Title | Cechy szczególne konstytucji na przykładzie konstytucji RP |
---|---|
Course | 2 klasa Wiedza o społeczeństwie |
Institution | Liceum ogólnokształcące |
Pages | 3 |
File Size | 126.4 KB |
File Type | |
Total Downloads | 68 |
Total Views | 138 |
Omówienie zagadnienia "Cechy szczególne konstytucji na przykładzie konstytucji RP"...
Cechy szczególne konstytucji na przykładzie konstytucji RP " Konstytucja RP została uchwalona 2 kwietnia 1997 r. Pewne cechy konstytucji pozwalają odróżnić ją od pozostałych ustaw dlatego możemy nazwać ją ustawą zasadniczą W składowe tych cech wchodzą :"
• szczególna treść • szczególna forma • szczególna moc prawa konstytucji
SZCZEGÓLNA TREŚĆ - polega na zakresie (szerokości) regulowanych przez nią materii i na sposobie (głębokości) regulowania tych materii " " Zakres materii regulowanych ma charakter uniwersalny w tym sensie że współczesna konstytucja reguluje całokształt kwestii ustrojowych państwa ———> BUDOWANIE TREŚCI WOKÓŁ TRZECH ZAGADNIEŃ :" 1) określenie ogólnych zasad ustroju państwowego 2) Określenie ustroju naczelnych organów (władz) państwa zakresu ich kompetencji i relacji zamiennych 3) Określenie podstawowych praw, wolności i obowiązków jednostki
W Konstytucji RP nie ma pozostawionej żadnej ważnej kwestii ustrojowej nie uregulowanej konstytucyjnie " ad.1 Cały rozdział I pod tytułem RZECZPOSPOLITA ma w swojej treści określone ogólne zasady ustroju jak na przykład :" • • • • • •
Suwerenem państwa jest naród art.4" RP jest państwem jednolitym art.3" RP jest demokratycznym państwem prawnym (…) art.2 " RP jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli art.1 " Ustrój RP zapewnia decentralizacje władzy publicznej art.15" Ustrój RP opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej art.10 ust.1 "
ad.2 Określenie ustroju naczelnych organów występuje bardzo szczegółowo w konstytucji RP zostały mu poświęcone takie rozdziały: " " • Sejm i senat rozdział IV " • Prezydent RP rozdział V " • Rada ministrów i administracja rządowa rozdział VI " • Samorząd terytorialny rozdział VII" • Sądy i trybunały rozdział VIII" • Organy kontroli państwowej i ochrony prawa rozdział IX " ad.3 Określenie podstawowych praw , wolności obowiązków jednostki znalazło swoje odzwierciedlenie w rozdziale II : • Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne art.32 ust.1" • Wolność człowieka podlega ochronie prawnej art.31.ust. 1" • RP zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia art.38" • Nikt nie może być poddany eksperymentom naukowym, w tym medycznym, bez dobrowolnie wyrażonej zgody art.39"
SZCZEGÓLNA FORMA polega na :" 1. szczególnej nazwie 2. trybie powstania 3. trybie zmiany
ad.1 Szczególna nazwa polega na brzemieniu nazwy aktu jako konstytucja co wyróżnia go na tle innych aktów istniejących w państwie "
ad.2 Nowe konstytucje powstają w szczególnym trybie w sposób istotnie odróżniający się od trybu powstanie ustaw zwykłych • Prace nad przygotowaniem konstytucji rozpoczęły się już w 1989 roku i zostały wymuszone
przez głębokie zmiany ustrojowe, jakie rozpoczęły się w Polsce pod koniec lat osiemdziesiątych.
• Konstytucja PRL z 1952 poprzez ciągłe jej zmiany (których szczególnie wiele dokonano po
zwycięstwie obozu „Solidarności” w 1989 roku) stała się aktem wewnętrznie niespójnym i ze względu na swój rodowód społecznie nieakceptowanym, nie odpowiadając potrzebom przeżywającego głębokie przemiany państwa.
• Zdecydowane działania w kwestii zmiany konstytucji podjął dopiero Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1991–1993).
• 23 kwietnia 1992 roku uchwalono ustawę o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytu-
cji Rzeczypospolitej Polskiej. Powoływała ona do życia instytucję Komisji Konstytucyjnej, która miała zająć się przygotowaniem ostatecznej wersji nowej ustawy zasadniczej. Określiła również, iż uchwalenia konstytucji dokona Zgromadzenie Narodowe, a następnie zostanie ona poddana pod głosowanie w ogólnonarodowym referendum. Prawo wnoszenia projektów nowej Konstytucji RP przysługiwało grupom 56 członków Zgromadzenia Narodowego, Komisji Konstytucyjnej oraz Prezydentowi RP. Po nowelizacji ustawy dokonanej w 1994 roku takie prawo otrzymała również grupa 500 tysięcy obywateli RP.
• W toku prac do Komisji Konstytucyjnej wniesiono osiem projektów nowej konstytucji (prezydenta Lecha Wałęsy, Unii Demokratycznej, Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Komisji Konstytucyjnej, wspólny projekt Polskiego Stronnictwa Ludowego i Unii Pracy, Konfederacji Polski Niepodległej[1], Porozumienia Centrum oraz projekt obywatelski, prace nad którym koordynowane były przez NSZZ „Solidarność”).
ad.3 Konstytucja RP nie zawiera żadnych postanowień niezmiennych w aspekcie proceduralnym ustanawia szczególny tryb dokonywania w niej zmian USTAW O ZMIANIE KONSTYTUCJI Rola podstawowa należy do parlamentu !!!! 1. Projekt ustawy może przedłożyć Prezydent, senat lub grupa 1/5 ustawowej liczby posłów (92) 2. ustawa o zmianie konstytucji musi zostać uchwalona przez sejm (większością 2/3 głosów połowy ustawowej liczny posłów) i nie póżniej niż w ciągu 60 dni przez senat (bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów). Potrzebna jest zgoda obu izb. Nie dotrzymanie terminu senatu powoduje wygaśnięcie ustawy 3. Prezydent ma obowiązek podpisania ustawy lecz może skorzystać z odesłania jej do TK lecz nie może skorzystać z weta. 4. Konstytucja nie może być zmieniona w czasie trwania stanu nadzwyczajnego ODSTĘPSTWO OD TEGO TRYBU tyczy się zmiany w rozdziale I, II, XII
1) dokonuje się rozciągnięcie procedury w czasie uchwalenie ustawy nie może odbyć się wcześniej niż 60 dnia po pierwszym czytaniu projektu ustawy 2) Możliwość przeprowadzenia referendum - podmiot upoważniony do inicjatywy o zmianie konstytucji może wnieść taką prośbę. Żądanie te nie później niż w ciągu 45 dni po uchwaleniu ustawy przez senat, ustala się iż zmiana konstytucji zostaję przyjęta jeśli opowiedziała się za nią większość głosujących
SZCZEGÓLNA MOC PRAWA KONSTYTUCJI - polega na przyznaniu jej najwyższego miejsca w systemie prawa stanowionego.
1.
Przedmiot normowania ma charakter pierwotny i nieograniczony
• wyznacza akty normatywne : - ustawa - rozporządzenie - akt prawa miejscowego • wyznacza ich zakres podmiotowy oraz samoistny bądź wykonawczy charakter - samoistny charakter mają ustawy - wykonawczy charakter mają rozporządzenia i akty prawa miejscowego • 2.
Konstytucja może normować każdą materie niezależnie od tego czy była już przedmiotem regulacji
Wszystkie akty normatywne muszą być z nią zgodne
charakter materialny - nie jest możliwe wykonanie danej normy i normy konstytucyjnej charakter proceduralny - gdy przepis lub akt naruszył uregulowanie konstytucyjne charakter kompetencyjny - akt wydany przez podmiot który nie miał takiego prawa w świetle konstytucji
3.
Wszystkie inne akty normatywne muszą być z nią spójne
Muszą przyjmować treści w możliwie najpełniejszy sposób pozwalający na urzeczywistnienie postanowień konstytucyjnych
4. Konstytucja musi ustanowić instytucje i procedury pozwalające na pozbawienie skuteczności skuteczności prawnej regulacji i działań naruszających najwyższą moc prawa konstytucji Moc taką mają TK oraz sądy...