Anatomie - lymfestelsel PDF

Preview

Summary

Download Anatomie - lymfestelsel PDF

Description

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

Belangrijkste lymfocentra en lymfeklieren met figuren

S.#Van#Cruchten/#201632017

1

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

2

Algemeen: Het lymfestelsel wordt gekenmerkt door aanwezigheid van een groot aantal lymfeknopen verbonden door lymfevaten. Lymfoid weefsel zal zich meestal groeperen in lymfefollikels (zie weefselleer). Deze maken het hoofbestanddeel uit van de lymfoïde organen zoals milt, thymus, tonsillen, beenmerg en uiteraard lymfeknopen. Deze laatste fungeren als een soort filter voor lichaamsvreemd materiaal. Een vergoting van de regionale lymfeknopen betekent dat er iets pathologisch gaande is met de organen/lichaamsdelen in die regio. De grote lymfevaten omvatten achtereenvolgens van craniaal naar caudaal: de truncus trachealis, ductus thoracicus, cysterna chyli en truncus lumbalis. Veel gebruikte afkortingen: •# Ln = lymphonodus (=lymfeknoop) •# Lnn = lymphonodi (=lymfeknopen) •# Lc = lymphocentrum (= lymfecentrum) •# Lcc = lymphocentra (=lymfecentra) Lymphocentra hoofd (1)##Lc1#mandibulare# Lnn.2#mandibulares# t.h.v.#caudale#rand#mandibula#in#omgeving#sublinguale#en#mandibulaire# speekselklier## in#caudale#deel#intermandibulaire#ruimte#palpabel#bij#Ca.,#Bo.#en#Eq.# Draineert:#ventrale#deel#hoofd# #(2)##Lc.#parotideum# Lnn.#parotidei# caudoventraal#van#kaakgewricht#aan#basis#oor# caudale#deel#bedekt#door#glandula#(gl.)#parotis:#palpabel#bij#Ca.,#Bo.# Draineert:#dorsale#helft#hoofd## (3)##Lc.#retropharyngeum#(=#keelholte#lnn.)# bestaat#uit#een#mediale#en#laterale#groep#lnn# Draineert:#diepere#structuren#hoofd,#farynx#en#larynx#

1 2

lc. = lymfocentrum; lcc. = lymfocentra ln. = lymfonodus/-dulus; lnn. = lymfonodi/-duli

S.#Van#Cruchten/#201632017

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

3

alle#lymfe#van#het#hoofd#passeert#op#weg,#naar#grotere#lymfevaten,# doorheen#mediale#groep#lnn# Lymphocentra hals (1)##Lc.#cervicale#superficiale# Lnn.#cervicales#superficiales:#Car.,#Bo,#Eq.#(=#boeglymfeklieren)# t.h.v.#overgang#hals#naar#schouder# Draineert:#oppervlakkige#structuren#hoofd,#hals,#thorax,#oppervlakkige# structuren#voorste#lidmaat# (2)##Lc.#cervicale#profundum# lnn#liggen#langsheen#trachea# Draineert:#diepere#delen#hals,#schouder,#bovenarm,#cervicale#deel#trachea# Lymphocentrum voorste lidmaat lymfe#van#oppervlakkige#en#proximale#deel#voorste#lidmaat#draineert#naar#Lc.# cervicale#superficiale.##De#rest#van#het#voorste#lidmaat#naar# Lc.#axillare# Omvat#Lnn.#axillares#(=#oksellymfeklieren)# liggen#mediaal#van#schoudergewricht## Draineert:#diepe#structuren#voorste#lidmaat,#thorax#en#bij#Ca.#ook#deel# melkklieren#(oncologie!#3#mammatumoren)# Lymphocentra thorax borstwand#wordt#gedraineerd#door# (1)##Lc.#thoracicum#dorsale# Omvat#lnn.#intercostales#en#lnn.#thoracici#aortici#(=#langsheen#thoracale# aorta)# Draineert:#laterale#en#dorsale#thoraxwand,#wervelkolom,#deel#abdominale# wand,#diafragma,#pleura,#mediastinum# (2)##Lc.#thoracicum#ventrale# Lnn.#sternales# liggen#dorsaal#op#sternum# Draineert:#lateraal#+#ventraal#deel#thorax,#sternum,#deel#ventrale# abdomen,#diafragma,#pleura,#mediastinum,#bij#Ca.#en#Su.#ook# melkklieren#

S.#Van#Cruchten/201632017

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

4

organen#borstholte#door# (1)##Lc.#mediastinale# Lnn.#liggen#in#mediastinum#en#ze#liggen#gegroepeerd#in# Lnn.#mediastinales#craniales# Lnn.#mediastinales#medii# Lnn.#mediastinales#caudales# bij#Rum.#een#grote#massa#dorsaal#op#oesofagus#(vergroten#deze#lnn.# =>#slokdarmobstructie)# Draineert:#skelet#thorax,#schouder#en#hals,#inwendige#thoraxmusculatuur,# diafragma,#bortsorganen# (2)##Lc.#bronchale# Omvat## Lnn.#tracheobronchiales#gelegen#t.h.v.#de#bifurcatie#trachea# volgens#een#nieuwe#theorie#zou#bij#Eq.#bij#ontsteking#van#de#linker# lnn.#tracheobronchiales## de#linker#n.#laryngeus#recurrens#door#deze#ontsteking#kunnen# aangetast#worden#of# door#druk#vanuit#deze#gezwollen#lnn.#kunnen#gecomprimeerd# worden# eindresultaat#zou#hoe#dan#ook#cornage#(laryngeale#hemiplegie)# zijn# Lnn.#pulmonales# Draineert:#long,#trachea,#hart,#pericard,#craniale#deel#slokdarm,# mediastinum# Lymphocentra buikwand/-holte Buik3#en#bekkenholte#met#hun#organen#worden#gedraineerd#door#lnn.# langsheen#aorta#abdominalis#en#door#lnn.#gelegen#bij#oorsprong#intestinale# arteries#en#langsheen#hun#vertakkingen.##Additionele#lnn.#liggen#dicht#bij#de# organen#die#ze#draineren.### De#belangrijkste#abdominale#lcc.#zijn:# (1)##Lc.#lumbale# Omvat# Lnn.#lumbales## Lnn.#renales# S.#Van#Cruchten/#201632017

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

5

Ln.#ovaricus# Ln.#testicularis# Draineert:#structuren#lumbale#streek,#lc.#iliosacrale#bij#Ca.,#Eq.#delen# pleura.# (2)##Lc.#coeliacum# Lnn.#liggen#op#verloop#a.#coeliaca#en#diens#vertakkingen#en#dragen# hiermee#corresponderende#namen# Omvat#volgende#lnn.# Lnn.#coeliaci# Lnn.#lienales#(vleeskeuring#varken)# Lnn.#gastrici# Lnn.#hepatici#(=#portales)# Lnn.#pancreaticoduodenales# Lnn.#omentales# Lnn.#ruminales,#reticulares,#omasiales#en#abomasiales:#Ru.# Draineert:#orgaan#corresponderend#met#naam,#diafragma#en#bij#Ca.,#Su.# en#Eq.#ook#thorax# (3)##Lc.#mesentericum#craniale# Lnn.#liggen#op#verloop#a.#mesenterica#cranialis#en#zijn#vertakkingen#en# dragen#hiermee#corresponderende#namen# Omvat## Lnn.#mesenterici#craniales:#≠#bij#Ca.# Lnn.#jejunales# Lnn.#caecales:#Bo.,#Eq.# Lnn.#ileocolici:#Su.# Lnn.#colici# Draineert:#dunne#en#dikke#darm#tem#het#colon#transversum# (4)##Lc.#mesentericum#caudale# liggen#op#verloop#a.#mesentericum#caudalis#en#zijn#vertakkingen#en# dragen#hiermee#corresponderende#namen# Omvat# Lnn.#mesenterici#caudales#

S.#Van#Cruchten/201632017

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

6

Lnn.#vesicales:#Eq.# Draineert:#colon#tenue,#rectum# Lymphocentra bekkenwand/-holte Er#is#vaak#een#aanzienlijke#overlap#tussen#het#drainagegebied#van#bekken#lnn.# en#deze#van#buikwand#(oncologie#abdominale#en#inguinale#melkklieren).# De#belangrijkste#lcc.#zijn# (1)##Lc.#iliosacrale# t.h.v.#bekkeningang,#t.h.v.#darmbeenvleugel#en#sacrum# Omvat# Lnn.#iliaci#mediales#(=#mediale#darmbeenlymfeklieren)# zijn#grootste#lymfeklieren#bekkenstreek.##Kunnen,#indien#ze#vergroot# zijn,#bij#rectaal#onderzoek#gepalpeerd#worden#bij#Bo.#en##Eq.# klinisch#belangrijk#bij#testistumoren# Lnn.#iliaci#laterales#(=#laterale#darmbeenlymfeklieren):#≠#bij#Car.# Lnn.#sacrales# ventraal#van#sacrum# Lnn.#hypogastrici# langs#stam#a.#iliaca#interna:#worden#vaak#bij#lnn.#sacrales# geklasseerd# Lnn.#anorectales# Draineert:#bekkenstreek,#achterbeen,#lc.#iliofemorale,#lc.#inguinofemorale,# lc.#ischiadicum,#lc.#popliteum# (2)##Lc.#inguinofemorale#(inguinale#superficiale)# Draineert:#huid#en#oppervlakkige#structuren#abdomen#en#lenden,#buik#en# bekkenwand,#uitwendige#secundaire#geslachtsorganen#(niet#testes,#noch# epidydimis)# hiertoe#behoren# Lnn.#inguinales#superficiales#(=#oppervlakkige#lieslymfeklieren)# oppervlakkig#in#liesstreek# omvat# Lnn.#scrotales#bij#mannelijke#dieren# Lnn.#mammarii#bij#vrouwelijke#dieren# S.#Van#Cruchten/#201632017

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

deze#lnn.#moeten#dus#weggesneden#worden#bij# gemetastaseerde#mammatumoren# Lnn.#subiliaci#(liesplooilymfeklier)#≠#bij#Ca.# Lnn.#fossae#paralumbalis#en#lnn.#epigastrici# (4)##Lc.#ischiadicum#≠#bij#Ca.# Draineert:#huid#bekkenstreek,#staart,#bekkenmusculatuur# Lymphocentra achterste lidmaat (1)##Lc.#iliofemorale#(inguinale#profundum)# t.h.v.#a.#iliaca#externa#of#a.#femoralis,#naam#afhankelijk#van#hun#ligging# Draineert:#oppervlakkige#en#diepe#delen#lendenstreek,#lc#popliteum# (2)##Lc.#popliteum# in#knieholte## Draineert:#distale#structuren#achterste#lidmaat.###

S.#Van#Cruchten/201632017

7

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

Nummer 1 2

Naam Lymphonodus Parotideus Lymphonodus mandibularis

5

Lymphonodus retropharyngeus medialis

9

Lymphonodus cervicale superficialis

19

Lymphonodus axillaris

49

Lymphonodus inguinalis superficialis Lymphonodus mammarius

50

Lymphonodus subiliacus

54

Lymphonodus ischidiacus

57

Lymphonodus popliteus

59

Truncus trachealis / jugularis Truncus thorachicus

8

Actiegebied

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

Nummer 1 2 5

Naam Lymphonodus Parotideus Lymphonodus mandibularis Lymphonodus retropharyngeus medialis

9

Lymphonodus cervicale superficialis

19

Lymphonodus axillaris

49

Lymphonodus inguinalis superficialis Lymphonodus mammarius

50

Lymphonodus subiliacus

54

Lymphonodus ischidiacus

57

Lymphonodus popliteus

59

Truncus trachealis / jugularis

9

Actiegebied

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

10

Lymfrdrainage uier koe

Nummer

Naam

1

Lymphonodus inguinalis superficialis Lymphonodus mammarius

2

Lymphonodus subiliacus

3

Lymphonodus iliacus medialis

Actiegebied

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

Nummer

Naam

1

Lymphonodus parotideus

2

Lymphonodus mandibularis

6

Lymphonodus retropharyngeus lateralis

10

Lymphonodus cervicalis superficialis dorsalis Lymphonodus cervicalis superficialis dorsalis

12 49

Lymphonodus inguinalis superficialis Lymphonodus mammarius

50

Lymphonodus subiliacus

57 60

Lymphonodus popliteus

Truncus thorachicus

11

Actiegebied

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

Nummer 1 2 6 9

Naam Lymphonodus parotideus Lymphonodus mandibularis Lymphonodus retropharyngeus lateralis Lymphonodus cervicale superficialis

19

Lymphonodus axillaris

49

Lymphonodus inguinalis superficialis Lymphonodus mammarius

58 60

Truncus thorachicus

12

Actiegebied

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

13

Lnn. dundarm Bo.

Nummer 14

Naam

Lymphonodus jejunalis

Actiegebied

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

14

Anatomie van de vertebraten 1Ba DGK 2016-2017 - Lymfestelsel

Nummer

Naam

1

Lymphonodus lumbales

3

Lymphonodus renales

5

Lymphonodus reticularis (niet bij hond)

6

Lymphonodus gastrichi (niet bij verkauwers)

7&8

Lymphonodus ruminalis dexter en sinister

10

Lymphonodus lienalis

11

Lymphonodus omasialis (alleen bij herkauwers)

14 & 15

Lymphonodus abomasialis dorsalis en ventralis (alleen bij de herkauwers)

16

Lymphonodus hepatischi

19

Lymphonodus jejunalis

20

Lymphonodus caecalis

21

Lymphonodus colichi

22

Lymphonodus mesenterichi caudalis

Dt

Ductus thorachicus

Cc

Cisterna chili

TL

Truncus lumbalis

Tv Ti

Truncus visceralis (lymfe organen) Truncus intestinalis

15

Actiegebied

Belangrijkste lcc en lnn bij de Huisdieren

Tc

Truncus celiacus Truncus gastricus Truncus hepaticus

16...