Anatomia kolokwium zagadnienia opracowanie PDF

Preview

Summary

Zagadnienia wraz z opracowaniem do kolokwium z ćwiczeń z przedmiotu „Anatomia”...

Description

1. Wymień rodzaje naczyń krwionośnych i opisz je: a)TĘTNI CE-odpr owadzaj ąkr ewzser ca,maj ągr ubei spr ężyst eści any , poni eważkr ewpł yni ewni chpoddużym ci śni eni em,gr ubami ęśni ówka b)ŻYŁ Y-dopr owadzaj ąkr ewdoser ca,maj ąci enki eści anki ,poni eważkr ewpł yni e podni ewi el ki m ci śni eni em c)NACZYNI AWŁOSOWATE-dr obnenaczyni akr wi onośneoci enki chści ankach, i chzadani em j estwymi anaskł adni kówpokar mowych,gazówi t p.mi ędzyt kanką, akr wi ą

szf unkcj ekr ęgosł upaizi l ukr ęgów skł adasi ękażdyodci nek 2. Opi kr ęgosł upa. Kręgosłup to podpora całego ciała. Utrzymuje ciężar ciała i zapewnia równowagę, stanowi swoisty zaczep dla wielu kości, amortyzuje wstrząsy, a także chroni rdzeń kręgowy i nerwy rdzeniowe Wyróżniamy następujące odcinki kręgosłupa: -odcinek szyjny- 7 kręgów utrzymujących głowę -odcinek piersiowy- 12 kręgów utrzymujących żebra -odcinek lędźwiowy- 5 kręgów tworzących tylną ścianę brzucha -kość krzyżowa- zrośnięcie 5 kręgów (połączenie z miednicą) -kość ogonowa- 4-5 zrośnięte kręgi

3. Wymień elementy układu oddechowego 1.jama nosowa 2.gardło 3. krtań 4.tchawica 5.oskrzela główne 6.oskrzeliki 7.płuca

4. Opisz budowę krążenia małego i dużego krwiobiegu u człowieka

Krwiobieg duży: Krew (bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca przez zastawkę aortalną do głównej tętnicy ciała, aorty, rozgałęzia się na mniejsze tętnice, dalej na tętniczki, a następnie przechodzi przez sieć naczyń włosowatych we wszystkich narządach ciała. Naczynia włosowate przechodzą w drobne żyłki, które przechodzą w żyły większego i żyłę główną górną i dolną. Krew powracająca żyłami jest odtlenowana (uboga w tlen) i przechodzi do prawego przedsionka serca, po czym przez zastawkę trójdzielną wpływa do prawej komory.

Krwiobieg mały: Odtlenowana krew wypompowywana jest z prawej komory serca przez

zastawkę pnia płucnego do pnia płucnego, który rozgałęzia

się na dwie tętnice płucne: lewą i prawą. Te w płucach rozgałęziają się na sieć naczyń włosowatych oplatających pęcherzyki płucne, tam dochodzi do wymiany gazowej. Utlenowana krew powraca żyłami płucnymi (to jedyne żyły, którymi płynie utlenowana krew, nie licząc krwiobiegu płodowego, gdzie w połączeniu łożysko-płód także obecne są żyły transportujące tlen do organizmu płodowego) do lewego przedsionka serca, a tam przez zastawkę dwudzielną (mitralną) krew wpływa do lewej komory serca.

5. Co to jest? Puls, tętno– falisty ruch naczyń tętniczych zależny od skurczów serca i od elastyczności ścian tętnic. Prawidłowy puls powinien wynosić nie więcej niż 70 - 75 uderzeń serca na minutę. Prawidłowe tętno u dzieci: - u noworodków 100-180 min -pierwsze miesiące życia 100-220 min -2-10 lat 70-110 min Ciśnienie tętnicze- to siła nacisku, jaką płynąca krew wywiera na ściany tętnic. Istotna jest wartość zarówno ciśnienia skurczowego, jak i rozkurczowego, podawane są obie wartości. Prawidłowe ciśnienie u osoby dorosłej powinno utrzymywać się pomiędzy 120/80 HG.

Tachykardia inaczej częstoskurcz – przyspieszenie akcji serca. To forma zaburzeń rytmu serca, przebiegająca z miarową akcją serca. Jest to szybkie bicie serca, które nie powstaje pod wpływem wysiłku fizycznego. Normalna praca serca u dorosłego człowieka w spoczynku to od 60 do 100 uderzeń na minutę. O szybkim biciu serca u dziecka można mówić, gdy przekracza częstość: 

120-125/’ w wieku 1-3 lat,



ok. 100/’ w wieku 3-5 lat,



80-98/’ w wieku 5-8 lat,



ok. 80/’ w wieku 8-12 lat,



ok. 75/’ w wieku 12-16 lat1. Występowaniu tachykardii towarzyszy uczucie kołatania serca. Tachykardia może, ale nie musi, powodować utratę stabilności hemodynamicznej. Jeśli do tego dojdzie, pojawią się objawy sercowe, takie jak zawroty głowy, mroczki przed oczami, uczucie jak przed omdleniem, duszność, ból w klatce piersiowej, napadowy kaszel. Bradykardia to zbyt wolny rytm serca w stanie spoczynku, inaczej nazywany rzadkoskurczem. O bradykardii u dorosłych mówimy, gdy rytm jest wolniejszy niż 60 uderzeń na minutę. 

objawy łagodne, jak duszność, mroczki przed oczami



bardziej nasilone, np. omdlenia, zasłabnięcia, utraty świadomości (tzw. zespoły MAS)



aż po zatrzymanie akcji serca, w skrajnych przypadkach niedotlenienia mięśnia sercowego.

6. Wymi eńiopi szgr uczoł yśl i nowe Ślinianka, gruczoł

ślinowy- gruczoł położony

w

przedniej

części układu

pokarmowego, wytwarzający ślinę, która zawiera enzymy trawienne służące do wstępnej fazy trawienia

7. Opisz gdzie leży pęcherzyk żółciowy i wymień jego funkcje

Pęcherzy żółciowy-(zwany też niepoprawnie woreczkiem żółciowym) – główną funkcją pęcherzyka żółciowego jest magazynowanie i zagęszczanie żółci. Narząd ten może pomieścić do 70 ml żółci. Gdy człowiek jest głodny, produkowana przez wątrobę żółć magazynowana jest w pęcherzyku żółciowym. Natomiast podczas posiłku żółć uwalniana jest do dwunastnicy. Pęcherzyk żółciowy leży pod wątrobą. Kształtem przypomina gruszkowaty woreczek. Pęcherzyk żółciowy ma do 10 centymetrów długości. 8. Opi szgdzi el eżywąt r obaiwymi eńj ejf unkcj e Wąt r oba-zachodzi wni ejprzemiana wielu substancji: lipidów, węglowodanów i białek, wytwarzanie żółci, funkcje immunologiczne, funkcje odtruwające, gromadzenie zapasów. Wątroba położona jest, pod przeponą po prawej stronie jamy brzusznej. Jej największa część znajduje się w prawym podżebrzu. Jednak zajmuje również górną część nadbrzusza i lewego podżebrza. 9. Wymi eńgł ówneel ement ybudowykości . -jama szpikowa -tkanka kostna -chrząstka -okostna -naczynia krwionośne -nerwy 10. Podajr odzaj et kankichr zęst nejigdzi ewyst ępuj ą. szkl i st a,buduj epowi er zchni est awoweipr zymost k oweczęściż eber ,wy st ępuj ew częśc ichr zęst nej nosa,nagł ośni ,oskr z el ach -sprężysta, występuje w małżowinie usznej, współtworzy krtań i nagłośnię - włóknista, występuje w miejscu przyczepu ścięgien do kości, współtworzy krążki międzykręgowe 11. Wymi eńr odzaj ekościii chpr zykł ady. k ości dł ugi e,wy dł użonykszt ał t ,buduj ącał ek ończyny( t r z on,nasadabl i ższai dal sza)

k ości kr ót ki e,dr obnek ost eczki k ościpł aski e,f unk cj aochr onna( cz aszka,ł opat ka,most ek ,k .mi edni cza) k ości r óżnokszt ał t ne,kośćs kok owa,kośćst ępu k ości pneumat yczne,szczęka,k ośćsi t owa,kośćkl i nowa 12.f unkcj eibudowaskór y. Skóra składa się z dwóch warstw; -naskórek – warstwa zewnętrzna pełniąca funkcję ochronną i rozrodczą, która posiada barwnik – melaninę, nadającą włosom i skórze barwę; naskórek dzieli się na 4 lub 5 warstw w zależności od grubości. -skóra właściwa– warstwa środkowa, zbudowana głównie z tkanki łącznej włóknistej, zawiera receptory, naczynia krwionośne, nerwy oraz gruczoły, np. potowe, a także korzenie włosów, jest to warstwa odżywcza i wspierająca. Wyróżnia się dwie podstawowe warstwy skóry właściwej: warstwa brodawkowata oraz warstwa siatkowata. Pod skórą znajduje się tkanka podskórna. Podstawowe funkcje skóry to: -izolacja środowiska wewnętrznego od zewnętrznego, -udział w wymianie gazowe, -termoregulacja ustroju, -udział w gospodarce wodno-elektrolitowej, -wchłanianie niektórych substancji, -gospodarka tłuszczowa, -gospodarka witaminowa, 13. Funkcje i budowa nerek Nerki jest to parzysty narząd, który wytwarza mocz. Położone są one w jamie brzusznej, tuż obok kręgosłupa. Pojedyncza nerka ma kształt ziarna fasoli. Boczny

brzeg nerki jest wypukły, a przyśrodkowy wklęsły, wraz z zagłębieniem. Zagłębienie to określane jest jako wnęka nerkowa, przez którą do narządu wnika tętnica nerkowa i nerwy. Z wnęki wychodzą natomiast żyły nerkowe, naczynia limfatyczne i moczowód. Dalej wnęka przechodzi w szczelinę, zwaną zatoką nerkową. Sama nerka otoczona jest torebką włóknistą, którą powleka tłuszczowa torebka. Cały narząd jest natomiast objęty powięzią nerkową. Prawa nerka położona jest nieco niżej niż lewa. Funkc j e: 1.Wyt war zani eiwydal ani emocz u.

2.Oczy szcz ani ekr wizpr odukt ówpr z emi anymat er i i . 3.Regul uj ąhomeost azęśr odowi skawodnegoor gani zmu. 4.Ut r zymuj ąr ównowagękwasowozasadową. 5.Wydzi el aj ądokr wi subst ancj er egul uj ąceci śni eni ekr wi .

14. Krótko scharakteryzuj: TĘTNICE – wyprowadzają krew z serca do narządów i tkanek, wychodzą z komór, transportują krew natlenowaną (!tętnica płucna), wysokie ciśnienie, ściany nie zapadają się, b.zew. zawiera głównie kolagen, wł.sprężyste, komórki m.gładkich, b.środkowa głównie m.gładkie, wł.sprężyste, b.wew. jednowarstwowy nabłonek płaski i wł.kolagenowe ŻYŁY – doprowadzają krew z narządów, wchodzą do przedsionków, transportują krew odtlenowaną (!żyła płucna), niskie ciśnienie, ściany zapadają się, b.zew. wł. sprężyste, b.środkowa mało m.gładkich, więcej tk.łącznej, b.wew. tworzy zastawki NACZYNIA WŁOSOWATE – mają liczne pory: umożliwiają wymianę substancji między krwią a tkankami, mają wąskie światło i zakręty sieci (zmniejszenie szybkości przepływu krwi i usprawnienie przenikania substancji przez śródbłonek), przekazują

komórkom sub. energetyczne, budulcowe, regulujące, zabierają CO2, produkty przemiany materii i energię cieplną

FUNKCJIE KRĘGOSŁUPA: podpora ciała, podpora czaszki, utrzymanie ciężaru ciała, zapewnienie równowagi, stanowi swoisty zaczep dla wielu kości, miejsce przyczepu mięśni i więzadeł, zwiększa zakres ruchów całego ciała, amortyzuje wstrząsy, chroni rdzeń kręgowy i nerwy rdzeniowe, rusztowanie.

ELEMENTY UK. ODDECHOWEGO: górne drogi: jama nosowa z zatokami, gardło, dolne drogi: krtań, tchawica, oskrzela, oskrzeliki, gł.narząd wymiany gazowej – płuca

TĘTNO (PULS) – falisty ruch n.tętniczych zależny od skurczów serca i od elastyczności ścian tętnic; to rytmiczne rozciąganie n.krwionośnych wywołane nagłymi zmianami ciśnienia krwi w następstwie skurczów i rozkurczów komór (u noworodka 130/140, u dziecka rocznego 110/130, u dorosłego 65/75), metody mierzenia: metoda palpacyjna, za pomocą stetoskopu, aparatury monitorującej, metoda elektroniczna, msc badania: tętnica promieniowa, w stanach nagłych duże tętnice (szyjna, udowa, ramienna, nad koniuszkiem serca), w zaburzeniach krążenia obwodowego to tętnica grzbietowa stopy, podkolanowa, piszczelowa tylna CIŚNIENIE – siła nacisku, jaką płynąca krew wywiera na ściany tętnic, istotna jest wartość rozkurczowa i skurczowa (u noworodka 60-80, u dziecka 80-100, u nastolatka 120/80, u dorosłych optymalne 120/80, prawidłowe 138/85, prawidłowo wysokie 130-139/85-89) TACHYKARDIA – tętno powyżej 100, częstoskurcz, przyspieszenie akcji serca, to zaburzenie rytmu serca, przebiegające z miarową akcją serca, to szybkie bicie serca, niewywołane przez wysiłek fizyczny, towarzyszy kołatanie serca, może powodować utratę stabilności hemodynamicznej (zawroty głowy, mroczki przed oczami, omdlenia, duszność, ból w klatce piersiowej, napadowy kaszel), tachykardia pojawia się przy ch.gorączkowych, histerii, nerwicy, hipowolemii

BRADYKARDIA – tętno poniżej 60,wolny rytm serca, rzadkoskurcz, łagodne objawy – duszność, mroczki przed oczami, nasilone objawy – omdlenia, zasłabnięcia, utrata świadomości, a nawet zatrzymanie akcji serca, niedotlenienie m.sercowego, bradykardia występuje przy wzmożonym ciśnieniu środczaszkowym, zatruciach pochodzenia zew. i wew, hipotermii, podrażnieniu nerwu błędnego

GRUCZOŁY ŚLINOWE – ślinianki, gruczoł położony w przedniej części uk.pokarmowego, wytwarzający ślinę, która zawiera enzymy trawiennie służące do wstępnej fazy trawienia, 3pary ślinianek – przyuszne, podżuchwowe, podjęzykowe, skład śliny (woda, mucyna, enzym amylaza ślinowa, sole mineralne) PĘCHERZYK ŻÓŁCIOWY – zwany też niepoprawnie woreczkiem żółciowym) – główną funkcją pęcherzyka żółciowego jest magazynowanie i zagęszczanie żółci. Narząd ten może pomieścić do 70 ml żółci. Gdy człowiek jest głodny, produkowana przez wątrobę żółć magazynowana jest w pęcherzyku żółciowym. Natomiast podczas posiłku żółć uwalniana jest do dwunastnicy. Pęcherzyk żółciowy leży pod wątrobą. Kształtem przypomina gruszkowaty woreczek. Pęcherzyk żółciowy ma do 10 centymetrów długości. WĄTROBA – funkcje: filtracyjna (wychwytuje cukry proste, k.tłuszczowe, aminokwasy, amoniak, hormony), zewnątrzwydzielnicza (wydziela żółć), wewnątrzwydzielnicza (wytwarza białka osoczam czynniki krzepnięcia krwi, enzymy), spichrzowa (magazynuje glikogen, k.tłusczowe, cholesterol, wit.rozpuszczalne w tłuszczach, Fe, Cu, Zn), obronna (fagocyt uje erytrocyty i obce substancje przedostające się przez ścianę przewodu pokarmowego do krążenia wrotnego, neutralizuje leki, toksyny, przekształca amoniak w mocznik), termoregulacyjna (krew przepływająca przez wątrobę ogrzewa się), krwiotwórcza; położona pod przeponą po prawej str. jamy brzusznej, największa cześć znajduje się w prawym podżebrzu, zajmuje też górną cześć nadbrzusza i lewe podżebrze; powiązane z wątrobą są tętnica wątrobowa (transportuje krew do wątroby), żyła wrotna (transportuje krew niosącą sub.odżywcze z przewodu pokarmowego i śledziony), żyła wątrobowa (odprowadza krew z wątroby), pęcherzyk żółciowy (gromadzi i zagęszcza żółć)

ELEMENTY BUDOWY KOŚCI – jama szpikowa (szpik czerwony, który z wekiem staje się żółty), tkanka kostna (zbita i niezbita struktura), chrząstka (pokrywa powierzchnię stawową), okostna (chroni, odżywia, regeneruje, silnie unaczyniona i unerwiona), naczynia krwionośne, nerwy

TKANKA CHRZESTNA – szklista (buduje powierzchnie stawowe i przymostkowe części żeber, występuje w części chrzęstnej nosa, nagłośni, oskrzelach), sprężysta (występuje w małżowinie usznej, współtworzy krtań i nagłośnię), włóknista (występuje w miejscu przyczepu ścięgien do kości, współtworzy krążki międzykręgowe) KOŚCI – długie (dł.większa niż szerokość, dźwignia i podpora ciała, kości kończyn, obojczyki, żebra), krótkie (dł, szerokość i grubość są zbliżone, funkcja to precyzyjne, złożone ruchy, kości nadgarstka i stępu), płaskie (dł i szerokość większe od grubości, osłona narządów, przyczep dla mięśni, sklepienie czaszki, biodrowa, łopatki, mostek), różnokształtne (różnowymiarowe bryły, kręgi, kości trzewioczaszki, kosteczki słuchowe), pneumatyczne (szczęka, klinowa, sitowa) SKÓRA – jeden z największych narządów; naskórek: z nabłonka wielowarstwowego płaskiego, którego komórki układają się w warstwy rogowa, ziarnista, kolczysta, podstawna, funkcje ochronna i rozrodcza, zawiera barwnik melaninę, skóra właściwa: z tkanki łącznej wiotkiej, zawiera włókna białkowe, kolagenowe, elastylowe i retikulinowe, które nadają skórze wytrzymałość mechaniczną i sprężystość, tu znajdują się naczynia limfatyczne i krwionośne, zakończenia nerwów czuciowych, które odbierają bodźce ze środowiska zewnętrznego, warstwa podskórna: tłuszczowa wyściółka, grubość zależna od płci, wieku, miejsca występowania, sposobu odzywiania, to warstwa termoizolacyjna, rezerwuar związków energetycznych, materiał budulcowy, chroni głębiej położone tkanki i narządy. Funkcje: ochrona mechaniczna i chemiczna, termoregulacja, wydalanie, regulacja gospodarki wodno-mineralnej, wydzielanie, odbieranie bodźców, gospodarka witaminowa, regulacja gospodarki tłuszczowej

NERKI – nefron to pod. Element strukturalny i czynnościowy nerki, nerki to parzyste narządy położone w jamie brzusznej, po obu stronach kręgosłupa, lewa trochę wyżej, na wysokości odcinka lędźwiowego, wielkości pięści, otoczone torebką łącznotkankową; na przekroju podłużnym widoczne dwie warstwy – na zewnątrz kora nerki i pod nią rdzeń nerki, kora i rdzeń tworzą miąższ nerki, który otacza miedniczkę nerkową, od strony wklęśnięcia miedniczka zwęża się i przechodzi w moczowód. Funkcje – usuwanie zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii, utrzymanie w równowadze bilansu wodnego, wydzielanie enzymu – renina, która podwyższa ciśnienie krwi, wydzielają hormon erytopeotynę, utrzymują równowagę kwasowo-zasadową KRWIOBIEG DUŻY - Krew (bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca przez zastawkę aortalną do głównej tętnicy ciała, aorty, rozgałęzia się na mniejsze tętnice, dalej na tętniczki, a następnie przechodzi przez sieć naczyń włosowatych we wszystkich narządach ciała. Naczynia włosowate przechodzą w drobne żyłki, które przechodzą w żyły większego i żyłę główną górną i dolną. Krew powracająca żyłami jest odtlenowana (uboga w tlen) i przechodzi do prawego przedsionka serca, po czym przez zastawkę trójdzielną wpływa do prawej komory. KRWIOBIEG MAŁY - Odtlenowana krew wypompowywana jest z prawej komory serca przez

zastawkę pnia płucnego do pnia płucnego, który rozgałęzia

się na dwie tętnice płucne: lewą i prawą. Te w płucach rozgałęziają się na sieć naczyń włosowatych oplatających pęcherzyki płucne, tam dochodzi do wymiany gazowej. Utlenowana krew powraca żyłami płucnymi (to jedyne żyły, którymi płynie utlenowana krew, nie licząc krwiobiegu płodowego, gdzie w połączeniu łożysko-płód także obecne są żyły transportujące tlen do organizmu płodowego) do lewego przedsionka serca, a tam przez zastawkę dwudzielną (mitralną) krew wpływa do lewej komory serca....