Samenvatting anatomie PDF

Preview

Summary

Download Samenvatting anatomie PDF

Description

Anatomie

Truncus sympathicus Alles wat onbewust wordt geregeld gebeurt door het autonoom zenuwstelsel, oftewel het sympathisch en parasympatisch zenuwstelsel. De kernen van het autonoom zenuwstelsel bevinden zich in de laterale hoorn van het ruggenmerg. Zie foto 2: de motorische zenuwcel uit die laterale hoorn zal naar de radix anterior lopen dan door de ramus communicans albus naar de ganglion van de truncus sympthaticus en terug keren via de ramus communicans griseus en zo verder gaan naar Uit het foramen magnum komt het ruggenmerg van de hersenen terecht in de canalis vertebralis. Het ruggenmerg bevat de zenuwuitlopers die een motorische (efferente) of een sensorishe (afferente) functie kunnen hebben. Anterieur ontspringt de radix anterior, die de motorische uitlopers bevat, en posterieur de radix posterior, die de sensibele uitlopers bevat en ook een spinaal ganglion. Deze radixen zullen samengroeien, nu een spinale zenuw die uit het foramen intervertebrale zal gaan en een ramus anterior en een ramus posterior vormen. Uit de ramus anterior zie je nog twee andere uitlopers nl. Ramus communicans albus (gemyeliniseerd) en Ramus communicans griseus (niet-gemyeliniseerd). Zowel de ramus anterior en de ramus posterior bevatten sensorische als motorische neuronen. De zenuwcellen van het sympathische zenuwstelsel zullen zich uit het ruggenmerg overschakelen op een tweede zenuwcel in een ganglion, waarvan er meerdere zijn verticaal die de Truncus sympathicus vormen.

Halsspieren en ligamenten

• • • • • • • • •

Ligamentum capitis costae intra-articulare Ligamentum capitis costae radiatum M scalenus medius/anterior (1e rib) met voorste scalenuspoort waar de plexus brachialis door loopt M scalenus posterior (2e rib) met achterste scalenuspoort M rectus capitis anterior/lateralis M longus colli M longus capitis M sternosleidomastoideus (Inn. N accessorius) M omohyoideus

Nekspieren en zenuwen • • • • • • •

M rectus capitis posterior minor/major (Inn. N suboccipitalis) M obliquus capitis inferior/superior N occipitalis minor/major (C2) N occipitalis tertius (C3) N auricularis magnus N accessorius (loopt oppervlakkig op M levator scapulae en innerveert M sternocleidomastoideus en M trapezius) N phrenicus

Exochtone rugspieren -> Liggen aan de rugzijde, maar hun oorsprong niet • • • • • •

M trapezius M sternocleidomaistodeus M levator scapulae M rhomboideus minor/major M serratus posterior superior/inferior (Inn. Nn intercostales) M latissimus dorsi

Autochtone rugspieren -> geïnnerveerd door de ramus posterior/dorsalis van de spinale zenuwen

-> 4 systemen: I. • •

Spinotransversaal (van proc. spinosus naar proc. transversus) M splenius capitis (loopt samen met M levator scapulae) M splenius cervicis

II. • • • •

Intertransversaal (van rib naar rib of rib naar proc. transversus) M longissimus (pars capitis/cervicis/lumborum) M illiocostalis (pars cervicis/thoracis/lumborum) M intertransversii (proprio sentieve functie) (op cervicale en lumbale wervels) M levatores costarum (longi en brevis)

III. • • • •

Transversospinaal (van proc. transversus naar proc. spinosus) M semispinalis capitis M semispinalis cervicis M semispinalis thoracis M multifidi (overbrugt altijd 3 niveaus, loopt onder M semispinalis, die veel stijler is behalve bij C2 waar het wel te zien is) M rotatores

•

IV. • •

Interspinaal (lopen langs processus spinosus) M spinalis cervicis M spinalis thoracis

Enkele voorbeeldvragen in de les: • • •

De M spenius capitis zit met zijn aanhechtingen op de wervelkolom craniaal van de aanhechtingen van M splenius cervicis -> correct De iliocostalis capitis … -> stop maar, iliocostalis ‘capitis’ bestaat niet Is het correct dat de M splenius cervicis zijn oorsprong vindt op de wervelkolom enkel op cervicaal niveau? -> Fout, ook op thoracaal niveau

Abdominaal Mm intercostalis intimi/interni/externi (Inn. N intercostalis) • •

Mm intercostalis externi -> stopt ter hoogte van kraakbeen van de ribben en loopt verder tot als membrana intercostalis interna Mn intercostalis interni -> stopt posterieur en loopt verder als membrana intercostalis interna

I. II. III. IV. V. VI. VII.

Huidlaag Vetlaag/subcutaan weefsel 1e laag buikspier 2e laag buikspier 3e laag buikspier Fascia transversales Peritoneum

Innervatie • •

Ramus dorsalis -> innerveert autochtone rugspieren en geeft nog een cutaan takje Ramus anterior (= intercostalis zenuw) -> geeft een ramus cutaneus lateralis/anterior

Andere spieren (Inn N subcostalis)

• • • • • •

M transversus thoracis M pyramidalis -> inconstant, mediaal en anterieur van rectus abdominus (in rectus schede) M quadratus lumborum (Inn. Rami ventralis) -> ingepakt in fascia thoracolumbalis (andere fasciae: fascia cervicales en raphe laterale) M psoas major/minor M iliacus -> convergeert naar 1 spier met M psoas major en wordt M iliopsoas M subcostalis -> verzetting van Mm intercostalis intimi

Diafragma = scheiding tussen thorax en abdomen Inn. N frenicus -> met anterieure takjes (zie posterieur van sternum), loopt op de voorzijde van M scalenus anterior en gaat dan de thorax rechts en links in (foto1) Recesses costo diafragmaticus -> tussen costae en diafragma (foto2) Heeft een spiergedeelde (contractiele gedeelte) en een peesgedeelte (niet-contractiele gedeelte), die een opening, foramen venae covae, heeft Ventraal tegen wervelkolom -> truncus sympathicus • •

Ligamentum arcuatum laterale/mediale (vormen een boog) Ligamentum mediana

Buitenste buiklaag -> M obliquus externus (met mediaan een groot peesblad, bovenop rectus abdominis ‘de zogenaamde six packs’, met midden linea alba) Ligamentum inguïnale = versterking onderaan van groot peesblad -> gaat van spina illiaca anterior superior naar tuberculum pubicum en heeft 2 openingen (annulus inguinalis superficialis/canalis inguinalis) Bij de man komt er uit die openingen -> de funiculus spernalis Bij de vrouw komt er uit die openingen -> ligamentum teres uteri

Linea arcuata -> plaats waarde grote pees niet loopt (zie foto) = overgang in het achterste blad van de schede van de rectus abdominis waardat de opbouw van boven deze lijn 2 peesbladen worden afgegeven, maar onder die lijn gaan alle peesbladen van de buikspieren naar de voorzijde

Je hebt nog M obliquus internus en M transversus abdominus (rechts is M obliquus externus) -> vezelverloop van internus en externus is gekruisd Phalanx inguinalis -> spierbrug aan de bovenzijde van de canalis inguinalis

Ook te kennen -> N clunium med/sup/inf (eindtakjes van rami posterior van N spinalis) -> N ilioguinalis -> N genitofemoralis -> N iliohypogastricus De M obliquus internus gaat beneden verder als een klein spiertje M clemaster, gaat rond de teelbal naat tuberculum pubicum (Inn. N genitofemoralis) -> heeft een thermoregulatie functie • •

Ligamentum pectineale Ligamentum lacunare

Onder ligamentum inguinalis -> M iliopsoas en N femoralis • • • •

Begrensd door arcus iliopectineus Deze ruimte = lacuna musculorum Mediaal van arcus iliopectineus -> lacuna vasorum Op de basis heb je dan de aanhechting van M pectineus (niet door lacuna vasorum)

M piriformis • • • •

Naar buiten door foramen ischiadicum major Loopt naar mediale zijde van trochanter major Vertakt met sacrale takjes Exorotatie (zoals meeste spieren van zelfde gebied)

M obturatorius internus (9) • • • • •

Binnenzijde van foramen obturatum Spierbundel door foramen ischiadicum minus naar buiten en gaat recht naar de fossa trochanterica Opening voor de N obturatorius (10) Sulcus obturatorius Fascia obturatorius internus

M levator ani -> deelt de ruimte in twee (zie foto onderaan) • • • • • •

Canalis analis (1) Diafragma urogenitale met uretrale opening (2) Pubo rectalis (3) en pubo coccygeus (4) Illio coccygeus (5) en isio coccygeus (6) Arcus tendineus (7) -> verdikking van fascia obturatorius internus Raphe mediane (8)

• •

Ligamentum sacrotuberale Ligamentum sacrospinale

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

M piriformis M obturatorius internus Arcus tendineus en M levator ani die is weggesneden Isio coccygeus Ligamentum sacrotuberale Spina ischiadica Arteria iliaca communens 7 vertakt in arteria interna 8 vertakt in arteria glutea sup/inf

1. M obturatorius internus 2. N pudendus in canalis pudendalis of Alcock’s kanaal {gevormd in de fascia obturatorius internus (3)} -> Innerveert M levator ani

• •

Je ziet zenuwen/zenuwstructuur die infrapiriformis, door het foramen ischiadicum majus onder M piriformis, naar buiten komen Er komt een zenuw, N pudendus, naar buiten rond de spina ischiadica en ligamentum sacrospinale, maar gaat direct weer binnendraaien in foramen ischiadicum minus en legt zich dan aan de binnenzijde van de M obturatorius internus, tegen de fascia en vormt zo

•

een kanaal (canalis pudendalis) in de fossa ischiorectalis (drihoekige ruimt) -> kan je alleen posterieur zien Deze zenuw gaat ook een vertakking hebben -> N rectalis inferior

• • •

M gemellus superior (groen) (Inn: L5-S1) M gemellus inferior (rood) (Inn: L5-S1) Allebei versmolten met de pees van M obturatorius internus

• • • •

M piriformis (1) M gemullus superior (2) M gemullus inferior (3) M obturatorius interna (4)

• •

M quadratus femoris (5) M gluteus maximus (6)

• •

M obturatorius externus -> Inn: N obturatorius M gluteus maximus -> met tractus iliotibialis (versteviging van fascia lata), retroflexie en exorotatie, Inn: N gluteus inferior

• • •

M gluteus medius -> Inn. N gluteus superior M gluteus Minimus -> Inn. N gluyteus superior -> beide supraperiform naar buiten

•

M tensor fasciae latae -> Inn. N gluteus superior, pees= tractus iliotibialis

•

M sartorius (S-vorm) -> Inn. N femoralis -> Insertie= pes anserinus (drie pezen, mediaal van tuberositas tibiae) -> eerst sartorius, gracilis en dan M semitendinosus

• M quadriceps femoris -> Inn. N femoralis • 4 koppen 1. M rectus femoris 2. vastus lateralis 3. vastus medialis

4.

vastus intermedius (dieper)

VMO: vastus medialis obliquus • •

Onderste vezels van de quadriceps Zorgt voor een mediale component en zorgt dat de patella meer naar mediaan gebracht wordt om die laterale component van de quadriceps te stabiliseren

Ligamentum patellae -> verderzetting van pees van M quadriceps -> insertie op tuberositas tibiae Retinaculum patellae -> zorgen voor stabiliteit mediaal en lateraal van de patella -> staat vanonder vast op plateaus van de tibia

• • •

Arteria femoralis Arteria profunda femoralis Arteria circumflexa femoralis medialis/lateralis (rond de femur hals)

•

M gracilis -> Inn. N obturatorius, gaat zich ook hechten aan de pes anserinus

Onthoud: alle adductoren geïnnerveerd door N obturatorius -> uit L2-L3-L4 -> deze gaan zich samenstellen -> duikt in pelvis minor -> gaat onder de ramus superior van de os pubis -> in de sulcus obturatorius -> als membraan er aanwezig is wordt het een canalis obturatorius -> gaat door naar buiten en innerveert de adductoren -> geeft een sensibele innervatie aan de binnenkant van de dij •

M adductor longus -> Inn. N obturatorius

•

M adductor brevis -> Inn. N obturatorius

•

M adductor magnus -> heeft 2 pezen: één op linea aspera en één op condylus medialis, ischiadondylair gedeelte -> Inn. N obturatorius + N ischiadicus

Membrana vastoadductorius, van M vastus medialis, vormt de canalis adductorius waar vena/arteria femoralis en ook een sensibele eindtak van de N femoralis, N saphenus uit de rami cutanei arteriores, door lopen. 1. N femoralis 2. Rami cutanei anteriores 3. N saphenus -> innerveert de membrana loopt verder en geeft een vertakking aan de patella (N infrapatellaris = sensorisch)

•

M semitendinosus

•

M semimembranosus

• • •

M biceps fimorum -> caput longum/breve -> cl INN: tibiaal deel van N ischiadicus -> cb INN: fibulair deel van N ischiadicus

Onthoud: de hamstrings en de buikspieren gaan de bekken in retroversie brengen, de quadriceps en de rugspieren gaan de bekken in anteversie brengen -> hamstrings gaat de anteversie tegenhouden Lig popliteum obliquum

Te kennen nervae:

In de knie (genu) • • • • • • • • • •

Bursa suprapatellaris (loopt heel hoog door in het kniegewricht) Plica alaris (uitstulpingen van het synovium naar de binnenzijde) Plica infrapatellaris Ligamentum cruciate anterior/posterior Laterale en mediale meniscus Ligamentum collaterale tibiale/mediale (hangt aan meniscus en vast aan kapsel) Ligamentum collaterale fibulare/laterale (hangt los van meniscus en kapsel) Popliteus pees en semimembranosus pees Ligamentum transversum genus (=van de knie) Ligamentum alaria

M popliteus • • • • • •

Oorsprong in sulcus poplitea Inn. N tibialis Gaat samentrekken en knie uit de endorotatie halen, dus een kleine exorotatie doen om de knie uit zijn slot te halen om dan verder flexie te gaan (=slotrotatie) Ligamentum popliteum obliquum (beige) Ligamentum popliteum arquatum (op/anterieur van M popliteus) (geel) Ligamentum meniscofemorale posterior (smelt samen met de vezels van lig. Cruciate posterior)

Onthoud:

• • •

kruisbanden (lig. Cruciate post/ant) zijn altijd opgespannen De laterale meniscus is meer beweeglijk dan de mediale Fascia cruris (continue boven fascia lata en aan de patella)

M tibialis anterior • • •

Draait rond de voet, onder retinaculum extensorum Insertie: os cuneiforme mediale, basis eerste metatarsaal Inn. N fibularis profundus

M extensor digitorum longus (bij arm -> M extensor digitorum) • •

4 pezen -> tenen 2 - 5 Inn. N fibularis profundus

M peroneus tertius • •

Kleine spier, dikwijls afwezig, gaat afsplitsen van de M extensor digitorum longus of soms helemaal een apart spierbuik zijn Inn. N fibularis profundus

M extensor hallucis longus

M peroneus longus • • •

Achter malleolus lateralis, door een retinaculum vastgehouden Onder trochlea fibularis Inn. N peroneus (fibularis) superficialis

• • • •

Ligamentum plantari longum Ligamentum calcaneocuboideum Ligamentum plantari calcaneonaviculare (Ligamentum cuboideumnaviculare) -> niet zo belangrijk

M peroneus brevis • •

Pees ligt hoger (boven trochlea fibularis) Inn. N peroneus superficilalis

M triceps surae 1. M gastrocnemius • Inn. N tibialis

2. M soleus

M plantaris •

Inn. N tibialis

M flexor digitorum longum • •

4 pezen: teen 2 – 5, basis distale phalanx Inn. N tibialis

M tibialis posterior • •

Gaat onder M flexor digitorum longus -> kruising = chiasma cruris Inn. N tibialis

M flexor hallucis longus • •

Kruist (chiasma plantaris) M flexor digitorum longus en gaat eronder Inn. N tibialis

Nervae en arteriae: • • • • • • • •

N cutaneus posterior N peroneus (fibularis) profundus/superficialis N cutaneus surae medialis/lateralis N fiburalis communis N tibialis N peroneus (fibularis) mediale tak (2e foto geel) Arteria tibialis posterior/anterior Arteria fiburalis

Ligamenta: • • •

Ligamentum deltoideus (pars tibiotalaris anterior/posterior, pars tibiocalcanea, pars tibionavicularis) Ligamentum talonaviculare dors Ligamentum talocalcaneum mediale/posterius

• • • • • • • •

Ligamentum calcaneonaviculare plantare Ligamentum plantare breve/longum Ligamentum tibiofibulare psot/ant Ligamentum talefibulare post/ant Ligamentum calcaneofibulare Ligamentum talocalcaneum laterale/interosseum Ligamentum calcaneocuboideum dors Ligamentum bifurcatum (lig. Calcaneocuboideum en lig.calcaneonaviculare)

In de voet (plantair) zijn er 3lagen van spieren

1. Eerste laag (Inn. N plantaris medialis/lateralis)

2. Tweede laag (Inn. Idem)

3. Derde laag (Inn. Idem)

M interossei dorsalis -> Inn. N plantaris lateralis

M interoosei plantaris -> Inn. N plantaris lateralis

Lijst te kennen Arteriae en venae:...