Spiraalmodel Korthagen zelfreflectie PDF

Preview

Summary

Spiraalmodel Korthagen zelfreflectie reflecteren jaar 2021-2022...

Description

1.1.

Spiraalmodel

Reflecteren gaat in fases: o ervaring opdoen; o terugblikken op die ervaring; o je bewust worden van wat daarin essentieel is; o kijken wat je anders wilt doen; o opnieuw ervaring opdoen. Korthagen heeft dat samengebracht in een inzichtelijk model, dat hij de reflectiespiraal of het spiraalmodel noemt. De laatste fase is weer de eerste fase van de volgende cyclus. Vandaar de benaming spiraalmodel Fase 1: Handelen, ervaren Bij de keuze van een ervaring en het expliciteren (het uiteenzetten) daarvan ligt een belangrijke eerste stap. De meest waardevolle ervaringen zijn die gebeurtenissen die op een of andere manier nog zijn blijven hangen in je gedachten of je gevoel. Je gaat bij jezelf na wat je nog blijft bezighouden. Gevoelens zijn daarbij vaak een goede raadgever. Vragen die je jezelf kunt stellen zijn: Waarover maak ik me nog steeds boos? Waarover blijf ik enthousiast? Wat maakt me iedere keer weer verdrietig als ik erover vertel? Fase 2: Terugblikken De fase van terugblikken bestaat uit het zo concreet mogelijk beschrijven wat de ervaring is. Het is van belang om fase 2 zo concreet mogelijk te maken. Hoe concreter je de vragen van fase 2 kunt beantwoorden, des te meer inzicht krijg je in wat essentieel is voor jou (fase3) De vraag ‘wat is er gebeurd’ in fase 2 kun je uitsplitsen in vragen over: 2a De omstandigheden waarin je deze ervaring hebt opgedaan Wat gebeurde er precies? Wanneer? Waar? Wie waren erbij? Wat was jouw functie en rol in de situatie? Wat was de functie en rol van de anderen? Hoe gebeurde het? 2b Wat jij deed, dacht, voelde, wilde in die situatie

Het is zaak zo precies mogelijk aan te geven wat jij deed, maar ook wat je dacht, voelde en wilde; vooraf, tijdens en na je handelen. 2C Wat de ander(en) deed/deden, dacht(en), voelde(n), wilde(n) in die situatie ‘De ander’ is in dit verband de cliënt of een groep cliënten, je collega, je leidinggevende, iemand met wie je samenwerkt, je medestudent, je stagebegeleider. Vooral de vragen over de anderen kunnen lastig zijn. Je zult vaak niet weten wat de ander wilde, voelde of dacht, maar hooguit kunnen weergeven wat je waarnam. Fase 3: Je bewust worden van essentiële aspecten De volgende stap is dat je verbindingen gaat leggen tussen de vragen over jezelf en de vragen over de ander. In hoeverre heeft wat jij wilde, voelde, dacht of deed invloed gehad op wat de ander wilde, voelde, dacht of deed? En omgekeerd? Dat is het begin van fase 3: reflecteren op je ervaring en problematiseren (3a). Hier begint het daadwerkelijk reflecteren, doordat je deze concrete gebeurtenis in je bewustzijn brengt en je jezelf de vraag stelt wat je van deze ervaring kunt leren. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------In het model is hier een stippellijn geplaatst. De eerste twee fasen zijn voorbereidend in het reflecteren. Dit deel van het proces kun je zelfstandig doorlopen, bijvoorbeeld door je ervaring volgens deze eerste twee stappen op te schrijven. Vanaf dit punt is hulp van anderen – in de zin van feedback en goede vragen – gewenst om helder te krijgen wat de essentie is van jou in deze ervaring. !!!! hier ga je de verbinding leggen met theoretische kaders 3a Reflecteren en problematiseren Wat precies raakt jou? Waarmee heeft dat mee te maken (voor jou als persoon, student, professional in opleiding)? 3b Inzichten benoemen Welke inzichten levert je dat op? 3c Generaliseren Kun je wat je leert van deze ervaring toepassen in de context waarin je werkt, het werkveld, de beroepsgroep, de beroepstaken?

Fase 4: Alternatieven ontwikkelen en daaruit kiezen -alternatieven vanuit voordien beschreven theoretische kaders !!!!! - ook al vond je je handelingswijze al goed – toch kan je hier nog andere mogelijkheden beschrijven…. Voordat je overgaat tot concrete actie, overweeg je eerst nog de verschillende elementen in dat leerdoel: de mogelijke alternatieven die je ziet en de voor- en nadelen van die alternatieven. Vervolgens maak je een keuze. Fase 5: Doelgericht uitproberen - ervaren De laatste stap is doelgericht uitproberen. Dat levert nieuwe ervaringen op, die opnieuw onderwerp van reflectie kunnen worden (en daarmee kom je weer in fase 1).

BRONNENLIJST Geenen, M.J. (2017) Reflecteren. Leren van je ervaringen als sociale professional. Bussum: Uitgeverij Coutinho....