Bireyin Yaşamı Nasıl Tarih Oluyor ? (Biyografi) DOC

Title	Bireyin Yaşamı Nasıl Tarih Oluyor ? (Biyografi)
Author	İlhan Tekeli
Pages	14
File Size	118.5 KB
File Type	DOC
Total Downloads	287
Total Views	382

Summary

Description

IV Uluslararası Tarih Kongresinde sunulan bildirinin gözden geçirilmiş son halidir. BİREYİN YAŞAMI NASIL TARİH OLUYOR İLHAN TEKELİ I.GİRİŞ Türkiye'de gerek edebiyatçıların, gerek tarihçilerin yazdıkları yaşam öyküleri okuyucuların ilgisini çekiyor. Bu yayınlar satış listelerinin üst sıralarında yer alıyorlar. Bu yoğun ilgiye karşın biyografinin ne olduğu konusunda Türkiye'de yeterince araştırma olduğu, üzerinde sistematik tartışmaların yapıldığı söylenemez. Bu nedenle Tarih Vakfı dördüncü kongresini biyografi konusuna ayırdı. Bu kongrenin biyografinin hem bir tarih yazımı türü olarak özellikleri, hem de tarih yazımında bir kaynak olarak nasıl kullanılabileceği konusunda sistematik uğraşların başlatılması için bir fırsat oluşturacağını umuyoruz. Bireylerin biyografileri hem bir edebiyat ürünü olarak, hem de tarih olarak yazılıyor. Hangi tür biyografinin bir edebiyat ürünü olduğunu, hangi tür biyografinin bir tarih ürünü olduğunu ayrımak her zaman kolay olmamaktadır. Tarih yazımını bir edebiyat kategorisi olmaktan çıkararak bir bilimsel kategori haline getirmek için uzun yıllardır çaba gösterilmektedir. Bu çabaların iyi bir tarih yazıcılığında, iyi edebiyatçı olmanın önemini azalttığı söylenemez. Ama bunun tersi doğru değildir. Bu çabalar bir edebiyat eserinin tarih olarak sunulmasını zorlaştırmıştır. Kuşkusuz bu ayrımı netleştirmek biyografi alanında diğer tarih türlerine göre biraz daha zordur. Biyografinin de bir tarih türü olarak diğer tarih türleri gibi üç özelliğinin olması gerektiği söylenebilir. Bunlardan birincisi bir gerçekliğe dayanması ya da görgül geçerliliğinin bulunmasıdır. Bu bağlantıyı tarihsel belgeler, yazılı bilgiler kurabildiği gibi, sözlü tarih saptamaları, görsel malzemeler vb.leri kurabilir. İkincisi bir anlatı (narrative) biçiminde olmasıdır. Başka bir deyişle bireyin doğumundan ölümüne kadar uzanan süreyi kapsayan zaman içinde akıp giden bir öykü halinde yazılmasıdır. Üçüncüsü ise sözkonusu bireyin özgüllüğünü ortaya çıkarmaya dönük olmasıdır. Bu üç özelliği içererek yazılmış bir biyografiyi tarih olarak görebiliriz. Ama bu anlatının estetik olarak başarılı olması ve onun bir edebiyat türü olarak görülmesi...