De 5 stadia van rouw PDF

Preview

Summary

Download De 5 stadia van rouw PDF

Description

Vijf stadia van verdriet Als mensen een verlieservaring mee maken, wordt er wel eens gesteld dat er 5 stadia van verdriet zijn waar ze door heen gaan. In het verleden werden deze stadia wel eens verkeerd begrepen in die zin dat het nooit de bedoeling is geweest om complexe gevoelens in lineaire hokjes te plaatsen. Niet iedereen maakt alle stadia door en niet iedereen doorloopt ze in dezelfde volgorde of tijdspad. Mensen hebben vaak het idee dat de stadia weken of maanden duren. Toch zijn de stadia reacties op gevoelens die soms maar uren, of zelfs minuten duren, waarbij men van het ene stadium in het andere glijdt. We willen jullie deze stadia ook meegeven omdat ze in de literatuur nog vaak worden gehanteerd en als je later professioneel met rouw te maken hebt, dan dien je op de hoogte te zijn van deze verschillende stadia. (https://www.kublerrossvlaanderen.be/?item=1_de_vijf_fasen_van_rouw) (Centrum voor afstandsonderwijs – rouw-en verliesconsulent – Chantal van de Walle)

1. Ontkenning Ontkenning is een bewuste of onbewuste weigering om de realiteit onder ogen te zien. Het is een natuurlijke vorm van zelfbescherming. Het helpt om zelf te bepalen in welk tempo het verdriet wordt toegelaten. We laten niet meer binnen dan we aankunnen. Iemand die in de ontkenning zit, weet wel dat de dierbare is overleden, maar gevoelsmatig kan de persoon dit nog niet verwerken. De nabestaande blijft hopen dat de overledene elk moment gewoon kan binnenvallen. Men kan het niet geloven dat men de overledene nooit meer zal zien. Dat hij/zij weg is uit je leven. Dit is zulk een intense, allesomvattende emotie dat onze geest onszelf gaat beschermen door de fase van ontkenning. Er wordt voorkomen dat deze overwelmde stroom van emoties te direct binnenkomt. Men zinkt weg in een soort verdoving. De wereld wordt zinloos en overweldigend. Mensen hebben hier ook veel behoefte om te praten over hetgeen er is gebeurd. We merken dat mensen echt wel beseffen dat de persoon is overleden omdat ze bv. familieleden opbellen en de begrafenis regelen. Hier wisselen mensen tussen verschillende fasen. Als de ontkenning vervaagt, komt er langzaam meer ruimte voor de werkelijkheid. Ook de vragen over het hoe en waarom komen naar voren. Naarmate mens de realiteit van het verlies accepteert en men zichzelf allerlei vragen stelt, begint met zonder het te beseffen aan het helingsproces.

2. Woede Men is boos op de wereld, zichzelf, God, … dat het is kunnen gebeuren dat deze persoon je is ontvallen. Iemand had dit kunnen/moeten voorkomen. Woede is een emotie die vaak andere gevoelens in zich schuilt. Woede is voor mensen vaak toegankelijker dan andere emoties. Pijn, verdriet, schuld, … worden daarom nogal eens foutief vertaald als woede. Pas als men eraan toe is, kan men de onderliggende emoties gaan benoemen en beleven. Mensen zijn in deze fase vaak moeilijk te benaderen. Het is belangrijk om te beseffen dat de woede naar boven komt als men zich eenmaal veilig genoeg voelt om deze gevoelens te laten doordringen. Woede is tevens een nuttige emotie. Wanneer de eerste golven voorbij zijn, is men klaar om dieper te gaan. In het proces van rouw en verdriet zal men echter nog vaak door woede in zijn vele verschijningsvormen bezocht worden.

3. Marchanderen Marchanderen kan plaatsvinden zowel voor als na het overlijden van een geliefd persoon. Voor het overlijden ga je, vaak met God of een andere allesomvattende macht, onderhandelen over de persoon die ziek, kwetsbaar, … is. ‘Doe met mij wat je wil, maar laat hem/haar leven’. Het is ook een vorm om controle te krijgen over een angst waarvan je verstandelijk weet dat je die niet kan bepalen. Je kan niet onderhandelen in deze wereld om zo de garantie te krijgen dat de mensen die je graag ziet niets slecht overkomt. Maar het kan je houvast geven. Na het overlijden herdenkt men vaak de omstandigheden waarin iemand is overleden. Als ik dit had gedaan, dat eerder had gezien, dit niet had gedaan, … dan, … . Men probeert zich in te beelden hoe het anders had kunnen lopen. Ook dit geeft soms houvast/controle over hetgeen is gebeurd. Men kan hier ook gaan marchanderen over de pijn die men voelt na het verlies. ‘ik doe dit of dat, als de pijn maar verdwijnt’.

4. Depressie In deze fase dringt het besef van verlies ten volle door. Ze weten echter nog niet goed hoe om te gaan met dit verlies. Hoe dit alles een plaats te geven in hun nieuwe leven. Wat is dit nieuwe leven en hoe ziet dit eruit? Wat is de zin nog van dit nieuwe leven als hij/zij er niet meer in voorkomt? Dit is een noodzakelijke fase die men zichzelf moet toestaan en vooral de omgeving moet dit rouwenden toestaan. Het is terugplooien op jezelf. Uitmaken hoe en/of het nu verder moet. Je distantieert je van je omgeving, soms letterlijk soms figuurlijk.

Zo’n depressie is geen psychische aandoening, maar een gepaste reactie op een groot verlies. De treurende heeft vb. geen zin om op te staan ’s morgens, … het leven lijkt zinloos. Mensen in de omgeving zien die volstrekte lusteloosheid en willen graag de treurende uit die depressie helpen. Depressiviteit na verlies wordt te vaak als onnatuurlijk gezien, als een toestand waar een oplossing voor moet worden gevonden, een toestand waar men uit moet worden getrokken. Deze depressiviteit is echter een normale en passende reactie; het omgekeerde zou eerder ongewoon zijn. Inschatten wanneer depressiviteit effectief problematisch wordt, is erg moeilijk. Vaak zijn we te snel met allerlei hulpmiddelen, waaronder medicatie. Depressiviteit zorgt er ook voor dat het tempo van leven vertraagd en we ons leven weer vanaf de grond kunnen opbouwen.

5. Aanvaarding Aanvaarding wordt vaak verward met het idee dat men wat er gebeurd is uiteindelijk wel best vindt. Dat is niet het geval. Mensen hebben vrijwel nooit het gevoel dat het verlies van een dierbare ‘uiteindelijk wel best’, of zelfs maar enigszins aanvaardbaar is. In de fase van aanvaarding beseffen mensen dat hun geliefde niet meer terugkomt. Het is trachten het nieuwe leven ook te gaan leven zonder je geliefde. Terug uitzoeken wie je nu bent, zonder hem/haar. Wat biedt de toekomst je nog? Men kan langzaamaan ook terug gaan investeren in de toekomst. Hun energie richten op wat voor hen ligt. Het is vallen en opstaan, maar met de toekomst vaak voor ogen. Uiteraard afwisselend met andere, voorgaande fasen. Aanvaarding is een proces, geen laatste stadium of eindpunt....