Funkcje polityki fiskalnej PDF

Preview

Summary

Funkcje polityki pieniężnej - podstawy makroekonomi 2020/2021...

Description

35. Rola państwa w gospodarce rynkowej przez pryzmat funkcji polityki fiskalnej. Funkcje polityki fiskalne:

 ALOKACYJNA  REDYSTRYBUCYJNA  STABILIZACYJNA I. Funkcja alokacyjna Tytułem wstępu: Dzięki tej funkcji państwo oddziałuje na ilość i strukturę wytwarzanych w danej gospodarce narodowej dóbr i usług (koryguje w tym zakresie działanie mechanizmu rynkowego, który pozostawiony sam sobie mógłby np. doprowadzić do produkcji dużej ilości dóbr i usług, których produkcja jest bardzo opłacalna lecz przydatność społeczna bardzo mala, a może wręcz są szkodliwe np. produkcja alkoholu (stąd akcyza), z kolei nikt nie wytwarzałby produktów malo opłacalnych ale bardzo potrzebnych społecznie tj. żywność. Nikt nie świadczyliby usług, nisko opłacalnych a niezbędnych z punktu widzenia społecznej przydatności. Państwo przez instrumenty polityki fiskalnej np. subwencje i dotacje do danych rodzajów produkcji może zmienić tą strukturę chociażby przez dopłaty do spożycia mleka w szkołach, zwolnienie z podatków dochodowych producentów rolnych itp. A więc:  Polega na świadomym alokowaniu poza mechanizmem rynkowym pewnej części dóbr i usług co pozwala eliminować jego niedoskonałości,  Polega na oddziaływaniu na strukturę angażowanych czynników produkcji, a więc i strukturę wytwarzanego produktu społecznego,  W ramach sektora prywatnego polega na tworzeniu systemu zachęt (ulgi, zwolnienia podatkowe, subsydia) lub ograniczeń (podwyższone opodatkowanie), które wpływając na relacje opłacalności wpływają na decyzje produkcyjne przedsiębiorstw.  W ramach sektora publicznego bezpośrednie określanie wielkości środków przeznaczonych na finansowanie poszczególnych rodzajów usług publicznych. II. Funkcja redystrybucyjna. (Funkcja Janosikowi – zabieranie bogatym i dawanie biednym, żeby wyrównać poziom nierówności społecznych i zapobiec tzw. polaryzacji społecznej, czyli takiej sytuacji gdy w społeczeństwie mamy bardzo dużo bogatych i biednych, a bardzo nieliczna jest tzw. klasa średnia). A więc jest to:  Świadome oddziaływanie przez państwo na ostateczny podział dochodów indywidualnych (stąd redystrybucja, czyli ponowna dystrybucja dochodów).  Wyróżnić można 3 płaszczyzny oddziaływania budżetu na podział dochodów : 1) Redystrybucja dochodów za pomocą systemu podatków i pieniężnych transferów pieniężnych, 2) Bezpłatne lub częściowo bezpłatne zaspokajanie określonych potrzeb w ramach usług społecznych (ochrona zdrowia, oświata itp.) 3)Oddziaływanie na warunki w jakich kształtuje się pierwotna dystrybucja dochodów (np. wydatki na szkolenie siły roboczej, jej mobilność terytorialną i zawodową).

Funkcja redystrybucyjna sprowadza się przede wszystkim do wykorzystania opodatkowania.

KRZYWA LAFFERA!!

PRZYCHODY Z PODATKÓW

0

Stopa

100%

opodatkowania

Wzrost stopy opodatkowania powoduje wzrost przychodów z tytułu opodatkowania do budżetu państwa, ale tylko do pewnego momentu. Po przekroczeniu pewnej stopy opodatkowania przychody z podatków państwa spadają, ludzie dochodzą do wniosku, że nie warto im pracować, skorą tak dużą część dochodów muszą oddać państwu, przedsiębiorcy uciekają w szarą strefę itp.

Pytanie i zarazem słabość tej teorii? Nikt nie wie gdzie jest ten punkt przegięcia – pewnie dla każdego społeczeństwa jest to inna wielkość stopy opodatkowania i zależy od szeregu czynników tj. np. lojalność i zaufanie do władzy państwowej, poziom dobrobytu społecznego, charakter państwa (opiekuńcze, czy liberalne – obywatelu radź sobie sam itp. III Funkcja stabilizacyjna. Wynika z teorii Keynesa – polega na wykorzystywaniu instrumentów budżetowych do oddziaływania – poprzez kształtowanie poziomu zagregowanego popytu – na procesy gospodarcze w skali makro. PONIEWAŻ Mechanizm rynkowy nie zapewnia równowagi na poziomie pełnego wykorzystania czynników wytwórczych (bo występuje zbyt mały popyt efektywny). A WIĘC Potrzebna jest interwencja państwa polegająca na stymulowaniu efektywnego popytu poprzez wykorzystanie narzędzi budżetowych.

1). W przypadku zagrożenia recesją – ekspansywna polityka fiskalna. Obniżenie przychodów i zwiększenie wydatków budżetowych, dające wzrost globalnego popytu. Instrumenty np. obniżenie podatków dochodowych, zwiększenie zasiłków dla bezrobotnych itp. LUKA RECESYJNA (występuje gdy równowaga między AD i AS występuje na poziomie niższym niż wynikający z wielkości produktu narodowego przy pełnym zatrudnieniu) WAŻNE Tu trzeba znać schemat ekspansji fiskalnej z wykładów (Pani Dr najczęściej prosi aby go napisać i objaśnić!). 2) W przypadku niebezpieczeństwa przegrzania koniunktury – restrykcyjna polityka fiskalna. Zwiększanie wpływów do budżetu i zmniejszanie wydatków budżetowych. Instrumenty np. podwyższenie podatków dochodowych, odebranie zasiłków bezrobotnym itp. LUKA INFLACYJNA (oznacza, że w punkcie wyznaczonym wielkością produktu narodowego przy pełnym zatrudnieniu zagregowany popyt jest większy od wielkości tego produktu) WAŻNE Tu trzeba znać schemat restrykcji fiskalnej z wykładów (Pani Dr najczęściej prosi aby go napisać i objaśnić!)....