Zarządzanie publiczne - wykłady PDF

Preview

Summary

Pytania do egzaminu - z tych pytań w zasadzie był egzamin...

Description

1. Zarządzanie publiczne - podejście przedmiotowe Termin zarządzanie publiczne - podejście przedmiotowe  

Koncentrowanie się na naturze działalności, jaką reprezentuje sobą sektor publiczny Rodzaj aktywności sugeruje dobór metod i narzędzi zarządzania

2. Zarządzanie publiczne - podejście podmiotowe Bierze się z natury problemów stawianych do rozwiązywania, które są rezultatem złożoności instytucjonalnej i niepewności decyzyjnej sektora publicznego wynikające przede wszystkim z:   

Koordynacji instytucjonalnej w ramach sektora publicznego, który ma hierarchiczną strukturę, a różne instytucje wchodzą w jego skład mają odmienne interesy i preferencje Przekształceń i zmienności otoczenia, które kreują nowe potrzeby w tym nowe zapotrzebowanie na usługi publiczne Niespójność i sprzeczności celów ustalonych w ramach sektora publicznego, często na podstawie reguł politycznych

3. Przedmiot badań ZP     

Organizacje, które zostały stworzone w celu realizacji interesu publicznego: instytucje działające w różnych sferach życia publicznego (np. polityka, administracja państwowa, nauka i edukacja, ochrona zdrowia) Gospodarka narodowa jako zorganizowana całość, wyodrębnione jej części (np. region) Wspólnoty gospodarcze krajów Państwo jako formy politycznej organizacji społeczeństwa oraz bloki polityczne państw W ograniczonym stopniu organizacje typu non profit (np. fundacje, stowarzyszenia)

4. Definicja pojęcia „zarządzanie publiczne” Dyscyplina szczegółowa nauki o zarządzaniu, której głównym obiektem badań jest zarządzanie poszczególnymi organizacjami sfery publicznej przede wszystkim instytucjami publicznymi oraz makrosystemami, a także mezosystemami. Zajmuje się ona badaniem sposobów i zakresem harmonizowania działań zapewniających prawidłowe wyznaczanie celów organizacji tworzących sferę publiczną oraz optymalnego wykorzystywania możliwości zorganizowanego działania ludzi, nakierowanego na kierowanie publicznych wartości i na realizację interesu publicznego. 5. Dziedziny zarządzania publicznego     

Zarządzanie w strefie gospodarczej Zarządzanie bezpieczeństwem publicznym Zarządzanie zdrowiem publicznym Zarządzanie edukacją Zarządzanie kulturą

6. Rodzaje zarządzania publicznego według szczebli zarządzania 1

1. Zarządzanie organizacjami szczebla podstawowego (mikrozarządzanie) 2. Mezozarządzanie, obejmujące zarządzanie w różnych układach przestrzennych oraz w poszczególnych strefach życia społeczno-gospodarczego 3. Makrozarządzanie (gospodarka narodowa) 4. Zarządzanie międzynarodowymi organizacjami publicznymi 7. Pojęcia: makrozarządzanie i mezozarządzanie MAKROZARZĄDZANIE  

Oddziaływanie organów władzy na rozwój społeczno-gospodarczy oraz procedury podejmowania decyzji w tym zakresie Tworzenie warunków do wywiązywania się państwa z obowiązków wobec obywateli, w tym możliwie jak najkorzystniejszych warunków dla funkcjonowania organizacji gospodarczych-podmiotów gospodarki narodowej

MEZOZARZĄDZANIE 

Zarządzanie rozwojem regionalnym i lokalnym. Władza regionalna jako gospodarz regionu. Cel władzy regionalnej: zharmonizowanie rozwoju danego obszaru.

8. Funkcje interwencjonizmu państwowego 1. Redystrybucyjna – łagodzenie sprzeczności w podziale dochodów między grupami społecznymi i regionami 2. Stabilizacyjna – łagodzenie wahań koniunkturalnych 3. Adaptacyjna – inicjowanie i stymulowanie procesów dostosowanych np. do wymogów wspólnot regionalnych 4. Alokacyjna – łagodzenie ujemnych skutków żywiołowego działania mechanizmu rynkowego 5. Koordynacyjna – koncentrowanie wysiłków podmiotów różnych szczebli na realizacji celów zgodnych z interesem ogólnospołecznym i dające największe korzyści ogólnospołeczne

9. Funkcje państwa: minimalny zestaw funkcji i funkcje poziomu pośredniego, funkcje państwa aktywnego.

2

MINIMALNY ZESTAW FUNKCJI PAŃSTWA Przeciwdziałania skutkom niesprawności Troska o sprawiedliwość społeczną rynku Dostarczanie „czystych dóbr publicznych” Ochrona ubogich  obrona narodowa  programy walki z ubóstwem  prawo i porządek publiczny  pomoc dla ofiar klęsk  prawa własności  zarządzanie makroekonomiczne  zdrowie publiczne FUNKCJE POZIOMU POŚREDNIEGO Ubezpieczenia społeczne Osłabienie wpływu efektów zewn.  podstawowe potrzeby edukacyjne  renty i emerytury oparte na  ochrona środowiska redystrybucji  dodatki rodzinne Regulacja monopoli  ubezpieczenia od bezrobocia  regulacja usług publicznych  polityka antymonopolowa Zabezpieczenia przed niedoskonałą informacją  ubezpieczenia (zdrowotne, na życie, emery.)  regulacje finansowe  ochrona konsumenta FUNKCJE PAŃSTWA AKTYWNEGO Koordynacja działalności podmiotów Redystrybucja prywatnych:  redystrybucja zasobów  działania na rzecz rozwoju rynków  inicjatywy wspierające sieci koordynacji 10. Marketyzacja usług Polega na realizacji mieszanych strategii z co najmniej 1 cechą mechanizmu rynkowego (np. konkurencję, ustalenie cech, bodźce finansowe). Nie obejmuje krańcowych rozwiązań: tradycyjnego dostarczenia usług publicznych oraz całkowitej prywatyzacji. 11. Formy marketyzacji 1. Sprzedaż przez instytucje rządowe 2. Porozumienie międzyrządowe 3. Kontrakt 4. Kontrakt z subwencją 5. Koncesja 6. Franchising 7. Subwencja 8. Bon 12. Pojęcie usługi publicznej

3

Usługi publiczne - usługi w których procesie świadczenia przynajmniej jeden element ma charakter publiczny (np. własność środków świadczenia usług, charakter zarządzania i charakter zatrudniania). 13. Zakres usług publicznych Własność Publiczna

Zarządzanie Prywatne

Zatrudnianie Publiczne

Publiczna

Prywatne

Prywatne

Publiczna

Publiczne

Prywatne

Prywatna

Publiczne

Publiczne

Prywatna

Prywatne

Publiczne

Formy organizacji Kontrakt na zarządzanie (wynajem firmy prywatnej do zarządzania środkami publicznymi) Kontrakt na zadań (wynajem, pryw. firmy w tym jej załogi dla organizacji szpitala) Kontrakt na realizację zadań (czasowe wynajęcie pracowników) Leasing wyposażenia i urządzeń (publiczny leasing pojazdów będących własnością prywatną) Opłacanie przez rząd wynagrodzenia pracowników skierowanych do pracy w prywatnej firmie

14. Scharakteryzuj dobra i usługi publiczne Klasyczne dobra i usługi sensu stricte 

Z przyczyn naturalnych służą zbiorowości lokalnej lub całemu społeczeństwu np. powietrze, rzeki, jeziora, autostrady. Dobra te są chronione, powstają i są eksploatowane przy wykorzystaniu funduszy publicznych

Dobra publiczne sensu largo: 

Dobra i usługi społeczne, ale tylko te, które wraz z klasycznymi dobrami publicznymi tworzą kategorię dóbr publicznych sensu largo, to dobra określone przez podstawowe potrzeby ludzkie i na skutek doktryny społecznej i prowadzonej przez władze publiczne polityki państwa – służące zbiorowości lokalnej lub całemu społeczeństwu(np. ochrona zdrowia, edukacja) 4

15. Dobra/usługi prywatne i publiczne – różnice Prywatne - podzielne, każda ich część może być oddzielnie sprzedawana na rynku poszczególnym osobom bez żadnego wpływu na konsumpcję pozostałych osób i mogą być efektywnie dostarczone przez rynek Publiczne - przynoszą korzyści zewnętrzne w postaci niepodzielnej konsumpcji dostępnej dla więcej niż jednej osoby i często wymagają zbiorowego działania 16. Pojęcie organizacji publicznej Organizacja publiczna- oferująca dobra i usługi publiczne- złożona całość, posiadająca cechy charakterystyczne dla wszystkich organizacji, wyróżniająca się specyficznym systemem celów i wartości, właściwym jej charakterem więzi wewnątrz organizacyjnych oraz relacji ze środowiskiem zewnętrznym. Podstawową ich funkcją jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb publicznych za pomocą dóbr i usług publicznych 17. Publiczność organizacyjna Publiczność organizacji przejawia się w czterech wymiarach: w specyficznych relacjach z otoczeniem, wyróżniających się cechach, strukturze i wartościach Publiczność organizacyjna: otoczenie, cele, struktura, wartości 18. Teorie interesariuszy  

główne interakcje organizacji publicznej z otoczeniem zachodzą w relacjach: odpowiedzialność – interesariusze sposób konstrukcji systemu celów można wyjaśnić na gruncie teorii interesariuszy.

Założenia teorii interesariuszy 1. Organizacja funkcjonuje w otoczeniu grup interesów zawiązujących się zarówno we wnętrzu jak i na zewnątrz organizacji. Zachowanie tych grup z jednej strony istotnie wpływa na funkcjonowanie organizacji, a z drugiej zaś jest organizację kształtowane, co powoduje, że owe grupy interesów, określane mianem interesariuszy odnoszą korzyści lub ponoszą szkody z racji działań organizacji 2. Teoria interesariuszy koncentruje się na naturze relacji zachodzących między organizacją a grupami interesów oraz na korzyściach będących wynikami tych relacji 3. Organizacja działa w interesie wszystkich interesariuszy posiadających umocowanie, co oznacza, że interes każdego z nich ma swoją wewnętrzną wartość, która musi być analizowana i rozważana odrębnie, nie jest zatem możliwy wkład, w których pewna koalicja interesariuszy narzuciłaby organizacji i co za tym idzie pozostałym interesariuszom, swoją wiązkę celów i swój wkład interesów 4. Koncentruje się na podejmowaniu decyzji zarządczych i na skutkach tych decyzji

5

19. Interesariusze organizacji publicznej         

Obywatele podatnicy, usługobiorcy organ władzy urzędnicy związki zawodowe grupy interesu finansiści biznes inne jednostki administracji publicznej

20. Podmioty zarządzania publicznego Podmiotem zarządzania publicznego są organizacje wchodzące w skład sektora publicznego: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Państwowe jednostki budżetowe Państwowe fundusze celowe Agencje rządowe Państwowe szkoły wyższe Państwowe instytucje kultury Inne państwowe jednostki sektora publicznego Komunalny sektor publiczny

21. Modele zarządzania publicznego - TABELKA 22. Przedsiębiorczość – klasyfikacja     

Przedsiębiorczość indywidualna Small business Przedsiębiorczość korporacyjna (wewnętrzna) Przedsiębiorczość indywidualna i korporacyjna organizacji rządowych Przedsiębiorczość indywidualna i korporacyjna organizacji non profit

23. Przedsiębiorczość publiczna – założenia teoretyczne  

Przedsiębiorczość dotycząca wszystkich typów organizacji, niezależnie od ich rozmiarów, wieku czy lokalizacji – czy działają w sektorze prywatnym czy publicznym, a także niezależnie od ich celów Sektor może być krytykiem wyodrębnienia różnych form przedsiębiorczości: ekonomicznej oraz pozaekonomicznej. Funkcjonują sektory: prywatny, publiczny i społeczny. Polega na: o dostrzeganiu, odkrywaniu i wykorzystywaniu szans / okazji w otoczeniu (niezależnie od zasobów będących pod kontrolą) o tworzeniu nowych wartości o realizowaniu przedsięwzięć: innowacyjnych, tworzenia nowych organizacji oraz przedsięwzięć rewitalizujących organizację

6

24. Przedsiębiorczość publiczna i biznesowa – różnice 

Brak orientacji dochodowej (brak podstawowego kryterium oceny działalności, jakim jest zysk, zastępują go kryteria polityczne i społeczne)



Brak oceny rynkowej (organizacje sektora publicznego generalnie nie są poddawane ocenie rynku, co wyklucza lub znacznie osłabia działania bodźców dla redukcji kosztów, bardziej efektywnej alokacji zasobów) Budżetowe pochodzenie środków finansowych (nie pochodzą one bezpośrednio od „klienta”)

 

Trudność zidentyfikowania klienta



Podleganie silnej presji politycznej i społecznej oraz konieczność godzenia interesów różnych grup społecznych



Brak systemu motywacyjnego promującego ryzyko i innowacyjność

25-28 NIE BĘDZIE 29. Model zarządzania strategicznego – etapy 1. Analiza strategiczna, która koncentruje się na oczekiwaniach interesariuszy i misji organizacji, na zasobach organizacji oraz jej otoczeniu 2. Wybór strategii, obejmujący generowanie opcji strategicznych, ocenę tych opcji oraz wybór optymalnego wariantu strategii 3. Implementacja, obejmująca planowanie zasobów niezbędnych do wdrożenia strategii, określenie koniecznych zmian struktury organizacyjnej, opracowania systemów motywacyjnych i kontrolnych, służących realizacji strategii 30. Poziomy zarządzania w organizacjach publicznych Poziom zarzadzania

Organizacje publiczne Kształtowanie nowej polityki państwa lub lokalnej w odpowiedzi na wyzwania strategiczne

Strategiczny

taktyczny

Zadania:  Formułowanie i wdrażanie strategii  Podejmowanie decyzji dotyczących alokacji zasobów  Odpowiedzialność za nadzorowanie celów strategicznych Opracowanie programu dla realizacji nowej polityki, w tym ustalanie długookresowych celów i zadań w zakresie wdrażania programu Zadania:  uczestniczenie w procesie formułowania planów

operacyjny Integracja nowych form działalności z dotychczasowymi, planowanie operacyjne nowych form działalności, umożliwiających realizację programu 7

31. Metody opracowania strategii      

metoda odgórna – scentralizowana, w której główna rola przypada członkom naczelnego kierownictwa organizacji. Najwyższy zarząd podejmuje decyzje, wiedza i doświadczenie pracowników niższych szczebli nie jest wykorzystywana metoda oddolna – swobodny przepływ informacji i propozycji powstających na różnych szczeblach zarządzania. Wykorzystuje wiedze i doświadczenie pracowników organizacji z różnych szczebli metoda pośrednia – polega na powołaniu zespołu zadaniowego mogą wejść pracownicy różnych szczebli, ale również osoby z zewnątrz np. specjalistów metoda scenariuszowa – budujemy scenariusz, zaplanowane w czasie poszczególne etap i wskazanie wszystkich podejmowanych działań metoda wzorca idealnego – polega na określeniu wzorca stanu pożądanego całego systemu i poszczególnych elementów, który podlega weryfikacji w stosunku do istniejącego potencjału i możliwości działania metoda od analizy do programu - analiza stanu istniejącego na bazie której robimy program poprawy

32. Typologie strategii organizacji publicznych Antycypowane | Środowisko | Turbulentne

krótki

------ horyzont czasowy

Przedsięwzięcie (Okazja, ale związane z nim ryzyko) Wzmacnianie (koncentrujemy się na pojawiających się zasobach)

---------

długi

Poszukiwanie (szukamy zmiany, priorytetu, wartości) Saga (Orientacja historyczna – odwołanie się do wspólnej przeszłości)

33. Definicja pojęcia efektywność Efektywność powinna uwzględniać stopień zrealizowania zasady gospodarności, ocenę uzyskanych efektów oraz poniesionych nakładów od strony celowości działania. 34. Formuła wydajnościowa Osiąganie maksymalnych efektów przy stałych(określonych nakładach) np. liczba zatrudnionych pracowników – osiągamy stałe efekty 35. Formuła oszczędnościowa Uzyskanie określonych efektów przy dążeniu do minimalizacji poziomu (wielkości) ponoszonych nakładów  

zastąpienie człowieka sztuczną inteligencją zwalnianie pracowników

8

9...