veel meer oorzaken kunnen hebben. De term subacromiaal pijnsyndroom, afgekort SAPS, geeft dit beter weer. Afbeelding 1 en 2 geven de slijmbeurs van het schoudergewricht en een inklemming weer.

Afbeelding 1. Slijmbeurs van het schoudergewricht

Afbeelding 2. Inklemming (SAPS) Wat zijn de oorzaken van SAPS? SAPS is vaak een onderdeel van een uitgebreider, onderliggend schouderprobleem. Deze belangrijkste oorzaken kunnen zijn: overbelasting, instabiliteit, een te strak kapsel, verstoring van het bewegingspatroon van de schoudergordel en in het bijzonder het schouderblad (scapuladyskinesie) en problemen van de bicepspees (bicepsklachten). Een specifieke oorzaak van SAPS is kalkafzetting in één of meer van de pezen van de rotator cuff: tendinitis calcarea. Voor de aandoening en behandeling van kalkafzetting, zie de pagina over kalkafzetting pees schouder. Bij bovenhandse sporters en in het bijzonder werpsporten, wordt een andere vorm van impingement beschreven, namelijk posterieure of internal impingement. Hierbij beschadigt de pees van de rotator cuff aan de gewrichtszijde van de schouder over de bovenrand van de schouderkom. Dit geeft een ander klachtenpatroon.

Klachten en symptomen In welke levensfase komt het voor? SAPS komt vooral voor bij 40-plussers omdat de pezen verouderen naarmate men ouder wordt. Hierdoor kunnen kleine scheurtjes in de pezen ontstaan, wat kan bijdragen aan SAPS. Verder komt een SAPS vaker voor bij mensen die zwaar werk verrichten of bovenhands werken. Welke klachten en symptomen kan iemand hebben? Patiënten die lijden aan SAPS ervaren schouderklachten. Vaak is er sprake van pijn in de schouder, vooral bij bovenhands bewegen en abrupte bewegingen veroorzaken hevige pijnen. De pijn kan uitstralen naar de bovenarm. Daarnaast wordt u door de pijn beperkt in uw bewegingen. Simpele dagelijkse handelingen, vooral handelingen boven schouderhoogte, kunnen daardoor lastig zijn.

Diagnose en onderzoek Hoe en door wie wordt de diagnose gesteld? Patiënten met schouderklachten worden gezien op ons schouderspreekuur. Om uw klachten goed in beeld te brengen, vragen wij u vooraf digitaal 2 vragenlijsten in te vullen. De ingevulde vragenlijsten worden aan uw dossier toegevoegd. Het is daarom van belang dat u de lijst zo goed en compleet mogelijk invult. Indien u niet de mogelijkheid hebt de vragenlijsten digitaal in te vullen, is er een mogelijkheid deze schriftelijk in te vullen.

Op de dag van het polibezoek zal er eerst een röntgenfoto van de aangedane schouder worden gemaakt, tenzij deze recent recent nog gemaakt is. Vervolgens wordt u eerst gezien door één van onze schouderfysiotherapeuten, die een masteropleiding in manuele- en/of sportfysiotherapie gevolgd hebben. Deze heeft een eerste gesprek met u, verricht een lichamelijk onderzoek en maakt een echografie van de schouder. Daarna komt de orthopedisch chirurg bij u en wordt alles op een rijtje gezet om tot een goede diagnose en behandelplan te komen. De twee afspraken samen duren ongeveer 30 - 45 minuten. We hopen u zo in één bezoek een diagnose en een behandelplan te kunnen bieden. Welke onderzoeken worden gedaan? Wanneer de klachten al een langere tijd aanhouden dan kan aanvullend onderzoek meer duidelijkheid geven over de aandoening. Een röntgenfoto kan duidelijkheid geven over de ruimte die aanwezig is onder het schouderdak. Met behulp van de echografie worden de pezen van de rotator cuff beoordeeld. In sommige gevallen is het nodig om een MRI scan te maken, dit gebeurt via aparte afspraken.

Subacromiaal impingementsyndroom is een verzamelnaam voor een slijmbeursaandoening (bursitis) en/of peesaandoening (tendinose) rond het schoudergewricht, om precies te zijn onder het acromion. Het acromion is onderdeel van het schouderblad en zit aan de zijkant. Hieronder bevinden zich de kop en kom van het schoudergewricht. De ruimte die hiertussen zit, noemen we de subacromiale ruimte. Impingement betekent ‘inklemming’. Bij het subacromiaal impingement syndroom is er sprake van inklemming van een bepaalde pees en/of slijmbeurs tegen de kom of de bovenkant van de schouder. Hierdoor kan de schouder niet meer soepel bewegen en ontstaan pijn en functiebeperking. De pijn in de bovenarm voelt men vooral bij het zijwaarts optillen van de arm. Maar het laatste deel van deze beweging is vaak niet pijnlijk omdat de ingeklemde structuren juist in deze positie weer meer ruimte hebben. Bij zijwaartse en draaiende bewegingen kan er sprake zijn van verminderde kracht. Ook treedt de pijn vaak ‘s nachts op, vooral wanneer men op de schouder ligt. Deze aandoening kan op alle leeftijden voorkomen maar treedt vooral op bij mensen in de leeftijd van 40 tot 60 jaar. Het subacromiaal impingementsyndroom valt onder CANS, dit staat voor ‘complaints of the arm, neck and/or shoulder’ oftewel klachten van de arm, nek en/of schouder. Dit is een omschrijving van een klachtencomplex die door veel zorgverleners wordt gehanteerd. Waardoor kan het komen? Als de pees of slijmbeurs in de subacromiale ruimte geïrriteerd of ontstoken is, zwelt deze op. Daardoor is er te weinig ruimte voor de schouderkop om te bewegen en wordt bewegen pijnlijk. De pezen of slijmbeurzen kunnen geïrriteerd of ontstoken raken door overbelasting (denk hierbij ook aan lang werken boven de schouder zoals behangen of een plafond witten) maar ook door een val op de arm of chouder of een infectie. Het subacromiaal impingementsyndroom kan ook veroorzaakt worden door instabiliteit van de schouder. Op deze site wordt ook instabiliteit van de schouder uitgebreid omschreven.

frozen Shoulder De letterlijke vertaling van frozen shoulder is ‘bevroren schouder’. Meestal beginnen de klachten met een pijnlijke en stijve schouder. Er treedt plotseling een hevige pijn in de schouder op en de arm kan daardoor niet bewogen worden. Soms is er een duidelijke oorzaak aan te wijzen, zoals een val op de schouder, maar vaak ook niet. Bij een frozen shoulder zijn er meestal drie stadia: In het eerste stadium, dat twee tot negen maanden kan duren, is de pijn het hevigst. De pijn neemt ‘s nachts af. Beweging van het gewricht is slechts beperkt mogelijk. In het tweede stadium treedt er stijfheid op en is het bewegingsverlies het grootst. Dit stadium duurt vaak zo’n vier tot twaalf maanden. De pijn blijft aanwezig, maar is vaak minder hevig. In het laatste stadium verbetert de schouderfunctie zich weer. Dit kan zo’n vier tot twaalf maanden in beslag nemen. Geleidelijk verdwijnt de stijfheid en de pijn vanzelf. Frozen shoulder valt onder CANS, dit staat voor ‘complaints of the arm, neck and/or shoulder’, oftewel klachten aan de arm, nek en/of schouder. Dit is een omschrijving van een klachtencomplex die door veel zorgverleners wordt gehanteerd.

Waardoor kan het komen? Een frozen shoulder kan bij iedereen optreden maar komt het meest voor bij vrouwen ouder dan 50 jaar en mensen met suikerziekte, hartproblemen en schildklieraandoeningen. Het is niet duidelijk hoe dit precies komt. Ook een gewrichtsontsteking in de schouder bij een reumatische ziekte kan aan de frozen shoulder vooraf gaan. Tevens kan een ongeval of operatie de oorzaak zijn. Aan een frozen shoulder gaat meestal een slijmbeursontsteking, een aanhoudende irritatie van de pees (tendinose)of een ontstoken gewrichtskapsel vooraf. Soms is er helemaal geen oorzaak te vinden.

33333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333333

De conditie ‘bevroren schouder’ (‘’frozen shoulder’) staat ook wel bekend als adhesieve capsulitis en dit staat voor pijn en stijfheid in de schouder. Na verloop van de tijd wordt de schouder hierbij steeds harder en moeilijker om te bewegen. Bevroren schouder komt voor bij ongeveer 2% van de bevolking. Het duikt vooral op bij mensen tussen 40 en 60 jaar oud, en meer bij vrouwen dan bij mannen.

Anatomie De schouder is een gewricht dat in feite bestaat uit drie verschillende beenderen: het been van de opperarm (humerus), het schouderblad (scapula) en het sleutelbeen (clavicula). De kop van het been van de opperarm past perfect in een nauwe socket in het schouderblad. Sterk verbindingsweefsel, de schoudercapsule genaamd, omringt het gewricht. Om je schouder te helpen om gemakkelijker te bewegen, bevochtigt de synoviale vloeistof de capsule en het gewricht.

Wat is een bevroren schouder ? Bij een bevroren schouder verdikt de capsule van de schouder en wordt ze hard. Stijve weefselstroken, die we ‘adhesies’ noemen, ontwikkelen zich. In vele gevallen is er minder van de synoviale vloeistof in de schouder aanwezig. Een duidelijk teken van deze conditie is de onmogelijkheid om je schouder nog te kunnen bewegen, dit ofwel op je eentje ofwel met behulp van iemand anders. De ontwikkeling gebeurt in drie stappen: 1. Bevriezen

In deze fase ondervind je langzaam meer en meer pijn. Wanneer de pijn erger wordt, verliest je schouder steeds meer bewegingsvrijheid. De vriesfase duurt doorgaans van zes weken tot negen maanden. 2. Bevrozen De symptomen van pijn en ongemak nemen nog toe tijdens deze fase, maar de stijfheid blijft. Gedurende 4 tot 6 maanden van de bevroren fase worden de dagelijkse activiteiten steeds moeilijker. 3. Ontdooien Gedurende deze fase zal de beweging van de schouder geleidelijk aan weer verbeteren. Een complete herstel naar een normaal bewegingspatroon en de normale sterkte van de schouder duurt van 6 maanden tot 2 jaar.

Oorzaak van bevroren schouder De oorzaak van een bevroren schouder is niet zo eenvoudig om vast te stellen. Er is geen duidelijke connectie met de beweging van de arm en wat je er mee doet. Enkele factoren kunnen bijdragen tot een hoger risico op de ontwikkeling van een bevroren schouder. diabetes. Een bevroren schouder komt vaker voor bij mensen met diabetes, tot 10 à 20% van deze mensen. De reden hiervoor is niet bekend. o andere ziektes. Sommige bijkomende medische problemen die met bevroren schouder geassocieerd worden zijn hypothyroidie, hyperthyroidie, de ziekte van Parkinson en hartproblemen. o immobilisatie. Een bevroren schouder kan optreden ten gevolge van een schouder die door een ingreep, een breuk of een andere verwonding een tijd geïmmobiliseerd was. Een manier om een bevroren schouder te helpen voorkomen is patiënten na een verwonding of ingreep hun schouder te laten bewegen. o

222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222

Frozen shoulder (de stijve schouder) Wanneer schouders stijf worden zonder enige aanleiding spreken we van een primaire of idiopathische frozen shoulder. Er is dan sprake van een kapselontsteking waardoor het kapsel verkort raakt (capsulitis adhesiva).

De term frozen shoulder komt uit het Engels. Deze term slaat niet op de temperatuur van de schouder ("bevroren schouder") maar op de stijfheid van het schoudergewricht. Er is sprake van een te strak kapsel. Doordat het kapsel niet genoeg lengte meer heeft kan de kop niet goed genoeg bewegen. De oorzaak is niet altijd bekend. Wanneer de frozen shoulder een gevolg is, spreken we van een secundaire frozen shoulder. Oorzaken kunnen zijn: een trauma, operatie, slijmbeursontsteking e.d. Er is verschil tussen een stijve schouder door ontsteking (capsulitis) en stijfheid zonder ontsteking (bijv. in de revalidatiefase na een breuk of operatie of na langdurige immobilisatie). Boven: frozen shoulder, het kapsel is verkort/geschrompeld (rode pijlen) waardoor de bewegingsuitslagen beperkt worden. Frozen schouders komen vaker voor bij vrouwen, meestal tussen 40 en 70 jaar. In 12 -30% van de gevallen komt dit dubbelzijdig voor (op verschillende tijdstippen). De incidentie is ongeveer 2-5%. Een frozen

shoulder wordt vaker gezien bij Diabetus Mellitus (m.n. bij insuline afhankelijke suikerziekte), schildklierziekten en bij de ziekte van Dupuytren.

Klachten en beloop De klachten bestaan uit (hevige) pijn die u 's nachts uit de slaap kan houden en die verergert bij bewegen van de arm. Er kan uitstraling zijn naar de nek, de bovenarm of de hand en tintelingen in de hand. De pijn wordt met name ervaren in de bovenarm. De schouder verstijft geleidelijk. De mate van stijfheid bepaalt de mate van de bewegingsbeperking. In het verloop van de aandoening worden drie stadia onderscheiden die elkaar opvolgen (grafiek onder). In het eerste stadium ("freezing" phase) staat pijn en de ontsteking van het gewrichtskapsel (capsulitis) op de voorgrond. De duur van dit stadium kan variëren van 6 weken tot 9 maanden. In het volgende stadium ("frozen" phase) komt de verstijving van de schouder op de voorgrond te staan. De pijn vermindert, maar de schouderfunctie is sterk beperkt. Deze fase duurt gemiddeld 4 tot 9 maanden. In het laatste stadium ("thawing" phase) treedt geleidelijk herstel van de beweeglijkheid van het schouder gewricht op. De functie kan volledig herstellen. De duur van deze fase kan uiteenlopen van 5 tot 26 maanden.

Stellen van de diagnose De diagnose is eenvoudig te stellen bij lichamelijk onderzoek. Er is namelijk een forse bewegingsbeperking van het schoudergewricht met name wat betreft de draaibewegingen (rotaties). Volgens de criteria in de literatuur is er sprake van een "echte" frozen shoulder, indien er gedurende meer dan drie maanden schouderklachten zijn, er een draaibewegingsbeperking van meer dan 50% naar buiten is en in de andere richtingen minimaal twee bewegingen 25% of meer beperkt zijn. In de praktijk komen vaak situaties voor waarbij de beperking minder is dan 50%, maar die wel berusten op dezelfde aandoening (gedeeltelijke frozen schouder). De behandeling is overeenkomstig.

Wat we zeker weten is dat bepaalde cellen van het schouderkapsel (fibroblasten) onder invloed van chemische stoffen in het gewricht (cytokinen en groeifactoren) gaan veranderen in cellen met een andere functie (myofibroblasten). Hierdoor verandert het schouderkapsel van een zeer dunne soepele uittrekbare structuur rond de schouder naar een verschrompelde, stugge structuur, met een sterke bewegingsbeperking van het schoudergewricht als gevolg. Aangezien de verschrompeling zich eerst en vooral voordoet in het voorste kapsel zal dit zich ook eerst uiten in een beperking van de buitenwaartse bewegingen (exorotatie) van de schouder.

Painful Arc Supraspinatus tendinitis or painful arc syndrome occurs in the shoulder. The shoulder joint owes its stability to the ‘rotator cuff’ muscles – which are four small muscles located around the shoulder joint which help with movement, but importantly their tendons stabilise the head of the humerus within the joint capsule. The tendon of one of these muscles – the supraspinatus commonly impinges on the acromion (the bone forming the tip of the shoulder) as it passes between the acromion and the humeral head. The supraspinatus muscles helps abduct (lift up sideways) the arm. Any friction between the tendon and the acromion is normally reduced by the subacromial bursa – a fluid filled sac between the supraspinatus tendon and the acromion. Sometimes, with wear and tear supraspinatus tendinitis results, which is commonly associated with inflammation of the bursa – subacromial bursitis. There may even be little tears in the tendon fibres – partial tears or sometimes even complete tears. Tendinitis and partial tears in the supraspinatus tendon causes a ‘painful arc’ since as the person elevates his arm sideways, the tendon begins to impinge under the acromion throught the middle part of the arc, and this is usually relieved as the arm reaches 180 degrees (vertical). There may be other causes of a painful arc. Arthritis of the acromio-clavicular joint (at the tip of the shoulder) may also cause pain– but that is typically at the end of the arc – when the arm is almost vertical.

22222222222222222222222222222222222222222222222

Impingementsyndroom Naar navigatie springenJump to search

Het schouderdak bestaat uit het acromion, de processus coracoides en het daartussen gespannen ligamentum coracoacromiacum. Bij impingement raken de slijmbeurs en de supraspinatuspees bekneld onder het schouderdak.

Het impingementsyndroom van de schouder is een toestand waarbij de ruimte onder het schouderdak (de zogeheten subacromiale ruimte) te klein is voor structuren die hier gelegen zijn. Dit schouderdak bestaat uit twee benige uitsteeksels van het schouderblad; het acromion en de processus coracoides. Tussen beide is het ligamentum coracoacromiacum gespannen. Zowel de slijmbeurs (bursa subacromiodeltoidea) als de peesvan de musculus supraspinatuskunnen bekneld raken tussen de kop van het opperarmbeen (lat: caput humeri) en de onderzijde van het schouderblad (lat: scapula). Door deze beknelling kunnen de slijmbeurs en de pees geïrriteerd raken en ontsteken wat resulteert in respectievelijk bursitis en tendinitis. Ook de continue wrijving van deze structuren zoals veroorzaakt bij bepaalde sporten en werkzaamheden kan het impingementsyndroom tot resultaat hebben.

33333333333333333333333333333333333333333333

Signs and symptoms[edit] The most common symptoms in impingement syndrome are pain, weakness and a loss of movement at the affected shoulder.[1] The pain is often worsened by shoulder overhead movement and may occur at night, especially if the patient is lying on the affected shoulder. The onset of the pain may be acute if it is due to an injury or may be insidious if it is due to a gradual process such as an osteoarthritic spur. The pain has been described as dull rather than sharp, and lingers for long periods of a time, making it hard to fall asleep at night.[1] Other symptoms can include a grinding or popping sensation during movement of the shoulder.[3] The range of motion at the shoulder may be limited by pain. A painful arc of movement may be present during forward elevation of the arm from 60° to 120°.[3]Passive movement at the shoulder will appear painful when a downwards force is applied at the acromionbut the pain will ease once the downwards force is removed.[1]

Causes[edit] When the arm is raised, the subacromial space (gap between the anterior edge of the acromion and the head of the humerus) narrows, through which the supraspinatus muscle tendon passes. [4] Anything that causes further narrowing has the tendency to impinge the tendon and cause an inflammatory response, resulting in impingement syndrome. This can be caused by bony structures such as subacromial spurs (bony projections from the acromion), osteoarthritic spurs on the acromioclavicular joint, and variations in the shape of the acromion. Thickening or calcification of the coracoacromial ligament can also cause impingement. Loss of function of the rotator cuff muscles, due to injury or loss of strength, may cause the humerus to move superiorly, resulting in impingement. Inflammation and subsequent thickening of the subacromial bursa may also cause impingement.[1] Weight training exercises where the arms are elevated above shoulder height but in an internally rotated position such as the upright rowhave been suggested as a cause of subacromial impingement.[5]

Rotator cuff aandoeningen De rotator cuff is de naam van de spiergordel die wordt gevormd door vier spieren rond de schouder. De rotator cuff zorgt voor stabiliteit van het schoudergewricht en maakt bewegingen van de arm mogelijk. Een scheur (ruptuur) in één van deze spieren wordt een rotator cuff scheur genoemd. Een scheur van de rotator cuff veroor...