Barok PDF

Preview

Summary

Notatka dotycząca epoki baroku. ...

Description

• barok - pochodzi od słowa barocco, czyli od portugalskiego słowa oznaczającego perłę o nieregularnym kształcie - rzadką, dziwną, a więc pożądaną. • często nazywany epoką przeciwieństw - to czas Nazwa epoki i opis rozwoju architektury, malarstwa, muzyki, literatury czy sztuki ogrodów, z drugiej strony to okres wyniszczających wojen, polowań na czarownice, okresów głodu spowodowanych wojnami. Przełom XVI i XVII w.

Ramy czasowe

• NURT DWORSKI - poezja ziemskich rozkoszy Jana Andrzeja Morsztyna, poezja metafizyczna Daniela Literatura barokowa Naborowskiego • NURT SARMACKI - apologia sarmatyzmu Jan w Polsce Chryzostoma Paska, krytyka sarmatyzmu w wynaturzonej postaci Wacława Potockiego • Nurt plebejski - literatura mieszczańska

Architektura

• • • • • • • • •

Rzeźba

1

• • • • • • •

dążenie do monumentalności wielkie masy brył kształty elewacji płynne, powyginane złudzenie ruchu i dynamiki wnętrza bogato zdobione malowidłami iluzjonistycznymi dekoracje i ornamenty budowa miasta na planie gwiazdy efekty światłocieniowe uzyskiwane przez wygięcie ścian budowli efekty malarskie - stiuki, kolorowe marmury, złocenia zainteresowanie problemami ruchu i dynamiki podkreślenie gry światła i cienia odejście od frontalności postaci ponowne związanie rzeźby z architekturą dekoracja w stiuku snycerstwo, czyli rzeźba w drewnie Przedstawiciele - Carlo Moderno, Gianlorenzo Bernini

Cechy baroku malarstwo

• światłocień dla wydobycia ekspresji • w krajach katolickich tematyka religijna • rozwija się portret, scena rodzajowa, pejzaż i martwa natura • rozwój malarstwa iluzjonistycznego związanego z architekturą • dynamika • Przedstawiciele - Caravaggio, El Greco, Jan Vermeer, Rubens, Van Dyck, Rembrandt, Poussin Nicolas, Diego Velazquez •

Filozofia baroku

• • •

Przedstawiciele filozofii baroku

2

ANTYNOMIE (przeciwieństwa) problematyka metafizyczna (Bóg, szatan, wieczność, zbawienie) matematyczna systematyczność (zapis formalny, porządek liczbowy) racjonalizm metody (wnioskowanie logiczne, racjonalna argumentacja) teologiczna spekulatywność (analiza abstrakcyjnych problemów religijnych)

• Kartezjusz - autor słów cogito ergo sum, wiązał rozum i jego zdolności poznawcze z subiektywną sferą własnej świadomości, starał się pogodzić swą wiarę religijną z obserwacjami przyrodniczymi. Przykładem antynomii w jego filozofii jest pogląd o dualizmie duszy i ciała - ludzkie ciało i dusza są bytami różnej natury i współistnieją ze sobą, • Blaise Pascal - łączył racjonalizm z irracjonalizmem, jego myślą filozoficzną była apologia (obrona, a zarazem pochwała) chrześcijaństwa, twierdził, że człowiek jest trzciną najsłabszą na wietrze, najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą, słynny zakład Pascala wynikał z jego przekonania, że każdy musi podjąć decyzję, o tym, czy uznaje istnienie Boga, • Benedykt Spinoza - uznawał matematykę za doskonały wzór myślenia, antynomie pomiędzy duchem a materią, sformułował filozoficzną wykładnię panteizmu, czyli przekonania, że cała przyroda jest Bogiem (Deus, sive natura)

Pojęcia

3

• Konceptyzm - dążenie do nieustannego zadziwienia, zaszokowania czytelnika; koncept to wyszukany, oryginalny i niespodziewany pomysł, na którym oparty jest utwór poetycki, zarówno pod względem budowy jak i treści, • Marinizm - dążenie do zaskoczenia i zadziwienia czytelnika kunsztownym i zawiłym stylem, niezwykłymi metaforami, obrazami, • Gongoryzm - cechą charakterystyczną była zawiła konstrukcja i wyszukany, przesadnie kwiecisty styl • Sarmatyzm - przekonanie o wyjątkowej roli Rzeczypospolitej - jako ostoi wolności i demokracji oraz jako spichlerza Europy • Sarmacki mesjanizm - ideologia, wg której współcześni Sarmaci to naród wybrany przez Boga; przeświadczenie o wyjątkowości szlachty powodowało niechęć do zmian, konserwatyzm wynikał z megalomanii i ksenofobii • Kontrreformacja - ruch mający na celu reformę wewnętrzną Kościół i walkę z różnowiercami. Kontrreformację krzewił dynamicznie zakon jezuitów • Styl makaroniczny - sposób mówienia lub pisania charakteryzujący się częstym wplataniem w wypowiedź słów i zdań obcojęzycznych...