biologia-genetyka pojęcia(notatki z gimnazjum) PDF

Preview

Summary

notatki z gimnazjum, pojęcia z genetyki i ogólne info...

Description

POLARNOŚĆ - w DNA jest od 3’ do 5’, a w RNA od 5’ do 3 GEN – odcinek DNA, w którym zapisana jest informacja o jednym produkcie (łańcuch białkowy lub RNA) Dzieli się na: -odcinek promotorowy (reguluje pracę genu) -odcinek strukturalny (zawiera eksony i introny) -terminator (tam, gdzie kodony STOP)

EKSONY – odcinki kodujące genu INTRONY - odcinki niekodujące genu (tzw. śmieciowe DNA) jest ich ok. 70% SPLICING - usunięcie intronów i połączenie eksonów z prekursorowego mRNA organizmów eukariotycznych TRANSKRYPCJA – proces przepisywania informacji genetycznej z DNA na RNA GENOM – kompletny zapis informacji genetycznej danego organizmu lub materiał genetyczny wirusów, którym może być DNA lub RNA. GENOM BAKTERII: -chromosom bakteryjny (duża cząsteczka DNA), znajduje się w nukleoidzie -plazmidy (małe cząsteczki DNA) GENOM KOMÓRKI ZWIERZĘCEJ: -jądro komórkowe -mitochondria GENOM KOMÓRKI ROŚLINNEJ: -jądro komórkowe -mitochondria -chloroplasty

WSZYSTKIE KOMÓRKI ORGANIZMU MAJĄ IDENTYCZNY GENOM

CHROMATYNA – kwas deoksyrybonukleinowy związany z białkami , ma postać cienkich długich nici, które są tak zwarte, że można z nich wyodrębnić poszczególne cząsteczki DNA.

CHROMOSOM – DNA skondensowane (upakowane) NUKLEOSOM – DNA owinięte wokół białek

KARIOTYP – zestaw chromosomów charakterystyczny dla danego organizmu CHROMOSOMY HOMOLOGICZNE - tworzą pary CHROMOSOMY DIPLOIDALNE- podwójny zestaw chromosomów CHROMOSOMY HAPLOIDALNE – pojedynczy zestaw chromosomów

2n=46

2n=46

46 ( X X)

46 (X Y)

44 X X

44 X Y

PROCES REPLIKACJI DNA :---)))

ENZYMY BIORĄCE UDZIAŁ W REPLIKACJI: -HELIKAZA (rozwija podwójną helisę) -PRYMAZA (dołącza startery) -POLIMERAZA (przyłącza wolne nukleotydy do nici matrycowej, po czym łączy je ze sobą w nową nić DNA) -LIGAZA (łączy fragmenty Okazaki w ciągłą nić) KOD GENETYCZNY - sposób zapisu informacji o budowie białek wyrażony kolejnością nukleotydów w DNA (1 gen może być kodowany przez kilka kodonów) Cechy kodu genetycznego: -trójkowy (trzy nukleotydy kodują jeden aminokwas) -jednoznaczny (każdy kodon koduje zawsze ten sam aminokwas) -bezprzecinkowy (między kodonami nie ma przerw) -zdegenerowany (kilka kodonów może oznaczać ten sam aminokwas) -niezachodzący (każdy nukleotyd wchodzi w skład tylko jednego kodonu) -uniwersalny (u prawie wszystkich organizmów te same kodony oznaczają te same aminokwasy)

EKSPRESJA GENU – proces odczytywania informacji genetycznej

TRANSLACJA – synteza białek, tłumaczenie informacji genetycznej. Zachodzi w cytoplazmie na rybosomach

ETAPY TRANSLACJI: 1.inicjacja - mały rybosom znajduje kodon START (AUG), dołącza się duży rybosom z tRNA 2.elongacja - łączenie się kolejnych aminokwasów 3.terminacja - czynnik uwalniający pojawia się i łączy się z kodonem STOP, antykodon komplementarny do kodonu

MODYFIKACJE: -odcięcie kodonu START -odcięcie fragmentu białka -dodanie grup (cukrowe, lipidowe)...