Title | Gustav Radbruch – Wikipedia, wolna encyklopedia |
---|---|
Course | Podstawowe pojęcia prawoznawstwa |
Institution | Uniwersytet Warszawski |
Pages | 2 |
File Size | 215.3 KB |
File Type | |
Total Downloads | 52 |
Total Views | 132 |
Opis Gustava Radbrucha...
18.11.2020
Gustav Radbruch – Wikipedia, wolna encyklopedia
Gustav Radbruch Gustav Radbruch (ur. 21 listopada 1878 w Lubece, zm. 23 listopada 1949 w Heidelbergu) – niemiecki filozof i profesor prawa, przedstawiciel neokantowskiej szkoły badeńskiej. Minister sprawiedliwości Rzeszy w drugim gabinecie kanclerza Josepha Wirtha (październik 1921 – listopad 1922) i dwu gabinetach Gustava Stresemanna (sierpień – listopad 1923)
Gustav Radbruch
Przeszedł do historii głównie dzięki tzw. formule Radbrucha (lex iniustissima non est lex, czyli prawo krańcowo niesprawiedliwe nie jest prawem), zgodnie z którą przepisy prawa pozytywnego (stanowionego) (lex), które są „rażąco, w najwyższym stopniu sprzeczne” z prawem naturalnym (ius), mogą i powinny być w procesie stosowania prawa traktowane tak, jakby w ogóle nie obowiązywały. O formule Radbrucha należy mówić w odpowiednim kontekście historycznym. Przed II wojną światową w zachodniej filozofii prawa dominował skrajny, ortodoksyjny pozytywizm prawniczy zakładający, że każda norma prawna, wydana przez odpowiedni organ państwowy w odpowiedniej formie i w odpowiedni sposób jest częścią systemu prawa i jest normą bezwzględnie obowiązującą.
Gustav Radbruch
Data imiejsce urodzenia
21 listopada 1878 Lubeka
Data imiejsce śmierci
23 listopada 1949 Heidelberg
Zawód, zajęcie
filozof, profesor prawa
Test dla pozytywizmu prawniczego przyniosła praktyka III Rzeszy, której instytucje stanowiły prawo zgodnie z pozytywistycznymi kryteriami legalności, ale z pogwałceniem podstawowych zasad etycznych (por. Ustawy norymberskie). Orzeczenia Trybunału Norymberskiego musiały się zatem odwoływać nie do niemieckiego prawa stanowionego (lex), ale do „prawa naturalnego” (ius) i moralnych ocen sędziów. Radbruch pisał:
„
Pozytywizm utożsamiający ustawę z prawem jest współwinny udziału niemieckiej nauki prawa w tworzeniu stanu prawnego lat narodowego socjalizmu
”
— Ustawa i prawo[1],
Tytułowa strona „Rechtsphilosophie” autorstwa Gustava Radbrucha z 1932 r.
Wtedy zastosowano formułę Radbrucha pozwalająca rozpoznać i wyeliminować ustawowe bezprawie (Unrecht). Formułę Radbrucha zaczął wykorzystywać Federalny Trybunał Konstytucyjny najpierw w odniesieniu do prawa Niemiec
https://pl.wikipedia.org/wiki/Gustav_Radbruch
1/2
18.11.2020
Gustav Radbruch – Wikipedia, wolna encyklopedia
nazistowskich, a w latach 90. także prawa NRD (w szczególności słynnego przypadku strzelców przy murze). Koncepcje Radbrucha przesunęły tym samym niemiecką doktrynę prawa od coraz bardziej niepopularnego pozytywizmu prawnego ku koncepcjom prawnonaturalnym. W III Rzeczypospolitej Trybunał Konstytucyjny nie odwołał się do formuły Radbrucha. Opowiedziano się za pozytywistyczną koncepcją prawa, co spowodowało nieuchylenie systemu prawa uchwalonego w okresie PRL-u, mimo że było ono w wielu przypadkach niemoralne i niehumanitarne.
Przypisy 1. Gusdtaw Radbruch: Ustawa i prawo (http://www.iusetlex.pl/pdf/magazyn/ustawa_i_prawo.pdf). 1990.
Bibliografia Gustaw Radbruch, Wstęp do prawoznawstwa, Trzaska, Evert & Michalski, Warszawa 1924. Gustaw Radbruch, Zarys filozofji prawa, Księgarnia Powszechna, Warszawa-Kraków, 1938. Jerzy Zajadło, Formuła Radbrucha. Filozofia prawa na granicy pozytywizmu prawniczego, Arche, Gdańsk 2001 Jerzy Zajadło, Dziedzictwo przeszłości. Gustaw Radbruch: portret filozofa, prawnika, polityka i humanisty, Arche, Gdańsk 2007 Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gustav_Radbruch&oldid=59595281”
Tę stronę ostatnio edytowano 27 kwi 2020, 17:25. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach (http:https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl), z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania (http:https://foundation.wikimedia.org/wiki/Warunki_korzystania).
https://pl.wikipedia.org/wiki/Gustav_Radbruch
2/2...