Chiny NHS - notatki PDF

Preview

Summary

 Najpierw nazwisko, potem imię  Chiny skupiają się głównie na swoim położeniu, Azji, tereny Syberyjskie  Żywioły: Woda, ziemia, ogień, metal/złoto, drewno.  Pory roku: wiosna, lato, koniec lata, jesień zima  Kierunek: wschód, południe, środek, zachód, północ  Rodzaje istot: łuskowate, opierzon...

Description

Najpierw nazwisko, potem imię Chiny skupiają się głównie na swoim położeniu, Azji, tereny Syberyjskie Żywioły: Woda, ziemia, ogień, metal/złoto, drewno. Pory roku: wiosna, lato, koniec lata, jesień zima Kierunek: wschód, południe, środek, zachód, północ Rodzaje istot: łuskowate, opierzone, gołe, włochate, skorupiaki Pechowa liczba to 4, szczęśliwa jest 8. W dobru jest zło, a w złu jest dobro (Jing Jang harmonia, równowaga we wszechświecie). Będąc złym możesz przejść na dobro, a będąc dobrym możesz przejść na zło.  Znak nie zmienia się w ciągu roku (jeden rok, jeden znak) – smok najważniejszym symbolem  Cykliczność czasu  Chińczycy są kolektywistami – skupiają się na ogóle, na tle, co znajduje się wokół nich.        

Filozofia: -Konfucjanizm (Konfucjusz) – najpierw zbadaj naturę ludzką i staraj się być dobrym człowiekiem, a potem zajmij się Bogiem (czyli nigdy), ja i społeczeństwo, moja rola w nim. Ważna jest rola nauczycieli aby kształtować dobro. Harmonijne społeczeństwo. Konfucjanizm – każdy jest trybikiem w wielkiej maszynie. - Taoizm – (Laozi) człowiek jest ważny, jego rozwój z połączeniu z przyrodą, szereg rozwiązań w różnych przypadkach. - Qin Shi Huang – zjednoczył Chiny krwią i żelazem, rządził w krwawy sposób, represyjnie, wprowadza podejście legizmu – zerwanie z Konfucjanizmem, trzeba wyznaczyć prawa według, których człowiek powinien działać. Twórca Wielkiego Muru, totalitaryzm, uważał, że człowiek jest z natury zły. - Budda – przybył z Indii, ‘’buddyzm’’ – reinkarnacja, zmierza do ustania cierpienia, mniej wojownicza religia niż reszta. Zycie jest pasmem cierpień. Ideałem aby dusze doznały nirwanę. Kult przodków – różne obrzędy, utrzymanie ich przy nas żeby nam pomagali. Rytuały, przeżywanie w sposób mechaniczny. XV w Ekspedycje Zheng He Wielka ekspedycja morska.  Chiny są państwem środkiem, a reszta jest barbarzyńcami. Oni są najważniejszym państwem. Dynastia Qing:  Intensywny żółty – rdzeń , kor chińskim, z tych terenów wywodziły się dynastie  Bledszy żółty – były w cesarstwie, lub miały jakiś wpływ  Pomarańczowy – szczęśliwi barbarzyński, składali trybut cesarzowi Mandżurowie, przeszli przez mur suchą stopą. Rabują Chiny, podbijają je, gdy wchodzą do zakazanego miasta, są tak zachwyceni, że mogliby nauczyć się chińskich rozwiązań, a nie niszczyć. Stali się zwykłą Chińską dynastią. 1792 rok, do Chin przybywa ekspedycja Brytyjska w celach handlowych. Brytyjczycy chcą przełamać tą izolacje. Przekazują prezenty od Jerzego III. (Chińczycy uznali, że dziękują za trybut, ale go nie potrzebują, bo mają wszystko co potrzebne u siebie. Brytyjczycy musieliby płacić trybut co jakiś czas).

I wojna opiumowa – Kupowanie towarów od Brytyjczyków osłabiałoby gospodarkę Chin. 1839 rok –Mandaryńczyk znajduje ładunek opium i go niszczy, Brytyjczycy atakują Chiny, wojna trwa 3 lata i wygrywa WB.  Chiny przez izolacje były krajem zacofanym technologicznie, militarnie. Okres hańby i upokorzenia dla Chin, są słabe, korzystają z nich kraje zewnętrzne, niepokoje wewnętrzne.  Powstanie tajpingów (1851 – 1864) – kwestie religijne i ekonomiczne - Hong Xiuquan – przywódca. Francja i WB pomogły i stłumiły. Mandat Niebios – koncepcja legitymacji władzy, jeżeli dynastia wygra ma nadal ten mandat, a jeżeli rebelia by wygrała to by straciła ten mandat. II wojna opiumowa (1856 – 1860) – przegrana Chin z WB i Francja. Niszczą pałac cesarski w Pekinie. Podzielono Chiny na strefy handlowe, zapłacić odszkodowanie, Oddanie Hongkong. Powstanie bokserów (1899 – 1901) Upadek dynastii Qing i Republika Chińska    

Cesarzowa Cixi - zabijała wszystkich, którzy byli bardziej kompetentni od niej. Sun Jat-sen – nie miał poparcia militarnego dla swojej koncepcji Yuan Shikai – generał cesarski Mao Zedong i Czang Kaj – szek (Komunista Partia Chin i Partia Nacjonalistyczna)  Walczyli między sobą

Partia Komunistyczna uzyskała wsparcie od ZSRR, nacjonaliście to była partia skorumpowana, nieudolna, miała dużo na sumieniu. Wojna domowa w Chinach (1927 – 1949) Między komunistami i nacjonalistami z Kuomintangu przez niestabilność polityczną Chin. Pokój na okres inwazji Japońskiej (1931 r. Japonia do Mandżurii i 1937 do centralnych Chin) – zjednoczenie w walce z agresorem, wstrzymanie wojny domowej na pewien czas. Zbrodnie na ludności chińskiej (kto więcej zabije, zawody między Japończykami) Po II wojnie komuniści stopniowo zdobywali przewagę i 1949 r. Mao Zedong proklamował w Pekinie powstanie CHRL. Rząd Republiki Chińskiej ewakuował się na tajwan Republika Chińska na Tajwanie Pierwsze kampanie Mao: - kampania stu kwiatów 1956 r. polityczno – kulturalny Kampania przeciwko prawicowcom żeby liderzy partii się ujawnili, i zrobili to. zainicjowana przez Mao Zedonga w maju 1956 kampania polityczno-kulturalna w Chińskiej Republice Ludowej. Doprowadziła do chwilowej odwilży politycznej, którą szybko stłumiono.

Przeprowadzona po powstaniu ChRL w 1949 przyspieszona industrializacja kraju, kolektywizacja wsi i nacjonalizacja spowodowały silne niezadowolenie społeczne i niejednokrotnie opór. Świadom, że antagonizmy mogą przerodzić się w masowy ruch wymierzony przeciwko władzy, Mao Zedong sformułował koncepcję różnorodności prądów intelektualnych w sferze nauki i kultury, czego kulminacją był wygłoszony 27 lutego 1957 referat O właściwym traktowaniu sprzeczności w łonie ludu. Referat rozróżniał sprzeczności na antagonistyczne - nierozwiązywalne (np. konflikt klasowy między proletariatem a burżuazją) oraz nieantagonistyczne, do których należały właśnie sprzeczności w łonie ludu, możliwe do rozwiązania drogą inną niż rewolucyjna.

Naczelnym hasłem kampanii było "niech rozkwita sto kwiatów, niech współzawodniczy sto szkół!"W jej czasie ograniczono cenzurę i zachęcano inteligencję oraz aparat urzędniczy i partyjny (zwłaszcza działaczy tzw. partii demokratycznych i inteligencję bezpartyjną) do oceny, a nawet krytyki dotychczasowego postępowania partii komunistycznej na forach publicznych, w prasie i dazibao.

Kampania stu kwiatów szybko wymknęła się spod kontroli i doprowadziła do zmasowanej krytyki KPCh i żądań rotacyjnego sprawowania władzy, ukazując rozmiar niezadowolenia społecznego. W odpowiedzi Mao Zedong zarządził w 1957 nową kampanię przeciwko prawicowcom, której ofiarami padło ponad 550 tys. osób. - Wielki Skok – przekształcenie Chin z zacofanego kraju rolniczego w czołową potęgę przemysłową w bardzo krótkim czasie. Najważniejsza była produkcja stali. Zakończyła się klęską głodu i ruiną gospodarki. > Do kampanii zaangażowano chłopów, oderwano ich od pługa, gdy chcieli wrócić to okazało się, że pługa nie ma, ponieważ został przetopiony na stal. Stąd wziął się głód. Erozja gleb, plagi. > Inni politycy przejmą władze w państwie przez 4 lata - Rewolucja kulturalna (1966 – 1976) Mao > Odrzucenie konfucjanizmu > wprowadzenie Maonizmu Masowe czystki/ stare idee, zwyczaje, kulture i nawyki – walka z tym > adresowana do studentów, bo prościej było zmienić ich poglądy, łatwiej nimi manipulować, mają energię, jeżeli nauczy się ich czegoś za młodych lat to będą to pielęgnować potem w przyszłości. Rozpoczęło się wszystko na uczelniach. > palono książki, które były związane ze starą kulturą, dewastowano cmentarze, zniszczenia w sferze mentalnej, w Chinach powstała pustka ideowa – ludzie przestali wierzyć w komunizm 1968 wprowadzono kult jednostki, Mao otoczony boską czcią. POLITYKA ZAGRANICZNA CHIŃ PODCZAS ZIMENJ WOJNY Sojusz ZSRR, wojna koreańska (1950 – 1953)

 Śmierć Stalina, jego następcą był Nikita Chruszczow, z którym Mao się nie zgadzał. Mieli pretensje, że Sowieci nie pomagają im wystarczająco, nie chcieli się podzielić z bronią atomowa.  Rywalizacja w bloku komunistycznym, Chiny chciały być niezależnym od Rosji. Rozdział na komunizm Chiński i Radziecki  Potępienie olimpiady w Moskwie  USA – wróg mojego wroga jest moim sojusznikiem, Chiny zostały dowartościowane na arenie MN.  Potyczka o wyspę na jeziorze – miało pokazać, że nie są pod żadną władzą ZSRR, Chiny chcieli wyjść z cienia, pokazać, że są potęgę militarną.  Status mocarstwa w 2011 r. kiedy USA zorientowała się, że Chiny są rywalem. Deng Xiaoping - weteran wojny domowej, lojalny towarzysz, zabito mu syna, doszedł do władzy i stwierdził, że źle się dzieje w Chinach. Został zawarty kompromis między partią, a ludnością (róbcie sobie co chcecie, my nie będziemy was nękać, ale nie sprzeciwiajcie się partii komunistycznej).  Gospodarka chińska poszła w kierunku wolnego rynku, rozwój rolnictwa.  Deng w sensie propagandowym mówił jedno, a robił coś innego. (ważne żeby w kraju był rozwój)  Chiny potrzebują od zachodu (USA) pieniędzy, kapitału, inwestycji. (udało się) Protesty na placu Tiannmen (1989) – protestowali studenci, przeciwko negatywnym skutkom reform, korupcja, niekontrolowany wzrost zanieczyszczenia środowiska.  Nie rozmawiać, tylko spacyfikować – bo rozmowy by musiałyby prowadzić do kompromisu, a pacyfikacja dała sygnał, że ich zdanie ich nie interesuje, nie chcieli pokazywać słabości.  Represjonowanie opozycji

Mao (po śmierci 1976 r) Nie skrytykowano go, ponieważ bali się, gdyż Mao był symbolem, mogłoby to podważyć legitymacje Chińskiej Patrii komunistycznej. Dodatkowo mogli być jeszcze gdzieś jego zwolennicy i mogliby zagrażać.  Jego twarz jest na banknotach, zabalsamowano ciało, które znajduje się za pancerną szybką.  Jest czczony jako symbol, a nie jako żywy człowiek. Deng pozostawił zasady, żeby nie pojawił się drugi Mao: Nowy kurs, odejść od Maonizmu, rozruszać gospodarkę chin, otwartość na świat. Strefy ekonomiczne.  Kadencyjność (2x 5 lat)  Kolegialność, podział władzy Jiang Zemin (1992 – 2002) Chiny odzyskują terytoria za jego czasów: Hongkong (WB), Makau (Portugalia) Hu Jintao (2002 – 2012)

 Chiny coraz więcej inwestują w świecie  Igrzyska olimpijskie w Pekinie (2008)  W reszcie świata kryzys gospodarczy – Chiny dochodzą do wniosku, że mogą być agresywni, początek ekspansji gospodarczej Xi Jinping (2012 - ?)      

Koncentracja władzy Złamanie zasady kadencyjności Denga Walka z opozycją – zawieszona Nowy jedwabny szlak Afera Bosilaja Mocna pozycja polityczna – wielka kampania antykorupcyjna, łapanie tych którzy są nisko i wysoko, wysocy działacze partyjni, biznesmeni itp. (byli tam jego przeciwnicy),

Przewodniczący CHRL, sekretarz generalny partii komunistycznej, przywódca centralnej jednostki wojskowej. Pas i Szlak – połączenia kolejowe mają prowadzić głównie do Europy. Centrum handlu MN. STRATEGIA CHIŃSKA Sun Tzu – głosi, że wojna jest nie pożądana, bo ona kosztuje, rozbicie strategii przeciwnika, potem rozbicie sojuszników i na końcu rozbicie armii. Kiedy nie można pokonać wroga albo dorównać, trzeba zmienić pole walki (Pole gospodarcze z USA). Ropa, gaz, szlaki handlowe, ryby. (south China Sea) Rozdział terytorium morskiego zależy od odległości, te które leżą blisko danej wyspy na logikę powinny należeć do tego państwa. Wszystkie wyspy są zajęte, więc zróbmy sobie własną wyspę, zaczęli je usypywać (tego prawo MN nie przewiduje) Nacjonalizm Władza może wykorzystać nastroje nacjonalistyczne do wojny, przepychania ustaw, przekserowanie agresji na innego państwa. Nastroje nacjonalistyczne mogą wyjść poza kontrolę. STOSUNEK CHIN DO DEMOKRACJI ZACHODNIEJ  Negatywny, Partia nie życzy sobie demokracji, bo straci władzy.  Obecna władza jest najlepsza, demokracja zniszczy to co oni wprowadzili, zmienili.  Powodują się na działania demokratycznych państw i wykorzystują to aby pokazać demokracje w złym świetle  Będąc demokracja nie rozwijałby się tak szybko PROBLEM TYBETU I XINJIANGU Xinjiang – Ujgurowie w większości, wyznania muzułmańskiego, nie cieszą się poparciem z zachodu. Chińczycy chceli złamać ich wiarę muzułmańską (więzienia) HONGKONG Po wojnie opiumowej oddanej wielkiej Brytanii.

1997 zmiana suwerena – WB zmuszona żeby oddać Hongkong Chinom (jeden kraj, dwa systemy – autonomia Hongkongu). PROTESTY W 2019 Po ogłoszeniu projektu ustawy, która pozwala na ekstradycję obywateli do ChrL. To wywołało ogromne protesty krwawo tłumione przez policję. W Tajwanie wygrało stronnictwo antychińskie. Zakończone recesją Hongkongu (z powodu długości protestów) ZMIANY W MODELU GOSPODARCZYM CHIN Na początku gospodarka opierała się na rolnictwie, w kontaktach z zagranicą znana była z produkcji chińszczyzny (tanie rzeczy, zabawki, ubrania – ponieważ tania siła robocza, konkurencyjni wobec państw zachodnich). Siły roboczej jest coraz mniej, ponieważ społeczeństwo się starzeje. Chiny chcą teraz opierać gospodarkę na przemyśle, technologii nowoczesnej. Pobudzenie wewnętrznej konsumpcji - trzeba namówić ich do tego. Punktowanie obywateli INSTRUMENTY POLITYKI ZAGRANICZNEJ - Wyrobienie renomy na świecie, pomagają różnym państwom, biorą udział w różnych projektach, finansują, udzielają kredytów. (jeżeli nie jesteście w stanie czegoś spłacic musicie dać coś w zamian.) - pokaz sił – demonstrują, że są potężni, wywierają presję, importerzy broni, eksporterzy, prowadzenie kontaktów, udział w ONZ. - Potencjał kulturowy Chiński nie jest tak rozszerzony jak kultura amerykańska. Promują swoją kulturę, zakładają specjalnie instytucje w każdym państwie świata ;;instytut konfoncujsza’’ promują kulturę, można się uczyć języka. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE Kupowanie surowców energetycznych z innych państw. - Lądowa: Rosja, państw Azji centralnej. Jak najwięcej transportować lądem. Transport z Rosji do Chin jest bezpośredni. - morska – chińczycy boją się, że transport morski może być zablokowany przez USA, flotę Indyjską. * Flota znajdująca się daleko od granic potrzebuje napraw, paliwa, potrzebuje baz, więc chińczycy te bazy rozbudowują. *Wenezuela – eksportowała ropę do Chin, jednak gospodarka ich zwolniła, przez co nie potrzebowali tyle produktów, zrujnowało to gospodarkę Wenezueli. *przez globalne ocieplenie i topnienie lodowców Chińczycy mogą transportować towary na północy Rosji.

EKSPANSJA CHIŃSKA W AFRYCE Surowce, złoto, srebro, miedz, Uran itp., bogactwo surowców naturalnych. Chińczycy budują różne budynki użytkowe, inwestują w rozwój Afryki, ale jednocześnie wyzyskują tamtych ludzi, korupcjonują tamte władze. Wszystko żeby utrzymać wpływy w tamtym rejonie. BEZPIECZEŃSTWO WODNE Przez wodę wybuchają konflikty (Afryka płn. – wsch.: Etiopia buduje tamę na Nilu, więc mniej wody będzie płynęło do Egiptu). Woda jest bardzo cenna, ponieważ pojawia się coraz większy problem jej zmniejszającej się ilości, niektóre państwa cierpią przez to suszę, brak wystarczającej ilości wody. *oszczędzać wodę w przemyśle, w kwestiach indywidualnych, z wyżyny Tybetańskiej wypływają źródła rzek, więc chińczycy blokują odpływ tego źródła do innych państw, budowanie tam, zapór. Państwa są niezadowolone, ale Chiny się tym nie przejmują, bo nic im zrobić nie mogą. *Wykorzystywanie wody jak instrumentu politycznego BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE - Problem zanieczyszczenia rzek, gleby, powietrza, bardzo dużo śmieci. * Inwestują w energie odnawialną, również z powodów biznesowych, bo można to później sprzedać na zachód. * Góry są wysoko, a cesarz jest daleko – w każdej prowincji rządzą się sami. PROBLEMY DEMOGRAFICZNE *nierównomierne zaludnienie, najbardziej w dużych miastach, przy wybrzeżach - System Hukou SYSTEM ZAUFANIA SPOŁECZNEGO Oparty na elektronice, kontrola społeczeństwa za pomocą kamer. Postawy pożądane – przynoszą korzyści, działanie na dobro partii, wspieranie jej, to może wiązać się z przywilejami. Postawy niepożądane – są kary, określona liczba punktów karnych np. zakaz latania samolotem; działania na szkodę partii, nie wspieranie. RELACJE CHIŃSKO – AMERYKAŃSKIE Gospodarka Chin i USA są powiązane (amerykanie dużo produktów kupują u Chińczyków, i na odwrót, kupili dużo obligacji) Chiny starają się poprawiać swoja pozycję w ramach organizacji, które istnieją już od dawna. Amerykanie i Europejczycy hamują Chiny aby się nie rozrastali. W wyniku tego Chiny tworzą swoje własne organizacje. *Brics – grupa skupia 5 krajów: Brazylia, Rosja, Indie, Chiny, RPA

* Azjatycki bank inwestycyjny i infrastrukturalny. * RCEP – Regionalna wszechstronna współpraca ekonomiczna, największa strefa wolnego handlu (Chiny, Japonia, Australia, Nowa Zelandia, Indonezja, Filipiny). Trump starał się ograniczać wpływy chińskich spółek w Ameryce, rozszerzania hegemonii.

Czerwona książeczka -...