Łączenie elementów z drewna PDF

Preview

Summary

Download Łączenie elementów z drewna PDF

Description

Łączenie elementów z drewna

Łączenie elementów z drewna Złącza ciesielskie (wrębowe). Do niedawna podstawowym sposobem łączenia elementów w konstrukcjach ciesielskich były złącza wrębowe, zwane dlatego złączami ciesielskimi. Istotą tego rodzaju złączy jest wykonanie w łączonych elementach odpowiednich wpustów (wrębów)i zaciosów, które po obciążeniu konstrukcji mogą przenosić działające na nią siły. Wręby i zaciosy powinny być wykonane tak dokładnie, aby po złożeniu złącza ich płaszczyzny dokładnie do siebie przylegały. W celu wzmocnienia i unieruchomienia łączonych elementów złącza ciesielskie wzmacnia się dodatkowo kołkami drewnianymi, śrubami lub klamrami. Kształt złącza zależy od rodzaju obciążenia, które musi być przenoszone przez złącze. Złącza elementów ściskanych (słupów) okrągłych w konstrukcjach tymczasowych (stojaki, rusztowania) wykonuje się na styk w łubkach z przybiciem łubków gwoździami W konstrukcjach stałych elementy ściskane łączy się na nakładki proste, skośne lub na zwidłowania ze wzmocnieniem opaskami albo śrubami Rozci ągane elementy konstrukcji łączy się narożnego rodzaju zazębienia. Mogą to być nakładki proste lub skośne z zazębieniem lub nakładki wykonane za pomocą łącznika Złącza rozciągane należy również wzmacniać śrubami. Elementów zginanych nie powinno się łączyć z niniejszych kawałków między podporami. Jeżeli nie ma możliwości uniknięcia takiego łączenia, to należy wykonać zamek z klinami które rozpierając złącze, powodują jego lepsze przyleganie. W razie konieczności połączenia elementów pod kątem prostym lub zbliżonym do prostego stosuje się zakładki proste lub zwidłowania Ze względu na dużą pracochłonność złącza wrębowe stosuje się obecnie rzadko, przede wszystkim w tradycyjnych więźbach dachowych lub robotach konserwatorskich. W prostych robotach ciesielskich złącza takie zastępuje się połączeniami na gwoździe, wkręty i klamry, a w konstrukcjach inżynierskich z drewna stosuje się różnego rodzaju łączniki specjalne, zastępujące wręby. Z tego powodu złącza takie nazywa się złączam i bezwręhowymi. Złącza bezwrębowe. Złącza na gwoździe cechują się dużą liczbą równomiernie rozłożonych punktów łączenia elementów drewnianych. Minimalna grubość tych elementów w złączu powinna być nie mniejsza niż 19 mm. Gwoździe wbija się z jednej strony łączonych elementów lub - na przemian - z dwu stron, a w razie łączenia większej liczby warstw kilkakrotnie z obydwu stron Rozróżnia się przy tym trzy sposoby rozmieszczania gwoździ: prostokątny, przestawiony i w zakosy Średnicę gwoździ przyjmuje się równą 1/11-1/6 grubości najcieńszego z łączonych elementów, co zazwyczaj oznacza użycie gwoździ o średnicy 3-6 mm. Gwoździ grubszych niż 6 mm nie należy wbijać bezpośrednio w drewno, ponieważ powoduje to rozwarstwienie włókien i osłabienie materiału, lecz konieczne jest wcześniejsze nawiercenie otworów o średnicy 1-2 mm mniejszej od średnicy gwoździa. Minimalny

Łączenie elementów z drewna rozstaw gwoździ wzdłuż włókien wynosi 10 ich średnic, a w poprzek włókien 3 średnice w układzie przestawionym i w zakosy oraz 4 średnice w układzie prostokątnym. Długości gwoździ należy dobierać w taki sposób, aby były one wbite jak najgłębiej w łączony element, lecz nie przebijały go na zewnątrz. W odpowiedzialnych konstrukcjach ciesielskich średnica, rozmieszczenie i liczba gwoździ są wynikiem obliczeń konstrukcyjnych. Złącza na gwoździe są mocne, pewne, trwałe i stosunkowo mało pracochłonne, natomiast złącze musi mieć dość dużą powierzchnię, aby pomieścić na niej niezbędną liczbę gwoździ. Elementy konstrukcji znacznie obciążone są przeważnie wykonywane z bali lub krawędziaków o dużym przekroju. Połączenia na gwoździe należy wówczas zastąpić połączeniami na sworznie i śruby. Sworznie są to odcinki stalowych prętów o przekroju okrągłym i średnicy 10+24 mm pełniące funkcję kołków. Śruby tym różnią się od sworzni, że na jednym z końców mają łeb sześciokątny lub kwadratowy do klucza trzpień jest gwintowany i dostosowany do użycia nakrętki. Połączenia na sworznie i śruby poleca się również w tych wypadkach, kiedy może nastąpić odrywanie łączonych elementów. Do wykonywania złączy należy stosować śruby o średnicy 10-24 mm, podobnie jak średnice sworzni. Pod łby śrub oraz pod nakrętki należy stosować podkładki. Zarówno śruby jak i sworznie rozmieszcza się w złączu w układach prostokątnym i przestawionym, przyjmując zasadę, że odległość między sworzniami (śrubami) wzdłuż włókien nie powinna być mniejsza niż 7 ich średnic oraz nie mniejsza niż 4 ich średnice w poprzek włókien bez względu na kierunek obciążeń . Sworznie i śruby należy osadzać w uprzednio nawierconych otworach średnicy równej 0,97 średnicy sworznia. W stykach rozciąganych minimum 1/4 sworzni należy zastąpić śrubami ściągającymi o tej samej średnicy co sworznie. Połączenia na w krę ty stosuje się w robotach ciesielskich bardzo rzadko, nigdy do łączenia węzłów konstrukcyjnych. Na wkręty mocuje się deski odrywane od elementów nośnych, np. podsufitki. W budownictwie stosuje się wkręty z łbem płaskim lub soczewkowym i nacięciem do śrubokręta oraz wkręty z łbem kwadratowym lub sześciokątnym do klucza o średnicach powyżej 5 mm. Minimalna średnica wkrętów powinna wynosić 4 mm. Wkręty należy mocować w układach jak na w nawierconych otworach o średnicy 2 mm mniejszej od średnicy wkręta i długości równej 0,8 długości wkręta. Drewno okrągłe, krawędziaki i belki używane do konstrukcji tymczasowych (przeznaczonych do rozbiórki) łączy się na klamry ciesielskie. Klamry są to łączniki wbijane w drewno, wykonane z okrągłych gładkich prętów stalowych o średnicy 10-20 mm długości 20+40 cm. Długość ramion klamry powinna wynosić 6-10 średnic, a długość ostrza ramienia ok. 2 średnic. Odległość wbitego ramienia klamry od czoła

Łączenie elementów z drewna łączonego elementu nie może być mniejsza niż 15 średnic klamry, podobnie jak rozstaw między klamrami. Odległość ramienia klamry od krawędzi łączonego elementu nie powinna być mniejsza niż 0,33 grubości elementu. Konstrukcje łączone klamrami dają się stosunkowo łatwo rozbierać przez podważanie klamer łapą ciesielską. Drewniane konstrukcje inżynierskie do przebywania dużych rozpiętości, jak np. różnego rodzaju wiązary, dźwigary, ramy, wymagają wielu złączy, których wykonanie w sposób tradycyjny byłoby bardzo praco- i czasochłonne. W konstrukcjach tego rodzaju jako łączniki stosuje się różne wkładki (np. pierścienie gładkie i zębate) wspomagane przez śruby oraz płytki kolczaste pokazano pierścień, którego zastosowanie w złączu umożliwia ograniczenie liczby sworzni. Wkładkę wciskaną typu Geka umieszcza się między łączonymi deskami i następnie skręca śrubą zapobiegając rozłączeniu się desek prostopadle do płaszczyzny złącza. Płytki kolczaste typu Gang Nail służą do łączenia kilku elementów w jednej płaszczyźnie, np. w dźwigarach kratowych (rys. 7-28), w które łączniki takie wciska się za pomocą pras, z obydwu stron złącza. W Polsce stosuje się również płytki kolczaste jednostronne P-15 i P-15B oraz dwustronne PD-12. Nowoczesne konstrukcje inżynierskie wykonuje się często z elementów klejonych, w których przenoszenie obciążeń odbywa się za pośrednictwem warstwy kleju (fenolowego lub mocznikowego). Belki i łuki z drewna klejonego wykonuje się przeważnie z desek jako wielowarstwowe (rys. 7-29), a dźwigary kratowe podobnie, jak elementy łączone na gwoździe lub śruby, lecz ze złączami klejonymi. Ze względu na konieczność ścisłego przestrzegania warunków klejenia elementy takie produkuje się w odpowiednio wyposażonych specjalistycznych wytwórniach i w całości przewozi napiąć budowy. Montaż ostateczny rozpoczyna się od ułożenia (zależnie od typu konstrukcji dachu) belek stropowych, wiązarowych lub podwalin oraz murłat, czyli tych elementów, na których opiera się cała więźba. Następnie po sprawdzeniu poziomości belek i murłat ustawia się słupy, nakłada na nie płatwie i usztywnia mieczami w kierunku podłużnym, sprawdzając cały czas pionowość słupów oraz poziomość płatwi, a w końcu usztywnia się ramę słuppłatew w kierunku poprzecznym, nabijając prowizoryczne zastrzały z desek. Po ułożeniu i spoziomowaniu płatwi dolnej na płat-wiach układa się parami krokwie, kołkując zwidłowanie na kalenicy, po czym konieczne jest sprawdzenie długimi łatami, czy zewnętrzne powierzchnie poszczególnych krokwi tworzą płaszczyznę połaci dachu; ewentualne niedokładności usuwa się dopasowując wręby krokwi. Następnie, po przybiciu krokwi do płatwi, zakłada się kleszcze w wiązarach pełnych, skręca je śrubami, dzięki czemu cała więźba nabiera wystarczającej sztywności, aby można było zdjąć usztywnienia montażowe. Ostatnią czynnością wchodzącą w skład robót ciesielskich podczas montażu więźby dachowej jest wykonanie elementów służących do mocowania pokrycia dachu. Pod dachówkę ceramiczną, cementową lub blaszaną oraz pod blachę falistą i fałdową stosuje się łacenie z łat o przekroju od 38 x 63mm do 50 x 75 mm, zależnie od rozstawu krokwi i ciężaru pokrycia. Pod blachę płaską wykonuje się deskowanie z desek grubości 25 mm mocowanych ażurowo, a pod papę i dachówkę bitumiczną (tzw. gonty papowe) deskowanie, również z desek 25 mm, lecz przybijanych szczelnie i łączonych za zakład lub wpust i pióro, aby tworzyły sztywną tarczę. Bardzo dobrym podkładem pod dachówkę bitumiczną jest sklejka wodoodporna grubości 15, 18 lub 20 mm, która nie tylko tworzy sztywne podłoże, lecz także stanowi stężenie konstrukcji dachowej....