Immunoprofilaktyka w przebiegu kokcydiozy ptaków PDF

Preview

Summary

kokcydioza ptaków, choroby ptaków, immunoprofilaktyka kokcydiozy, prof. dr hab. A. Marek...

Description

Immunoprofilaktyka w przebiegu kokcydiozy ptaków Immunofilaktyka: Decyzja o wprowadzeniu szczepień przeciwko kokcydiozie powinna być skonsultowana z lekarzem prowadzącym stado, a przed wprowadzeniem szczepionek konieczne jest określenie, czy na fermie występują oocysty kokcydiów- nie zaleca się szczepień w stadach, w których problem nie występuje (w nowych, prawidłowo izolowanych obiektach kokcydioza może nie występować i w takim przypadku należy przedyskutować sytuację epidemiologiczną w danym obszarze i potencjalne ryzyko wystąpienia choroby. Szczepionki dostępne na polskim rynku są produktami zawierającymi żywe, atenuowane oocysty kokcydiów- oznacza to, że ptaki pobiorą określoną ilość oocyst, które przejdą skrócony cykl rozwojowy, który składał się będzie jednak ze wszystkich naturalnie występujących etapów. Są jednokrotne, zazwyczaj podaje się doustnie, w postaci oprysku w pierwszym dniu życia na ptaki lub paszę lub w przypadku starszych w wodzie do picia. Ptaki które nie pobrały szczepionki doszczepią się oocystami znajdującymi się w środowisku. Należy pamiętać, że po szczepieniu w kałomoczu będą znajdowały się oocysty i nie można podawać wtedy leków! Ptaki, które mają kontakt z niewielką ilością oocyst wytwarzają odporność przeciwko kokcydiozie po dwóch lub trzech kolejnych inwazjach, a wielokrotne przebycie łagodnych inwazji kokcydiozy umożliwia bardziej efektywne stymulowanie ochronne funkcji układu immunologicznego ptaków niż jednokrotne silne inwazje. Odporność ptaków przeciwko kokcydiozie jest gatunkowo specyficzna, to znaczy, że odporność poszczepienna wytworzy się wyłącznie przeciwko gatunkowi kokcydiów specyficznemu gatunkowi. Obecnie przyjmuje się, że odporność ptaków na zarażenie kokcydiami zależy przede wszystkim od sprawnie funkcjonujących mechanizmów komórkowych tkanki limfatycznej błony śluzowej jelita GALT. Uważa się, że główną populacją kom GALT, która jest odpowiedzialna za odporność na zarażenie patogennymi kokcydiami jest subpopulacja śródnabłonkowych limfocytów T wykazujących ekspresję cząsteczek CD8+, czyli limfocytów T o funkcji cytostatyczno-s upresyjnej, a także makrofagi i komórki NK. Czynne uodpornianie kurcząt przeciwko kokcydiozie datuje się dopiero od 1952 tj. wprowadzenia na rynek amerykańskiej szczepionki Coccivac, która zawiera żywe wirulentne szczepy kokcydiów. 1. Szczepionki pierwszej generacji przeciwko kokcydiozie - oparte na dzikich szczepach, które nie są w żaden sposób modyfikowane pod względem ich patogenności. Przykład: ADVENT, CocciVac-B, ImmunocoxC1. Szczepionki te są nadal używane w wielu krajach 2. Szczepionki drugiej generacji powstały na przełomie lat 80. i 90. Skutecznym sposobem obniżenia patogenności kokcydiów okazała się selekcja genetyczna polegająca na rozwoju pasożyta w nietypowym żywicielu np. na zarodkach kurzych oraz selekcja szczepów o skróconym cyklu rozwojowym. Stwierdzono, że 3 gatunki kokcydiów kur, tj. E. tenella, E. mitis, i E. necatrix mogą być pasażowane na zarodkach. W rezultacie pasażowania obserwowano utratę ich patogenności dla normalnego żywiciela, z równoczesnym zachowaniem właściwości immunogennych. Przykłady takich szczepionek dostępnych na świecie: Eimerivac Plus, Eimerivax 4m, Immuner, Gel-Cox, Livacox, Paracox-S, Supercox, Hipracox, Broilers, Livacox T, Paracox-5 3. Szczepionki 3 generacji - obecnie tworzone i doskonalone, to głównie szczepionki podjednostkowe zawierające oczyszczone, immunogenne antygeny wchodzące w skład komórek patogennych mikroorganizmów, oraz szczepionki wektorowe, wykorzystujących żywe niepatogenne wirusy lub bakterie, do których genomu włączono geny kodujące antygeny kokcydiów. Do wytwarzania szczepionek podjednostkowych wykorzystuje się techniki rekombinacji DNA. Wśród szczepionek na uwagę zasługuje szczepionka zawierająca kokcydia oporne na kokcydiostatyki jonoforowe np. NobilisCOX-ATM i

szczepionka do podawania in ovo: Inovocox (żywa szczepionka zawierająca nieatenuowane szczepy E. Acervulina, E. Tenella, E. Maxima). Podaje się w iniekcji Możliwe przyczyny ograniczonej skuteczności szczepień:  szczepionka jest zawiesiną oocyst, dlatego w przypadku oprysku konieczne jest mieszanie zawiesiny (ręcznie lub przy użyciu mieszadła magnetycznego) w przeciwnym razie oocysty opadną na dno i ptaki nie zostaną zaszczepione odpowiednią dawką preparatu  podobnie jest w przypadku szczepienia z wodą do picia- ptaki powinny spożyć szczepionkę w krótkim czasie, aby pobrać prawidłową jej dawkę  pobranie zbyt dużej dawki szczepionki związane jest z niewłaściwym wymieszaniem zawiesiny może skutkować okresowym zmniejszeniem dziennych przyrostów masy ciała  stosowanie kokcydiostatyków lub leków kokcydiobójczych w czasie szczepienia zaburzy rozwój kokcydiów szczepionkowych u immunizowanych osobników, przez co nie wytworzy dobra ochrona  należy pamiętać, że szczepione ptaki będą wydalać oocysty kokcydiów więc stwierdzenie w kale oocyst nie świadczy o chorobie i konieczności leczenia (podobnie jak w chorobie Gumboro)  niewłaściwy wybór produktu nieuwzględniającego gatunku wywołującego problem na fermie  w przypadku wystąpienia w stadzie chorób immunosupresyjnych lub niewłaściwych warunków środowiskowych i dużego stresu, układ odpornościowy ptaków nie będzie w stanie wytworzyć właściwego poziomu odporności...