Title | Enterotomia i enterectomia u psów i kotów |
---|---|
Course | Chirurgia zwierząt towarzyszących |
Institution | Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie |
Pages | 4 |
File Size | 63.1 KB |
File Type | |
Total Downloads | 11 |
Total Views | 130 |
enterotomia i enterectomia u psów i kotów, zespolenie jelit, chirurgia jelit psów i kotów...
Enterotomia i enterectomia Najczęstsze przyczyny interwencji chirurgicznej w obrębie jelit: wgłobienie ( wpochwienie ) jelit – najczęściej młode do roku ◦ następstwo biegunek ◦ obecności ciał obcych- zarobaczenie ◦ zaburzeń w układzie autonomicznym martwica ściany jelit – spowodowana ◦ zaciśnięciem pętli jelit w pierścieniu przepuklinowym ◦ skrętem ◦ uciskiem ciała obcego ◦ wgłobieniem ◦ uszkodzenia mechaniczne jelit- rany postrzałowe, śrut ◦ nowotwory jelit ciała obce w jelitach nie pasażujące dalej zmiany nowotworowe – przebieg zwykle szybki, a charakter zmian złośliwy dający liczne przerzuty i z reguły niepomyślne rokowanie, z reguły wykrywane za późno Objawy niedrożności wymioty ostry ból brzucha, niepokój zwierzęcia, pokładanie się przy omacywaniu napięte powłoki apetyt zmniejszony – w późniejszym okresie brak początkowo biegunka jako reakcja obronna ustroju następnie brak oddawania kału i próba pasażowania ciała obcego przy całkowitym zamknięciu światła jelit – wzdęcia co dodatkowo powoduje ból odwodnienie i pogorszenie stanu ogólnego – wychudzenie, kacheksja Rozpoznanie stawiane jest w oparciu o wywiad- pies lubi na spacerze coś złapać, w domu zniknęła zabawka, przypadkowo lub celowo coś zjada objawy kliniczne- wymioty, biegunka badanie radiologiczne (zwykle z wykorzystaniem kontrastu) USG badanie krwi- stan zapalny, odwodnienie Po otwarciu powłok brzusznych 1. przeciąć lub zepchnąć sieć 2. odnaleźć w jamie brzusznej zmieniony fragment jelit, kontroluje się cały przebieg jelit, aby niczego nie przeoczyć 3. ustalony (zmieniony) fragment jelit okłada się wilgotnymi polami operacyjnymi i ujmuje klemami jelitowymi 4. pozostałe jelita odprowadza się do jamy otrzewnej Enterotomia – nacięcie ściany jelita powinno się wykonać: gdy możliwe jest usunięcie przez otwór ciała obcego ściana jelita jest zmieniona w stopniu nieznacznym nacięcie wzdłuż, po stronie przeciwległej w stosunku do krezki cięcie powinno mieć długość umożliwiającą łatwe wydobycie ciała obcego wymasowujemy zawartość lub używamy narzędzi szycie
Zasady zespalania jelit dominuje zasada zakładania dwóch pięter szwów ◦ pierwsze piętro zbliża brzegi przebijając wszystkie warstwy ściany jelita (szew na okrętkę, Connela, węzełkowy) ◦ drugie piętro zatapia pierwszą warstwę szwów i zbliża błonę surowiczą ściany jelita. Powinien on sięgać nie głębiej niż do warstwy podśluzowej (szew Lamberta, Halsteda, Cushinga) do szycia ściany jelita stosuje się iły obłe atraumatyczne skuteczne szycie jelit to szczelne szycie należy dołożyć starań, aby światło jelita nie uległo zbyt znacznemu zmniejszeniu w przypadku resekcji, korzystniej jest wyciąć dłuższy fragment jelita tak, aby mieć pewność, że zespolenie będzie w zdrowych tkankach i nie spowoduje komplikacji po wykonaniu zespolenia konieczne jest skontrolowanie szczelności szycia i sprawdzenie drożności oraz prawidłowości zespolenia krezki wyjątek stanowi tzw. zespolenie przez zmiażdżenie stosowana do zespalania jelit o małym świetle – rezygnuje się z zakładania dwuwarstwowego zespolenia (gryzonie, jelita cienkie) Enterectomia, czyli resekcja jelita wykonuje się, gdy w świetle jelit znajduje się ciało obce, którego nie można usunąć poprzez enterotomię ściana jelit jest zmieniona patologicznie (zmiana nowotworowa, perforacja ściany jelita, martwica ściany jelita, zrosty) występuje nieodprowadzalne wgłobienie jelita- gdy jest świeże to można oprowadzić ręcznie a potem zespolić czasowo nicią wchłanialną jelita w literę „s” Sposoby zespoleń zespolenie jelita metodą „bok do boku” - stosuje się w przypadkach których istnieje zagrożenie znacznego zwężenia światła jelita zespolenie jelita metodą „koniec do końca” zespolenie metodą „koniec do boku” ustalenie kikuta jelita → zespolenie brzegów rany → zatopienie pierwszej warstwy szwu jest stosowana w przypadkach, gdzie występują duże różnice w średnicy zespolonych jelit ( jelito cienkie i grube ) zespolenie jelit metodą „koniec w koniec” Postępowanie pooperacyjne podawanie płynów drogą pozajelitową w dniu operacji i na następny dzień (1mg/kg/h ilość wydalanego moczu) czasem od drugiego dnia podaje się wysokoenergetyczny pokarm plus stosowanie dożylnej płynoterapii trzeciego dnia do picia woda lub bulionu w następnych dniach pokarm półpłynny w zmniejszonej ilości (podawane w systemie mniej, a częściej) kilkudniowa antybiotykoterapia aby zapobiec zrostom jelit i niedrożności porażennej celowe jest między innymi oprowadzanie zwierzęcia już od drugiego dnia po operacji 1:00:25 Charakter kliniczny i etiologiczny zwężenia odźwiernika: 1. Wrodzony przerost odźwiernika – występuje w wieku szczenięcym, wśród objawów pojawiają się w krótkim czasie po karmieniu wymioty, w badaniu radiologicznym kontrastowym opóźniony czas opróżniania żołądka, brak poprawy po podaniu spazmolityków 2. Skurcz odźwiernika – zaburzenia układu autonomicznego są
główną przyczyną choroby, wymioty pojawiają się w różnych okresach po jedzeniu, obserwowana jest poprawa po podaniu spazmolityków tak w obrazie klinicznym, jak i radiologicznym 3. Nabyty przerost odźwiernika – jako następstwo długotrwałego skurczu odźwiernika, środki spazmolityczne na skutek zmian wtórych (przerostowych) nie przynoszą poprawy Leczenie chirurgiczne polega na przecięciu błony surowiczej i warstwy mięśniówki jelita w części odźwiernikowej – pozostawiając błonę śluzową w nienaruszonym stanie. Po takim zabiegu stosuje się kilkudniową półpłynną dietę, aby uniknąć przerwania śluzówki. Inną metodą leczenia chirurgicznego jest wykonanie połączenia żołądkowo-czczego i usunięcie zmienionej części jelita cienkiego. Wypadnięcie prostnicy • Schorzenie dotyczy wszystkich gatunków małych zwierząt, szczególnie młodych, u dużych gatunków szczególnie bydło • Polega na wynicowaniu fragmentu jelita na zewnątrz przez odbyt • Przyczyną są parcia wywołane ciałami obcymi w końcowych odcinkach jelita, pasożytami lub wgłobieniem, podrażnieniami błony śluzowej wywołanymi długo utrzymującymi się biegunkami Postępowanie: • Założenie szwu „kapciuchowego” – można wykonać w następujących przypadkach: o Wypadnięty fragment jelita nie jest uszkodzony mechanicznie o Jelito nie uległo procesom martwiczym – przypadek jest „świeży” o Wypadnięty fragment jelita udaje się odprowadzić• Amputacja wypadniętej prostnicy • Inną metodą chirurgicznego leczenia wypadniętej prostnicy jest colonopexia. Polega ona na ustabilizowaniu jelita grubego i przyszyciu jej do powłok brzusznych Skręt żołądka - jest niebezpiecznym i często śmiertelnym schorzeniem psów ras dużych i olbrzymich Ostre rozszerzenie i skręt żołądka – jest to ostry stan wywołany szeregiem czynników patofizjologicznych spowodowany nagromadzeniem gazów ( aerofagia, fermentacja ), płynów ( spożycie, soki żołądkowe, przesięk spowodowany zastojem żylnym wywołanym skrętem ) – dochodzi do nieprawidłowego ułożenia, przemieszczenia, skrętu i powiększenia rozmiarów żołądka. Zespół ten dotyczy: • Ras dużych oraz olbrzymich z głęboką i wąską klatką piersiową • Podeszły wiek • Spożycie dużych ilości karmy lub wody często łapczywie • Jedzenia z miski na podwyższeniu • Płochliwy charakter • Wysiłek fizyczny bezpośrednio po jedzeniu • Czynnik genetyczny potomstwa osobników u których nastąpił skręt jelit narażone na powstanie zespołu ( zalecana profilaktyczna gastropeksja ) • W 70% zespół ma charakter nawrotowy • Śmiertelność sięga 80% Objawy kliniczne: • Odruchy wymiotne • Mdłości • Nadmierne ślinienie się • Powiększenie obrysu powłok brzusznych • Wypuk bębenkowy • Niepokój • Pokładanie się na boku • Osłabienie • Przyspieszona spłycona liczba oddechów w trakcie rozwoju wzdęcia • Słabo wyczuwalne tętno • Bladość błon śluzowych Rokowanie: • Jeżeli objawy zespołu rozszerzenia żołądka utrzymują się ponad 5h rokowanie jest złe • Zaobserwowano zależność między natężeniem występowania objawów, a prawdopodobieństwem przeżycia ( rokowanie u psów, które w trakcie wizyty są ożywione i chodzące są lepsze niż u psów leżących ), ryzyko śmierci jest 4,5x wyższe u pacjentów leżących niż chodzących, 3x wyższe u osłabionych i 36x wyższe u tych z objawami śpiączki Rozpoznanie: • Wobec wywiadu, charakteru pacjenta i objawów zwykle nie stanowi problemu • RTG może być pomocne przy potwierdzeniu!!! • Liczy się CZAS!!! Ostre rozszerzenie i skręt żołądka informacje uzyskane od właściciela: Właściciela niepokoi zachowanie psa: • Od kilku godzin próbuje zwymiotować • Nie ma apetytu • Dyszy i jest niespokojnyCharakter zwierzęcia: • Duże rasy • Zdarza się u 10 miesięcznych i 14 letnich • Nie stwierdzono predyspozycji związanych z płcią Wyniki badań laboratoryjnych: • Morfologia – neutrofilia i leukopenia, biochemia – uszkodzenie wątroby ALT i zastój żółci – wzrost stężenia bilirubiny może wystąpić też poziomu mocznika • Obserwuje się wzrost stężenia mleczanów ( jako półprodukt metabolizmu beztlenowego ) Leczenie: • Chirurgiczne Ale przed przystąpieniem do operacji: • Stabilizacja stanu wstrząsu hipowolemicznego i odbarczenie żołądka • Założenie możliwie największego wenflonu i podaż płynu w ilości p. wstrząsowej 90ml/kg, kontrolować pracę serca, kolor błon śluzowych, czas włośniczkowy. Zaleca się także podanie koloidów w ilości około 5mg/kg • Intubacja • Dekompresja żołądka – założenie sondy żołądkowej – o skuteczności decyduje stopień rozszerzenia i skrętu żołądka • Jeżeli udało się sondowanie przystępuje się do płukania żołądka • Jeżeli sondowanie nie powiodło się wykonujemy gastrocentezę przez skórną po prawej stronie najgrubszą z dostępnych igieł Celem interwencji chirurgicznej jest odkręcenie żołądka, ocena ściany żołądka, otwarcie i opróżnienie żołądka, gastropeksja. Śledziona często wykazuje zastój żylny, który ustępuje po
odkręceniu. Wskazaniem do splenektomii jest zakrzepica tętnicy śledzionowej. Gastropeksja – podstawowym wskazaniem: • Jest zapobieganie pojawienia się lub nawrotom ostrego rozszerzenia i skrętu żołądka • Celem jest wytworzenie stałego połączenia pomiędzy ścianą żołądka, a ścianą jamy brzusznej • Wykonywana jest przez przymocowanie okolicy odźwiernika do prawej strony ściany jamy brzusznej • Istnieje wiele sposobów jej wykonania ( gastropeksja przez wszycie, wprowadzenie cewnika, wokółżebrowa, pod kontrolą laparoskopii oraz przez nacięcie – wybór metody opiera się o subiektywną ocenę operatora ) Skręt żołądka – rady dla właścicieli: • Nie karmimy psa tuż przed spacerem • Jeżeli pies opróżnia miskę łapczywie dzielimy porcję na kilka mniejszych i podajemy w odstępach czasowych • Można stosować miski spowalniające leczenie dostępne w sklepach • Gastropekcja profilaktyczna u ras predysponowanych...